Ra'iisul Wasaaraha DFKMG oo Qarammada Midoobay u Gudbiyay Akhbaar
Muujinaysa in Badda Soomaaliyeed Lagu Muransan yahay
SomaliTalk.com | April 15, 2009
- 10kii March 2009 Norway iyo QM ayaa waxay DFKMG u soo
bandhigeen Akhbaar la xiriirta badda
- 12kii March 2009 Golaha Wasiiradda DFKMG ayaa ansixiyay
akhbaarta hordhaca ah ee Loo gudbinayo QM
- 5tii iyo 6dii April 2009 Waxaa Muqdisho Tegey xubin ka socda Norway
oo la kulmay Golaha Wasiirada DFKMG
- 8dii April 2009 Ra'iisul Wasaaraah DFKMG ayaa Warqad u
diray QM uu ku lifaaqay Akhbaarta hordhaca ee Cabir la xiriira Badda iyo
Heshiiskii MoU
- Dawladda Norway ayaa bixisay kharashka lagu diyaariyay akhbaarta la
gudbiyay
Ra'iisul Wasaarada DFKMG, Cumar Cabdirashiid Cali Sharmarke, ayaa Qarammadda
Midoobay waxa uu u gudbiyay akhbaar hordhac ah oo ku saabsan cabbirka dhulka badda hoos u sii gashan ee ka durugsan xeebta 200 mayl
badeed. Waxa uu akhbaartaasi ku lifaaqay warqad uu qoray 8dii April 2009, laakiin
14kii April 2009 lagu faafiyey website-ka Qarammada Midoobay qaybta u qaabilsan
Xadaynta Badaha.
Warqadda Cumar C/rashiid oo ay SomaliTalk.com ku tarjumtay Af-Soomaali hoos
ayaan ku arki doonaa. Balse marka hore aan eegno dhawr qodob oo ku qoran akhbaarta
ku lifaaqan warqadda Ra'iisul wasaaraha.
Bogga 4aad iyo 5aad ee akhbaarta uu gudbiyay Ra'iisul wasaaraga DFKMG waxaa
ku xusan:
"Dawladda Federaalka Kumeelgaarka ah ee Jamhuuriyadda Soomaaliya waxaa
la dhaariyay 22kii Febraayo 2009. Kulan lagu qabtay Nairobi 10kii March 2009 oo
dhaxmaray Ra'iisul Wasaare ku xigeenka ahna Wasiirka Kalluumaysiga iyo
Khayraadka Badda ee Dawladda Federaalka Kumeelgaarka ee Jamhuuriyadda
Soomaaliya, Professor Cabdiraxmaan Aadan Ibraahim Ibbi iyo Kuxigeenka
ergeyga Gaarka ah ee xoghayaha guud (Qarammada Midoobay) Mr Charles Petrie iyo
Ambassador Hans Wilhelm Longva oo ka socday Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee
Boqortooyada Norway, ayaa waxaa Dawlada Federaalka Kumeelgaarka ee Jamhuuriyaadda
Soommaaliya loo sheegay arrin ay bilaabeen Ergeyga Gaarka ah ee Xoghayaha Guud
ee Qarammada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya, Axmed Walad Cabdalla iyo Norway oo
garab siinaysay."
Qoraalku waxa uu intaas raaciyey "Kulan 12kii March 2009 ay yeesheen
golaha Wasiirada ee Soomaaliya in ay ku ansixiyeen akhbarta hordhaca ah ee loo
dirayo Xoghaya Guud ee Qaramada Midoobay ayadoo la waafaqao SPLOS/183 ee ku
saabsan Qalfoofka Qaaradda ee ka durugsan 200 mayl badeed. Waxaana golaha
wasiiradu u mahad celiyeen Ergayga Gaarka ah ee Qarammada Midoobay u qaabilsan
Soomaaliya, Axmed Walad Cabdalla".
Akhbaarta Ra'iisul wasaaraha DFKMG u gudbiyay Qarammada Midoobay (QM) waxaa
kuxusan in "Diyaarintii akhbaartan la gudbiyay ay caawinaad ka gaysatey Dawladda
Norway oo talo bixin siisay Ergeyga Gaarka ah ee QM iyo Dawladda
Federaalka Kumeelgaarka ee Jamhuuriyadda Soomaaliya. Akhbaarta la gudbinayo
waxaa ka qayb qaatay Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Boqortooyada Norway iyo
Qaybta Batroolka (Shidaalka) u qaabislan Norway."
Waxaa kale oo la xusay in xog laga soo qaatay akhbaar dad u dhexeeye ah ee
hay'adda UNEP barnaamijkeeda loo yaqaan GRID.
Sida akhbaarta loo gudbiyey QM ku cad "Asagoo casumaad ka haysta
Ra'iisul wasaaraha Dawladda Federaalka Kumeelgaarka ee Jamhuuriyadda Soomaaliya,
Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaarke, iyo Ra'iisul wasaare ku xigeen, ahna wasiirka
Kalluumaysiga iyo Khayraadka Badda, Prof. Cabdiraxmaan Aadan Ibraahim Ibbi, ayaa
Muqdisho waxaa 5tii iyo 6dii April 2009 tegey Ambassador Hans Wilhelm Longva oo
ka socday Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Boqortooyada Norway si uu gacan iyo
talo bixin uga ageysto dhamaystirka akhbaarta hadda la gudbiyey. Waxa kale oo
ergeyga reer Norway uu la kulmay Madaxweyne Sheikh Shariif Sheikh Axmed,
islamarkaana waxa kale oo ergeyga la siiyey fursad uu kula kulmo golaha
wasiirada si uu u siiyo sharaxaad dheeraad ah oo ku saabsan arrimaha la xiriira
qalfoofka qaaradda ee Soomaaliya".
"Dhammaan kharashka la xiriira diyaarinta Akhbaartan la gudbiyey waxaa
bixisay Norway."
Qodobka 6aad ee Akhbaarta uu Ra'iisul Wasaaraha DFKMG u gudbiyay QM waxaa ku
qoran qayb ka hadlaysa "Xadaynta badda iyo arrimo kale" Qoraalkii
Ra'iisul wasaaruhuna wuxuu sahaa sidan;
"Arimaha aan la xallin
ee su'aaluhu ka taagan yihiin sidoodii bay ahaanayaan, kuwaas oo ku saabsan
xadaynta qalfoofka qaaradda ee labada dhinaca ee dalalka deriska ah. Arrimahaas
su'aashu ka taagan tahay waa in loo tixgeliyo Qodobka 46aad ee xeerka Annex I ee
Nidaamka ay dejijyeen Guddiga Xadaynta badaha".
Tarjumaada qodobka 46aad ee uu xusay Ra'iisul wasaaruhu waa sida;
Qodobka 46aad ee nidaamka Annex I ee guddiga xadaynta badaha ee QM waxaa si
qeexan ugu cad gudbinta xogta la xiriirta xuduudaha badaha ee ay ku muransan
yihiin dalalka leh xadka badda. Taas oo muujinaysa in ra'iisul wasaaraha DFKMG
uu aqbalay in badda Soomaaliya (qayb ka mid ah) lagu muransan yahay.
Taas waxaa sii caddeeyey akhbaarta uu Cumar Cabdirashiid u gudbiyey Qarammada
Midoobay, gaar ahaan bogga 8aad ee akhbaarta waxaa ku xusan in "7dii April 2009,
kaddib markii wada xaajood dhexmaray labada dhinac, in Wasiirka Qorshaynta
Qaranka iyo Xiriirka Caalamiga ah ee Dawladda Federaalka Kumeelgaarka ee
Jamhuuriyadda Soomaaliya iyo Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Jamhuuriayadda Kenya,
oo labadaaba ay arrinta u xilsaarteen dawladahoodu, in ay Nairobi ku saxiixeen
Qoraal Is-Afgarad".
Waxaana markaas Ra'iisul wasaaraha DFKMG qoraalkiisa la dhexgeliyey "Qoraalka
Is-Afgarad" kaas oo si qeexan u muujinaya "Arrinta calaamadintaas (Xadka Badda)
ee aan la xallin ee u dhaxaysa labada dal ee xeebta waxaa loo
tixgalinayaa "MURAN BADEED". Taas oo muujinaysa in Ra'iisul wasaaruhu uu
aqbalay in badda qayb kamid ah Soomaaliya lagu muransan yahay.
Intaa aan uga gudubno qodobadaan kasoo qaadanay xogtii shan iyo tobanka bog
(15) ka koobnayd ee Ra'iisul Wasaaraha DFKM uu u gudbiyey,
Mudane Ban Ki Moon Xoghayaha Guud ee Qarammada Midoobay. Warqadii iyo Tarjumadii SomaliTalk.com.
Xukuumadda Federaaliga KMG ah ee
Jamhuuriyadda Soomaaliya
Xafiiska Ra'iisull Wasaaraha
XRW/0065/06/09 Muqdisho 8dii April 2009
Mudane;
Ayadoo la tixraacayo qodobka article 76 ee Xeerka Qarammada Midoobay
(QM) ee
Sharciga Badaha (oo qoraalkan hakan kaddib aan ugu yeeri doon "Xeerka"), iyo
qodobka 4aad ee Lifaaqiisa Annex II, iyo sidoo kale go'aamadii ka soo baxay
kullamadii kow-iyo-tobnaad iyo siddeed-iyo-tobnaad ee dawladaha qaybta ka ah
ee ku qoran xeerka SPLOS/72, farqadda (a) iyo SPLOS/183, farqadda 1 (a) siday u
kala horreeyaan, ayaa Dawladda Federaalka Kumeelgaarka ee Jamhuuriyadda
Soomaaliya waxaa sharaf u ah in ay Xoghayaha-Guud ee Qarammada Midoobay u
gudbiso akhbaar hordhac ah oo muujinaysa cabbirka qalfoofka qaaradda ee ka
durugsan fogaan dhan 200 mayl badeed iyo sharraxaad ku saabsan halka ay marayso
diyaarinta iyo waqtiga loo qasday in la keeno (xogta) oo la waafajinayo sida uu
dhigayo qodobka article 76 ee Xeerka (QM) iyo qaanuunka loo deyjiyay iyo
iyadoo la
raacayo farsamada sayniska iyo teknoolojiyada ay dejiyeen Guddiga Xadaynta
Qalfoofka Qaaradda (oo qoraalkan wixii halkan ka dambeeya aan ugu yeeri doono
"Guddiga").
(Akhbaarta) hadda la soo gudbiyey waxaa la waafajiyay SPLOS/183, farqadda 1
(a). Ujeedadiisuna waa xaqiijinta in Soomaaliya ay ajiibto waqtiga ku astaysan
qodobka Article 4 ee Annex II ee Xeerka (QM) iyo go'aanka ku qoran
SPLOS/72. (Akhbaarta) hadda la gudbiyey waa mid aan caqabad ku noqonayn
Soomaaliya mustaqbalka akhbaarta ay geyn doonto (QM) ee waafaqsan sida uu
dhigayo qodobka article 76 ee Xeerka (QM) iyo qaanuunka u deggan
(keenista xogta) iyo Qaabka ay tahay in la raaco farsamada sayniska iyo
teknoolojiyada ee Guddiga (QM) iyo mustaqbalka tixgelinta ay samayn doonaan
Guddiga (QM).
Xogta la socota akhbaarta aan halkan kusoo gudbinayno waxay muujinaysaa in
Soomaaliya tijaabadii (baaritaan) ee arrintan ku saabsanayn ay waafaaqday sida
ku qeexan farsamada sayniska iyo farsamada teknoolojiya ee ay dejiyeen Guddiga
(QM). Meesha ay dhacaan Sideeda (meelood oo la calaamadiyey oo ah) Cagta (ama
asaaska) Baraha Janjeerka waxay muujinayaan in janjeerka qaaradda ee Soomaaliya
ay si cad u qeexayaan in Qalfoofka Qaaradda ee Soomaaliya ay kasii durugsan
tahay 200 mayl badeed oo cabirka laga soo bilaabayo xeebta. Ayadoo la waafaqayo
SPLOS/183, farqadda 1 (d), waxaa la weydiistey Xoghayaha-Guud (QM) in uu la
socodsiiyo Guddiga (QM) iyo dalalka xubnaha ka ah marka uu helo akhbaarta
hordhaca ah ee Soomaaliya sida uu dhigayo SPLOS/183, farqadda 1 (a), iyo in
akhbaartan la faafiyo, oo meelaha lagu faafinayo uu ku jiro website-ka Guddiga
(QM).
Fadlan aqbal mudane, tixgalinta ugu saraysa.
Cumar Cabdirashiid Cali Sharmarke
Ra'iisul Wasaaraha
Mudane Ban Ki Moon
Xoghayaha Guud ee Qarammada Midoobay
New York, USA
Qoraaladdii uu Gudbiyey Cumar C/rashiid waa kuwan:
Aragtida Kenya ee "Heshiis Xuduudda Badda" ee ay la Gashay
"Jamhuuriyadda Soomaaliya" iyo Jawaabta Ra'iisul
wasaaraha DFKMG
FG: Cumar C/rashiid waxa galabnimadii April 14, 2009 uu safar ku
tegey magaalada Nairobi ee dalka Kenya.
Linkiyo Tixraac xeerar UNCLOS:
Faafin: SomaliTalk.com | April 15, 2009