Marxaladaha siyaasadeed ee uu dalku soo maray 21kii sanadood ee aynu ku jirnay dagaaladan sokeeye iyo burbukan ayaa waxay abuureen in gebi ahaanba noloshii, dhaqaalihii waxsooraarka, sida badihii, beerihii, xoolihii inay iyaguna baaba’aan ama ay ku adeegtaan dad aan aqoon wanaagsan u lahayn oo u adeegsanaya wejiyo ay macaash kaga heli karaan taasi waxay keentay in xeebihii dalka soomaaliya ay... 

Hordhaca sooyaalka taariikhda Soomaaliya ayaa waxaa ka soo ifbaxaya maamul goboleedyo kala duwan kaddib dagaaladii sokeeye ee burburka ugu geystay guud ahaan dalka iyo dadka Soomaaliyeed oo dhan kuwaasi oo bedelay wejigii siyaasadeed ahaa burburka iyo dagaalada sokeeye, kuna bedelay jawi xasiloon oo ku dhisan nabad iyo horumar taasi oo ay maanta horseed u noqotay in ay Soomaaliya ka abuuranto dowlad... 

Hordhaca iyo sooyaalka saadaasha nabadeed ee dalka Soomaaliya ayaa waxaad moodaa inay u gudubtay weji cusub ee siyaasadeed taasoo sahankeedu uu ku rar furtay socdaalkii Taariikhiga ee Madaxweyne Sheekh Shariif Sheekh Axmed uu ku tegay dowlad gobleedka puntland si heer qarana loogu soo dhoweeyey booqashadu waxay ahayd mid dhalisay kalsooni iyo wada shaqayn inay yeeshaan DFKMG iyo dowlad goboleedka Puntland... 

Soomaaliya ayaa waxay soo martay xaalado siyaasadeed oo aad u adag marka laga soo bilaabo sanadkii 1991kii markii uu bilowday dagaalkii sokeeye waxaanna mar waliba jiray xaalado siyaasadeed oo qalafsan oo shacabka soomaaliyeed ku abuuray walwal iyo walaac, dagaalo aan dhammaad lahayn siyaasad ay ka muuqato gulufyo colaadeed qabqablayaal iyo ciidamo beeleedyo hadba dhinac isu cayrsanaya abuurayna burbur,... 

Dunida caalamka ayaa waddamada soo koraya qaar ka mid ahi waxaa ka dhacaya kacdoono siyaasadeed oo looga soo horjeedo dowladaha xukunkoodii oo ku raagay ee ka talinayey muddo ka badabn afartameeyo sanadood ama in in ku dhow qaarkoodna u tallaabay boqortooyo sida waddanka Baxrayn kuwaa oo ay ka soconayaan qaarkood bannaanbaxyo looga soo horjeedo xukunadaa aan xaqa ahayn ee uu waqtigoodii uu dhammaaday,... 

Sooyaalka taariikheed ee laga dhaxlay dagaaladda sokeeye ayaa ah mid murugo badan sida ka muuqata siyaasadda dalka Soomaaliya oo maalinba jaha cusubi u janjeedha, taasina waxaa ka markhaati ah waddamo fara badan oo Soomaaliya uu mar ka wada dhacay dagaalka sokeeye oo maanta nabad ah. Soomaaliya oo 100% isku dhaqan isku diin ahina weli waxaa ka jira dagaallo iyo xasuuq aad u darran ,waddamo Afrikaan... 

Soomaaliya ayaa waxay soo martay marxalado kala duwan oo siyaasadeed, dhaqaalo, iyo bulsho oo dhammaantood raad adag ku reebay xasilooni darrada ka jirta dalka iyadoo laga tibaax qaadanayo sooyaallada taariikheed ee ma guuraanka ah taasi oo salka ku haysay bilowgii dagaalladii sokeeye , oo gobolada dalka Soomaaliya qaar ay noqdeen “guriyihii gaajada iyo geerida “oo kumaan kun oo rayd... 

Dhulka Soomaalida ayaa waxaa lagu yiqiinay nabbad reer guura roob doon ah iyo dad is jecel oo ay ka dhaxayso xiriir xididnimo iyo degaan oo ay huwan tahay muxubbo iyo raxmad Caasimadda Dalka Soomaaliyana ay ka mid ahaan jirtay Caasimadaha ku soo Nabad toosay ee Dunida gobolllada iyo degmooyinkuna ay ahaayeen kuwa la mid ah Haddaba waxaa is weydiin mudan Xaalladani Dagaal, Qarax, Dhiig qubanaya , Carab... 

Markaanu dib ugu noqono gumaysigii iyo ciidamadii Talyaaniga iyo Ingriiska ee Soomaaliya yimi waxaan marna aan la illoobayn dhibaatooyinkii iyo xasuuqii Aadane ee ay u gaysteen Shacabka Soomaaliyeed ee xaq u dirirka ahaa ee la doonayey in xoog lagu gumaysto, si kastaba ahaatee taariikhda ayaa xusaysa goobihii taariikhiga ahaa ee ay Xasuuqyada ka gaysteen Ciidamadaasi shisheeye sida “Maallintii... 

Hordhaca taariikhda Soomaaliyeed ayaa waxaa ka muuqanaya qaybsigii gumeystayaasha reer Yurub ay ku qaybsadeen Shirkii Baarliin sanadkii 1884kii qaarka mid ah Waddamada Afrika gaar ahaan Soomaaliya , gumaystuhu wuxuu awoodda saaray in Soomaaliya sida ka muuqata taariikhda maguuraanka ah ee ay suxufiyiintu ka qoreen qaybsigii Afrika ee reer Yurub loo kala qaybshay Shan qaybood taasi oo aad ka dareemi... 

Hordhaca dhaqaale ee Dalka Soomaaliya ayaa wuxuu yahay mid uu la wadaago Waddamada soo koraya ama loo yaqaan Dunida seddexaad ,hase ahaatee Dalkeenna waxaa u weheliya Dagaallo aan joogsi lahayn oo sokeeye oo hadba weji cusub isu bedelaya taasina ay abuurtay in wax soo saarkii Dalka uu wiiqmo waxyaabihii Dibadaha laga keenayeyna ay noqdaan kuwa la quuto kuwii Dalka ka bixi lahaana la waayo Nabadgelyo... 

Taariikhda soo yaalka ah ee Dalka Soomaaliya ayaa marnaba aysan ka dahsoonayn kaallintii ay Culumaa’udiinka Dalka Soomaaliya ay ka soo qaateen Xornimadii Dalka iyadoo laga dareemi karo Shucuur Diin, Dhaqan iyo Dal jacayl Dhab ah , waxaad ka garan kartaa sida uu Gumaystuhu ugu  kala jejebiyay Dalka Soomaaliya Shanta Qaybood inay ahaayeen kuwa Gumaystaha baday Jab iyo Halaag uusan ka soo Waaqsan... 

Kacaankii 21 Oktoobar ee 1969kii ayaa wuxuu ka mid ahaa Kacaamadii ka dhashay Afrika kaddib markii ay xornimadeedii ka qaadatay gumeystiyaashii reer Yurub ee mudada reer Xukumayey iyo Dowladihii ka dambeeyey ee ay ka Talinayeen Dadka Raydka ahaa ee lagu dhaliilayey inuu Xukunkoodu aad u Dabacsanaa ama uu ka Muuqday Musuq Maasuq, Soomaaliya ayaa waxay ku sugnayd Xaalad Murugsan iyadoo Madaxweynihii... 

Hordhaca taariikheed ee laga tibaax qaadan karo dhammaadkii Qarnigii 20aad iyo Qarnigan cusub ee 21aad ayaa ah Burbur,Dagaal Sokeeye, Qabqable Dagaal, Qax, Qaxooti, Tahriib, Tarxiil, Xasuuq, Burcad Badeed, iyo Dhul iyo Xeebaha Dalka Soomaaliya oo la dhaco iyadoo awood Siyaasadeed la huwan yahay intaa iyo in ka badan oo aannu qoraalkan ku soo koobi karin ayaa wuxuu ka dhex muuqanayaa hordhacaan siyaasadeed... 

Dunida Muslimka ayaa waxay farxad aad u saraysa ku soo dhoweynayaan  Bishan Barakaysan ee Ramadaan , sida uu alle uu Qu’aanka Kariimka uu ugu bayaaniyay meelo badan Alle wuxuu yidhi” Kuwa Alle iyo Rasuulkiisa rumayayow, waxaan idinku Waajib yeelay Soon ,sida aan ugu Waajibiyay kuwii idinka horeeyey” iyo Suurado badan iyo Axaadiis dhammaantood ka hadlaya fadliga ay leedahay bishaan...