DHAXALWAREEG ( Gabay Cusub)
Inj.
Maxamed C. Cibaar
Mohamed_ebar@hotmail.com
“Dhayal xaalkii gudubyoo
Riyo laga dhursugo iyo
Dhadhab looma baahnee
Intaan DHAXALWAREEG iyo
Dhib la mudan adduunyada
Aakhirana dhinbilo naar
Dheddig iyo labkiinnuba
Dhallinyariyo waayeel
Dhimashadu mar weeyee
Shacbiyahow la dhaansado
Diin baad ku dhalatee
Xumaatada ka dhiidhiya!!”
(Maansadii
Dhalanteed, maarso 2004)
Ereyada kor ku xusani waxay ka mid ahaayeen, maansadii
Dhalanteed
ee soo baxday bishii Maarso sanadkii 2004ta. Xilligaas waxaa xeradii
Doofaarrey ee waddanka Kenya lagu shirinayay kooxo ay hormuud u ahaayeen
qabqableyaashii dagaalku. Maansadu waxay si aad ah uga digeysay,
cawaaqibxumada ka dhalan kartay haddii aysan dadka Soomaaliyeed dhaqso
ugu baraarugin dhagartii lala maagganaa, aayahoodana ay ku aaminaan
Itoobiya, Kenya iyo adeegeyaal ay iyagu soo aruursadeen.
Nasiibdarro, shirqoolkii Doofaarrey shartii laga dhaxlay shaahid ayaa
loo wada ahaa oo iskaga sheekeyn meyno. Waxaase maanta taagan arrin
shiiqisay shiddooyinkii la soo maray shantii sono ee la soo dhaafay,
taasoo ah shaxda cusub iyo sheegashooyinka ay Kenya ku soo
hunguriyaysay dhulbadeed Soomaaliyeed oo baaxaddiisu ay gaareyso 38000
km2 , sida ku cad
cilmibaaris
lagu kalsoonyahay oo ay sameysay
Somalitalk.com.
Sida ay
qirteen qolooyinkii Soomaalida heshiiskaan hagardaamo u saxiixay,
waxaa ayaan darro ah in sasabasho sooreysan ka dib , saddex saac
gudahood ay Kenya u ogolaadeen in ay sheegan karto dhul- badeedka
barwaaqadu ceegaagto ee aan bedkiisa kor ku soo xusnay, kaasoo ay
horeyba Kenya u qoondeysatay iney ku darsato
dhulkeeda badda ah ee
ay batroolka ka baareyso.
Gabayga Dhaxalwareeg oo soo baxay 11 April 2009, wuxuu mar kale ka
digaayaa khatarta cusub ee soo foodsaartay ummadda Soomaaliyeed. Haddaan
shalay maqleynay dhul keenna ah oo uu gumeysigii Ingiriisku ku
wareejiyay Kenya iyo Itoobiya, maanta waxaan u joognaa baddii
Soomaaliyeed oo qaar ay soori-qaadday Soomaalina sheeganayaa ay
horteenna ku saxiixayaan, Saatirku ha naga samatabixiyee. Haddaan horey
uga maqalnay shaqsi mas’uul Soomaaliyeed sheeganaya in la baabi’inayo
xadka Soomaaliya iyo Itoobiya, hal baasaboorna la qaadanayo, maantana
waxaan ka maqalnay mid kale oo mas’uuliyad sheeganaya in uusanba jirin
xad u dhaxeeya Kenya iyo Soomaaliya (dhinaca badda). Haddii arrinku uu
sidaan ku sii socdana, berri waxaa dhici doonta iney soo baxaan dad ku
doodaya in wax dhul Soomaaliyeed la yiraahdaba uusan jirin, sida
maantaba ay qaar ugu doodayaan in ay wax Soomaali la yiraahdo aysan
jirin.
Inta ay goori goor tahay, waxaa la gudboon ummadda Soomaaliyeed oo ay
waxgaradkeedu horkacayaan in ay dhacdadaan ka dhiidhiyaan, dhulkoodana
ay difaacdaan. Waa in lagu baraarugsanaado haddii sheegashada tijaabada
ah ee ay hadda Kenya waddo ay meelmarto, in arrintaasi ay hordhac uu
noqon doonto sheegashooyin iyo heshiis-dhagareedyo ka sii khatar badan
kan hadda la wadwado, kuwaas oo lagu boobayo badda iyo berriga
Soomaaliyeed, Rabbi ha na badbaadiyee.
Waxaa amaan gaar ah mudan bahda
Somalitalk.com
oo boobka badaheenna lagu hayo nagu baraarujiyay, dadaal aan la qiyaasi
karin oo nafhurnimo ahna sameeyay.
Cilmibaarista ay soo bandhigeen waa mid tusaale fiican u noqon karta
doorka ay warbaahinta Soomaaliyeed ka qaadan karto waxkaqabashada
halista soo foodsaartay ummaddooda.
Gabayga Dhaxalwareeg, wuxuu ku halqabsanayaa tifaftiraha Somalitalk
Inj. Maxamed Cali, oo aan si aad ah uga warhayo kaalinta lama
illoobaanka ah ee ay isaga iyo saaxibadiisa howsha la wadaa ay uga
jiraan halganka lagu badbaadinayo ummaddaan beylahan ee ba’a lala
maagganyahay.
Wuxuuna gabaygu ku bilaabanayaa:
- Ilaahey dhureeyow Maxamed dhiirranow saaxib
- Dhacadiid adoo heli kariyo dhereg inaad jiifto
- Waxan aad la dhuudhuubatee gororin dhuuxaaga
- Dhaxantaad lugeyneyso iyo dhafarka kaa muuqda
- Dhididkaaga hooraaya iyo dheelmashiyo ciilka
- Dhambaallada ad noo soo qorteen dhaciyo duullaanka
- Dhaameelka qaar lagu hodoo dhunjin carruurtooda
- Iyo ruux ogaalkii dhinmoo dhimirku naafoobay
- Dheeldheel dabbaalkaa u qaba dhoohaniyo tuuge
- Qofkii dhuuniraac aan aheyn hubanti dhiillooye.
- Ruux dhadhamo kaa qaaddayoo dheri un eegaaya
- Dhaqanxumida qaarkeed ninyahow waa dhaliil culuse
- Waa dhaawac iimaanka gala dhayidna loo hayne
- Bangiyada dhigaalkooda iyo dheeri lagu biirshay
- Haddii dheeman waxa dunida yaal dahabka loo dhiibo
- Dhururuqa miskiin yaabbanoo dhibbani uu haysto
- Dhiilaha agoontoy xadaan iyo dhar jeexjeexan
- Dhiitintey ka jecelyiin iney wax un dhag siiyaane
- Maatida kuwii dhuuqayiyo maxasta dhiiggeeda
- Ee dhamacda kulul quudan jiray dhuxulo qiiqaaya
- Ciiddii markey dhoofiyeen oo dhir lagu diimay
- Waa kuwaa dhitadi keydsaneyd hoos u dhaadhacaye
- Baddeennii dharaarta cad miyaa shilin la dhaafsiistay?
- Dhadhaabaha is fuulfuula iyo dhagaxa mooyaane
- Noolaha dhaqaaqiyo nafluhu weys dhageystaane
- Innagaase dhub ah oon maqleyn dhawaqa noo roone
-
DHALANTEED markii aan tirshiyo maanso dhumuc weyn leh
-
DHAKAFAAR-na aan raacshay iyo dhowr la miisaan ah
- Dha’leydaad walaalow ogeyd dhaanto ma aheyne
- Dhurwaa iyo markey noo tashade Dhidar na gaadaaya
- Oy dhimaneyaal shirinayeen wada dhareeraaya
- Dhunkaashii la qooshaayayee dheefta lagu sheegay
- Burcaddii la dhoodhoobayiyo dhismaha miineysan
- Dhakhaatiirta kuwii sheegan jiray dhagar maleeggooda
- Dhibishdhibishtii socotaan ka naxay oon la dheygagaye.
- Afkoo dharaq leh indhahoo dhinbila iyo korkoo dhogor leh
- Wuxuu nacabku dhuudhuunto oo dhabarku muuqdaaba
- Dhangad iyo wixii uu ka baqo hanad dharbaaxyeeya
- Dhacantiyo wuxuu ooddayada dhinacyo joogjoogo
- Dhaadhaanno aaminay wuxuu dhaar u maro beena
- Ama uu basaas dhaansadoo dhuro sir noo taallay
- Dhuudhigiyo liitaha wuxuu dhakada saartaaba
- Danaheenna waxa uu dhabqiyoo nabadda dhiiqeeyo
- Colaadaha wuxuu laba is dhalay Suug isugu dhiibo
- Malaayiin markey dhimata oo dhoobo lagu aaso
- Waa tuu dhursugayee wuxuu qosol dhikhleeyaaba
- Dhambacaad asoo siqi wuxuu nagu dhowaadaaba
- Dhugashada markii uu hubsaday inan cid dhowreynin
- Dhilqe-kibir waa kaa soo dhacoo hororkii soo dhigaye
- Mar haddii
dhulkeennii la yiri dhaqsada oo keena
- Haddey xaajadii dhii tagtoo
DHAXAWAREEG Muuqdo
- Waa waajib inaan dhiidhinnoo wey dhanaantahaye
- Dhiifoonaada Soomaaliyey dheeshu waa halise.
- Dhiifoonaada Soomaaliyey dheeshu waa halise
- Dhiifoonaada Soomaaliyey dheeshu waa halise
- Dhiifoonaada Soomaaliyey dheeshu waa halise.
-----------------------------------------------------------------
Dhamaad
Inj. Maxamed C. Cibaar
Mohamed_ebar@hotmail.com