Siiradii Nebi Sulaymaan(CS) iyo xikmada ku qarsoon Qaybtii labaad

Sidaasi ayaa looga baahanyahay qofka muuminka ahi inuu ku dhex noolaado cabsi iyo rajo oo aanu talo saaran salaad badnidiisa ,soonkiisa waayo waxaasoo dhan hadii laguugu xisaabiyo xubin ka mid ah jidhkaaga waxay ku ag noqonayaan waxba ilaa ay dhacdo in adigaba lagugu yeesho deyn, haddii aynu u fiirsano suuradu Mulk ilaahay wuxuu sheegay((si uu u imtixaamo kiina camal wanaagsan))(Al-Mulk:2). ee muu odhan kiin camal farabadan sidaa daraadeed waxaa haboon in lagu dedaalo in camalkeena aan ka dhigno mid u gaar ah ilaahay tallaabo kasta inaan ilaahay xasuusano.

Nebi sulaymaan (C.S.) wuxuu istaajiyay ciidankiisii markaasu wada indha –indheeyay waxay ishiisu qabdan wayday hud-hud markaasu ka raadiyay hud-hudkii mise wuxuu arkay isagoo maqan wuxuu yidhi:((Maxaan u arki laayahay Hud-hudkii mise kuwa maqan buu ka mid yahay))(An-Naml:20). Nebi Sulayman(C.S)wuu gartay inuu maqanyahay markaasuu amarkiisa bixiyay taasina waa waxyaabaha lagu garto maamulka geesiga ah iyo hoggaamiyaha wanaagsan waayo wuxuu baadhaa oo uu ka warhayaa cida uu ka masuulka yahay markaasuu haduu waayo wuxuu qaataa go,aan ay ku cibro qaataan askarta kale si aanu mid kale ugu dhiirran ficilkaas iska baxa ah oo kale,hadaba go,aanka uu qaatay Nebi Sulaymaan(C.S) muxuu ahaa?!

Waxa uu markiiba yidhi isagoon jeed jeedsan oo aanan odhan muu iska tagaya! Yaa wax u dirsaday! Muxuu iigu sheegi waayay !

(( waxaan cadaabi cadaab daran ama waan gawrici ama wuxuu ii keeni xujo cad))(An-naml:22). waan cadaabi oo ay ku fasiraan culimadu waxaan ka rifi baalalka ama waxaan ku dari shinbiro kale oo aan ahayn dhigiisa si uu u dareemo diiqad. Laakiinse hadalkiisa waxa uu ku ladhay ama wuxuu ii keeni xujo cad, haddii wax cad oo lagu qanco lagu tusiyo ha canaatamin ee ka aqbal. waxaan halkaa ka faa,idaynaa in aad go,aan ka qaadato marka ay arrini ku soo wajahdo adigoo Ilaahayna talo saaranaya.

Hadalkii dhex maray Hud-hud iyo Nebi Sulaymaan

Hudhudku wuxuu soo maray meelo fara badan oo uu soo arkay boqortooyadii Saba taasoo sida uu ilaahay sheegay wax kasta uu siiyay adduunkan dushiisa intii ay ku noolayd ha noqoto dhaqaalaha iyo horumarka , iyo wax kastoo uu boqor haysan karo, hud-hud oo tagay ayaa ka sheekaynaya arrimaha uu soo arkay, Nebi saleebaan(CS) ayaa markuu soo noqday uu ku yidhi: waxaan soo arkay meel aanad arag sabana waxaan kaaga sidaa war la hubo.

Hud-hud ayaa Nebi Saleebaan(CS) sidaa ula hadlayaa boqor ka mid ah boqorada adduunka! isagoon cabsi iyo dulinimo dareemayn taasina waxaa looga baahan yahay inuu hoggaamiyuhu ku beero raciyadiisa oo aanay ka gabban xaqa balse ay u sheegaan, sida uu Nebi Muxamedba(NNKH) uu ugu rabbeeyay saxaabada oo kale, laakiinse kaligii talisku(Dictator) waxa uu doonaa uun in qalad iyo saxba lagu raaco. wuxuu yidhi Hud-hud:

“Waxaan soo arkay boqortooyo ay gabadhi madax u tahay oo uu wax kastaba ilaahay siiyay hase ahaatee u sujuudaya cadceeda. labada hadal ee uu isdaba dhigay waa laba hadal oo uu mid nimcadoodii maadiga ahayd kaga hadlay midna tii ruuxiga ahayd, ta maadigii inay sarrayso oo ay ta ruuxiga ah ka dhinteen ayuu sheegay markaasu ku sameeyay isbarbardhig isagoo si qoto dheer ugu fiirsanaya labada arrimood (ta maadiga ah iyo tan ruuxiga ah ) laakiin caqli wanaagiisa iyo indheer garadnimadiisii ayuu ku kala badhax tiray labada wadood isagoo si layaableh ku jirto u yidhi “miyay u sujuudaan ilaaha waxa dhulka ku qarsoon soo saara”, waxay sheegaan culimadu inuu leeyahay af dhuuban deedna uu kala soo dhex baxo waxa ku jira sidaa daraadeed buu markiiba nimcooyinka Ilaahay ku galladaystay u xasuustay. hud-hud waxba umuu arkayn carshiga(kursiga) boqorada balqiis ee wuxuu il gaara saarayay qiyamka nolosha waayo nolol bilaa diini maaha nolol, si kastood dhulka mugii u haysato waad aradantahay uun. sidaas ayuu hudhudkii ku kala saaray oo uu ka soo gudbiyay warbixintii(Reportkii).

Bal hadduu inaga maanta ina soo eegi lahaa muxuu inaga odhan lahaa markuu arko waayeelkii oo aan hadal mooyee hami lahayn oo aanan dhiiri galinayn da,yartii, qayil iyo qabyaalad uu qaybiyo mooyee aan ummadda u tudhayn kana fikirayn aayaheeda, dumarkii oo iyaguna is mooday aqoonyahan kadib markay ka tallaabsadeen tubtii toosnayd ee dhaqanka iyo diinta ku dhisnayd, oo ku doodaya xuquuq baa naga maqan, sideeda maarso ha loo dabbaal dego siyaasada waan aan ka qayb galnaa, iygoon wali soo gudan waajibaadkii saarnaa, dhalinyartii oo ukala baxday in sigaar iyo qaad jahawareeriyay oo aan la tisqaadi Karin nolosha cusub oo ku fikiraya inay iyaguna noqdaan siyaasiyiinta waddanka una haysta siyaasada hadal iyo afmiishaarnimo, iyo qaar kale oo hablo ay gidaarada, telefoonka, suuqyada kula sheekaystaan mooyee aan hawl kalaba hayn ,iyo dad uu wareeriyay dhoof oo u hanqal taagaya qurba joog aan qiimo iyo qaayo toona u lahayn , iyo arday ka saaqiday wax barashada oo ku marmarsiyoonaya wadanku waa busaarad, shaqo la,aan ba,an baa ka jirta, oo hamigoodu noqday inay wadooyinka, maqaaxiyaha, ay ka hor sheekeeyaan iyagoo is moodaya libaaxyo, Waana wax runtii laga xumaado Ilaahayna loo baryo inuu hagaajiyo,Waxaan odhan lahaa dhalinyarta(oo aan anigu ugu horeeyo)waayeelka, dumarka, aqoonyahanka, qaata qaaciidadan:

Diin  Dhaqan

Xirfadaada (Aqooneed iyo Farsameed)

Saddexdan qaaciido/Qormosin waxay kuu samaynayaan inaad samayso saddexagal aan dhana loo liicinayn oo ku qotoma gun dheer adagtahayna sida loo jebiyo. waayo qofka si fiican u yaqaan diintiisa fahansanna waayaha iyo wacyiga ku xeeran wuu kala saari karayaa ka tuuga ah iyo ka taageeraya xaqa, cadawga iyo saaxiibka, xumaanta iyo samaha wuxuuna yeelanayaa foojignaantii Cumar Bin Khadaab oo kale isagoo sidiisii oo kale odhanaya “ma ihi doqon, doqonkuma ima siro” waxa uu arkaya adduunyada sidii ay u arkeen Saxaabadii Rasuulku(Ilaahay raali ha ka ahaadee) kuma habsaamayo hadal fayla soof iyo aftahanimada afmiishaarka iyo eedaynta cadawga balse wuxuu wax walba kor saaraayaa miisaanka islaamka isagoo u eegaya waxay diintiisu ka leedahay tallaabo walba oo uu qaadayo kuna doonayo inuu ka midho dhaliyo, waxaan akhristay taariikhaha mufakariinta reer galbeedka waxaanana ka helay inay adduunka si wanaagsan u habaysteen oo ay horumar ka gaadheen, laakiinse mid waliba markay dhimashadiisu soo dhawayd ayuu calaacal iyo ka xumaansho bilaabay.

Dhaqankiisa soomaaliyeedna ku faanaya oo ka sheekaynaya wanaagiisa sida ay xallin jireen khilaafaadka. suugaantoodii quruxda lahayd ee damin jirtay colaadaha, ifin jirtayna nabada, adkayn jirtay walaaltinimada, odorisi jirtay abaaraha iyo xilliyada barwaaqooyinka.

Xirfadaadana waxaa ka mid ah waxaad takhasus ku leedahay hadaad tahay dhakhtar, injineer, macallin, maamule,iwm waana inaad ugu shaqaysaa bulshadaada oo aad ka haqabtirtaa, meel kastood wax ka baranaysana waa inaad niyada ku haysaa inuu waddankaagu kuu baahan yahay ee ha isku ilaawin ilaha dhaqaale ee ay rag kula mid ihi soo saarteen, hana noqon xaasid waayo cilmigaaga waad la dhiman waana lagu waydiin, laakiinse haddaad barto qof adigoo Ilaahay wajigiisa ku doonaya waxaad heli ajarkeeda iyo abaalkeeda xitaa adiga oo godka ku jira. Nebigu(N.N.K.H) wuxuu yidhi: “Camalkastoo uu leeyahay bini,aadmigu wuu go,aa marka uu dhinto, marka laga reebo Cilmi naafac ah, Sadaqo socota(sida masaajid, cisbitaal, dugsi uu Ilaahay dartii u dhisay) iyo Ilmo wanaagsan oo u soo duceeya”

Nebi Sulaymaan(C.S.)wuxuu ku yidhi “waan sugi inaad run sheegto iyo inaad kamid tahay beenaalayaasha” taasi waxay kuu cadaynaysaa in ay hubsiimadu ka mid tahay hogaanka wanaagsan ee looga baahan yahay qof kastoo masuul ah ha noqoto maamul, dawlad,wasaarad, madarasad, jaamacad, urur , adduunkan aan noolnahaya waliba qarniga 21 aad waxaa batay beenta waxaad arkaysaa in qolo waliba ay samaysatay Warbaahin u khaas ah oo ay siday doonayso dadka ugu dhiibto iyadoo u aabayeelayn waxay odhanayso, dadkiina way aaminsiiyeen oo dhib bay ku haysaa, waxaana tusaale kaaga filan haddaad dadkeena ku tidhaah Warbaahintaa sidaa sheegtay waxay u aaminayaan waxyi ahaan. Warbaahinta dhibaatadeedana waxaad ka sii korodhsan kartaa kitaabka “Dhibaatada Warbaahintaee uu qoray Allaha u naxariistee Cabdalla Naasax Calwaan.

Nebi Sulaymaan(C.S.) wuxuu ugu dhiibay warqad hud-hudkii boqortooyadii SABA isagoon markiiba la soo boodin inuu diyaariyo askar fara badan balse si xikmadaysan ayuu u xalliyay waxana uu door biday horta inuu la xidhiidho si uu markaa go,aan u qaato waxaanu ugu qoray warqada sidan.

Ka: sulaymaan

Magaca Ilaaha raxmadda guud iyo naxariista gaar ah iska leh

Ha iska kay kibrinina(weynaynina) ee imaada idinkoo is dhiibay

waxaan ka faa,iidaynaa halkaasna in Nebi Sulaymaan(CS) uu ahaa qofkii ugu horreeyay ee qora warqad, halka maantana aan uga naqaano (written communication)( qoraal ku wada xidhiidhka) waxaynu ku wada xidhiidhnaa waa qoraal, maqal iyo muuqaal, Emailka aad isticmaasho waxaa ku qoran FROM oo ay macnaheedu tahay ka:! Nebi Sulaymaan(CS) waxa uu u dirayay Balqiis warqada sidaa daraadeed wuxuu ku muujiyay ciday ka timid oo ah isaga.

Intaa ka dib wuu duulay hud-hudkii isagoo sida la sheego isku beegay god ay cadceedu uga soo gali jirtay boqorada oo ku yaalay qasrigeeda dabadeedna waxay is tidhi bal waxa cadceeda kaa qariyay ka qaad mise waaba warqadii way kala furtay markaasay akhriday, jawaabtay bixisay gabadhaasi dhabeelnimadeeda iyo caqli qummanaanteeda waad la yaabi

La soco qaybta saddexaad

Siiraddii Nebi Sulaymaan iyo Xikmadaha ku qarsoon Q-1aad

Abdilqani Albanna
abdilqani@hotmail.com