I G A D
BAAQII 33aad EE KALFADHIGII AAN CAADIGA AHAYN (EXTRA-ORD. NO 3) EE GOLAHA
WASIIRADDA EE URUR GOBOLEEDKA IGAD KUNA SAABSANAA XAALADA NABAD-GELYO IYO
SIYAASADDED EE GOBOLKA GAAR AHAAN XAALADA SOMALIA,
ADDIS ABABA, ITOOBIYA, 10kii JULY 2009,
Kalfadhigii 33aad (Extra-Ord No 3) ee Golaha Wasiirada IGAD ayaa lagu qabtay
Addis Ababa, Itoobiya, 10-kii July 2009, si looga hadlo xaaladaha ku soo
siyaaday Soomaaliya ilaa iyo intii la qabtay kulankii 33aad ee aan caadiga ahayn
(Extra Ord No 2) lagu qabtay magaalada SIRTE, Liibiya 29kii Jun 2009 iyo in la
isla jeexo talaabada haboon ee Mustaqbalka. shirka Golaha Wasiirada waxaa
Shir-Gudoomiyey Mudane Seyoun Mesfin, Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Dawlada
Demogradiga ah ee Federaaliga ah ee Itoobiya, isla markaana ah Guddomiyaha
Shirka Golaha Wasiirada IGAD. Golaha Wasiirada wuxuu warbixino ka dhageystay
wafdiga Soomaaliyeed iyo Ergayga IGAD u qaabilsan fududeynta Arimaha Nabada iyo
Dib-u-heshiisiinta Soomaaliya, Shirka waxaa ka soo qeybgalay Mudane Maxamuud
Cali Yuusuf Wasiirka Arrimaha Dibadda Jamhuuriyada Jabuuti; Mudane Maxamed A.
Oomaar, Wasiirka Arrimaha Dibadda Dawlada Federaalka Ku meelgaar ah ee
Soomaaliyeed; Mudane Richard Onyonka, Kaaliyaha Wasiirka Arrimaha Dibadda
Dawlada Kenya, Mudane Isaac Musumba, Wasiiru-Dawlaha Arrimaha Dibadda
(Iskaashiga Gobolka) ee Jamhuuriyada Uganda; Mudane Muxidiin Salim, Danjiraha
Dawlada Sudan u fadhiya Itoobiya iyo Mudane Mahbuub M. Maalin, Xoghayaha Guud ee
Ururka IGAD.
Shirka waxaa kale oo ka soo qeybgalay Mudane Kipruto Arap Kirwa, Ergayga IGAD
u qaabilsan fududeynta Arrimaha Nabada iyo Dib u heshiisinta Soomaaliya, Mudane
Ramtana Lamamra, oo Masalaayey Gudoomiyaha ururka Midowga Africa, Mudane Walid
Musa Abdelkarim, oo wakiil ka ahaa Ergayga Gaarka ah ee Qaramada Middooway u
Qaabilsan Arrimaha Soomaaliya iyo Mudane Raffaele de Lutio, Danjiraha Dawlada
Talyaaniga isla markaana ah Gudoomiyaha Golaha wakiilada Dawladaha la Shaqeeya
urur Goboleedka IGAD (IGAD Partners Forum ).
Ka dib, markii si qoto dheer looga dooday xaalada Siyaasadeed iyo Nabadgelyo
ee ka jirta Gobolka, gaar ahaan Soomaaliya, intii ka dambeysay kulankii aan
caadiga ahayn(Extra Ord. No 2) ee Ururka ee la qabtay 29kii Jun 2009, Goluhu:
1- Wuxuu xaqiijiyey in Geedi socodkii Nabada ee
Jabuuti uu yahay kan sharciga ah lana aqoonsan yahay laguna dhisay
Baarlamaanka iyo Xukuumada Soomaaliyeed. Geedi socodka Nabada ee Jabuuti
ayaa ahaanaya midka keliya ee sharciga ah ee lagu dhaqangelinaayo
Arrimaha Nabada iyo Dib u Heshiisinta Soomaaliya ilaa laga gaaraayo
Bisha Ogosto 2011. sidaas darteed Goluhu wuxuu soo dhaweynayaa Heshiiska
Iskaashi ee ay wada saxiixdeen Xukuumada Federaalka KMG ah iyo Ahlu
sunna Waljameeca 21 Jun 2009.
2- Wuxuu is xasuusiyey Go'aankii ka soo baxay
Kulankii Ururka Midnimada Africa 3dii July 2009 iyo in sidoo kale baaqii
ka soo baxay Shirkii Kulan Madaxeedkii Wadamada IGAD iyo Xukuumadahoodiiba
ay ka soo saareen SIRTE, Liibiya 30kii Jun 2009, Goluhu wuxuu ugu
baaqay in Golaha Amaanka ee Qaramadda Middoway uu qaado Talaabo degdeg ah
si waxtar leh oo aan dib u dhac dambe lahayn jawaab u
bixiyo iyo in Golaha Amaanka ee Ururka MIdowga
Africa uu arintaan ula socdo sida ugu muhiimsan uguna dhaqsida
badan.
3- Wuxuu Cambaareeyey sii socoshada gardareysiga
ciidan ee ka socda Soomaaliya loogana dan leeyahay in si xoog ah xilka
looga qaado xukuumada Sharciga ah ee Soomaaliyed.
4- Wuxuu Garwaaqsaday in Gardareysiga Militeri uusan
ahayn mid ka dhex socda dadka Soomaaliyeed laakiin uu yahay mid ay
abaabuleen shaqsiyaad Ajaaniib ah sababayna dhimashada dad badan oo rayid ah
iyo barakac aad u balaaran oo dalka Gudihiisa ah.
5- Waxaa kale oo uu ugu baaqay Golaha amaanka ee
Ururka Midnimada Africa iyo kan Qaramadda Middoway inay dib u eegaan
shuruucda hawlgalka AMISOM iyadoo maanka lagu haayo arrimaha hadda soo
siyaasaday si markaasna loogu suurtageliyo in habka jawaab celinta
Ciimadu uu u ahaato mid horumarsan isla markaana u suurtagelin kara inay si
wanaagsan u badbaadiyaan Ciidamadooda, Qalabkooda, Xarumaha Muhiimka ah
isla markaana si tayo leh ugu taageeraan Xukuumada Federaalka KMG isla
markaana ugu qeybqaataan Howlgalada Isdifaacida muhiimka ah.
6- Wuxuu ugu Baaqay Golaha Amaanka ee Qaramadda
Middoway in ay dib ugu noqdaan Go'aankii Golaha Amniga ee Qaramadda
Middooway e tirsigiisu ahaa 1725 (2006) ( Faqradiisa 4 ee soo baxay 6dii
December 2006) si loogu suurtageliyo wadamadda Safka hore in ay si micno
leh u taageeraan xukuumada Federaalka KMG ah taasoo ah codsi ka yimid
Dawlada Federaalka KMG ah.
7- Wuxuu mar Labaad ku celiyey Gò'aanadiisii hore
wuxuuna ugu baaqay Golaha Amaanka ee Qaramadda Midooway in uu si dhaqso
leh dib ugu eego Qorsheyaashiisa ee la xiriira geynta ciidamo
Nabad Ilaalineed oo Qaramada Midooway ka socda oo Soomaaliya la geeyo
iyagoo la tixgelinaayo Arrimaha hadda ka jira Soomaaliya.
8- Wuxuu u mahad Celiyey Wadamada ciidamada ugu
deeqay AMISOM sida Uganda iyo Burundi kuwaasoo si joogto ah u samaynaya
dadaal naftii horenimo ku dhisan si loo horumariyo Nabada iyo kala dambeynta
Soomaaliya, wuxuuna ugu baaqa Goluhu wadamadii horey balanqaadyada u
sameeyey sida Sierra Lion, Nigeria, Ghana iyo wadamada kaleba in
ay u soo diyaargareeyaan Guutooyinkii Ciidamada ahaa ee AMISOM waxaa
kale oo uu Goluhu ugu Baaqay Dhamaan wadamada kale ee horey u
balanqaaday inay AMISOM ciidamo ugu deeqayaan in ay ciidamada
u keenaan si aan dib u dhac lahayn sugitaanka nabadda Gobolka
awgeed.
9- Wuxuu dib u xaqiijiyey Muhimada gaarka ah ee uu
leeyahay tala soo jeedintii ku qorneyd baaqii IGAD ee soo
baxay Kulan Madaxeedkii 14aad ee aad caadiga ahayn ee la qabtay 30kii
Jun 2009 laguna qabtay Sirte Liibiya iyo Kulan Madaxeedkii 13aad ee
ururka Midowga Africa ee Taariikhdiisu ahayd 3dii July 2009
gaar ahaan codsigii ku saabsanaa in cunaqabateyn lala beegsado Dawlada
Eriteria taasoo si joogto ah kaalmo u siinaysa xag jirayaasha oo ay ka
mid yihiin ciidamo Ajnabi ah kuwaasoo si joogto ah ugu howlan
samaynta dhimasho aan loo meeldayeynin iyo abuuritaanka
dhibaatada Beni'aadanimo ee ka jirta Soomaaliya.
10- Wuxuu ku sii celiyey Go'aankiisii hore ( Kulankii
31aad ee aan caadiga ahayn ee Go;laha Wasiirada ee 21kii
Decembar 2008) haddana wuxuu qaadayaa talaabo degdeg ah si
cunaqabatayn loogu soo rogo shaqsiyaadka qaarkood iyo Hay'ado
cunaqabatayn taas oo la xiriirta dhinaca Safarka,
Xayiraada Hantidooda iyo Taloobooyin kaleba, ha ahaadeen Soomaaliya
Gudaheeda iyo Dibadeedaba kuwaasoo Caqabad ku noqday habkii Nabad
loogu heli lahaa Soomaaliya. Sidaas darteed, wadamadda IGAD
xubnaha ka ah waxay magacaabi doonaan, soona saari doonaan
shaacina doonaan liiska shaqsiyaad iyo Ururo si cunaqabateyn loogu soo
rogo, wadan walbana wuxuu magacaabi doonaa saarkaal xiririye ah kaasoo
wixii war ah ee uu hayo iskaashi kala sameyn doona xafiiska howl
fududeeyaha Ururka IGAD.
11- Wuxuu ugu baaqay Wadamadda xubnaha ka ah
IGAD oo ay ku jiraan kuwa Soomaaliya deriska la ah in ay dardar
geliyaan kormeerka ay ku samaynayaan xuduudadooda kadibna ay dhisaan
habka ay u wada xiriirayaan si loo ilaaliyo loona sheego dhaqdhaqaaqa
shaqsiyaadka Nabad-diidka ah ee ka imaanaya Soomaaliya ama
galaaya kadibna talaabo muhiim ah ka qaadaaan.
12- Wuxuu Balan qaaday In wadamada Xubnaha ka ah
IGAD ka waddan ahaan ama iyagoo wada jiroba inay taageeraan
helitaanka Nabada iyo Amniga Soomaaliya islamarkaana ay bixiyaan
taageero isku xirid ah ee kor loogu qaadaayo wacyiga iyo tababarka
ciidamada Amniga Soomaaliyeed iyo Qeybta Maamulka Madaniga
ah.
13- Wuxuu sii Bogaadiyey dhamaan wadamadii iyo
Uraradii balanqaadka dhaqaale iyo kuwo kaleba u sameeyey dawlada KMG
ah Soomaaliyeed iyo AMISOM shirkii caalamiga ahaa ee lagu qabtay
Brussels, Belgium 22-23 April 2009 Goluhu wuxuuna kaloo ku sii
baaqay in balanqaadyadii la sameeyey degdeg loo fuliyo
iyadoo wax shuruud ah ku xirneen, waxaa kaloo Goluhu ku sii baaqay in
kooxihii Ururka Midnimada Africa iyo Qarmada Midooway u qaabilsaanaa in
ay dabagal ku sameeyaan balanqaadyadii la sameeyey
dedejiyaan dabagalkooda iyagoo la xiriiraaya wadamadii iyo hay'adahii
ballanqaadka sameeyey.
14- Wuxuu dib isu Xasuusiyey Go'aankiisii hore ee ku
qeexnaa baaqii la soo saaray 27 Jan. 2009, iyo Go'aankii kulan Madaxeedkii
Midowga Afrika ay ku gaareen Sharm-el- Shiekh bishii July 2008, kii
bishii February 2009 ay ku gaareen Addis Ababa iyo kii July 2009 ay
ku gaareen Sirte (Para 17) iyo Go'aankii ka soo baxay
Golaha Amaanka ee tirsigiisu aha 1862, 2009 kuwaasoon weli la
hergelinin, Wuxuuna ugu Baaqay Xukuumada Eriteria inay ka baxdo
hay'sashada ay haysato dhulka Jabuuti ayna ka waantoowdo siyaasadeeda ku
dhisan qas ka abuurida wadanka Jabuuti.
15- Wuxuu Go'aansaday In uu arintaan ku dheganaado daba
socdana.
Baaqan waxaa laga soo saaray Magaalada Addis- Ababa, Itoobiya 10 July 2009.
XAFIISKA QARAMADDA MIDDOWAY U QAABILSAN
ARRIMAHA SOOMAALIYA (UNPOS)
War-saxaafadeed 021/2009
ERGAYGA GAARKA AH EE QARAMADDA MIDDOWAY OO RAJEEYEY IN AY DEGANAANSHO KU
SOO NOQON DOONTO MAGAALADA MOGADISHU
Nairobi, 13 July 2009
Ergayga gaarka ah ee Qaramadda Middoway u qaabilsan Arrimaha Soomaaliya
Ahmedou Oul-Abdalla ayaa rajo ka muujiyey in guulihii ay gaareen Ciidamada
Amaanka Soomaaliyeed Isbuucan
Inay u ogolaan doonto in xooggaa Nabadgelyo ah ku soo noqoto Magaalada
Mogadishu, dadka ku nool Mogadishuna ay ku noolaadaan nolol caadi.
Ergayga gaarka wuxuu yiri weerarada lagu soo qaaday dhowaan ciidamada dawlada
Soomaaliyeed iyo kuwo kaleba ayaa sababay dad badan oo deganaa Magaalada
Mogadishu inay si xoog leh u barakacaan kuwaas oo ay ku jiraan dad dhowaan
Mogadishu ku soo noqday oo rajaynayey inay si nabadgelyo leh ugu noolaadaan
meesha. Wuxuu rajeeyey in dhacdooyinkii dhacay Isbuucani u ogolaan doonaan dad
badan inay dib ugu noqdaan guryahooda isla markaana saamaxaan in kaalmo dhinaca
Beni’aadamka ah la gaarsiiyo dadka sida aadka ah ugu baahan “ Inkastoo ciidamada
Soomaaliyeed iyo kuwa kaleba ay turid ka muuqatay haddana weerar joogto ah ayaa
ku socday dhismooyinka dawlada iyo dadka rayidka ahba taasoo ay la socotay xad
gudub xoog leh oo xuquuqul insaanka ah iyo dilidba. Iyagoo ka jawaab bixinayaa
arintan ayaa Ciidamada Dawlada oo ayan jirin wado kale oo u furan inay difaacaan
dadka Magaalada Mogadishu ku nool mooyee” ayuu yiri Ergayga. “Waxyeeleynta
Umaada Soomaaliyeed oo ay waxyeelayaan dad Soomaali ah maahan mid cudurdaar loo
helaayo”.
Wixii warar dheeraad ah fadlan la xiriir: Susannah Price/Donna Cusumano,
Public Information Officers, Un Political Office for Somalia (Nairobi, Kenya)
Tel: +254 20
76207132/7133 ama +254 733 902 020/737 400 133 Fadlan Booqo:
www.UN-Somalia.org
Faafin : SomaliTalk.com | July 14, 2009 |