Guddoomiyaha Baarlamaanka DFKMG oo Qiray in
Heshiiskii Dhexmaray Soomaaliya iyo Kenya uu Ku Saabsan yahay Xadaynta
Badda...
iyo in Isniinta June 15, 2009 uu Baarlamaanku ka doodi doono
heshiiskaas......
- Muddo dheer ayaa DFKMG ka warwareegaysay in ay sida uu yahay heshiiskaas
u qeexdo kuna tilmaanta sida ay Kenyaatiga la saxiixday ay u tilmaameen oo
ah heshiis ku saabsan xuduudda badda Soomaaliya iyo Kenya.... hadda
guddoomiyaha baarlamaanka DFKMG ayaa qiray arrintaas....
Guddoomiyaha Baarlamaanka DFKMG, Sheikh Aaden Maxamed Nuur "Aaden Madoobe"
ayaa markii ugu horaysay si qeexan u sheegay in heshiiskii dhexmaray Dawladda
Federaalka iyo Kenya in uu ahaa "heshiis xadaynta badda."
Sheikh Aaden Madoobe waxa uu hadalkaas shaaca ka qaaday Talaadadii June 9,
2009 oo uu waraysi siiyay idaacadda HornAfrik. Isagoo ka hadlayey in
kalfadhigii baarlamaanku qabsoomi doono, islamarkaasna uu baarlamaanka horyaal
mooshin ku saabsan "Heshiiska Xadaynta Badda" ee dhex maray xukuumadaha
Soomaaliya iyo Kenya waxa uu yiri:
"Baarlamaanku
hay'ad dagaal ma aha, waa hay'ad nabadeed, waa hay'ad u qaabilsan shuruucda
dejintooda iyo dabagalka xukuumadda, waa hay'ad sharciyeed ee ma aha hay'ad
hubaysan oo dagaalamaysa. Marka aammaan ahaan shirku hadda waa qabsoomi karaa,
meesha baarlamaanka loo diyaariyay waa meel lagu shiri karo, marka taas looma
kala maqna, xildhibaanadii maqnaana waa soo noqdeen, fasaxiina waa noo
dhamaaday, marka insha Allah khamiista (June 11, 2009) waxaa la iclaamin doonaa
maalinta shirka ugu horeeya la qaban doono, maadaama mooshin uu u yaalo
baarlamaanka, oo ku saabsan arimahii HESHIISKII XADAYNTA BADDA ee
Soomaaliya iyo Kenya xukuumadahooda saxiixii ay soo kala qaateen oo ay ku soo
heshiiyeen, heshiiskaasna waxa uu hor yaalaa Baarlamaanka, marka sidaas
daraadeed baarlamaanka fasax kuma jiro shirka waa qabsoomi doonaa maalmaha soo
socda, haddii Allah idmo."
Guddoomiyuhu waxa uu xildhibaanada ku wargeliyay in ay soo xaadiraan shirka
baarlamaanka oo furmi doona Isniinta June 15, 2009, isagoo arrintaas ka
hadlayayna waxa uu yiri "Xildhibaan kasta waxaa laga rabaa in uu soo xaadiro
shirka la iclaamin doono Khamiista in ay dhammaantood soo xaadiraan 15-ka
bishaan (June 2009), xildhibaanada waxaa haddeer loogu baaqay oo lagu wargeliyay
dhammaantood in ay yimaadaan."
Waxa kale oo Sh. Aaden Madoobe uu yiri "Xildhibaanada hadda jooga waa saddex
boqol oo wax yar dhiman, kooramkii baarlamaanka waa buuxaa oo dhibaato kama
taagna, insha Allah khamiistana waa iclaamin doonaa in shirkii muddo dhow loo
qabto fadhigii baarlamaanka qabsoomidiisa."
Sidoo kale Axadii June 7, 2009 TV-ga Universal oo weydiisay
su'aal ku aadanayd in xubno ka tirsan baarlamaanku eedaymo ay u jeediyeen iyagoo
ku eedeeyay in guddoonka baarlamaanku uu ka meermeerayo mooshin horyaala
baarlamaanka oo ku saabsan heshiis dhinaca badaha oo ay wada saxiixdeen Kenya
iyo Soomaaliya ayaa waxa uu Sh. Aaden Madoobe kaga jawaabay: "Ma u malaynayo
xildhibaanada taas in hadalkaas ay qabaan, waayo waxay ogyihiin markii mooshinka
la keenay sida degdega ahaa oo baarlamaanka looga hor akhriyay. Mooshin marka la
keeno guddoomiyaha waxa uu awood u leeyahay ama ku xigeenadiisa marka ay iyaga
xilka hayaan xeer hoosaadka baarlamaanku wuxuu siinayaa shan (5) maalmood in uu
haysan karo. Shantii maalmood aniga ma sugin ee maalintii la keenay hal maalin
kaddib baarlamaanka ayaan horgeeyay waana la akhriyay waana la soo badiyay,
weliba markaas xukuumada in ay faahfaahin arrintaas maadaama la soo badinaayay
oo la rabay wax yaabaha jira iyo macluumaad ay noo keento, ra'iisul wasaaraha
ayaa waxa uu ii soo qoray warqad iyo heshiiskii la saxiixay oo is wata ayagiina
waa la soo badiyay waakan agtayda yaal oo ku jira baakadaha xafiiska dhexdiisa
yaalo, marka fadhigii baarlamaanka ayaan weli qabsoomin, ajandaha koowaad oo
hadda na hor yaalanaa isaga ayuu noqonayaa waana laga doodi doonaa insha Allahu
maalmaha soo socda (Dhegeyso ama
soo rogo).
Mar haddii guddoomiyaha baarlamaanka DFKMG uu si qayaxan u qiray in heshiiska
DFKMG la saxiixatay Kenya uu ku saabsan yahay xadaynta badda Soomaaliyeed, isla
markaasna ay Kenya u gudbisay Qarammada Midoobay akhbaar si cad u muujinaysa in
ay cabiratay qayb baaxad weyn oo ka mid ah dhul-badeedka Soomaaleed, waxaa
markaas la gudboon baarlamaanka inay heshiiskaas ka dhigaan WAXBA KAMA JIRAAN.
Go'aankoodana si toos ah u gaarsiiyaan xafiiska Qarammada Midoobay ee qaabisan
Sharciga Badaha inta ka horaysa August 10, 2009.
Prof. Dalxa oo Sheegay in Arrinta Badda uu Baarlamaanku ka soo saari doono
Go'aan Shacabku ku Qanci karaan...
Guddoomiye ku
xigeenka koowaad ee baarlamaanka DFKMG Maxamed Cumar Dalxa oo Arbacadii
June 10, 2009 ay waraysi la yeelatay Idaacadda Codka Maraykanka (VOA)
ayaa ayiday hadalkii guddoomiyaha baarlamaanka ee ahaa in kulanka ugu horeeya ee
baarlamaanka DFKMG (oo la qaban doono Isniinta June 15, 2009) in looga hadli
doono arrimaha la xiriira xuduudaha badda ee Kenya iyo Soomaaliya.
Xuseen Barre Aaden oo ka tirsan VOA oo waydiiyey waxa looga wada hadli doono
fadhiga ugu horeeya ee Baarlamaanka ayaa guddoomiye ku xigeenku waxa uu ku
jawaabay:
"Ajande ayaa yiil Xuseenow markii u horeysay baarlamaanka kaas oo ahaa
arrimihii ku saabsanaa badda xaggeeda oo in badan ay aaraa kala duwan dadku ka
yiraahdeen qaabkii xuduuda Soomaaliya iyo Kenya oo dhinaca badda xaggeeda
waxyaabo farabadan oo tuhun ay ka muujiyeen shacbiga, baarlamaankana kaddib ay
xildhibaano mooshin keeneen, arrintaasi si looga gaaro go'aan isla markaasna wax
ay ku qanci karaan shacbiga Soomaaliyeed uu baarlamaanku uga soo saaro halkaasi,
ajanda markaasi kaas ayaa la doonaa in looga hadlo."
Prof. Dalxa waxa uu sheegay in kooramkii uu ku qabsoomi lahaa baarlamaanku uu
dhan yahay oo ay Muqdisho joogaan in ka badan 300 oo xildhibaan, sidaa
daraadeedna uu baarlamaanku sharci ahaan hawshiisa gudan karo. Kulankuna ka
dhici doono Muqdisho.
Mar la waydiiyay in muddadii baarlamaanku uu kala maqnaa in ay jireen arrimo
badan oo soo cusboonaaday sida dagaalada soo cusuboonaaday iyo shirkii Brussels,
arrimahaasi ma lagu soo qaadi doonaa baarlamaanka, waxa uu prof. Dalxa ku
jawaabay "Maya, baarlamaanka ajandayaasha la iskuma dul furo, hadda midka
hor yaala waa midka aan kuu sheegay, kaas oo aan dhammaan nidaam ahaan iyo
sharci ahaan in mid kale la sii guda galo noqon mayso. Laakiin in haddee
general (guud ahaan) wixii dawladda ama dhinaca xukuumadda kaga yimaada ee
dan u ah shacbiga Soomaaliyeed baarlamaanku waxa uu diyaar u yahay in uu kala
shaqeeyo xukuumadda."
Waraysigii Prof. Dalxa Ka
Dhegeyso Halkan ama
soo rogo (VOA)
Dhanka kale Prof. Dalxa oo ka hadlay go'aankii ay Talaadadii June 9, 2009
qaateen qaar ka mid ah suxufiyiinta ka hawl gala Muqdisho oo ay shaqadii iskaga
tageen ayuu ku tilmaamay in ay ku degdegeen, waxana uu yiri: "Go'aankaasi waa ku
degdegeen, waxaana ka fiicnaan lahayd in ay ku dhabar adaygaan, wax ka badan
ayaa dadka dalka jooga maalin kasta ku dhacaya, nin iska jooga gurigiisii ayaa
madfac loogu gaynayaa, masaakiin aan waxba galabsan ayaa maalin walba loo
geystaa barakicin iyo rafaad iyo mushkilad, noloshoodii ay markii horeba ku
shaqaynayeen inay iyagana la qaybsadaan waxay ahayd mid iyaga ku talagalkoodii,
laakiin hadda waxaad moodaa jabhadaha iyo waxyaabaha faraha badan markaan aniga
analysis iyo ku sameeyo iyaga naftarkooda waxaad moodaa dad hal dhinac keliya ka
xoogsan jirey oo ayaga target-koodu uu ahaa oo keliya in ay siyaada ay ka
shaqeeyaan."
Dhanka
kale Prof. Cabdi ismaaciil Samatar ayaa sheegay in ay tahay in weriyaasha la
taageero, waxana uu yiri "Shaqo naf huris ma noqon karto. Haddii shaqadii la
isku dilayo ama dadkii iyagu hub ma sitaan oo qoryo masitaan oo ma
dagaalamayaane qalinka iyo carrab bay wax ku qorayaan, haddii markaa dawladii
meeshii majirto oo ammaan sugi karta, mucaarad ka soo hor jeeda oo ammaan sugi
karaa ma jiro, markaa waa khasab dadkaasi naftooda intay ilaaliyaan intayna
shaqadooda ka welwelin. " Dhanka kale Prof. Samatar waxa uu shirkii looga hadlay
arrimaha Soomaaliya uu ee Kooxda Caalamiga ah ee lagu qabtay Roma June 9-10,
2009 uu ku tilmaamay wax aan natiijo lahayn.
Dhegeyso
Prof Dalxa iyo Prof Samatar ama
soo rogo (Danan)
May
27, 2009:
Dowlada
KumeelGaarka ah oo Markale Heshiiskii Nairobi Difaacday, Qirtayna in Kenya
Badda Soomaaliya Kusoo Xadgudubtay
-
"Waa run (Kenya) badda Soomaaliya khalad bay ka gelayaan oo waa soo
gelayaan." - "Waa RUN iyada hadda xarriijinta ay samaysay ee hadda map-yada
addunyada la soo geliyey kii (Kenya) wuu ka soo durkoo toos ayuu u socdaa,"
- "heshiiska aan galay waxa uu leeyahay qolana qolada kale kuma xad gudbi
karto inta laga soo ansixinaayo khariidooyinka. Khariidada la ansixinayo
marka ma aha xarriijinta badda geleysa iyo midda aan badda geleyn, waxa la
ansixinayaa waa 200 nautical mayl wixii ka shisheeya oo 150 ah, sideedaba
waxaan shacbiga in aan u sheego "It's nothing to do with any demarcation
delimitation" - Af-Soomaali markaan ku sheego waxaa weeye: wax haba
yaraatee ay xarriijin oo xuduudeed oo labadayada Kenya iyo Soomaaliya oo bad
ah oo lagaba hadli karo oo arrinta khusayso maba lahaba, Prof. Ibbi
Akhri/Daawo...
June
8, 2009 ayay ahayd markii bayaan ay soo saareen culimada Puntland ay ku
sheegeen "Heshiiska badda ee dhexmaray dowladda Kenya & DFKMG wuxuu abuuray
jahawareer, shaki iyo kalsooni darro, iyadoo dad bandanna ay tibaaxayaan
heshiiskaasi uu yahay mid khatar ku ah shacabka Soomaaliyeed; waxaan ku
baaqeynaa in heshiiskaas loo soo bandhigo culimaa’uddiinka iyo
qaanuunyahanno, kadibna baarlamaanka DFKMG, haddii laga maarmi waayana la
soo hordhigo shacbiga Soomaaliyeed si go’aan mideysan oo calool fiyoobi iyo
hufnaan leh looga qaato. Waxaanan ku baaqeynaa in xilligan uu dalku ku jiro
xaaladaha aan caadiga aheyn ee aysan dowladdu laheyn awood fulineed in DFKMG
ay ka baaqsato inay gasho heshiis saameyn ku yeelanaya masiirka dadka iyo
dalka Soomaaliyeed."
Akhri.. Faafin: SomaliTalk.com | June 10, 2009
|