Umad-qa’maam ah &
Qabqablayaal Qayru-Masuul ah
Farxaan-ceynte
Kenya-nairobi
cayntakayare@hotmail.com
16sano kadabi aayan
wali waxaan dhax maquuraneynaa dagaalo sokeeye’ oo
aan laheyn dhamaad kaas oo bara kiciyay in ku dhaw
2000’000 oo maato ah kalifayna in ay Nus malyuun ay
noqdaan qaxooti kuwaas oo dul saar ku ah dalal kale
dalkoodiina uu yahy mid uu alle- u dhameeyay
khayraat midka ugu fiican ee dal loo hibeeyo asigoo
heesta dhul beerdaka ugu fiican ee g-Africa & xeebta
2aad ee ugu dheer Qaarada Africa walibaana uu heesto
2Wabi oo midba midkakale ugu faana Biyo badni asigoo
intaas isku darsaday ayuu maanta waxa uu nasiib u
yeeshay in uu noqdo wadan ay isku haystaan dad-waxmagarato
ah ilaan horay ayey somalidu u tiri (Duke nasiibka
uu ku helo caano wuu leeyahy lakiin xasilka uu ku
cabo malahan)waa xaqiiqa jirata waan heesanaa
nasiibka aan ku helanay dal alle-u nimceeyay lakiin
maheesano dadkii ka faa’iideesanlahaa nimcadaan uu
Rabbi noogu galadeestay aysen heysan qof-kasata
waxaa soo baxay
jiil ku hana qaaday dagaal sokeeye’ aana wax kala
socon qiimaha ay leedahay dowladnimadu sifiican ula
qabsaday sharcilaa’aanta ka jirta dalka waliba aad
moodo in uu ka doorbidayao sharcila’aanta waxey
saameen ku yeesheen kuwii fahnsanaa muhiimada ay
leedahy dowladnimada qiyaas ahaan waxaa la sheegaa
in ay ka tira badan yihiin kuwa ku dhashay dagaalka
sokeeya 65% sadax meelood 2meel ayey kulabao
jibaarmaan kuwii wax ka ogaa dowlada qiimaheeda
hadaba yaaa u maqan jiilkaan Cusub ee qamaamka ah ?misa
la dhihi karaa waxa ay u baahan yihiin kuwa tiro
ahaan le’ek oo bara muhiimada ay leedahay
dowladnimada ? misa baahi ma u qabaan dowlada
muhiimadeeda ?sulaahaas waaye kuwa qof kasata uu
isweydiinkaro
bal ayanu fiirino
su’aasha koowaad oo ah (Yaa u maqan )?waxaa u maqan
kuwa fahansan qiimaha ay leedahay dowlad la’aanta
kuwaas oo ah qab-qablayaasha waa kuwa maanta ka
dhikratay jiilka cusub kuwa Staff u ah ama (Gaandhari)oo
u dhiibay jiilka cusub hub si ay ugu ilaaliyaan
danaha gaarka ah ay ayaga leeyihiin hadii ay u
maqanyihiin kuwa noocas ah umamalynaayo in uu
jiilkaan cusub noqdo kuwa ayagana fahma baahida ay
leedahay dowlad la’aanta .
su’aasha 2aad oo
ah( Ma u baahan yihiin kuwa tiro ahaan le’ek uu
fahan siiya muhiimada ay leedahay dowladnimadu)’ aad
ayey u adaktahay in la helo cadad intaas lek oo
fahansan qiimaha ay leedahay qarannimadu’maxaa
yeelay tiro ahaan waa ay kulabo jibaaramaan jiilkaan
qamaamka jiilkii hore’sidaas daraadeed jiilkaan oo
isku darsaday dhowor nasiib xumo waxa aynu leenahay
waxa ay u baahanyihiin (Kaalmo Rabbi)koleey mid bani
aadan lama dhihikaree
su’aasha 3aad oo ah
ah (Baahi ma u qabaan horta dowlad)?Fikrad ahaan
waxaan isdhihikaraa uma baahan dowlad ileen awal
ayaaba aasaaskooda lagu soo barbaariyay sharci
la’aan &gaandharinimo sidaas daraadeed aad ayey u
adaktahay in ay u baahnaadaan dowlad ‘waxaan
aasaaskooda la dhisina lama dhisikaro’
sidaasi daraadeed
jiilkaan cusub waxaa ku habsatay nasiib xumo inteeda
le’k waa in ay iska noqdaan kuwa ilaaliya
Qabqablayaasha oo ah kuwa biday nasiib xumadaan
hadiiba uu facii hore ka dhiganayo’facii danbe kuwo
ilaaliya ama u noqda (Gaandhari)waxaan ku tilmaai
karanaa waa nasiib xummo mida ugu xun ee ku habsat
umad Muslim ah
waa kuwee
qab-qablayasha qayru-masuulka ah
qofkasata oo goob
jook ka ahaa xiligii burburka waxa uu durbaba
dareemikaraa weedha-qabqable micnaha ay
ximbaarsantahay weedhaas oo an sifiican u naqaano
micnaheeda’
bal aan wax yar ka
tilmaamno Qab-Qable waxa uu yahay?Qab-qable
waa kuwii kalifay
in ay kumanaan caruuru ah ay noqdaan (Agoon)
waa kuwii kalifay
in ay kumanaan qofood ay noqdaan (Qaxooti)
waa ku wii
kukalifay in ay kumanaan qofood ay (Bara-kacaan)
waa kuwa wali raba
in ay matalaan Umadii ay sidaas u halageen
koleey maanlin
waxaa jiri doonto uu maciin bididoono maskiinkii uu
sidaas u soo hakaagay’ allena-uu ku marqaati
kicidoono dhibkii ay ka galeen shacabka ‘
hadab maxaa
markasta uu noo matalaa qofki sidaas noogalay ?
dadka qaar ayaa
wali wax ay moodaan in uu ku yimid rabitaan qabiiil
waa ay iska cadahay
inuusan ku imaan rabitaan qabiil ileen majiro qabiil
soo dooranayo qofka intaas danbi le’ek ka galay
shacabka hadii maanta afti laga qaado qabiilkasata
bal in uu diyaar u yahay in uu doorto mid ka tirsan
qabiilkiisa uma malynaayo in ay soo bixi doonto
tageero u siiyo qab-qable beeleedkiisa hadeey
jiratana koleey waa nisbo aad u yar
qofkasata oo
sifiican ula socday 16tobankii sano ee dagaalka
sokeeye socday
waxa uu maanka ku
hayaa in uu sidaan kukalifay qab-qablle baleed
lakiin waxaan
dhihikaranaa waxa uu ku yimid rabitaanka
beesha-caalmaka waxaan umalaynayaa in aad
isweydiineedaan sida uu ugu yimid rabitaanka beesha
caalamka
bal u fiiirso.hadii
ay beesha caalamaka rabato in ay shir dib-u heeshiin
ah sameeso
Mudaanta kowaad
waxa ay siisaa Qab-Qablayaasha ama nimanka hubaka ku
heesto wadanka ayagoo u dira casuumaada koowaad
hadii aysan shirkaas ka soo qeyb-galin nimanka
Qabqablayaasha ahi shirkaas lama furayo ‘
Sababtoo ah dadka
larabo in la heshiisiiyo waa kuwa heesta hubka ee
yaa shacab heshiiseenaa….
Maxaa la gud
boon umadaan qa’maamka ah?
Shacabka waxa uu
kabadin la’yahay in uu hadab u sacaba tumo dowladii
loo oo dhoodhoobo ayna ukala baxaan kuwa Mucaarada &kuwa
Muxaafad’
Waa shacab iska
maskiin ah (Waxna magalaan waxana Magooyaan)
Inkastoo ay yihiin
dad wax qabsan kara lakiin ayaga ayaaba isku
taak-heynin
Waxaa lahubaa hadii
ay noqdaan kuwa mid ah hal mowqifana leh in ay
noqonkaraan qaran iskiisa isku taaga ee alle-ha isku
soo duwo Quluubtooda
Dardaaran’
Ugu danbeyentii
qofkasata oo soomali ah waxa uu masuul ka yahay
dalkiisa meelkasat uu ka joogo hadii ay noqon laheed
dalka gudihiisa &dibadiisaba’
Dan inoo mahan in
aan kudul noolaano anag oo heesana dal qiimahiisa
aad oktihiin
Markasatana waxaad
niyada ku haysaa halkudhiga ah (Dal aadan laheyn waa
Dareen ku joog)umada soomliyeed meel kasat oo ay
jookaan hadii uu qofkasata uu masuul iska saaro
waddankiisa uuna garto wadaninimada qiimaha ay
leedahay maanta soomali meesha ay taagantaahy ma
taagnaateen yuusan u heesan qofkasat in uu leeyahay
meesha Uu
qaxootiga ku yahay (Lama huraan waa Cowska jiilaal)
Fiiro-gaar ah
maqaalkaan waxaa iska leh qoraaga ku xusun magaciisa
Farxaan-ceynte
Kenya-nairobi
cayntakayare@hotmail.com
Afeef: Aragtida
qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan