Xal loo Raadinayo
Arrinta Xaraashkii Xaafuun
C/Waaxid
C/hi
Khaliif
Lonodn,
UK
cabdulwaxid@hotmail.com
BBC-da
AfSoomaaliga Maxaa kala Gudbon Ijaarashada Xaafuun: "Horta way ku
khasbantahay BBC-da laanteeda Afsoomaaliga inay ka hadasho arrintaas
laakiin waxaa cad inay yihiin dad ay ka guurtay waddaniyaddii iyo
qiimihii suxufiyiinta." C/waaxid
Ilaah baa mahad
leh. Nabadgelyo iyo naxariis nabi Muxamed ha ahaato.
Yaan garaneyn
qiimaha dhulka? Ka warran qof madaxiisu Soomaaliya kusoo dhacay (ku
dhashay) oo haddana arrinta waddanku ka maahsantahay? Xoolaha aan
dhaqanno oo geelu ku jiro haddii la geeyo deegaan ku cusub waxaa
dhacda inay usoo baxsadaan dhulkuu ku dhashay oo daaqi jiray waa
haddii uu fursad ka helo geel-jiraha. Waxaa aad iiga yaabiya sidii
ay munaafiqiintii joogtay waagii nabiga (SCW) u yaqaanneen qiimaha
dhulka. Miyeynaan xasuusan C/hi Binu Umuyi Binu Salool oo markuu
rabay inuu ciidan muslimiin ah ka reebo dagaalkii Uxud waatuu lahaa
“YAA AHLU YATHRIBA”? Munaafaqaasi intuu oranlahaa reer hebelloow
wuxuu isticmaalay inuu reer Madiinoow dhaho isagoo ogaa inuu
taageero badan helidoonno. Sidii bay u dhacday oo wuxuu duufsaday
saxaabo badan.
Oo arrinta
munaafaqaas maxaad Soomaali ugu soo qaadatay? Qofkii maskax lihi wuu
garanayaa in xikmadda meel kasta ood ka hesho ka qaadato. Saxaabigii
Abuu Hureyrah (RC) ayuu sheydaan u sheegay in markuu seexanayo
akhristo Aayad-Kursida. Aqoon-kororsi waa arrin fiican laakiin qofka
wax laga korarsaday, wuxuu yahay buu yahay!
Soo meynaan arag
ciyaartooy bilad dahab ah ku guuleystay oo markii calankiisa la
saarayo ilmeynaya? Waxaa dhici karta in qofkaasi uu mucaarad ku
yahay dowladda markaas dalkiisa ka jirta! Halka Soomaalideenna aad
arkeysid, dad sacab iskaga garaacaya hogaamiye-kooxeedyo aad
isleedahay xoolaha waa ka liitaan. Weligiin ma aragteen kuwo leh
Xabashi saaxiib baan nahay? Weligeen ma aragteen kuwa raba in
xeradii Xalane xarun u noqoto ciidamo Xabashi ka socda?! Mid leh
Soomaali-Galbeed maxaa iga galay?
Waxaan uga
danleeyahay sida baryahan muuqatay in magalaadaas Xaafuun iyo dhulka
ku hareeraysan laga iibiyey shirkad isku sheegtay “Horn of Africa
Free Zone Authority”. Muddo 99 sano ah. Shirkaddu waxay soo
bandhigtay warqad uu ku saxiixanyahay “madaxweynaha federaalka
ku-meelgaarka Soomaaliyeed” bishii Oktoobar 17, 2004. Waa 7 cisho ka
dib markii madaxweyne loo doortay! Ninkaasi wuxuu sheegay in uu
shirkaddaas u ogolaaday inay heshiis la galaan wasiirkii Howlaha
Guud ee Puntland. Waxaa intaas dheer in shirkaddu soo bandhigtay
warqaddii dikreetada (decree) ee lagu kala saxiixday arrintaas.
Shirkaddu waxay sheegtay in 02/01/2005 uu Maxamed Cabdi Xaashi oo
markaas ahaa madaxweynihii Puntland saxiixay. Maxamed Cabdi Xaashi
wuu qirtay inuu ogaa arrinta shirkaddaas oo isna u xilsaaray isla
wasiirkaas laakiin wuxuu yiri anigu ma gaarin go’aankii ugu
dambeeyey iyadooy ugu wacantahay in la iiga guuleystay doorashadii
Puntland.
Markaan arrinta
soo geshay boggagga Soomaalida waxaa iskood isku xilqaamay
shabakadaha Somalitalk iyo website kale. Somalitalk si habaysan bay
meel ugu sameeyeen arrintaas si looga doodo; waa iyaga ciddii ugu
hor wareysatay Maxamed Cabdi Xaashi. Shariif Cismaan oo gacanta ku
yahay website kale wuxuu isna daahfuray sir qarsooneyd kaddib markuu
isku dayey inuu la xiriiro shirkaddaas iyo meelo kale. Shirkaddaas
oo ajnabi ahi waxay Shariifka ku handaddey inay yihiin canaasiir ka
soo hoorjeeda Puntland iyo dowladda federaalkaa! Shariifku wuxuu
shirkaddii ku yiri Soomaaliya Soomaali baa leh. Shariifku wuxuu la
xiriiray booliiska Australia maaddaama nimanka shirkaddaas horbooda
lagu sheegay inay degenyihiin Australia. Booliiskii Australia
madaxay gacanta saareen iyagoo leh akhbaarta lagu soo qoray bogga
internetka ee shirkaddaas waa arrin la yaab leh maxaa yeelay waxay
sheegayaan waa arrin xitaa waqti dheer ku qaadanaysa dowladaha
waaweyn iska daa shirkade. Booliisku waxay ka digeen inay dhici
karto in shirkaddaasi rabto inay khiyaameyso ganacsato badan iyagoo
leh keensada saami si aad uga qeybgashaan ganacsiga xorta ah. Ama ay
hadda rabaan inay helaan dad kale oo saami laga qaado. Booliiska
Australia waxay sheegeen in la siiyo seddex asbuuc si ay arrinta u
dabogalaan.
Maxaa la
Gudboon Shacabka Soomaaliyeed?
Waa wixii dhiig
lahoow kaca. Qofkii la socda hay’adda BBC-da wuxuu garanayaa in
muddo aan fogeyn ay shaqadii iska casileen guddoomiyihii,
maareeyihii guud iyo weriyayaal kale. Sabab? Waxay dabodhigteen
dowladdoodii arrimaha Ciraaq darteed. Ilaah baan idin ku dhaarshee
ka warrama qof sheeganaya inuu Soomaali yahay oo haddana leh suxufi
baan ahay oo markii arrinta Xaafuun oo kale loo sheegana leh lama
hubo iyadooy jiraan caddaymo cad laakiin markii arrin kale oo qabiil
iyo wax la mid ah ay joogtana galaya waxaan loo dirsan ama aan
faa’iido lahayn. Horta way ku khasbantahay BBC-da laanteeda
Afsoomaaliga inay ka hadasho arrintaas laakiin waxaa cad inay yihiin
dad ay ka guurtay waddaniyaddii iyo qiimihii suxufiyiinta. 7 jeer ka
badan baan la xiriiray laakiin bal waxaan rabaa inaan waco beri oo
Isniin ah haddii Ilaah idmo oo bal ninka meesha ugu sarreeya
weydiiyo cidda ay BBC-du u shaqeeyaan? Waxaa horumar aad ah sameeyey
idaacadaha Soomaaliya ka jira oo intooda badan si fiican usoo
dhoweeyey ka-hadalka arrintaan. Idacadahaas waxaa ka mid ah
Shabeelle, Hornafrik iyo SBC. Lama hubo inay kulligood si weyn uqa
qeybqaadan doonaan arrinta laakiin qaabilaad fiican baa laga helay.
Waxaan kaloo la
xiriiray xildhibaanno iyo wasiirro ku jira dowladdaas la leeyahay
waxaa lagu dhisay Kenya. Waxay sheegeen inay ku dagaalami doonaan
sidii loo soo dhicin lahaa dhulkaas Soomaaliyeed ee la boobayo.
Waxaan xildhibaannada ka codsaday in korneyl C/hi lagu sameeyo
“impeachment” oo ah in arrintaas maxkamad lagu saaro maaddaama
xildhibaannadii oo dhisan uu warqad u qoray wasiir reer Puntland ah
isagoon kala tashan.
Arrintani waxay
rabtaa taageero nooc kasta ah. Ugu horreyn in shacabku arrintaas
ogaado kadibna ay mudaharaadyo ka sameeyeen. In qaar kamid ah
xildhibaannadu ay u gudbiyaan guddoomiyaha baarlamaanka si arrintaas
baarlamaanka looga doodo. In aan raadsanno qareenno arrintaas noo
gala.
Waxaa intaas sii
dheer, waxaa shaki galay shirkaddaas iyo ciddii leh. Maddaama ay
Jamciyadda Qurumuha ka dhaxaysaa sheegtay inay jirto sun badan oo
Soomaaliya lagu duugay ayaa waxaa walaac ka jiraa waxay tahay
shirkaddani.
Waxaan u
mahadcelinayaa Soomaali badan oo u badan aqoonyahanno oo sheegay
inay arrinta ku jiraan ayna diyaar u yihiin wixii la qabanayo.
C/Waaxid
C/hi
Khaliif
Lonodn,
UK
cabdulwaxid@hotmail.com
Somalitalk Mooyee
Meeye Suxufiyiintii Kale
Faafin: SomaliTalk.com |
Feb 27, 2005
Daabaco
Boggan | Print
