Daabaco Boggan | Print

Wasiirkii Heshiiska u Saxiixay Kenya oo Qiray in Dawladda Kenya Kusoo Xad Gudubtay Qayb Kamida Badda Soomaaliyeed...

• SomaliTalk.com | April 28, 2009

  ---

Hadalkii: C/raxmaan C/shakuur Warsame Halkan ka dhagayso ama soo rogo

Wasiirka Wasaaradda Qorshaynta iyo Xiriirka Caalamiga ah ee DFKMG, Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame ayaa xaqiijiyey in Kenya kusoo xad gudubtay qayb ka mid ah badda dhulka Soomaaliyeed. Laakiin C/raxmaan waxa uu sheegay in heshiiskaas ay wada gaareen Kenya iyo DFKMG in si degdeg ah loogu gudbin doono Baarlamaanka. Hadalkaas oo aan la fahmin waxa uu xaqiiqo ahaan ula jeedo.

C/raxmaan C/shakuur oo ka hadlayey heshiiska isagoo waraysi siiyay Idaacada  Shabeelle waxa uu yiri: "Waxaan u arkaa in ay sax tahay, waana isku raacnay guddoomiyaha baarlamaanka in ra'iisul wasaaraha uu mooshinkaas u gudbiyo baarlamaanka, lana keeno sida ugu dhaqsaha badan. Xildhibaanada ay akhriyaan, go'aana ay ka qaataan."

Mudane C/shakuur oo ah Wasiirkii DFKMG u saxiixay heshiiska ayaa si cad u qiray in Dawladda Kenya kusoo xad gudubtay qayb ka mida badda Soomaaliyeed, isagoo arrintaas ka hadlayey waxa uu yiri: "Waxaan aaminsanahay in heshiiskan ay dan Soomaaliyeed ku jirto, oo badda Soomaaliyeed lagu badbaadiyay, qayb kamida International seabed ay qaadan lahaayeen, Dawladda Kenya qayb ay kusoo xad gudubtay sidii looga badbaadin lahaa ayaa heshiiskaasi nuxur u ahaa."

Wasiirka oo hadalkiisii sii watay waxa uu yiri "Waxaan rajaynaynaa wuxuu (heshiisku) ku qoran yahay luqadda Ingriisiga in Soomaali loo tarjumi doono, oo xubnaha baarlamaanka la hor geyn doono, baarlamaankana arrintaasi in ay shaafin doonto, kabacdina arrinta halkaas ay ku dhammaan doonto. Waxaan aamisanahay xukuumaddu taagan tahay difaaca dalka Soomaaliyeed xuduudihiisa bad iyo berri. Heshiiskaasna waa mid lagu difaacayo xuduudda badda Soomaaliyeed, baarlamaankan waa hor keeni doonaa, guddoomiyaha baarlamaanka isaga iyo ra'iisul wasaaraha arrintaas waa ka wada hadleen. Xukuumadduna waxay u gudbin doontaa baarlamaanka, waana ku faraxsanahay weliba in loo gudbiyo."

Wasiirku caddayn kama bixin sababta ku kalliftay in uu markii hore saxiixo heshiis muran galinaya badda Soomaaliyeed, waxase uu yiri: "Wax ka jira ma jiro, in badan ayaan sharaxnay, dawladdu way sharaxday, dad kale oo aqoon yahan ah way sharaxeen, anaga xukuumaddu waxa weeye in ay baddii Soomaaliyeed badbaadisay qayb haddii ayadu aysan samaynin codsigaas (loo gudbinayo) hay'adaha badda caalamiga ah iyo qayb ay kusoo xad gudubtay dawladda Kenya intaba sidii damacaas loo difaaci lahaa, dhulka badeed ee bixi lahaana loo soo ceshan lahaa, ayaamaha ayaa nakala saari doona, baarlamaanka ayaan keeni doonaa, xalaal barqo ayaa la qashaa ayaa la yiri, waxeenu wax qarsoon ma aha, BANNAANKA ayay yaalaan, baarlamaanka ayaa la horgayneynaa, Internetkana waa ku faafinay, warbaahinta (media) waa siinay. Marka wax qarsan ma aha. Laakiin waxaan AAD uga xumahay in la siyaasadeeyey oo dano siyaasadeed looga faa'iidaystay, oo dad qorshe (agenda) siyaasadeed leh ay arrintaas been uga tarjumeen."

C/raxmaan C/shakuur Warsame ma caddayn sababta keentay in heshiiska loola saxiixday Kenya ayadoo aan guddi khubaro Soomaaliyeed ah loo saarin oo laga soo baaraan degin, waxase uu isagoo hadalkiisii sii watey yiri: "Laakiin wixii jiraaba cakaare ayey imanayaan, waxaana ku faraxsanahay xukuumaddu in ay baarlamaanka geyso, oo dadweynaha Soomaaliyeed u soo bandhigto, oo la magacaabo guddi khubaro Soomaaliyeed ah oo arrintaasi soo dersa oo damaca Soomaaliya kusoo wajahan oo bad iyo berriba ka difaaca ayaan rajaynaynaa in dawladdu mar dhow dhisto."

Hadalka wasiirka waxaa ku qeexan in "Dawladda Kenya kusoo xad gudubtay qayb kamid ah Badda Soomaaliyeed",  oo ay tahay  "sidii damacaas loo difaaci lahaa". Taas oo jirta ayaa Wasiirku waxa uu hadalkiisa ku celceliyay in heshiiska baarlamaanka la hor geyn doono. Hadalkaas marka si cilmiyaysan loo dhuuxo waxaa laga dheehan karaa laba aarrimood midkood oo ah:

1. IN BAARLAMAANKU DIIDO HESHIISKA: In wasiirku ku baraarugay in heshiis aysan ka fiirsan loo hoos galiyey, oo uu hadda fahmay ujeedada ay Kenya heshiiskaas ay ahayd in ay ku soo xad gudbaan qayb kamida badda Soomaaliya. Taasina ay wasiirka hadda u cuntami waydey oo uu si xeeladaysan ugu baaqayo baarlamaanka DFKMG in marka heshiiskan la horgeeyo sida ugu dhaqsaha badan ay diidaan ka hor May 13, 2009, si markaasi u noqdo "waxba kama jiraan" si aan Kenya u cuskan heshiiskaas mustqabalka. (waa haddii baarlamaanku diido).
2. IN BAARLAMAANKU ANSIXIYO HESHIISKA: oo Kenya ay wasiirka cadaadis saartay ayadoo doonaysa in akhbaarta rasmiga ah ee ay Kenya u gudbisanayso QM ay qorshaynaso in raaciso heshiiskaas oo ay ansixiyeen Baarlamanka DFKMG ee tiradoodu tahay 550 xildhibaan. Si markaas Kenya ay mustaqbalka ugu doodo in qayb ka mida badda Soomaaliyeed ay u ansixiyeen Baarlamaanka Jamhuuriyadda Soomaaliya (waa haddii baarlamaanku ansixiyo). Waxaa kaloo laga dhadhansanayaa ku celcelinta Wasiirka hadalkiisa (in heshiiska Baarlamaanka la horgeyn doono) in dowladu doonayso inay ka ansaxsato heshiiskan Baarlamaanka, sidii kii heshiiskii Is-afgarad ee Caruusha MOU October 28, 1967.

Markii hadalkaas uu wasiirku sheegay April 27, 2009, Kenya weli akhbaarta rasmiga ah uma gudbisan Qarammada Midoobay qaybta u qaabilsan xuduudaha badda. Lamana oga waxa rasmiga ah ee ku qoran akhbaarta ay gudbin doonto. Sidaas daraadeed baarlamaanka Soomaaliya ma waxay C/shakuur ku raaci doonaan ansixinta wax aysan arag mase waa diidi doonaan heshiiskaas?

Wasiirku waxa uu sheegay heshiiskii ay la saxiixeen Kenya in lagu tarjumi doono Af-Soomaali oo markaas ay baarlamaanka arrintaasi shaafin doonto, "kabacdina arrinta halkaas ay ku dhammaan doonto." Waxaase xusid mudan in maadaama heshiisku uu "MURAN BADEED" geliyey badda Soomaaliya, in haddii baarlamaanku ansixiyo ay Kenya markaas Qarammada Midoobay u gudbisan karto cabbir intii ay doonto badda Soomaaliya, sida horeba u dhacday akhbaartii uu 2005 ansixiyey madaxweynaha hadda ee Kenya ee sida qeexan u cabirtay qayb ka mid ah badda Soomaaliya.

Shacabka Soomaaliyeed waxay dhawrayaan go'aanka baarlamaanka DFKMG uu arrintaas ka qaato. In "arrinta halkaas ay ku dhammaan doonto" iyo in kale, waa mid uu dhowrayo shacabka Soomaaliyeed.

Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame

• Hadalkii: C/raxmaan C/shakuur Warsame Halkan ka dhagayso ama soo rogo

Faafin: SomaliTalk.com | April 28, 2009

Aragtida Shariifka iyo Faroole ee Heshiiska is Afgarad ee Kenya Lala Galay
Sh. Shariif: kuwa ka soo horjeeda heshiiskan haba yaraatee ma aysan akhrin ----- Dr. Faroole:  Cidna xaq uma leh in qayb kamida dalka Soomaaliyeed cid kale heshiis lagula geli karo... Akhri..

Heshiiskii Xadeynta Badda ee Kenya iyo Soomaaliya: Hagardaamo Halisteeda leh
 Axmed Cali Khayre oo ah Garyaqaan ku takhasusay qawaaniinta caalamiga ah, horeyna uga mid ahaa macalimiintii Jaamacadda Ummadda Soomaliyeed, Kuliyaddii Waxbarashada Lafoole ayaa digniino culus iyo talooyin ka soo soo saaray heshiiskii is-afgaradka dhexmaray Kenya iyo Soomaaliya Akhri....

Heshiiskii Is-afgarad ee Caruusha (Oct 28, 1967) Tanaasulkii ay dowladda Soomaalidu samaysay waxna kagama eeyan beddelan dowladdii Keenya. Dr. Saadiq Enow

• Transcript of FT interview with Sheikh Sharif Sheikh Ahmed, president of Somalia (Apr 28,2009)

Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com © www.SomaliTalk.com

La soo xiriir: