Bandhig carwo cunto karin ah oo lagu qabtay Johannesburg, taas oo
lacago deeq ah loogu aruurinayo mashruuc indho fiiqid ah oo Soomaaliya
laga fulinayo.
Boqolaal Soomaali ah ayaa duhurnimadii maanta ku xoomey hoolka
shirarka ee daarta Amal , halkaas oo lagu qabtay bandhig carweed cunto
karin ah, taas oo lacago deeq loogu aruurinayay mashruuc indho fiiqid ah
oo Soomaaliya ay ka fulinayso Hey’ada samofalka ee Kafaalo, carwada ayaa
noqoneysa tii ugu horeysa nooceeda oo kala ah oo dalkani ka dhacda.
Axmed Dheere
Waxay aheyd carwo ganacsi ah, laakiin ujeedka wuxuu ahaa mid ka xeedheer
ganacsi,wuxuu ahaa gargaar, waa ganacsi lacagta kasoo baxda indhaha
loogu fiiqi rabo boqolaal Soomaali ah oo aragooda beeley oo ku nool
dalkeenii hooyo, boqolaal Soomaali ah oo manta carwadani kasoo
qeybgashay, masaafada ay Soomaaliya ka fogyihii (7,000km) kameeysan hor
istaagin in eey taageeraan ganacsigani qeeyriga, sida uu leeyahay Sh.
Axmed Dheere oo ah xoghayaha guud ee Mus’asasada Al-bayaan, dadka kasoo
qeybgalay 5 jeer ayay ka badnaayeen dadkii markii hore la filanayay,
illaa heer cuntadii carwada loogu talo galay ay dadkii magaalada gaari
weeysey, oo dad raxanraxan u socda ay ka noqdeen hoolka iyagoo aanan
waxbo afka saarin.wuxuuna intaasi ku daray in ujeedka deeq aruurinta ee
looga dan lahaa, eyba ka xeerdheereyd waxa meesha ka dhashay oo ahaa isu
imaatin midnimo baddan laga dhaxlay.
Waxaa lagu soo bandhigey cunnooyin tayadoodu heer sareeyso, oo eey ku
faroyaraysteen haweenka Soomaaliyeed, hawada oo dhan waxaa saaqay
carafta cuntada, illaa heer aaga oo dhan laga carfin karayay raashiinka
noociisa oo kale aanan dhawaanahanba indhaha saarin, waxaan oran karaa
qofkii kilo mitir ka durugsan goobta xittaa waxaa soo jiidanayay carafta
hawada saaqdey, markii aan dul istaagay tiro miisas ah oo cunooyinka ay
ku safanyihiin, haween xijaabana ay xagga dambe ka taaganyihiin, waxaan
kala haleeli waayay qaab aan u kala doorto cuntada, wax aan cunno ayaan
garan waayay, illaa markii dambe aan si sahlan u dhahay anigoo dhoolo
cadaynaya“qado ayaan rabaa”. Dabcan dareenkaasi waxaa ila wadaaga
boqolaalkii raga soomaaliyeed ah ee meesha tagay, qaarkood oo aan
waraystay waxay si shoor ah iigu sheegeen “saaxiib dhab ahaantii dumarka
Soomaaliyeed iyo cuntada ay kariyaan ma jirto qiimo gooya oo aan ku
badalan karno, dadkeena xaasaska aan lahayn hiyi kac iyo dareen
wadankeenii ah ayaa na galay, runtiina waa markii ugu horeysey intii aan
dalkani joogay oo aan cunno cuntadani oo kale, oo sedan sharafta u leh”.
hoolka lagu qabtay carwada
Marka aan hoolka soo gasho waxaad galaysaa saf dheer, waxaad qaadanaysaa
boonooyin ay ku qoronyihiin qiimoyaal go’an oo ku jaan go’an hadba
cuntada aad dooneysid, kadib saf kale ayaad galaysaa, oo aad
dhiibanaysaa boonada, kadibna cuntada ayaa lagu siinayaa, cuntadu waxay
ka koobneyd, hilbo, bariis baasarac ah, baasto noocyo leh, muufo iyo
maraqeeda,suugo rasiin ah oo geedogeedo loo dhamayay, shidni, qudrad,
iyo cabitaan, cuntada waxaa dul saarnaa sabiib iyo waxyaalo kale oo
carfa, waxyaalaha kale ee bandhiga lagu soo bandhigey waxaa ka mid ahaa
alaabo ay caruurta ku cayaaraan,waxaa goobta qabsaday toboneeyo caruur
ah oo farxad wajiyadoodu haraysay, kutubo diini ah, iyo barfuumaad,
dhamaan waxyaalahani ayaa si halhaleel ah ay dadka u iibsanayeen, muddo
saacad iyo bar gudahood ah oo boqolaal qof oo meel kaliya wax ku wada
cunaya kadib, waxaa go’ay cuntadii, walina waxaa goobta kusoo xoomayay
toboneeyo qof oo safaf dhaadheer ku jirray, maamulka bandhiga ayaa
qirtey in eey jirtey qorshe xumo, iyo qiimeyn darro, taasoo ay ku
micneeyeen in eey aheyd markii ugu horeeysey oo ay qabtaan barnaamij
noocan oo kala ah.
Inta wax la cunayay, waxaa darbiga ka socday bandhig filim laga soo
duubay mashruuca agoonta iyo indho fiiqida ee Kafaalo, taasoo soo
jiidanaysay dareenka dadka.
Amal Shopping centre
Banhdiga waxaa suurogaliyey kadib markii albaabada loo xirey
maqaayadihii magaalada ee laga cunteyn jirey, kuwaas oo
mulkiilayaashooda ay ku taboruceen in eey ganacsiyadooda u xiraan
bandhia dartiis. Waxaa ka mid ah maqaayadaha la xirey, Maqaayada Ceynu
Shamsi, Kismaayo, Jaamac Bashiir, iyo tan Rasmi.
Aragtida dadka.
Waxaan goobta aragtidooda ku weeydiinay dad kala duwan oo kasoo qeyb
galay carwada. Sidani ayayna u kala hadleen.
Maxamuud Timo Jillic “waa heersare, waxaanan u arkaa barnaamij dhaqan
gal ah, oo aan waligeey horey u arag, waxanaan rajaynaa in la joogteeyo”
Nabadoon C/Laahi Faahiye “aad iyo aad , iyo waliba aad ayaan ugu
faraxsanahay, mana jirto wax aan u dhigo, iyo kalmado aan ku qasaaso,
waxaan qirayaa in eey jirtey xoogaa farsamo xumo yar ah, laakiin
maadaamaa ay aheyd markii ugu horeysey ee aan qabano arrintani oo kale,
waxbaddan ayaan ka baranay”
Shiine Yussuf “waa guul, waxaan oran lahaa dumarka talada iyo agaasinka
howlaha oo dhan halagu wareejiyo, waayo haddiiba dumarkeena sidaan wax u
maamuli karaan, ma jirto wax loo dhigo”. “waxa manta meeshani ka dhacay
wuxuu ahaa wax ka heersarayee shirkii Carte oo kale sida soomaalidu
midnomo u muujisey”.
Maxamed Diiriye “waa mashruuc najaxay, waana markii ugu horeysey oo
aan arko mashruuc markii koowaad ah oo sidaan u najaxa, waxaan soo
jeedin lahaa in la sameeyo gudi anshax dhowris ah oo labisan dhar gaar
ah , marka la fulinayo mashroocyada noocaan ah, waxaan qirayaa in
cuntada maanta halkaan aan ku cunay ay ka macaanayd tan maqaayadaha,
dumarka Soomaaliyeedna waa mahadsanyihiin”.
Markii uu bandhiga gabogaboobay ayaa waxaa hoolka kusoo haray haweenka
oo kaliya, kadibna waxaa qadka taleefoonka soo galay Sheeikh Maxamed
Idiris oo qudbad gaaban u jeediyey haweenka.
Sh. Axmed Maxamuud Cabdi (Axmed Dheere) oo waraysi gaar ah aan la
yeeshey ayaa ii sheegey in bandhigani uu ahaa mid guul lama filaan ah
laga gaaray, dadkuna ay kaga soo qeybgaleen tiro aanan la fileynin,
wuxuu intaasi ku daray in mustaqbalka ay filayaan carwooyin noocan oo
kala ah, mar aan weeydiiyey cidda lacagta kasoo baxda mas’uulka ka ah
ayuu ii sheegey in hey’ada Kafaalo ay tahay midda lacagta lagu wareejin
doono, iyagana ay kormeer ka heyn doonaan, Sheekha oo ah xoghayaha guud
ee ururka Al-bayaan oo maamula masaajidada, madaariista iyo dacwada
diiniga ah ee Soomaalida dalkani, muusan sheegin cadadka lacagta la
gurey, wuxuuna balan qaaday in uu saxaafada usoo gudbin doono, marka
xisaab xir la sameeyo.
Indhuhu waa xubnaha ugu muhiimsan ee jirka bini’aadamka, ifka joog oo
illeyska aduunkana ha arkin waa mucjiso,iyo masiibo rabaani ah, waxaa
kaliya oo muhiimada araga dareemi kara ninka araga beeley, darajada xag
rabi uu ka heleyao qofka walaalkii oo muslim ah aragiisa usoo celiya waa
mid aanan qayaas iyo qiimeyn lahayn .
Waraysigii Sheikh Axmed Maxamuud Cabdi: Dhegeyso ama
mp3
Cabdinaasir Axmed. Sh. Bashiir (saxansoxo), Email:
Southafrica@somalitalk.com,
Saxansoxo1@hotmail.com.
Somalitalk.com, Johannesburg , South Africa.
Shir Jaraaid oo Axadii
magaalada Nairobi uu ku qabtay Professor Dalxa