Mudane Halyeey Faarax Macalin Mohamed “ Dawaara” ahna ku xigeenka afhayeenka
Baarlamaanka Kenya oo si weyn loogu soo dhaweeyay magaalada London
London
08.03.2008 Waxaa shalayto lagu qabtey xaafada West Ealing ee magaalada London
xaflad aad u weyn oo lagu soo dhaweenaayey halyeey Mudane Faarax Macalin oo ah
ku xigeenka afhayeenka Baarlamaanka dalka Kenya oo booqasho rasmi ah ku jooga
dalka Ingiriiska .
Xafladaas oo lagu qabtey West London Islamic Centre ayaa waxaa ka soo qayb
galay dhamaan jaaliyada Soomaaliyeed ee ku dhaqan dalka Ingiriiska , kuwaas oo
ka koobnaa Aqoonyahano, Siyaasiin, Culumaa’udiin , Haween iyo Dhalinyaro aad u
badan oo buux dhaafiyey goobtii lagu qabanayey xaflada.
Ugu horeyntiina waxaa meesha ka hadlay Shariif Mohamed iyo Sheikh Xasan
Macalin oo ka jeediyey kalimado isugu jira quraan,wacdi iyo waano.
Kadibna waxaa halkaasi ka Hadley mudane Dr.Abdi Aydiid oo si rasmi ah ugu soo
dhaweeyay goobta shirka Mudane Faarax Macalin “Dawaara”,isagoo ka warbixiyey
sababta maanta loo qabtey munasabadaan qiimaha leh ee isku keentay dhamaan
jaaliyada Soomaaliyeed ee ku dhaqan dalka Ingiriiska.
Waxaana iyana meesha ka hadlay mudane Ahmed Sheel iyo Marwo Dahabo Dowlo oo ku
hadlayay magaca jaaliyada Soomaaliyeed ee London, iyagoo si lamid ah ugu soo
dhaweeyay mudane Faarax, kuna amaanay Soomaalinimada ku jirta , iyagoo u sheegay
sidii dadka Soomaaliyeed ugu farxeen markii u soo galey Baarlamaanka Kenya iyo
waliba markii loo doortey ku xigeenka Baarlamaanka Kenya.
Waxaa isna meesha ka hadlay gudoomiye ku xigeenka Isbaheysiga Dib- xoreynta
Soomaaliya mudane Zakariye Xaaji Mohamud, isagoo hadalkiisa ku bilaabay kaalinta
geesinimo iyo doorka uu kaga jira mudane Faarax Macalin halganka ka socda
Soomaaliya, isagoo ka sheekeyey taariikhda gumaysiga ku soo galay Sooomaaliya
iyo sida ummada Soomaaliyeed loo kala qaybiyey, isagoo u sheegay in arimahaas oo
dhan looga bixi karo in la midoobo, waayo Ethopia idin ma aqoonsana inaa tihiin
dad iyo dal daris la ah oo xor ee waxay idin taqaan inaa tihiin jufo ka tirsan
Oramada oo falagoowday, waa inaa u guntantiin sidii dalkeenii u xoreyn laheyn,
fadlan dadka diyaarka u ah inay dalkooda ka xoreeyaan cadawga Ethopia ee
qabsaday waxba ha siinina hadaa rabtaan ee waxaan idin ka codsanayaa inaa na sii
saan taageeradiin un, waayo waxaa jira dad u istaagay inay dalka cadawga ka
xoreeyaan.
Ducaale Yusuf ayaa isna ku hadlay magaca dhalinyarada Soomaaliyeed ayaa ka
hadlay in loo baahan yahay in dhalinyarada Soomaaliyeed midoobaan, isagoo
sheegay in ay wadaan dhaqdhaqaaq ay ku dhisayaan dhalinyarada Soomaaliyeed kana
codsaday in dadka Soomaaliyeed taageeraan.
Dr Abdi Xiirey ayaa ku soo dhaweeay micrafoonka Mudane Faarax Macalin”Daawaara”
oo ah gudoomiye ku xigeenka Baarlamaanka dalka Kenya .
Mudane Faarax ayaa ugu horeyntii u mahad celiyey dadkii ka soo qayb galay
musabadaan iyo dadkii soo qabanqaabiyey, waxaana u ka warbixiyey arimo dhawr ah,
oo ay aad u danaynayeen dadkii ka soo qayb galay munasabada.
1. Dalka Kenya ayuu ka warbixiyey iyo sidii ay u dhacday doorashadii dalka
Kenya, isagoo sheegay in ay Baarlamaanka dalka Kenya ay ku jiraan mudanayaal
dhan 15 Xildhibaan oo dhamaantood Soomaalida Kenyan ah, oo si rasmi ah loogu soo
doortey inay ka mid noqdaan Baarlamaanka dalka Kenya, isagoo ku tilmaamay inay
yihiin xildhibanadaas dad aqoontooda iyo Soomaalinimadooda sareyso iskuna
xiran,iyagoo ka kala tirsan xisbiyada ka jira Kenya.
Waxaana u sheegay in Soomaalida Kenya ay qaateen door weyn maanta ay haystaan
fursad , fursadaas oo ah in lagu kala tartamaayo asxaabta ka jirta dalka Kenya,
si ay u helaan codadkooda, dhamaan xisbiyadana waxaan ka haysanaa balan qaad
lagu horumarinaayo gobalka Soomaalida Kenya ku nool dagto.
Waxaa hada ka dhacay heshiis buuxa dalka Kenya, kadib markii codadkii lagu
shubtey la isku qabtey, waxaana la soo dhisayaa dowlad midnimo qaran ah, hada
wixii ka dambeeyana ma dhici doonto awood hal dhinac ka imaada oo ku tagrifasha,
baarlamaanka ayaa noqon doono mid qabsada howlaha looga fadhiya, golaha
wasiirada oo u soo dhiso raisal wasaraha waxaa u hor keeni doono baarlamaanka si
loo siiyo codka kalsoonida, kii ka soo bixi waayo shaqadana waa lala xisaabtami
doono, madaxwaynahana waxa u noqon doono oday u dhaxeeya xukumada iyo
baarlamanka, waxana u qaadan doono awooda sharciga u fasaxayo kaliya, caakuli
xaal Kenya ma jiri doono mucaarad xisbi ah waayo waxaa sugnaaba waa in la soo
dhiso dowlad midnimo qaran ah, si looga gudbo rabshadaha hareeyay dalka Kenya.
2. Kenya & Ethopia Soomaalida ku nool ayuu ka hadlay oo u sheegay in kuwa Kenya
ku nool ay ka nolol fican yihiin kuwa ku hoos nool Ethopia,isagoo ku tilmaamay
kuwa ku nool gobalka Soomaalida Dagto Ethopia, mid ku jirta gumaysi gacantiis oo
la gumaysto wax xuquuqna aan ku haysan dalka Ethopia, balse Soomaalida Kenya ay
markii horeba ay xuquuqdooda u dagaalami jireen hasayeshee shirkii Arusha ka
dhacay ee dhaxmarey Soomaaliya, Kenya ayna Tanzania martigalisay lagu goostey in
dadka Soomaaliyeed ee dagan Kenya ay ka sii mid ahaan Kenya inta afti laga
qaadayo Soomaalida Kenya,hasayeshee dowladii heshiiskaan gashay iyadoo ka sal
gaarin ayay burburtey,balse Soomaalida Ethopia ku hoos nool ama aan dhaho Ogaden
waligood xuquuqdooda ka helin dowlad kasta oo soo marta dalka Ethopia.
3. Mudane Faarax Macalin ayaa ka hadlay arimaha Soomaaliya, waxana u ku bilaabay
aniga danta aan ka leeyahay ma dhaafsiisana Soomaalinimo dan kale oo i qarsoon
oo aan ka leeyahay ma jirto Soomaaliya, sidaa daradeed hadaan ka hadlo
fikirkeyga ku aadan Soomaaliya., hadii caasimadii ama magaalo madaxdii
Soomaaliya ( Muqdisho) ay xoog ku haystaan ciidamo Ethopian ah oo sharci daro ku
soo galay, hadaan eegno shurucda caalamka dalkaasi waa la haystaa oo xor ma
ahan, marka Soomaaliya waa dal la haysto oo cadaw haysto, marka waxa aan idin
sheegayaa waa xaq i saran waayo madaxda waxaa laga rabaa inay tilmaamaan waxa
jira iyo waxa soo socda, kuwa hada jooga oo madaxda sheeganaya ma ahan kuwa xor
u ah talada dalkooda tusaale Ali Geedi ayaa is waalay, maalin cad ayaa laga
qaaday, mid kale yimid waa Nur Cade isna waa laga qaadayaa ,kan joogana waa laga
qaadayaa meesha waxaa ka jirta ujeedooyin fog fog oo arinka waa ka durugsan
yahay sida aad moodaysaan oo hadaa eegto qoraalada meel kasta yaal ee ay qoreen
madaxdii hore Ethopia, kuli waa isaga mid oo waxay aaminsan yihiin inay
Soomaaliya leeyihiin,hadaba aniga kolay mowqifkeyga waa kaas waa inaa idin
sheego qatartaas weyn , sidii dalkiina aad u xoreyn laheydeen idinkay idin
jirtaa Soomaaliyeey, ayuu mudane Faarax.
Waxa kale oo u ka hadlay Soomalida ku nool qurbaha ,isagoo tusaale u soo qaatey
kuwa ku nool dalka Mareykanka oo u soo arkay inay meel fiican marsiinayaan
qadiyada Soomaalinimo ,iyagoo ka gaday fikirkooda Senators Mareykanka ah, waxaan
soo arkay jaamacad ku taal magaalada Mpls inay ku jiraan 1200 arday Soomaaliyeed
oo wax ka barata,Soomalida ku nool dalka Mareykanka ku dayda ayuu yiri fadlan
waayo dadaalkooda waxa u gaarey in xafiis walba oo Mareykan oo muhiim ah
qadiyada Soomaalinimo way gaareen oo aragtidooda ka dhadhiciyeen dalad weyna way
samaysteen, marka Reer London wararka aan idinka maqlay ma fiicna oo kuligiin ma
wada socotaan ,taasna waa laga fiican yahay, fadlan joojiya geediga aad ku
jirtaan oo marba wadan u guureysaan, waxaan idin kula talin lahaa in aad
qadiyadiina ka gadaan mudanayaasha ka soo galo magaalooyinka aad dagan yihiin
khadiyada Soomaaliya, waayo iyaga arinkiina wax ka qaban kara, iska hilmaama
wadamada aad mar walbo u moodaan inay wax idin qabanayaan sida wadamada Arabta,
isagoo u sheegay ka soo qayb galayaasha markii uu xafiisyo badan uu tagay si
arimaha Soomaaliya uga dhaadhiciya inuu soo arkay in wadamada aan moodno inay
walaal noo yihiin arinkeena wax ka qabanayaan aysan jirin,marka Soomaaliyeey
tashta kana samaysta meesha aad joogtaan dad qadiyadiina ka hadla oo
baarlamanada Yurub ama Mareykan ku jira.
Mudane Faarax Macalin ayaa u sheegay in Soomalidu ka shaqeysa dantooda meelna
isku racaan iskana dayaan qabiilka iyo waxaan soconaynin, waa inaa midoowdaan
soona ceshataan sharaftiini ayuu yiri, qofkii dood ka qaba aragtideyda iyo
mowqifka aan ka qaatey arimaha Soomaaliya ha ila dodo, Soomaalidu waa inay
bartaan dood wadaaga ku dhisan is dhagaysiga ayna iska dayaan gacan ka hadalka.
Waxaan idin sheegayaa in golaha amaanka inay soo sareen qoraal ay ku
shegayaan in wadamada safka hore aysan ciidamo Soomaaliya gali Karin,marka sida
ay sharciga ku tahay in Ethopia cidamadeeda xoog ku galaan Soomaaliya ayuu
hadalkiisi ku soo gabagabeeyay.
Intuu khudbaynayey mudanahaan ayaa waxaa u dhacayey sacab aad u badan oo aad ka
dheehan karto sida ummada Soomaaliyeed u jecel yihiin mudane Dawaara
Waxaana isna meesha ka hadlay nin ka socday urur ka soo horjeeda dagaalada ee la
dhaho Stop the War Coalition ,isagoo u sheegay in loo baahan yahay in ay
Soomaalida midoobaan, waayo hadaa midoowdaan ooh al noqotaan codkiina waa la
maqlayaa ee fadlan midooba una midooba inaad dalkiina ka saartaan dhiibatada,
waxaana u ka warbixiyey mudaharaad weyn oo ka dhici doono 15 March magaalada
London oo looga soo horjeedo dagaalada gardarada ah ee dowlada Mareykanka ka
wado dunida oo dhan, isagoo ku casumay dhamaan dadkii goobta joogay inay ka soo
qayb galaan dibad baxaas.
Waxaana iyana meesha ka hadlay dad badan oo dhamaantood ku faraxsanaa inay soo
dhaweeyan Halyeey Mudane Faarax Macalin Mohamed “Dawaara”, iyagoo u muujiyey
sida ay ula dhacsan yihiin garab istaagiisa Soomaalinimo ee Soomaaliya.
Shirkaas oo ahaa mid ay aad ugu maqsuudeen dadkii ka soo qayb galay ayaa ku
dhamaaday guul iyo farxad, waxaana loo mahad celiyey ururkii suurta galiyey iyo
dadkii gacanta ka gaystey.
Intii aan joogay meesha ayaa waxaa i soo baxday sida Soomaalida maanta ay u kala
garanayaan kooda wadaniga ah iyo kooda damiirlawaha ah.
Waxaana farxad noo ah in maanta aan ku faani karno in dadalka Kenya iyo Djabuti
ay madax ka yihiin shaqsiyaad ay ku weyn tahay Soomaalinimada, kuwaas wax badan
ka badali karo arimaha gobalka geeska Afrika, hadii Madaxwayne Ismail Omar Guled
iyo Gudoomiye ku xigeenka Baarlamaanka Kenya Mudane Faarax Macalin “ Dawaara” ay
iska kaashadaan sidii wadamada IGAD arimaha Soomaaliya oo ay faragalinta ku
hayaa wax uga qaban lahaayeen, hadii taasina dhacdana waxaa la heli doonaa
dowlad Soomaaliyeed oo ay Soomaalidu soo dooratey oo ka shaqeeya dib u dhiska
dalka iyo horumarinta Soomaaliya.
Waxaa soo diyaariyey
Yusuf Mohamed Abdi Yusuf
mrsomalia@hotmail.com
Faafin: SomaliTalk.com | March 11, 2008
|