Faarax Macallin: Ma dhici doonto in Mardambe Xamar looga taliyo Kulbiyow,
ninka taas ku riyoonayana waxaa uu ku nool yahay qarni kale...
"Gelitaanka Ciidamada Itoobiya ay galeen Soomaaliya waxay dhibaato weyn u
keeneysaa hawlgalka Kenya..." Faarax Macallim
Nov
22, 2011:
Guddoomiye ku xigeenka Baarlamaanka Dalka Kenya, Faarax macallin oo ay
waraysi la yeelatay idaacadda Alfurqaan ayaa sheegay in uu ka soo horjeedo soo
gelitaanka ciidanka Itoobiya ay markale ku soo galeen gudaha Soomaaliya, isagoo
arrintaas ka hadlaya waxa uu yiri "Itoobiya taariikhdeedu waa mid ka duwan
taayada (Kenya), waana mid soo jireena ah, marka soo gelitaanka ay hadda soo
galeen (Soomaaliya) ma soo dhaweyneyno, waxaana u arkeynaa mid dhib weyn u
keeneysa hawlgalkanagii oo waji kale oo loo yeeli karo."
Laakiin Faarax Macallin waxa uu sheegay in taas ay ka duwan tahay Kenya
hawlgalkeeda (duullaanka) ay ka waddo gudaha Soomaaliya. Waxa kale oo uu ka
hadlay dastuurka DFKMG (ee lagu soo sameeyey Kenya) waxana uu yiri dastuurkaas
"annagu" (kenya) uma soo samayn, waana Federaal, kaas oo uu markaas raaciyey "ma
dhici doonto mar dambe in xamar laga taliyo oo nin jooga Kulbiyow....." Hoos ka
dhegeyso:
Kenya iyo Ethiopia waxay gumaystayaashii reer Yurub ay gacanta u geliyeen
dhul Soomaaliyeed (NFD iyo Soomaali Galbeed), taas oo ay shacab Soomaaliyeed
qarnigan ku hoos nool yihiin gumaysiyadaas oo aysan xor u ahayn in ay ka
tashadaan mustaqbalkooda.
Waxaa khilaf xooggan soo kala dhex galay madaxda Kenya, gaar ahaan Ra'iisul
Wasaaraha Kenya Odinga iyo wasiirka Gaashaandhigga Yuusuf Xaaji, khilaafkaas oo
salka ku haya kaddib markii Odinga uu Israel weydiistey kaalmo si ay uga
caawiyaan hawlgalkooda militari ee ay ku galeen Soomaaliya. Arrintaasi waxa kale
oo ay sababtay in Kibaki uu degdeg safar ugu aado qaar kamid ah dalalka
Islaamka. Hoos ka daawo
warbixintaas.
Xuseen Carab Ciise wasiirka gaashaan dhigga xukuumadda ku meel gaarka soomaaliya
ayaa markii dalka ku soo laabtay waxa uu saxaafadda kula hadlay gudaha garoonka
diyaaradaha ee magaalada Muqdisho.
Wasiirka ayaa sheegey inuu ka qayb galay shirar dhowr ah oo looga hadlaya
ammaanka dalka soomaaliya kuwaasoo uu sheegey in ay ka soo qayb galeen dalalka
doonaya waa siduu hadalka u yiriye in ay ciidamo ku soo biiriyaan hawl galka
amisom ee Soomaaliya.
Xuseen carab ayaa sidoo kale sheegey in uu ka qayb galay shirkii madaxweynayasha
Somaliya, Ugandha iyo Kiinya ay wada yeesheen isla markaana uu goob joog ka
ahaa.,Mr Carab ayaa intaa raaciyay in ay soo dhaweynayaan haddii ay yihiin
xukuumaadda Soomaaliya dawlad kasta oo dalka imaanaysa si ay u taageerto
dawladda Soomaaliyeed dooneyseyna in ay qayb ka qaadato dagaalka lagala soo hor
jeedo Xarakada Shabaab.
Wasirka ayaa la weydiiyey sida uu u arko Ciidamada Itoobiya ee soo galey Qaybo
ka mid ah Gobolada Galgaduud iyo Hiiraan wuxuuna sheegey ama uu ku celceliyey in
ay soo dhaweynayaan Ciidan kasta oo la dagaalamay Xarakadda Alshabaab noocey
doonaan ha ahaadeen.
Wasiirka ayaa intaa raaciyay in shuuradda ku xiran imaatinka dawladaha caalamka
in ay tahay in aysan waxba u dhimeyn dalka Soomaaliya gaar ahaan Qaranimadiisa
,Hadalkan wasiirka ayaa imaanaya xilli dhawaan Ururka Midowga afrika uu
ansixiyay in dawladaha Itoobiya iyo Kiinya ay ku biiri karaan hawl galka amisom
oo haatan ay ka joogaan ciidamo dalalka Ugandha iyo Burundii iyadoo dhawaana la
filayo ciidamo kale oo ka yimaada dalalka Jabuuti iyo Siraaliyoon.
Wasiirka gaashaan dhigga ee dawladda ku meel gaarka Soomaaliya ayaa saxafiyiinta
u sheegey in dhamaanba kulamadii laga yeeshey arrimaha soomaaliya ay noqdeen
kuwo meel mar ah isla markaana wadamadii kulamadaas ka soo qayb galay ay ballan
qaadeen in ay taageerayaan xukuumadda ku meel gaarka Soomaaliya.
Si kastaba waxaa maalmahan dambe hadal haynta ugu badan ay tahay ciidamada
Kiinya kuwa Itoobiya iyo kuwo kale oo la sheegayo in ay imaanayaan arrimahaas oo
si aad ah loo hadal hayo in kastoo hadaladan uu wasiirku ka shanqariyay ay u
dhigmaan hadalo ay hore u jeediyeen Shabaab oo ahaa in cid kasta oo Jihaad doon
ah uu u furan yahay dalka soomaaliya soona geli karaan.
Ciidamada AMISOM oo La Soo Gaarsiiyay Diyaarado Dagaal oo Noocoodu uu yahay
Helikoptaro ah
Warar lagu kalsoonaan karo oo laga heley dhinaca Madaxtooyada dawladda
federaalka Soomaaliya ayaa sheegaya in ciidamada Amisom ee ku sugan gudaha
magaalada Muqdisho loo keenay illaa afar diyaaradooda oo helicopteris ah.
Diyaaradahan helikobtariska ah oo nooca dagaalka ah ayaa la sheegey in markii ay
soo gaareen magaalada Muqdisho in ay sameeyeen hawl galo iyo baaritaano ay ka
fuliyeen goobaha ay ciidamada Amisom kaga sugan yihiin magaalada Muqdisho.
Diyaaradahan dagaalka ee loo keeney ciidamada Amisom ayaa sida la sheegey
dhawaan waxaa lagu arkay iyagoo joog hoose ku duulaya degaano ay Maamulaan
Xarakada Al Shabaab kuwaasoo sida la sheegey loo malaynayay in ay sawiro ka
qaadayeen halkaas .
Diyaaradahan ayaa qayb ka noqonaya gaadiidka ay ku hawl galaan ciidamada Amison
oo haatan qorsheynaya in ay isku sii fidiyaan degaanada ka baxsan magaalada
Muqdisho kuwaasoo la sheegey waddooyinka oo xun dartood in diyaaradahan ay qayb
ka qaataan gaarsiinta ciidamada goobaha dagaalada iyo soo qaadida dhaawaca
ciidanka.
Dawladda Ugandha ayaa hore u sheegtay in ay gudaha soomaaliya u soo direyso
diyaaradaha helikobtariska ah haddii ay dhaqaale u hesho taasoo sida ay sheegeen
door ka ciyaareysa dagaalka lagula jiro ciidamada xaraka shabaab.
Codsiga xukuumadda Ugandha ayaa u muuqanaya mid la aqbalay iyadoo sababtuna ay
tahay in dawladda Ugandha ay durbaba gudaha soomaaliya soo gaarsiiyay
diyaaradahaas dagaalka.
Si kasta ha ahaatee ma cadda diyaaradahan qaabka ay ula hawl galayaan ciidamada
amisom iyo kuwa dawladda oo iskaashanaya walow amisom iyo dawladduna aysan ka
hadal diyaaradahan la sheegey in Muqdisho la keenay ,hase yeeshee waxaa xusid
mudan markii Cidamada Itoobiya ay soo galeen Soomaaliya gaar ahaan Magaalada
Muqdisho ayaa waxaa laga soo ridey Diyaarad Dagaal oo Nooceedu yahay Helekopter
ka dib mar dambe ma isticmaalin Ciidamada Itoobiya Diyaarado Dagaal waxayna
dadweynaha ay isweydiinayaan qaabka ay Ciidamada Amisom u isticmaali doonaan
Diyaaradahaas maadaama la haysto Qoryaha lidka Diyaaradaha.