SOMALITALK.COM
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - WARAR

War-saxaafadeed ay wadajir u soo saareen UNHCR-UNICEF
Ku tumashada Xuquuqda Bani’aadamka oo Ka Sii Dartey Magaalada Dagaalladu Halakeeyeen ee Muqdisho

NAYROOBI, 9ka Juunyo 2009: UNICEF iyo UNHCR ayaa si aad ah uga welwelsan heerka ay gaarsiisan tahay saameynta ay rayidka ku yeesheen rabshadda ka sii dareysa ee Muqdisho iyo ku-tumamashada xuquuqda bani’aadamka ee ay sameynayaan dhinacyada iskahorimaadyada ku lug leh. Soomaali badan oo rayid ah iyo saxaafadda ayaa rabshidii 7dii Maajo ka qarxay Muqdisho, ee ay dhaliyeen dagaalladii u dhexeeyey xoogagga Dowladda raacsan iyo kooxaha hubeysan ee ka soo horjeeda, ku tilmaamey in ay ahaayeen kuwii ugu ba’naa sanadihii dhowaa. Duqeyn lagu soo warramey in loo geystey xaafadaha rayidku degaan iyo goobaha dadka ka dhexeeya ayaa ku khasbey dad lagu qiyaasey 117,000 oo qof in afartii toddobaad ee la soo dhaafey oo keliya ay ka cararaan guryahooda ku yaallay Muqdisho.

Dadka barokacay waxa ay u badan yihiin haween iyo carruur, kuwaas oo badidoodu waxa ay sii qaateen ay aad u yaraayeen, oo haddana ku khasban in ay u adkeystaan xaalado aad u adag. Haweenka ayaa si gaar ah u nugul iyada oo lagu soo warramey kufsi iyo galmo dhiig-miirasho ah oo loo geysto inta ay waddada ku jiraan iyo inta ay ku sugan yihiin goobaha ay u qaxeen – halistaas ay oo ay uga sii dartey yaraanta gargaarka bani’aadamnimada ee la heli karo. Waxaa lagu soo warramey in tiro ka badan 200 oo qof la diley bishii la soo dhaafey oo keliya, kuwaas oo badidoodu ahaayeen rayid. Wararka la helayo ayaa sheegaya in ilaa 700 oo qof ay ku dhaawacmeen iskudhacyada. Wararka laga heley NGO nala hawlgala oo taageera cusbitaalka Dayniile ayaa tilmaamaya in 218 qof oo dhaawac ah lagu daweeyey cusbitaalkaa, 81 ka mid ahina ay ahaayeen haween iyo carruur ay da’doodu ka yar tahay 14, oo uu ku jirey ilmo lix-bilood jir ah.

Sida uu iskahorimaadkani u dhibaateynayo rayidka ayaa ah mid aan la aqbali karin. Dembiyo dagaal iyo dembiyo ka dhan ah bani’aadamnimada oo aan cidna loo ciqaabin ayaa maalin kasta ay ku kacayaan dhinacyada ku lugta leh iskahorimaadyadan dabadheer ee rabshadda ku dhisan. Wararka ayaa sheegaya in dad aad ugu baahan in ay cararaan ay maalmo ku xayiran yihiin guryahooda, halkaas oo ay ku sugayaan in ay dagaalladu qaboobaan si ay ‘si ammaan ah ay uga soo baxsadaan’ Muqdisho, dadkaas oo aan haysan cunto, biyo iyo adeegyada aasaasiga ah. Cusbitaal ku yaalla degmada Yaaqshiid ayaa muddo kooban loo xirey cabsi laga qabo ammaanka shaqaalaha caafimaadka, arrintaas oo yareysey daryeelkii caafimaad ee ay dhaawacu heli lahaayeen.

“Haddana dhinacyada iskahorimaadyada Muqdisho ku lug leh oo aan danba ka gelin ammaanka rayidka ayaa si cad ugu tumanaya mabaa’diida caalamiga ah ee bani’aadamnimada iyo kuwa xuquuqda bani’aadamka” ayuu Mudane Guillermo Bettocchi, oo ah Wakiilka UNHCR ee Soomaaliya, yiri maanta isaga oo ka hadlaya dagaallada. “Beesha caalamku waa in ay soo faragelisaa si loo joojiyo dhaqankaan xisaabtan la’aanta ah ee joogtada ah, falangelintaas oo ay ku jirto iyada oo sameysa geeddi-socod la-aamini karo oo madax-bannaan oo baara ugu dambeyntana maxkamad soo taaga kuwa ka mas’uulka ah dembiyada dagaalka iyo dembiyada bani’aadamnimada ka dhanka ah ee lagula kacayo shicibka Soomaaliyeed” ayuu raaciyey Mudane Bettocchi.

Qoysas aan tiro lahayn ayaa lagu soo warramey in ay ku kala haadeen iskahorimaadyada. Sida ay xaaladdu hadda tahay, Muqdisho dhexdeeda ma jirto goob keliya oo ammaan ah oo ay carruurta ku badbaadaan. Carruurta ayaa lagu dilayaa, laguna dhaawacayaa guryahooda dhexdooda, dugsiyadooda, iyo waddooyinka xaafadaha magaalada. Waxyaabihii dhacay bishii Maajo ayaa sii xumeeyey rabshad soo socotey oo keentey in ugu yaraan 34 dugsi si ku-meel-gaar ay u degaan kooxo hubeysan ilaa bilowgii sanadka, oo ugu yaraan lix dugsina la soo weerarey ama la duqeeyey toban iyo labadii bilood ee la soo dhaafey.

Carruurta ayaa ay halis ku haysaa iyada oo dhammaan kooxaha dhinacyada ka ah iskahorimaadyada hadda ka socda Soomaaliya ay ka dhiganayaan askar. Wiilasha qaangaarka ah ayaa si gaar ah loo bartilmaameedsadaa. Agoomaha, carruurta ay qoysaskoodu kala maqan yihiin, kuwa la dayacay ama kuwa saboolka ah ayaa si gaar ah ugu nugul halistaa.

“Dhinacyada iskahorimaadyada ku lugta leh waa in ay ogaadaan in dhibanayaasha ugu weyni ay yihiin carruurtooda, kuwaas oo ku dhimanaya, ku dhaawacmaya ama ku barokacaya dagaallada, iyada oo qaar xataa loo qorto in ay ka qaybqaataan dagaalka,” Ayaa ay tiri Marwo Hannan Suleymaan, oo ah Ku-simaha Wakiilka UNICEF Soomaaliya. “In carruurta askar laga dhigto waxa ay xadgudub ku tahay sharciga caalamiga ah ee bani’aadamnimada iyo Heshiiska Xuquuqda Caruurta, waxaana jirta in carruur ka yar 15 jir oo loo adeegsado dagaallada ay tahay dembi dagaal oo keeni kara in qofka ku kacay sharciga lala tiigsado”.
UNHCR iyo UNICEF waxa ay ugu baaqayaan dhammaan kuwa ku lugta leh iskahorimaadyada Soomaaliya in ay joojiyaan sida maalin kasta loogu tumanayo xuquuqda bani’aadamka ee dadka rayidka ah.

################
Xog intaas dheer fadlan kala soo xiriir:
Roberta Russo, Kaaliya Sarkaalka Isgaarsiinta Dibadda, UNHCR Somalia, +254733121136, russo@unhcr.org
Iman Morooka, Sarkaalka Isgaarsiinta, UNICEF Somalia, +254714606733, imorooka@unicef.org


English Version

UNHCR-UNICEF Joint Media Release
Human Rights Violations Escalate in War-torn Mogadishu

NAIROBI, 9 June 2009: UNICEF and UNHCR are gravely concerned over the extent to which civilians are being affected by the escalating violence in Mogadishu and the human rights violations being committed by the parties to the conflict. Many Somali civilians and media describe the recent violence which erupted in Mogadishu on May 7, generated by fighting between Government-allied forces and armed opposition groups, as the most devastating in the last few years. Reported bombing of civilian residences and public places has forced an estimated 117,000 people to flee their homes in Mogadishu during the past four weeks alone.

The majority of the displaced are women and children, many fleeing with very few belongings, and having to endure extremely difficult circumstances. Women are particularly vulnerable with reports of rape and sexual exploitation during their flight and in places of refuge – risks that are exacerbated by the limited humanitarian assistance available. More than 200 people were reportedly killed in the last month alone, the majority of whom civilians. Reports from hospitals indicate that some 700 people were wounded in the clashes. Reports received from NGO partners supporting a hospital in Dayniile indicate that of the 218 wounded people treated in that hospital, 81 of them were women and children under the age of 14, including a six-month old baby.

The manner in which civilians are being victimized by this conflict is unacceptable. War Crimes and crimes against humanity are committed with impunity on a daily basis by the parties to this protracted and violent conflict. Reports indicate that people desperate to flee are stuck in their residences for days, waiting for a lull in the fighting to be able to ‘safely escape’ from Mogadishu, with no access to food, water or any basic service. A hospital in Yaaqshiid district was unable to operate temporarily due to fears for the safety of its medical staff, limiting access to medical care for wounded civilians.

“Yet again, parties to the conflict in Mogadishu fight with no regard for the safety of civilians in clear violation of international humanitarian and human rights principles” stated Mr. Guillermo Bettocchi, the UNHCR Representative for Somalia, today in response to the fighting. “The international community must intervene to end this self-perpetuating culture of impunity, including by establishing a credible and independent process to investigate and eventually prosecute those responsible for the apparent war crimes and crimes against humanity that Somali civilians have and continue to be exposed to.” added Mr. Bettocchi.

Countless families have allegedly been separated due to the conflict. There is no safe place for children in Mogadishu in the current situation. Children are being killed and maimed in their own homes, in schools, and on the residential streets of the city. The events of May have worsened a pattern of indiscriminate violence that has seen at least 34 schools temporarily occupied by armed groups since the beginning of the year, and at least six schools raided or shelled in the last twelve months.

Children are also threatened by the systematic and widespread recruitment into forces of all sides of the conflict currently taking place in Somalia. Adolescent boys are particularly targeted. Orphaned, separated, abandoned or destitute children are especially vulnerable.

“Parties to the conflict must realize that the main victims are their own children, who are being killed, maimed or displaced by the fighting, some even recruited to take part in the fighting,” said Ms. Hannan Sulieman, Acting UNICEF Representative to Somalia. “Recruitment of children is in contravention of international humanitarian law and the Convention on the Rights of the Child, and use of children under 15 years old in combat is a war crime with legal consequences for the perpetrators”.

UNHCR and UNICEF call on all those involved in the conflict in Somalia to put an end to the grave human rights violations being committed on a daily basis against civilians.

################

For information please contact:
Roberta Russo, Ass. Public Information Officer, UNHCR Somalia, +254733121136, russo@unhcr.org
Iman Morooka, Communication Officer, UNICEF Somalia, +254714606733, imorooka@unicef.org

Faafin : SomaliTalk.com | June 10, 2009

Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com © www.SomaliTalk.com

La soo xiriir:

 


Dhul-Badeedka Soomaaliya


Waxaan ku baaqeynaa in Heshiiska badda ee dhexmaray dowladda Kenya & DFKMG loo soo bandhigo culimaa’uddiinka iyo qaanuunyahanno, kadibna baarlamaanka DFKMG.. Akhri



Axmad Walad Cabdalla oo Muujiyay in uusan ka war hayn Akhbaarta ku Saabsan Qalfoofka Qaaradda Badda ee Soomaaliya u Gudbisay Qarammada Midoobay ee uu isagu Diyaariyay....



Faarax Qare: Calaamada Kenya iyo Soomaaliya waa Xariijin kala cad.. iyo Kenya & Soomaaliya oo Raadinaya Xallinta Muran Dhuleedka...
Akhri/Daawo


prof ibbi
Dowlada KumeelGaarka ah oo Markale Heshiiskii Nairobi Difaacday, Qirtayna in Kenya Badda Soomaaliya Kusoo Xadgudubtay Akhri/Daawo...


wasiir
Kenya oo 2005 la soo Xiriirtay DFKMG ayadoo Doonaysay in ay wada hadal furaan ama sheegasho ku saabsan qayb ka mid ah Badda Soomaaliya.


UN
Shirka Jaraa'id ee Xoghaynta Guddiga Xadaynta Badaha - oo Sheegay Hadallo Daaha ka Rogay Arrimo ay Madaxda DFKMG ku dadaalayeen in aan shacabku ogaan:


caruusha
Isbarbar dhig Heshiisyadii Caruusha iyo Nairobi... Akhri..



Bayaan ay soo saareen Jaaliyadda Soomaaiyeed -Yurub



DHAXALWAREEG ( Gabay Cusub) - Eng. Cibaar



"...haddii aad tagtid Archive-ka ama Libreeriga Congress-ka Maraykanka waad heleysaa EXACTLY BEARING-ka (jihada xadku u socdo) oo ilaa inta uu qalin gaaro ku tusaysa, waa wax record-kii meesha jiro (Diiwaan). Akhri..



Barnaamij ay ka qayb qaateen  Prof. Cabdi I.Samatar  iyo Eng. Maxamed Cali  oo ku saabsan dhul-badeedka Somalia
Dhagayso ama
Soo rog



Xasan Dhooye oo faahfaahiyay Heshiiskii Kenya & Soomaaliya
Q.1aad: Dhagayso ama soo rogo
Q.2aad: Dhagayso ama
soo rogo



Barnaamij ku saabsan xuduudaha badaha ee Radio Codka Beesha



ka hor daabacaadii cilmi-baarista


HESHIISKII IS AFGARAD

Heshiiskii Is Afgarad ee Kenya iyo Soomaaliya: Af-Soomaali
| English Version