Go’aanka Golaha Wasiirada DFS ee ku aadan dhererka xadka badda Soomaaliya
June 6, 2013 - Golaha Wasiiradu waxay shirkoodii todobaadlaha ahaa ee maanta
ka soo sareen go’aamada hoos ku xusan ee la xiriira arrimaha badda Soomaaliya:-
1. Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay ayid-san-tahay go’aankii
Baarlamaanka Soomaaliyeed uu gaaray August 1, 2009, ayna xildhibaanadu ku
diideen is-fahmakii doodda looga furayey xadaynta biyaha badda Soomaaliyeed. Is
afgaradkaas oo dhacay April 7, 2009 ayana magaalada Nairobi Kenya ku saxiiiseen
Wasiirkii Xiriirka Caalamiga ee DFKMG iyo Wasiirka Arrimaha Didabadda ee Kenya.
Is afgaradkan ayuu baarlamaanka Soomaaliya ku sifeeyay waxba kama jiraan (Null &
Void).
2. Sida ku cad qoraalkii ka soo baxay Qaramada Midoobay March 12, 2010 ee ay ku
cadeeyeen in Is-fahamka (MOU) dhex maray DFKMG iyo Kenya uu yahay mid aan la
cuskan karin ka dib markii Baarlamaanka Federaalka ku meelgaarka uu diideen
is-afgaradkaas, sidaas daraadeedna waa in loo tixgeliyo mid aan lagu hawl geli
karin ama la cuskan karin.
3. Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay aqoonsan tahay sharciga qaran ee
badaha Law No. 37. ee qeexaya dhererka xadka badda “territorial water” ee
gaaraya 200 mayl-badeed iyo continental shelf . Waxay dawlada Soomaaliya
ogolaatay xeerka badaha aduunka ee ay wax ka saxiixday 24kii Luuliyo 1989 ayadoo
aan ka tanaasulin sharciga qaran.
4. Xukuumada Federaaliga ah ee Soomaaliya waxay cadeyneysaa inaysan ka galaynin
wada hadal cusub badda Soomaaliya gaar ahaan dib-u qeexida iyo xadeynta xeebta
Soomaaliya.
5. Dhanka kale dawladda Soomaaliya waxay cadeyneysaa inay ka go’antahay xoojinta
cilaaqaadka iyo iskaashiga labada dal ee soo jireenka ahaa. Waxayna dawladdu soo
dhawaynayaa wadashaqeynta labda dawladdood ee la xiriira dhanka dib-u dajinta
qaxootiga Soomaaliyeed iyo xoojinta amaanka xuduudaha labada dal wadaagaan.
DHAMAAD
Ahmed Adan
Prime Minister’s Media Office
Mogadishu, Somalia
Email: media@opm.gov.so
Phone: +252 (0) 616 44 00 28
### dhammaad ###
LIFAAQ: SOMALITALK.COM
Bahda somaliTalk.com waxay umadda Soomaaliyeed la qaybsanaayaan sidaan ugu
faraxsanahay go'aankaas ka soo baxay dawladda Soomaaliya, waana go'aankii ugu wanaagsanaa
ee ay dawlad Soomaaliyeed qaadatay 22-sano kaddib, waana ugu hambalyaynyaa
ummada Soomaaliyeed in ay laga bilaabo maanta haystaan dawlad ayaga (Soomaalida)
maatasha, una dhaga nugul shacabka Soomaaliyeed. Waana guul ummadda Soomaaliyeed
oo dhan usoo hoyatay.
Bahda
SomaliTalk.com waxay u mahad celinayaan dhammaan intii ka qayb qaadatay
hirgelidda arrintan, ee usoo jeedey difaaca dalka 22kii sano ee burburka, noocay
noqotoba ha noqotee ka qayb qaatay dalka Soomaaliyeed inaan lagu soo xad gudbin
xornimadiisa.
- Qodobkan waa mid lagu diirsaday: Xukuumada Federaaliga ah ee
Soomaaliya waxay aqoonsan tahay sharciga qaran ee badaha Law No. 37.
ee qeexaya dhererka xadka badda “territorial water” ee gaaraya 200
mayl-badeed iyo continental shelf . Waxay dawlada Soomaaliya ogolaatay
xeerka badaha aduunka ee ay wax ka saxiixday 24kii Luuliyo 1989 ayadoo aan
ka tanaasulin sharciga qaran.
Dunida waxaa dawlad lagu qadariyaa sida shacabkeedu u taageeraan, mar haddii
dawladdu ogolaatay wixii shacabku dalbanayey ee la xirira badda Soomaaliya
cabbirkeeda, waxaa muhiim ah in shacabkuna taageeraan dawladda si loo gaaro
nabad waarta oo camirta dhammaan dhulka Soomaalidu degto, lagana wada shaqeeyo
sidii laga bilaabo maanta looga wada shaqayn lahaa.
Shirkii golaha wasiirada ee June 6, 2013
Libaaxyadii Afrika soo rogaal celiye. Dawladdda Soomaaliya waxaa lagu
yiqiiney geesiyaal aan gorodda hoos u rogan oo adduunka wax la qaybsada.
Sharciga Law no. 37 waxaa 1972 la sameeyey asagoo juhdi iyo geesinimo ay u gashay
dawladdii Soomaaliyeed ee xilligaas, waxaana farxad leh in dawladdii rasmiga ahayd ee
xigtey ee maanta ka jirta Soomaliya ay tooshkii halkii ka sii qaaday marka laag
hadlayo badda Soomaaliya, kuna
dadaalayso in aan xeerkaas badda Soomaaliya ee dhigaya 200 TERRITORIAL Waters ah
laga war wareegin.
Tallaabada xigta: (In dastuurka Qaranka Lagu qoro Law no. 37)
Tallaada xigta ee aan arrintan ku darsanayno, ee dhiman, waxay tahay in Xeer Dastuuri
ah oo Baarlamaani ah laga dhigo qodobada uu xambaarsan yahay Go'aankan
golaha wasiiradda Soomaaliya ee ku aadan badda Soomaaliya ee soo baxay June 6,
2013, si xukuumad iyo dawlad kasta oo Soomaaliyeed ee mustaqbalka timaada ay
halkaas uga ambaqaado, dhaxalkaasi u jiro - si aan muran dambe la gelin badda
Soomaaliyeed.
Arrintaas in ay ku dhaqaaqaan ayaan ku dhiiri gelinaynaa baarlamaanka
Soomaaliyeed.
Hab-raaca arrintaas loo marayo wuxuu noqon karaa:
1.In baarlamaanku soo saaro xeer ku qoran Dastuurka Qaranka (sida
dalka Peru oo si aan baddiisa oo ah 200 mayl-badeed oo (Maritime Domain)
aan muran loo gelin, xeerkiisa badda ku qoray Dastuurkiisa) - xeerkaas
dastuuriga Soomaaliyeed oo noqonaya mid qeexaya sida ku soo baxday Go'aanka
Golaha Wasiirada ee ahaa (Xukuumada Federaaliga ah ee
Soomaaliya waxay aqoonsan tahay sharciga qaran ee badaha Law No. 37.
ee qeexaya dhererka xadka badda “territorial water” ee gaaraya 200
mayl-badeed....)
2. In markaas "Xeerkaas Dastuuriga ah" baarlamaanku u gudbiyaan madaxweynaha
si uu u saxiixo, kuna soo saaro FAAFINTA RASMIGA ah ee dawladda.
3. Kaddib in Golaha fulinta (Ra'iisul Wasaaraha iyo Golahiisa Wasiiradu) ay
go'aankaas oo rasmi ah, oo TIXRAAC DAWLADEED leh, u gudbiyaan Safaaradda
Soomaaliya ee New York.
4. In markaas Safaaradda Soomaalidu ay Qaramada Midoobey la socodsiiso
xeerka Law no.37 oo ahaa sharci soo jirey Afartan sano, horena ugu jirey
websiteka Qaramada Midoobey, haddana uu ka mid noqoday qodobadda Dastuurka
Qaran, kana dalbadaan sidaas (Update ahaan) lagu soo saaro website Golaha
Qaramada Midoobay, si uu noqo dhaxal gal tixraac rasmi ah.
Shacabka Soomaaliyeedna waxaa la gudboon in ay arrintaas ku taageeraan
Dawladda Soomaaliyeed, kuna dhiiri geliyaan si ay uga mira dhaliyaan. Gaar ahaan
dhiiri geliyaan baarlamaanka Soomaaliyeed in uu arrintan hirgeliyo. Guul insha Allah.
Faafin: SomaliTalk.com | June 6, 2013
|