Shirkada shidaalka baadha ee Petrones oo doonaysan inay shidaal ka
qodo Ogadenya.
======================
Odayaasha iyo waxgaradka Ogadenya oo ciidamada gumaysiga Itoobiya ka
diiday
inay maleeshiyaad cusub soo uruuriyaan.
Wararka naga soo gaadhay Magaalada Qabridahare ayaa sheegaya in
ciidamada milatariga gumaysiga Itoobiya ee ka howlgala Qabridahare
ay soo ururiyeen Duqayda magaalada waxayna ku amreen inay soo
uruuriyaan maleeshiyaad iyo raashinkii lagu howlgalin lahaa si looga
horgeeyo ciidanka xoreynta Ogadenya,Odayaasha magaalada Qabridahare
ayaa si cad oo aan ka leexleexasho lahayn u diiday .
Sidoo kale duqayda gobolka Afdheer ayaa iyagana lagu amray inay
keenaan Ciidan la dagaalama Cwxo iyo Raashinkiisii taas oo ay iyana
diideen, kadib waxaa xadhig loo taxaabay Duaqay iyo Ugaasyo badan.
Tuulada Fashuuq oo ka tirsan degmada Godcusb ee gobolka Afdheer
dagaal ka Dhacay 03 ilaa 09-05-09 ayaa ciidamada gumaysiga Itoobiya
lagaga dilay 10 wayaane halka lagaga dhaawacay 17 kale.
04/05/09 Af-cad oo ka tirsan degmada Hargeelle ee gobolka Afdheer
dagaal ku dhex maray ciidanka qalabka sida ee Ogadenya iyo kuwa
gumaysiga Itoobiya ayaa ciidanka nacabka lagaga dilay 3 askari
waxaana lagaga dhaawacay 6 kale.
05/05/09 Deegaanka Fiiqane ee degmada Ceelkarri dagaal ka dhacay
waxaa cadowga lagaga dilay 3 askari waxaana lagaga dhaawacay 6 kale.
Deegaanka Qolda ee gobolka Garbo weerar xoog leh oo ay ciidamada
xoreynta Ogadenya ku qaadeen ciidan gumaysi oo galkaas ku sugnaa
ayay kaga dileen 24 wayaane waxaana lagu dhaawacay 10 kale .
Dhanka gobolka Jarar wararka naga soo gaadhaya ayaa sheegaya in
habeen hore ay ciidanka Jabhada waddaniga Xoraynta Ogaadeeniya
weerar mir ah ku ekeeyeen xero ciidan oo ay Wayaanuhu ka daganyihiin
magaalada Dig.
Deegaanka Girgir ee gobolka Jarar dagaal ay ciidanka qalabka sida ee
Ogadenya ku qaadeen ciidanka isu keen keenka ah ee gumaysiga
10/05/09 ayay kaga dileen 30 wayaane halka dhaawucuna uu kor
udhaafay 50 askari,shacabka dagan deegaankaas ayaa Radio Xoriyo u
sheegay inay arkeen qaar kamid ah ciidankii wayaanaha oo si habqan
ah u cararaya.
Xaflad lagu soo bandhigay Hidaha iyo dhaqanka Ogadenya oo ka dhacday
Sweden.
Magaalada Stockholm ee caasimada wadanka Sweden ayaa lagu qabtay
bandhig dhaqameed ay si wada jir ah u soo abaabuleen Jaaliyada
Ogadeniya, ururka dhalinyarada ee OSF-SWDEN, iyo ururka hooyooyinka
ee reer Ogadenia ee wadankaasi Sweden habeenimadii sabtidii lasoo
dhaafay. bandhigaas oo ay ka soo qayb galeen dad aad u tiro badan oo
isugu jiray shacabka S/ogadenya iyo Jamhuuriyada Soomaaliya ayaa
loogu magic daray "habeenkii dhaqanka iyo dhalinyarada Ogadeniya."
Ujeedada loo qabtay bandhig dhaqmeedkaas ayaa ahaa sidii
dhalinyarada qurbaha ku barbaartay loo bari lahaa hidaha iyo
dhaqanka dhulkoodii hooyo.
Wakiil jwxo ee wadanka Sweden mudane Cabdinaasir Gadhweyne ayaa
bandhigaas kasoo jeediyey hadalo kooban oo uu ku sharaxayay "in umad
walbaa leedahay dhaqan ay ka soo gaadheen awow ka awow. Sidaa
darteed ay lamgama maarmaan tahay in aan dhalinyarada qurbaha ku
kortay aan barno dhaqankeena si ay iyaguna bari ugu gudbiyaan jiilka
soo koraya." Waxa kale oo uu sheegay mudanen Abdinasir in aan kaga
duwanahay umadaha kale guumayiga madaw ee dhulkeenii haysta oo aan
nahay umad guumaysi ku nool. Sidaa daraadeed waxaa lama huraan ah in
aan barno da yarta soo koraysa dhaqankeena si ay naan u noqon umad
dhaqan guurta ama dhaqankeedu baabbo o.
Ururka dhalinyarada Ogadenya ee Sweden ayaa masraxa kusoo bandhigay
ciyaaro kala nooc nooc ah oo ay ummaada Ogadenya hido iyo dhaqan
waxayna halkaas ku soo bandhigeen dhaanto iyo geeraaro qiiro
wadaninimo ku reebay dad weynihii daawanayey oo in tay is hayn kari
waayeen dhamaantood ku daatay masraxii dhinacana ka galay
ciyaarihii.
Shirkada shidaalka baadha ee Petrones oo doonaysan inay shidaal ka
qodo Ogadenya.
Shirkada saliida iyo gaaska ee wadanka Malaysia ee la yidhaahdo
Petronas ayaa dib Itoobiya uga bilawday mashariicda baadhista
Shidaalka oo ay horay hakkad ugalisay kadib markii 74 shaqaale ah oo
ay kamid yihiin 9-shiinays ah lugudilay tuulada Cobale ee gobolka
Jarar.
Petronas ayaa hashiis lagashay shirkad saldhigeedu yahay Dubai oo
lagu magacaabo Weather Ford.
Illo wareed aad ugu dhow shirkadaas ayaa war-gayska Reporter u
sheegay in shirkada Weather Ford ay Ogolaatay in ay ceelal shidaal
ka qoddo Ganaane(Genale Block 11 iyo 15) Waxayna bilowday shirkadaas
la yidhaahdo Weather Ford in ay dal-dasho shaqaalihii iyo qalabkii
hawsha lagu qabanlahaa. Weather Ford ayaa waxay hawlo baadhis
shidaal iyo gaas kawadaa Bariga Dhexe.
Sanadkii 2004 ayaa shirkada Zhongyuan Petroleum Exploration Bureau
(ZPEB) oo shiinays ah ayaa waxaa qandaraas siiyay Petronas si ay
baadhis ugu samayso iyo inay ka qoddo ceelal shidaal Gobolka
Gambella “Block” AAGAG ay iska leedahay Petronas oo kufadhiya baaxad
dhuleed dhan16,000 sq.Km . Bishi June2003 ZPEB ayaa waxay baadhis
warbixin ka uruurisay dhula kufadhiya baaxad dhan 1500km.
Sanadkii 2005-tii ayay shirkada ZPEB ayay ceelkii ugu horeeyay ka
qoday agagaarka Jikow oo 175 Km ujirtaa xuduuda Itoobiya iyo Sudan.
Dhinaca kale,isla sanadkaas Petronas waxay heshiis kulagashay
shirkada ZPEB in ay baadhid kasamayso Ogadenya. Bishii Luuliyo
2005,Petronas ayaa waxay ku guulaysatay in ay hesho saddex aag oo
Ogadeenya kamid ah-Aaga Ganaane (24,420 sq.Km,Qalaafe 30612 sq.Km
iyo Walwaal-wardheer 36,796 sq.Km. Sanadkii 2006 ZPEB waxay bilawday
inay daraaso kusamayso saddexdaas aag.
Oktoobar 2006, South West Energy waxay qandaraas siisay ZPEB in ay
daraaso ugu samayso wadanka Ogaden.
South West Energy, shirkadan oo uu leeyahay nin ganacsada ah, oo
udhashay Itoobiya ayaa ku guulaysatay Disembar 2005 in ay shidaal ka
qoddo agaa dhagaxbuur dhul dhan 21,187 sq.Km Janaayo 2007,ZPEB ayaa
waxay hawlaha badhitaanka kabilawday agaaga dhagaxbuur.Abriil 2007
Jabhada Waddaniga ah ee Xoraynta Ogadeenya ayaa waxay weerar ku
qaaday Cobale oo kutaala gobolka Dagaxbuur ee Ogadenya.Waxaa goobta
kunaf waayay 74-ay kujiraan 9 udhalatay waddanka shiinaha.
Ciidanka qalabka sida ee xoreyta Ogadenya ayaa digniin kama dambays
ah u diray shirkadaha weli damaacigu kaga jiro inay shidaal ka
qodaan ogadenya,waxayna ciidanka qalabka sida wacad kumareen inaan
koob gaas ag laga qaadin dhulka Ogadenya inta shacabkii lahaa dulman
yahay ee ay ka xoroobayaan,digniinahan ay ciidanka qalabka sidaa soo
jeedinayaan ayaa farriin dhab ah u noqonaysa shirkada iyo shaqaalaha
lagusoo daabulayo ogadenya si ay shidaal uga baadhaan ama uga
qodaanba. (Akhri Halkan)
Duqa Magaalada Northampton(U.K) oo qabtay xaflad deeq dhaqaale loogu
ruurinayay dadka ku tabaalaysan Ogadenya.
Xaflad deeq loogu aruurinayay dadka ku tabaalaysan dalka Ogadenia
ayaa lagu qabtay 16-05-09 magaalada Northampton ee wadanka Uk.
Waxaa ka soo qayb galley xafladda dad fara badan oo isugu jira
jaaliyadaha Somalida Ogadenia iyo ajaanib fara badan oo ay ku jireen
masuuliyiin badan oo ka kala socotay
dawlada Uk & hayado caalami ah kuwaasoo ay ka mid ahaayeen;
Duqa magaalada Northampton Consolar Brian Markham , waxaa kaloo
fadhiyay Consolar Tony, Mss Niklo oo ah Amnest Inter national madaxa
Badhtamaha iyo Bariga Afrika, Mss Sally Keble oo ah mudane
Baarlamaanka Britain. Waxaa kaloo fadhiyay Northampton Comisioner
Police iyo masuuliyiin kale oo fara baddan.
Xafladan oo ahayd soo bandhigid dactiyada uu gumaysigu ku hayo
shacbiga Somalida Ogadenia isla markaana deeq loogu aruurinayay
shacabkanaga ku tabaalaysan halkaa ayaa Waxaa soo qaban qaabiyay
jaaliyada Somalida Ogadenia ee Northampton gaar ahaan gudoomiyaha
jaaliyada Halgame Mujaahid Sh Ibraahim iyo Ku-xigeenkiisa Halgame
Hassan Faraah.
Halgame C/ shukri Omar oo ah xubin ka tirsan dhalinyarta OSF Uk oo
bari dhawayd socdaal ku tagay Geeska Africa soona arkay dhibatada
cadawgu ku hayo shacbiga Ogadenia Iyaa filim qiiro leh ku tusay
dadkii fadhiyay xafladda. Filimadaa documentary-ga ah ayay madaxdii
shirka joogtay aad uga qiiroodeen, iyagoo khudbado ka jeediyay
goobta. Hadaladoodii ayaa waxay isugu jireen kuwa waxyaabo badan
taabanaya oo meela baddana ifinaya lagana fahmi karo.
Waxay shir gaar ahaaneed la qaateen xubnaha ugu sareeya jaaliyada Uk
kadib markay arkeen dhibaatada shacabka Ogadenya lagu hayo una
bogeen heerka iyo kaalinta uu gaaray halganka shacbiga Somalida
Ogadenia ku raadinayaan xuquuqdooda.
Waxaa la yaab lahayd inuu duqa magaaladu bac la dhax maray dadka si
ay wax ugu
tabarucaan halka ay Amnesty gabadhii matalaysay sheegtay inay
filimkan gayn doonto meelo badan wax badana uu kordhin doono
aakhirkana sharciga la horkeeni doono dadka masuulka ka ah
danbiyadan.
Mss Sally kablle MP ayaa tiri; “waan ka xumahay dhibaatadan laakiin
waxaan idiin sheegayaa inaydaan kuwaari doonin balse waa inaad
balanqaadaan inaad dalka u maamuli doontaan sida Konfur Africa oo ah
qorax u soo baxday Africa idina waa inaad noqotaan dayax u soo baxay
Africa.
Bil kahor ayay ahayd markii maamulka ugu sareeya ee ururka
dhalinyarada ogadenia OYL ay hadiyad gudoonsiiyeen duqa magaalada
Northampton iyagoo gudoonsiiyay calanka ogadenia halkaas ayuuu
duquna ku balanqaaday inuu calanka ogadenia maalin uga taagi doono
magaalada Northampton si uu ugu muujiyo shacbiga ogadenia sida uu
uga xunyahay calankooda xaqdarada uga maqan.
Daabaco
Boggan | Print
