SOMALITALK.COM XAYAYSII
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - 2006-2009



Sh. Muxamed Idris Axmad waxa uu halkan kusoo gudbin doonaa maqaal maalinle ah iyo mid asbuuci ah oo Axadda kusoo bixi doona SomaliTalk.com, insha Allah, ee sidaas la soco. Sh. Muxamed Idris waxa uu noqday madaxa golaha imaamyadana ee Woqooyiga Ameerika, iyo Iimaamkii Masjidka Assunah ee Atlanta, Georgia iyo Masjidka  ibn taymiyah ee Columbus, Ohio. Waxaana lagala xiriiri karaa Emailka: dalyaqaan@yahoo.com
RUNTA MA LAYSU SHEEGI KARAA? Q-3aad

March 29, 2009

  Q-1aad  | 2aad

Mahad oo dhan Allaah ayaa iska leh, Nabad iyo Naxariisina Nebigeenna Korkiisa ha ahaato, intaa kadib:

  1. Waxaa taariikhda Soomaalida lagu sheegay, laba reer oo dagaal lagu hoobto isugu qalab qaatay, kuna tala galay iney isku madhaan, ayaa Gabyaagii caanka ahaa ee Salaan Carrabeey is dhextaagey, dabadeedna wuxuu tiriyey sida la sheegay geeraar, uu labada col oo aan kala fogayn ku xusuusinayo, dhibaatada ka dhalaneysa dagaalkooda iyo cirib xumadiisa adduun iyo aakhiro, wuxuuna ku tibaaxay, waa meesha aan hadalka ka rabo e', in dagaalka mirihiisa qadhaadh uu qaddarin karo ninkii waaya usoo joogey, oo dagaalku wuxuu reebo arkay, waxana ka mid ahaa geeraarkiisi:
  • Maalintii Cumar daahir isku gooyey cayaartiyo,

  • Nin Caloola-cad joogey, oo Meygaag ciidan war qaatay

  • Waa cibaaro qabaayoo, belaayuu curufkeediyo

  • Camalkeeda yaqaane, waar tolow colka jooja! 

  • Nin habeenno casheeyey, cadar aan hadh lahayn iyo

  • Ceeryaamay sugu toostoo, inuu caafiyadiisa

  • Cabbaar meel la fadhiisto, caqligaaney gelayn e

  • Waar Tolow colka jooja! 

  • Carrabkaan ku hadlaayo, nin caleenti caddaatiyo

  • Caammadaan garanayne, kolkay cuurar dhintaan e

  • Cutub weyne idlaadaa, lays canaanan hadhowe

  • Waar tolow colka jooja! 

Waxaa la sheegay Salaan inuu ciidamadii isu dhebi tumanaayey kala diray.

      • Ujeedada aan taariikhdaas usoo qaatay waxaan filayaa iney caddahay. Maanta kooxa Soomaaliyeed oo Siyaasadda isku haya ayaa isu dhebi tumanaaya, dhawrkii maalmood ee u dambayseyna, waxaad moodaa isu dhebi tumasho iney soo dhaaftay, oo gacan ka hadal saansaantiis bilaabatay. Kooxaha Dabka sitaana Culimo, Odayaal iyo Wax garad midna inaaney dheg u jalaq siinayn ayaa muuqata. Taasi wexey daliil u tahay iney ubadan yihiin rag aan goobaha dagaal ee, sida kuwa salaan tilmaamay, aan soo arag. Colaad nin dhibkeeda yaqaanaa kuma ordo, belaayo kaa sii jeedana kaalay lama yidhaahdo.
         

      1. Labadii Qormo ee hore waxaan kaga hadlay tusaalayn badan oo ku aadan in Ummadaha adduunku maslaxadda guud ee ka dhaxaysa darteed ay waxna wadaagaan waxna isku diidaan. Wax isku waafaqaan waxna isku khilaafaan, laakiin maslaxa guud oo aaney ka wada maarmin way wada ilaashadaan. Haddaan qayb badan qormadii hore kaga hadlay dhinaca Muqaawamada waxa la gudboon, waxaan jeclahay qormadan inaan ku soo gabagabeeyo anoo bal mar jalleecaya dhinaca Dawladda Sh. Shariif iyo Cumar C/rashiid hoggaaminayaan iyo waxa laga filayo si loo gaaro maslaxad guud & nabad.

      1. Ayaamihii la soo dhaafay waxaa aad loo hadal hayey in dawladdu codsatay ciidama afrikaan oo hor leh, Wasiirka Arrimaha Dibadda ee DFKM wuxuu warbaahinta kala duwan u sheegay iney dalbadeed una baahan yihiin inta nabad laga helayo, sidoo kalena waxaa sheegay wasiir kale. Ciidama carbeed laftooda in la dalbanayana waa la sheegay. Waxaa la yiri: Timirtii horaba dab loo waa.

      1. Isla maalmahaan waxa warbaahintu sheegtay qubuura wadareed oo dad badan oo Soomaaliya oo (xabashidu) wadajir u aastay markeey xasuuqday ka dib. Taasoo tilmaan ka bixineysa kuwa kaloo badana iney jiri karaan oo aan weli la arag.

      1. Waxaa warbaahinta qaarkeed soo tebisey sida (New Vision) ee Uganda kasoo baxa, gabar Soomaaliyeed oo ilma wadata, oo raadineysa, askarigii (Uganda) ee ka dhalay!!

      1. Ciidamada Afrikaanka ee Jooga Koonfurta Suudaan iyo Daarfuur, iyo kuwa UN ta ee wadamada kale la geeyo, waa askar lacag lagu cuno, mashruucya lagu fushado, hoosaasin dadka wadamadaasa loogu sameeyo, wadamada ay tagaanna waxaan akhlaaq xumo iyo cuduro ahayn kuma kordhiyaan, nabadda ay mageceeda huwadaana ma ilaashaan. Bosnia iyagoo joogaa la xasuuqay. Dhibka iyo dagaalada Daarfuur iyagoo jooga ayey dheceysaa. Lamana sheegin weligood meel ay nabad ka dhaliyeen.

      1. Waxa yaalla su'aala badan oo ku wajahan Dawladda Sh. Shariif hoggaaminyao: Haddii ciidamada AU ama UN ayan meelna faa'iida ka keenin khasaare mooyaane, maxaa Dawladda Cusub ee Sh. Shariif  u hor boodeysaa dalabka iyo difaaca ciidamada shisheeye ee dalka jooga ama la keeno? Sow ma oga Dawladda Sh Shariif xasaasiyadda iyo necaybka ay bulshada Soomaaliyeed ee Muslim ka ah, ka qabto ciidamada shisheeye ee dilka iyo cudurka wata? Ma ilaalinta dareenka AU-da ayaa Dawladda Sh. Shariif uga qiima badan ilaalinta dareenka shacabka Soomaaliyeed? Sow Culimada iyo Odayada dhexdhexaadinta kooxaha waday uguma baaqin Dawladda iney kuwa joogana ka shaqayso sidii loo saari lahaa, kuwa kalena aan la dalbin? miyaan baaqaasu ka mudnayn qolada Dawladda ilaalin iyo qaddarin, si xal Soomaaliyeed loo gaaro? Hadalada cusub ee kasoo yeeray dhanka dawladda miyaan loo fasirikarin fashilin ay ula dan leeyihiin dhex dhexaadinta? Iyo Niyad sami la'aan aysan dan ka lahayn la heshiinta dadka kasoo horjeeda?

      1. Jawaabaha iyagaa laga sugaayaa, laakiin, muuqaalka guud wuxuu sheegayaa, Dawladda ama qayba ka midihi inaaney u baahnayn mucaaradka iney wax kula heshiiyaan, buur dheerna ay saaran yihiin, sida mucaaradkuba u saaran yahay? Sidee Buunda loogu samayn karayaa labada buurood ee dhaadheer? Haddaan labada saaran midna buurta inuu kasoo dego ogolayn. Caqligu mawaanu keenayn in Dawladda Sh. Shariif dadaal ku bixiso sideey u soo dhoweyn lahayd mucaaradka, talaabooyin ficil ah oo niyad sami ahna u muujin lahayd, waxyaabaha keeni kara in Ummaddu kala fogaatana uga dheraan lahayd?

      1. Dawladda Sh. Shariif waa loogu cudur daari karaa inaaney ciidamadan AMISOM iyadu keenin, orodna ku saari Karin, Laakiin waxaan loogu cudur daari karayn, iney hor ordaan, oo ku faanaan, oo kuwa cusub dalbadaan, oo dhegaha dadka Soomaaliyeed ee qaraxsan, ku cel celiyaan, ciidamada qaatiga laga taagan yahay.! Dawladda sh. Shariif waxaa laga filayey, iney ula dhaqanto AMISOM, belaayo la dhaqankeeda dani  badday, oo xerya inta layskaga urursho, laga shaqeeyo sidii laysu dhaafin lahaa, afkuna ka xishoodo hadal hayntooda amaaneed, laakiin in dadka lagu wacdiyo iney wax tarayaan, oo maslaxad ka shaqaynayaan, waa arrin aan la qaadan Karin, Soomaalidana aan u cuntamayn haddii wax walba la akhriyo, iney Shariifka iyo raggiisu arrinkaa qaddarin waayaanna waa la yaab!

      1. Waxaa weli raadkoodu qoyan yahay, wexey faleen ciidamadii xabashidu. Xabaalehey dadka Soomaaliyeed ku duugeen ayaa maalin walba la arkayaa. AMISOMna wexey badbaadisey lama arag, oo aan ka ahayn, madaxda DFKM iney dabbaabaad garoonka kaga soo qaado, kuna geyso!! Taasoo, nin madax Soomaaliyeed ahi wuxuu ka xishoodo ah, ee aanu ku faanin!!

Maxaa tala ah! Haddiise talada la diido maxaa dhici kara? 

Ilaahay Waxaanu ka baryeynaa, dabka la hurinayo, ee shalayto C/qadir Cali Cumar lala beegsaday, ee Muqdisha meela ka midana ka socda, fitnada uu soo wado inuu Ilaahay afkayaga iyo gacantayadaba ka salaama yeelo, muslimiintana ka badbaadiyo.

  1. Dawladda iyo Mucaaradkuba waa iney buuraha ay saaran yihiin kasoo degaan inta aan Muqdisha inta ka hartay rogman.Maalmahan dagaalada Socdeyna diin iyo caqli midna ma'aha.

  2. Talada iyo hadalka Culimada iyo Waxgaradka iyo dhex dhexaadinta iney daacad ka noqdaan labada dhinacba, wada hadal iyo sidey wax u wadaagi lahaayeen isaga yimaadaan inta aan fursadu dhaafin.

  3. Sh. Shariif iyo Madaxda Xisbul Islaam, iyo Madaxda Ashabaab, iyagaa dadka isugu badiya, waxna wadaagi jirey. Waa iney dhamaantoodba ogaadaan, haddaaney is daba qaban, taladana yeelin in ciribtoodu ku dambayndoonto iney wadadii hoggaamiye kooxeedyada mari doonaan, giddigoodna saaxada ka bixi doonaan, wax laga sheekayana ay noqondoonaan,qeybka ma ogine waa sida tajaaribta iyo taariikhdu na bareyso.

  4. Waa iney labada dhinacba ogaadaan, talooyinka (wadahadalka, heshiinta iyo waxwadaaga) loosoo jeedinayo, inaan midna kan kale ugu danaynayn ee isaga dantiisa ay tahay. Waxa uu raadinayana wax ka fiican inuu wax wadaagga iyo isu tanaasulka ku hei karo, hadduu madax adayga ku adkaystana inusan waxba helin aakhirka iney u badan tahay.

  5. Ummadda Soomaaliyeed ee dhibban waa in laga noxo, dhibka loosoo jiidana raga maara loo la'yahay ayaa qaadi doona. Awal waa loo ducayn jirey Markey xabashida la dagaalayeen, maantana waxaan filayaa dad badani iney habaarayaan sida muuqata.

  6. Haddeey ogyihiin iyo haddaaney ogaynba, garabyada Soomaaliyeed ee iska soo horjeedaa,ee iney wax wadaagaan diidan, waxey si heer sare ah u fulinayaan ujeedooyinka cadawga Soomaaliyeed mid dhow iyo mid fogba. Waxeyna u hawl fududaynayaan Siyaasadaha Xabashida ay sheeganayeen iney kasoo horjeedaan. ILLeen doqoni calaf maleh dulbaax maxaa ka baylahay!!

  7. Nimanka shalay wada socdey maanta wada hadal iyo is aragga xitaa diiddan wexey buundada ugu sarraysa ku qaadanayaan sumcad xumada culimada iyo dadka ehelu diinka ah ama wadaadada ah, dib dambena inaan looga akhrisan (dhiigga muslimku waa xaaraan) iyo (shareecada Islaamka halaysku xukumo) iwm.
    1. Ilaahow Naxariistaada nagu sabatabixi oo Belaayada nagaga badbaadi.

Run ma la isu sheegi karaa?   Q-1aad  | 2aad |

WQ. Sh. Muxamed Idris Axmad

Faafin: SomaliTalk.com | March 29, 2009 


MALAYSIYA: Qaybtii 1aad | Qaybtii 2aad | Qaybtii 3aad | Qaybtii 4aad | Qaybtii 5aad | Qaybtii 6aad | Qaybtii 7aad | Qaybtii 8aad | Qaybtii 9aad | CALOOL XUMO:  1 | 2 | 3


KENYA: Booqashadii Culumada ee Xeryaha Qaxootiyada iyo Sida loo Gaalaysiiyo Qaxootiga Soomaaliyeed


Fuustooyinka Sunta ee ku Duugan Jidka Garoowe-Bosaso
TV-ga Rai ee Talyaaniga ayaa soo bandhigay baaritan cusub oo cadayn u ah sunta halista ah ee ku duugan Soomaaliya, baaritaankaas oo afar qaybood ah oo af Talyaani ah ka daawo halkan: Qaybta 1 | Qaybta 2 | Qaybta 3 | Qaybta 4
Video-ga si aad u daawatid soo rogo barnaamijka windows media player
Akhri: Cilmi Baaristii Sunta ku Duugan Soomaaliya | 2000 | Dr. Bashir


Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com 
© www.SomaliTalk.com