Liverpool waa Magaalo sidee ah
Qalinkii Cabdixakiim Jaamac Jooje
Leicester UK.
saicentadv@yahoo.com
Marka hore mahad idilkeed waxaa iska leh Allaah, naxariis iyo
nabadgelyana Rasuulkeenii ayeey korkiisa ahaatay. Intaas kadib dhammaan
akhristayaasha sharafta iska lahow iga gudooma salaanta islaamka
(A.C.W.W).
Magaalada Liverpool taariikh ahaan marki ugu horeysay waxaa la helay
sanadii 1207dii iyadoo markaas aheyd degmo, kadib waxaa magaalo ahaan
loo aqoonsaday sanadii 1880kii. Tirada dadka ku nool Liverpool waxaa
lagu qiyaasa illaa iyo 450.000 oo qofood. Liverpool waxaa ku taal mid ka
mid ah dakadaha ugu waaweyn Yurub. Liverpool waxaa ay caan ku ahaan
jirtay ka ganacsiga dadka madow ee laga keeni jiray qaaradda Afrika.
Liverpool waxaa loo aqoonsaday caasimada dhaqanka iyo hidaha ee
Yurub, waxaa ay magaaladu caan ku tahay oo uu waliba dhaqaalaheedu ku
xiran yahay dalxiislayaasha. Magaalada waxaa aad u yimaada doonyaha
raaxada ee ay isticmaalaan dadka dalxiislayaasha ah. magaaladu waxey
kaloo ku horeysay xagga Warbaahinta ( Media ) iyadoo laga hirgaliyay
Media casri ah.
Liverpool waxaa xarun weyn ka sameysatay Home Office ka halkaasoo
laga hirgaliyay xarun ka mid ah xarumaha ugu waaweyn ee ay qaxootiga
iska dhiibaan laguna qaado dacwooyinka qaxootiga. Liverpool sida
magaalooyinka kale ee ingiriiska ayaa waxa ay ku hormarsan tahay
adeegyada bulshada sida caafimaadka, waxbarashada iyo bangiyada..
Liverpool waxaa ay leedahay waxbarasho aad u hormarsan oo min primary
illaa iyo mid sareba. Waxaa magaalada ku yaala saddex jaamacadood oo
kala ah Liverpool University, John Morris Universiy iyo Hope University.
Waxaa kaloo intaasu dheer Kolejyada kale oo tirada ka baddan.
Magaalada waxa ay ahaan jirtay xarunta dadka madow waageedii hore.
Imminka waxaa degan qowmiyadda Shiineeska oo aad u tiro baddan, iyadoo
waliba ay leeyihiin halka lo yaqaan China Town. Waxaa kaloo magaalada
degan qowmiyadda reer Yemen iyo Soomaali. Bulshada reer Yemen ayaa waxaa
uga socda magaalada ganacsi aan sidaa u weynayn, waana bulshada kaliya
ee islaamka ah ee Liverpool ku leh goobo ganacsi. Sida lagu yaqaan
magaalooyin baddan oo ingiriiska ah, Liverpool ma degana dadka asalkooda
kasoo jeeda Hindida iyo Bakistaanta, kuwaas oo looga bartay
magaalooyinka ay degan yihiin inuu ka kala socdo ganacsi aad u xoogan.
Sidoo kale magaaladu waxaa ku yaala oo qura hal Masaajid oo weyn iyo mid
kaloo cusub oo yar. Iskuulada islaamiga ah aad iyo aad ayeey ugu yar
yihiin.
Dhanka Soomaalida, Liverpool Soomaalidii ugu horeysay waxey soo
degeen sanadii 50aadkii ( kontomeeyadii ), markaas oo ay soo degeen
dadkii ahaa badmareenada Soomaaliyeed (Seamen ), kuwaas oo aad u tiro
badnaa, Soomaalidii xigtay waxey soo degeen Liverpool wixii ka danbeeyay
90kii kuwaas oo u badnaa dad ay soo kaxeeyeen ama wakiil ka ahaayeen
dadkii badmareenada ahaa, oo ay ku keeneen qaraabo ahaan. Waxaa iyaguna
magaalada lasoo dejiyay dadka qaxootiga ah, inkastoo dadka qaxootiga ah
baddankoodu marka ay sharci helaan uga sii gudbaan magaalooyinka kale ee
ingiriiska. Tiro ahaan cadad Soomaalidu waa ay baddan tahay..
Soomaalidu magaalda Liverpool kuma heystaan wax ganacsi ah oo muuqda,
waxaad arkeysaa dukaan, dukaan qura oo magac xawilaad ku furan. Shaqo
la’aanta ayaa aad ugu baddan Soomaalida, inkastoo ay jiraan tiro aad u
yar oo shaqeysa. Waxaa jira Soomaali ka shaqeysa hay’adaha dowladda sida
koonsilka, waxbarashada iyo waliba goobaha caafimaadka. Waxaa kaloo jira
Soomaali ka shaqeysta tagsiyada. Waxaa kaloo jira Soomaali kaloo fara
baddan oo ku jira aaga waxbarasha, waxna ka barta jaamacadaha iyo
kolejyada Liverpool. Guud ahaan Soomaalida Liverpool triada ay ku
joogaan iyo sida ay wax uga qabsadeen magaalada maaha wax leys bar bar
dhigi karo.
Warbixintan waa xog aynu ka helnay kadib booqashadeenii gaabneyd ee
aynu ku tagnay Liverpool iyo qoraalada kale ee laga sameeyay magaalada.
Booqashdeyda waxaa kaloo igu wehliyay Macalin Maxamed Saalax oo ah barre
wax ka dhiga Dugsiga sare ee Moat Community College Leicester, horeyna u
joogi jiray magaalada Liverpool. Maxamed Saalax waxaa uu ii sheegay in
magaalada uu uga jeedo isbadalo xagga dhismaha iyo quruxda, laakiin
uusan isbadal weyn ku arag xagga Soomaalida.
Waxaan hadalkeyga ku soo gabagabeynayaa Liverpool waa magaalo
Taariikhi ah marka laga eego xagga dhaqanka Ingiriiska, waa magaalo fac
weyn, sidoo kalena waa magaalo la jaan qaadeysaa magaalooyinka yurub
marka laga eego xagga horumarka, laakiin maaha magaalo la bar bar dhigi
karo xagga deegaanka iyo dhaqanka islaamiga magaalooyinka Birmingham,
iyo waliba Leicester
Qalinkii Cabdixakiim Jaamac Jooje
Leicester UK.
saicentadv@yahoo.com