Gen. Cadde Muuse oo Qiray in laba Nin Laga Kaxaystay Puntland....
Xaaska Mid ka mid ah Ragga Laga Qafaalay Puntland oo ka warbixisay
sidii ninkeeda looga qabtay Kantaroolka Garoowe, Waraysi siisay Idaacada
Codka Maraykanka....
- Cadde Muuse: "...ciidan ayaa yimid, dad ayaa soo galay oo
weliba Soomaali u badan ayaa nimankii soo wadey oo weliba qaraabo ah
ayaa dhiibey ayaa la yiri labadaas nin..."
- "Cabdullaahi Ciise Human Rights":
Gaalkacayo raggii laga qabtay waxaa afduubay Ciidamo isku jira...
- Hinda Ismaaciil: Ninkayga waxaa laga qabtay Kantaroolka u
dhexeeye Boosaaso iyo Garoowe... Waxayan sheegtay ragga la qabtay
inay ahaayeen 4 reer Ogaadeenya u dhashay iyo 2 reer Mudug ah...
- Xildhibaan Cabdirashiid Maxamed Xiddig oo ak tirsan DFKMG
ayaa sheegay in ilaa 10 qof Laga Qabtay Puntland...
- Humar Rights Watch: Maamulka Puntland mas'uuliyad ayaa ka
saaran in aysan dadka u celin wadamada laga yaabo in loogu geysan
karo jir dil ama ciqaab
Waraysiyadaas
ka
dhegeyso Halkan ama
mp3
Madaxweynaha DGPL. Gen. Gen. Cadde Muuse oo ku sugan magaalada Addis
Ababa ee dalka Itoobiya oo waraysi Axad May 4, 2008 siiyey
Idaacada Maraykanka ayaa qiray in laba nin oo Soomaaliyeed ay
Itoobiyaanku ka kaxaysteen Puntland.
Gen. Cadde Muuse markii la weydiiyey su'aal ahayd waxa uu ka ogyahay
ragga lagu qabtay Gaalkacyo ee Itoobiya loo dhiibey waxa uu ku jawaabey:
"Ma jirto, waxaa jirtey oo la ii sheegay niman yimi oo la raadinaayey oo
soo galay oo ka soo baxsaday wixii ka dhacay Dhuusamareeb ayaan maqlay,
laakiin war cad ma hayo."
Markaas ayaa weriyihu waxa uu Gen. Cadde Muuse weydiiyey: Iyagu waxay
leeyihiin 6 qof oo dhallin yaro ah oo ku abtirsata dadka taageera
ONLF ayaa (May 1, 2008) lagu qabtay Gaalkacyo waxaana loo
gudbiyey ciidamada Itoobiya, sidoo kale April 22, 2008 laba nin
oo ka tirsan golaha dhexe ee ONLF ayaa lagu qabtay Puntland oo iyagana
loo gudbiyey Itoobiya sidaas ayey ku doodayaan.
Waxa uu markaas madaxweyanaha DGP ku jawaabey: "Tan ay ku doodayaan,
TAN HORE WAA JIRTAA, annagu ma aanaan.. ee.. Puntland mana gudbin
waana la ogyahay taariikhda inta jeer ee ay arrintaasi dhici lahayd ee
Puntland ay weligeed diidi jirtey, laakiin sida aad u ogtihiin xuduudda
inaga, meeshaas Gaalkacyo iyo xuduudu waxay isu jiraan wax yar, waxaan
maqlay ciidan ayaa yimid, dad ayaa soo galay weliba Soomaali u badan
ayaa nimankii soo wadey oo weliba qaraabo ah ayaa dhiibey ayaa la yiri
labadaas nin, tan lixda weli ma maqal."
Gen. Cadde Muuse waxa uu difaacey wasiirkiisa Maaliyada Gaagaab oo uu
yiri raggaas isagu ma dhiibin, waxana uu sheegay in uu isaga taas
weydiiyey wasiirka.
Hay'adda "Cabdullaahi Ciise Human Rights" oo
cadaysay Dad laga qabtay Galkacyo...
Dadka laga qabqabtay Gaalkacyo waxaa caddaysay hay'ad u dooda
xuquuqda aadamiga oo fadhigeedu yahay magaalada Gaalkacyo oo magaceeda
la yiraahdo "Cabdullaahi Ciise Human Rights".
Guddoomiyaha Hay'addaas oo ah Maxamed Aaden Muuse Caddoowe
ayaa Idaacada Codka Maraykanka u sheegay sida dadkaas Gaalkacyo looga
qabtay, waxana uu yiri: "Habeenkii Jimcada ayaa falkaasi dhacay [May
1, 2008] markey saacaddu ahayd labadii saac (fiidka) ayaa nimankaas
la afduubay, waxaana afduubay ciidamo isku jira, halkan maamul ayaa ka
jira ee nimankaan Itoobiyaanka ahi waxay wateen far mud oo waa loo far
mudayey, sidaas ayaana nimankaas lagu qabtay - jaad ayaa loo dhigay oo
rag Itoobiyoonka u shaqeeya ayaa nimanka jaad u dhigay, jaadkaas ayaa
nimankii lagu qabtay."
Markii la weydiiyey halka ay Gaalkacayo uga sugnaayeen waxa uu
Caddoowe ku jawaabey "Waxay ku sugnaayeen xaafaadda Israaca."
Waxana uu sheegay in markii hore la qabtay 8 laakiin saddex la
soo daayey oo la kaxaystay 5 sida la sheegay ayuu yiri. Waxana uu
sheegay in raggaas lagu sheegay inay ahaayeen dhagax-layaal ah
muruq-maal.
Hinda Ismaaciil oo ka hadashay sidii Ninkeeda Looga Qabtay Puntland
Hinda Ismaaciil oo ah xaaska Cabdi-Nuur Maxamed Sooyaan
oo ka mid ah labadii nin ee April 22, 2008 laga qabtay Garoowe ee loo
gacan geliyey Itoobiya ayaa ka haadashay sidii ninkeeda loo qabtay iyo
markii ugu dambaysey ee ay wada hadleen, waxayna arrimhaas kaga hadashay
markii ay waraysi May 4, 2008 siisay Idaacada Codka Maraykanka.
Markii la weydiiyey halka lagu qabtay ninkeeda, Hinda Ismaaciil oo ku
sugan magaalada Nairobi waxay ku jawaabtey: "Ina adeer-kiis oo Puntland
lagu diley ayuu aadey, tacsidii markii uu aadey ee uu ka soo laabtay
Boosaaso waxaa la ii sheegay in lagu qabtay kantaroolka u dhexeeya
Boosaaso iyo Garoowe xagga bariga ah ee laga soo galo."
Goorma ayuu tegey Puntland markii la weydiiye waxay ku jawaabtey:
"Puntland wax yar ayuu joogey oo aan badnayn oo aanu malaynayo inaysan
ka badnayn toddoobaad."
Halkee ayuu ka yimdi isagu markii la weydiiyey waxay ku jawaabtey
"Markii hore waxa uu ka tegey jabuuti" Waxana ay sheegtay inaysan inta
badan meel kuwada noolayn oo uu ku jirey ONLF da'diisana ay ku qiyaastay
32-jir.
Intii aa la qaban ka hore markii kuugu dambeysey ee aad wada
hadasheen goorma ayey ahayd markii la weydiiyey waxay tiri: "Talaadadii
ayaa la qabtay (April 22, 2008) waxaana wada hadalay Isniintii, in aan
Talaadada Makhribkii wada hadallona ayey ahayd ballantayadu, salaaddii
makhrib markaan kabaxay ayaan la hadal is iri, telefoonkiina waa la iga
qaban waayey, sidii aan u garaacaayey xilli shan saac oo habeenimo ah
ayaa nin iga qabtay waxana uu igu yiri ninkii telefoonkaan lahaa shaqo
ayuu aadey ee berri haddii ilaahyiraahdo kusoo celi, berridii markii aan
garaacayna waaba damsan yahay (telefoonkii), laakiin isla makiiba gabar
ayaa ii sheegtay oo tiri nimankii waa la qabqabtay, qolyaha Puntland
ayaa qabtay oo booliskooda ayaa qabtay."
Markii la weydiiye in uu u sheegay in uu ammaankiisa u cabsanayey
Puntland intii uu joogey waxay ku jawaabety : "maya iima sheegin
sababtoo ah nin hubaysan ma uu ahayn, nin soo duulayna ma uu san ahayn,
shakhsi Soomaaliyeed oo Soomaaliyi waa is dhex martaaye wadankii ayaan
aadayaa oo carruurtii ayaan soo fiirinayaa igu yiri iyo gabadhii agoonta
ahayd oo nimankii ayaan la soo xaajoonayaa ee lafahiisa in uu u baqanayo
iima uu sheegin, lafihiisa haddii uu u baqanayo ma uusan aadeen."
BAAQA CAALAMIGA EE XUQUUQDA AADANAHA
Qod XIII
- Qof kastaa wuxuu xaq u leeyahay inuu si
xornimaa ugu dhex socdo una dego gudaha dal kasta.
- Qof kastaa wuxuu xaq u leeyahay inuu ka
dhoofo dal kasta oo uu ku jiro kiisa, kuna soo laabto.
|
Waxaa la weydiiyey in ay heshay wax uga warrama hadda meesha uu ku
dambeeyey waxa ay Hinda ismaaciil oo ah xaaska Cabdi Nuur Maxamed
Sooyaan ku jawaabtey : "Waxaa iigu war dambeysey in Garoowe laga soo
qaaday habeenimadii iyagoo si xun u katiinadaysan oo loo xirxiray si aan
bini'aadam loo xirxirin oo inta lagu wareejiyey Itoobiyaanka ilaa
BOOKH laga soo dhiibey ayaa la ii sheegay, kaddibna Wardheer
la keenay halkaas ayaana noogu war dambeysey, meel la geeyeyna ma sheegi
karno, in ay dhintee iyo in ay nool yihiin ma sheegi karno."
Ninka kale oo la socdey ma taqaaney markii la weydiiyey waxay tiri :
Haa si fiican ayaan u aqaanaa waxaan ala dhehaa Dhiire Caafi Cilmi
waa nin isaguna reer Ogaadeenya u dhashay." Waxayna tiri waa nin oday
da' dhexaad ah.
Hinda Ismaaciil waxa ay codsi u jeedisey hay'adaha xuquuqul insaanka
u dooda sidii raggaas Itoobiya loo dhiibey nabad gelyadooda wax looga
tari lahaa ay ku dadaalaan, waxayna sheegtay in ninkeeda oo keliya aysan
ahayn ee ragga la qabtay ay ahaayeen 6 nin oo kala ah 4 reer
Ogaadeenya u dhashay iyo 2 reer Mudug ah.
Xildhibaan Cabdirashiid Maxamed Xiddig: Ilaa 10 qof aaya Laga
Qabtay Puntland
Xildhibaan Cabdirashiid Maxamed Xiddig oo ka tirsan baarlamaanka
DFKMG oo waraysi siiyey Idaacadda Codka Maraykanka ayaa sheegay in dadka
laga qabtay Puntland ay ahaayeen dad shaqo u soo doontay dhulka, waxana
uu sheegay in dadka ilaa hadda la qabtay ay tiradoodu gaareyso ilaa 10
qof.
Waxana uu xildhibaanku sheegay in uu aad uga xun yahay dadka
Soomaaliyeed ee la ugaarsanayo.
Xildhibaan Xiddig waxa uu sheegay Puntland in aysan ahayn Booliis
Itoobiyaan ah ee ay tahay Dawlad Goboleed ee dad ehel ahi ay madax ka
yihiin. Qofkii ONLF ah ee itoobiya dembi ka galay Itoobiya ayey u taal
sidii ay u raadsan lahayd ee ma aha in maamulka Puntland ama shacabka
reer Puntland hawl iyaga u taal ma aha, haddii qofku uu ONLF ka tirsan
yahay iyo hadduu cid kale ka tirsan yahay.. Haddii kuwaasi ONLF ka
tirsanaayeen iyaga naftarkooda ayaa xuquuq leh oo ku noo laankara
Puntland - laakiin kuwa dhagaxa ka shaqaysaneyey ee Gaalkacayo joogey ee
xamaalanayey waxa loo qabsaday taas ayaa su'aal kale ah.
Xiddig waxa uu sheegay meel kasta raggaasi haka yimaadeene haddii
raggaasi yihiin Absame anagaa xildhibaanadoodii ah annaga ayaana
xuquuqdooda raadineyna.
Guddoomiayah ONLF: Dadka ku nool Puntland iyagoo filaya in
dadkaasi ay ehelkooda yihiin.
Admiral Maxamed Cumar |
Guddoomiyaha ONLF, Admiral Maxamed Cumar Cismaan oo ku sugan
magaalada Casmara ee dalka Eriteriya ayaa sheegay in Puntland ay
ku nool yihiin dad badan oo ka soo cararay Itoobiyaanka. Dadkaas oo ku
nool Puntland iyagoo filaya in dadkaasi ay ehelkooda yihiin oo ay
dhibaatada kaga raysanayaan.
Guddoomiyuhu waxa uu sheegay in labada nin ee laga qabtay Garoowe ay
gacanta ku dhigeen maamulak Puntland oo iyagu dhiibeen waxaana uu
sheegay in la geeyey ilaa Jigjiga. Waxa kale oo uu sheegay in lix nin oo
kale laga qabtay Gaalkacayo. Waxa kale oo uu sheegay in ay jiraan dad
kale oo hore looga qabtay Boosaaso.
Guddoomiyaha ONLF waxa kale oo uu sheegay in dadkii hore looga qabtay
Hargeysa in weli ay sidii ku maqan yihiin.
Humar Rights Watch oo ka hadashay dadka la dhiibo...
Gabar u hadashay hay'adda Xuquuqda aadamiga ee Human Rigts Watch
ayaa tiri "Maamulka Puntland mas'uuliyad ayaa ka saaran marka la eego
sharciga caalamiga ah ee dadweynaha in aysan dadka u celin wadamada laga
yaabo in loogu geysan karo jir dil ama ciqaab ama macaamil xumo,
sharcigaasi ma kala saarayo gobolada iskood isu maamula sida Puntland
ama Somaliland iyo dawlad caadi ah sida Soomaaliya iyo Suudaan oo kale."
Taliyaha Qaybta Gobolka Mudug oo Qiray in
Itoobiyaanku Dad ka kaxaysteen Gaalkacyo....