SomaliTalk.com oo Taageertay Go’aankii Golaha Wasiirada ee Sharciga Badda Soomaaliyeed,
Barlamaankana ka codsatay in ay Dastuurka ku daraan Law no. 37
Asalaamu Calaykum Waraxmatullaah, dhammaan inta akhrista qoraalkan.
Anigoo ku hadlaaya magaca shabakada SomaliTalk.com, waxaan halkan kasoo
jeedinayaa dareenkayaga ku aadan go’aankii Golaha Wasiiradda Soomaaliya ee June
6, 2013 ka soo saaray xadka badda Soomaaliya. Marka hore aan isdul taagno
go’aanka Golaha Wasiirada oo u qornaa sidan:
---------
Go’aanka Golaha Wasiirada DFS ee ku aadan dhererka xadka badda Soomaaliya
June 6, 2013 - Golaha Wasiiradu waxay shirkoodii todobaadlaha ahaa ee maanta ka
soo sareen go’aamada hoos ku xusan ee la xiriira arrimaha badda Soomaaliya:-
1. Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay ayid-san-tahay go’aankii
Baarlamaanka Soomaaliyeed uu gaaray August 1, 2009, ayna xildhibaanadu ku
diideen is-fahmakii doodda looga furayey xadaynta biyaha badda Soomaaliyeed. Is
afgaradkaas oo dhacay April 7, 2009 ayana magaalada Nairobi Kenya ku saxiiiseen
Wasiirkii Xiriirka Caalamiga ee DFKMG iyo Wasiirka Arrimaha Didabadda ee Kenya.
Is afgaradkan ayuu baarlamaanka Soomaaliya ku sifeeyay waxba kama jiraan (Null &
Void).
2. Sida ku cad qoraalkii ka soo baxay Qaramada Midoobay March 12, 2010 ee ay ku
cadeeyeen in Is-fahamka (MOU) dhex maray DFKMG iyo Kenya uu yahay mid aan la
cuskan karin ka dib markii Baarlamaanka Federaalka ku meelgaarka uu diideen
is-afgaradkaas, sidaas daraadeedna waa in loo tixgeliyo mid aan lagu hawl geli
karin ama la cuskan karin.
3. Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay aqoonsan tahay sharciga qaran ee
badaha Law No. 37. ee qeexaya dhererka xadka badda “territorial water” ee
gaaraya 200 mayl-badeed iyo continental shelf . Waxay dawlada Soomaaliya
ogolaatay xeerka badaha aduunka ee ay wax ka saxiixday 24kii Luuliyo 1989 ayadoo
aan ka tanaasulin sharciga qaran.
4. Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay cadeyneysaa inaysan ka galaynin
wada hadal cusub badda Soomaaliya gaar ahaan dib-u qeexida iyo xadeynta xeebta
Soomaaliya.
5. Dhanka kale dawladda Soomaaliya waxay cadeyneysaa inay ka go’antahay xoojinta
cilaaqaadka iyo iskaashiga labada dal ee soo jireenka ahaa. Waxayna dawladdu soo
dhawaynayaa wadashaqeynta labda dawladdood ee la xiriira dhanka dib-u dajinta
qaxootiga Soomaaliyeed iyo xoojinta amaanka xuduudaha labada dal wadaagaan.
DHAMAAD
Ahmed Adan
Prime Minister’s Media Office
Mogadishu, Somalia
Email: media@opm.gov.so
Phone: +252 (0) 616 44 00 28
-------------------
- Waxaa soo saaaray Xafiiska Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya, Cabdi Faarax Shirdoon
(Saacid)
Halkaas haddaan kaga gudubno go’aankii golaha wasiirada:
Bahda somaliTalk.com waxay ummadda Soomaaliyeed la qaybsanaayaan sidaan ugu
faraxsanahay go'aankaas kasoo baxay dawladda Soomaaliya, waana go'aankii ugu
wanaagsanaa ee ay dawlad Soomaaliyeed qaadatay 22-sano kaddib, waana ugu
hambalyaynyaa ummada Soomaaliyeed in ay laga bilaabo maanta haystaan dawlad
ayaga (Soomaalida) maatasha, una dhaga nugul shacabka Soomaaliyeed. Waana guul
ummadda Soomaaliyeed oo dhan usoo hoyatay.
Bahda SomaliTalk.com waxay u mahad celinayaan dhammaan intii ka qayb qaadatay
hirgelidda arrintan, ee usoo jeedey difaaca dalka 22kii sano ee burburka, noocay
noqotoba ha noqotee ka qayb qaatay dalka Soomaaliyeed inaan lagu soo xad gudbin
xornimadiisa.
Dunida waxaa dawlad lagu qadariyaa sida shacabkeedu u taageeraan, mar haddii
dawladdu ogolaatay wixii shacabku dalbanayey ee la xirira badda Soomaaliya
cabbirkeeda, waxaa muhiim ah in shacabkuna taageeraan dawladda si loo gaaro
nabad waarta oo camirta dhammaan dhulka Soomaalidu degto, lagana wada shaqeeyo
sidii laga bilaabo maanta looga wada shaqayn lahaa.
Libaaxyadii Afrika soo rogaal celiye. Dawladdda Soomaaliya waxaa lagu yiqiiney
geesiyaal aan gorodda hoos u rogan oo adduunka wax la qaybsada. Sharciga Law no.
37 waxaa 1972 la sameeyey asagoo juhdi iyo geesinimo ay u gashay dawladdii
Soomaaliyeed ee xilligaas, waxaana farxad leh in dawladdii rasmiga ahayd ee
xigtey ee maanta ka jirta Soomaliya ay tooshkii halkii ka sii qaaday marka laga
hadlayo badda Soomaaliya, kuna dadaalayso in aan xeerkaas badda Soomaaliya ee
dhigaya 200 TERRITORIAL Waters ah laga war wareegin., oo dhaqan galo.
Tallaabada xigta: (In dastuurka Qaranka Lagu qoro Law no. 37)
Tallaada xigta ee aan arrintan ku darsanayno, ee dhiman, waxay tahay in Xeer
Dastuuri ah oo Baarlamaa ee soo baxay June 6, 2013, si xukuumad iyo dawlad kasta
oo Soomaaliyeed ee mustaqbalka timaada ay halkaas uga ambaqaado, dhaxalkaasi u
jiro - si aan muran dambe la gelin badda Soomaaliyeed.
Arrintaas in ay ku dhaqaaqaan ayaan ku dhiiri gelinaynaa baarlamaanka
Soomaaliyeed.
Hab-raaca arrintaas loo marayo wuxuu noqon karaa:
1.In baarlamaanku soo saaro xeer ku qoran Dastuurka Qaranka (sida dalka Peru oo
si aan baddiisa oo ah 200 mayl-badeed oo (Maritime Domain) aan muran loo gelin,
xeerkiisa badda ku qoray Dastuurkiisa) - xeerkaas dastuuriga Soomaaliyeed oo
noqonaya mid qeexaya sida ku soo baxday Go'aanka Golaha Wasiirada ee ahaa
(Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay aqoonsan tahay sharciga qaran ee
badaha Law No. 37. ee qeexaya dhererka xadka badda “territorial water” ee
gaaraya 200 mayl-badeed....)
2. In markaas "Xeerkaas Dastuuriga ah" baarlamaanku u gudbiyaan madaxweynaha si
uu u saxiixo, kuna soo saaro FAAFINTA RASMIGA ah ee dawladda.
3. Kaddib in Golaha fulinta (Ra'iisul Wasaaraha iyo Golahiisa Wasiiradu) ay
go'aankaas oo rasmi ah, oo TIXRAAC DAWLADEED leh, u gudbiyaan Safaaradda
Soomaaliya ee New York.
4. In markaas Safaaradda Soomaalidu ay Qaramada Midoobey la socodsiiso xeerka
Law no.37 oo ahaa sharci soo jirey Afartan sano, horena ugu jirey websiteka
Qaramada Midoobey, haddana uu ka mid noqoday qodobadda Dastuurka Qaran, kana
dalbadaan sidaas (Update ahaan) lagu soo saaro website Golaha Qaramada Midoobay,
si uu noqo dhaxal gal tixraac rasmi ah.
Shacabka Soomaaliyeedna waxaa la gudboon in ay arrintaas ku taageeraan Dawladda
Soomaaliyeed, kuna dhiiri geliyaan si ay uga mira dhaliyaan. Gaar ahaan dhiiri
geliyaan baarlamaanka Soomaaliyeed in uu arrintan hirgeliyo. Guul insha Allah.
Maxamed Cali , Minneapolis
oo ku hadlaya magaca
Bahda SomaliTalk.com
Faafin: SomaliTalk.com | June 6, 2013
|