GAR NAQSI

Markaan arkay in qalinmaal badan, rijaalu saban(siyaasiyinta xilligan) iyo doodaha shacabkuba ay xaaladda shirka Jabuuti soo kordhiyay ay xalka arrinta meel aysan ahayn ka raadinayan ayaan goostay inaan qormadan gar naqsi mowjadaha socda ku daro.

Abwaan Khaliif Sheekh Maxamud maansooyinkiisa mid ka mid ah waxaa ku jiray ‘ nin dudumo u qaylinahayoo daalan baan ahaye’ hadda inkastoo aan ogahay inaan dadka laga dawayn Karin waxay barteen hadana waxaan gar naqsiga koowaad ka dhigayaa qadiyad umadded iyo mid diineed oo laga dhigay mid u dhaxaysa Sheekh Xasan Daahir iyo Sheekh Shariif, marka hore halganka lagu jiray ma ahan mid maqluug raali galintiis iyo raacistiis midna ku salaysnaa ee waxuu ahaa mid Alle dartiis ah, tan labaad halganka xitaa qowmiga ihi ma ahan mid qof ama kooxi leedahay masuuliyad kasta ha hayee balse waa mid umadeed oo ka wayn sidda hadda loo dhigayo, heshiiska la saxiixay marna waa in loo bandhigaa kitaabka iyo sunnada marna caqliga saliimka oo caadifadda iyo lab la kaca ka sareeya waa in lagu cabiraa.

Abwaan da yar oo dhinaca maansada hide raac ka ah oo uu dhalay Yam Yam ayaa hal abuur uu sameeyay waxaa ku jiray’ dabkaan shiday lugaha gali inaad gubatana ha qiran’ , marxuum Saciid Gacamey ayaa gabay uu tiriyey waxaa ku jiray’ surka qabo ha sii dayn , hadaad xarig u soohaysay, ogow siddigta way diidan tahay sulub hasheeniye’ hadda markaan eegay inta ay qodon tahay qodobka oranaya ciidanka Itoobiya halagu badalo ciidan shisheeye waxaan ku gar naqdasey Itoobiyoo joogta dhaanta sababahan soo socda awgood:-
1- ciidanka Itoobiya waa jabey xagga cududda iyo niyadaba tiiyoo ay wehliso dhinaca qalabka iyo taakulayntaba waa ka tabar yar yahay kan caalamiga.

2- qodobka ugu darani oo ciidamada shisheeye uga dhibka badan yihiin waxay dalka iyo dadkaba u afduubayan xerta C/laahi oo ah suuliyaasha wanadiyada iyo diinta.

3- waxay la imaanayan caadooyin ka xun kuwa Itoobiya waayo dalalka ay ka socdaan dadku Alle kuma xirnee waxay ku xiran yihiin xidiga ciyaaraha iyo xidiga fanka kuwaasoo sunada laga bartaahi tahay niman dhago leh iyo waxaan afkuba Karin.

4- Ciidanka shisheeye waxay meesha ka saarayan Soomalidu inay iyaddu is xalin karto siddii waagii Xamar qabqablayasha laga saarey umaddu isu xaliysay baana dalkana inta xun haddii laga saaro la isu xalin.

Barduuro oo ka mid ahaa 13 SYL mar aan 1998 ku waraysanay Qoryoolay waxuu yiri’ dad dhalaan is lahaye dugaag baan dhalnay’ isagoo u jeeday raggii mas,uuliyadda qaranka dhaxlay hadda umaddii waxay ku jahwareersan tahay hadiiba rag cullimo ihi qaladkan taarikhiga galeen tolow xagee loo fakan ,qaarkood waxay hal qabsi ka dhiganayan eraygii caamadu adeegsan jirtay ee ahaa duul cullimo waashay baan nahay tiiyoo ay wehliso rag wadaniyad loogu xil hayey oo magacyo Professer iyo wax la mid sitay iyagoo og gunta heshiiskan inaan wax nuxur ihi ku jirin ay u raaceen dalalka xooga lihi waa danaynayan, tan cullimada Sheekh waa qaldami karaa laakiin sunnada iyo kitaabkan qaldamin marka Sheekh ha raacinine sunnada raaca, markaan arkay dadka shakiga iyo cabsidda gashay ayaan xasuustay oday reer miyi ah baa deegaanku beeldaajaha ka ahaa 129 hal maalin xukuumadii kacaanku ku dishay, dadkii taladu ka goday markay isu yimaadeen ayaa rag waxay yiraahdeen qalab aan kula dirirno ma haynee aan iyaga iska raacno, nin raggii ka mid ah baa yiri asalka ma madluumin baan nahay mase daalimin , markaas la yiri madluumin , hadaan madluun nahay aan dirirno Alle wuu noo gargaariye maalmo ma qaadan inta heeryadii iska dul qaaden, hadda dagaalkan oo mid diini ah ma jirto sabab looga shakiyaa waayo hadaad dhimatana shahaado aaqira rajayn hadaad nooshahayna sidii aad xaqa u difaaci lahayd baad u joogi.

Hal ninkii kicin lahaa ku fadhiyo ma kacdaa la yiraa ayeey Soomaalidu tiraahda, abwaanaduna waxay yiraahdan meel aan quraanyaddu galayn yaa far ku qaloocshay, waxaan ka gar naqdasay qodob ku jiray heshiiska ee ahaa waxaan ugu baaqayna dowladda ku meel gaarka ah inay ka shaqayso siddii loo bixin ciidanka Itoobiya, taasi macnaheedu waa Cabdulaahi Utanga subax ha iska xaadiriyo ileen cudud kale oo mashruuca dilaa sarre ee uu madaxda ka yahay kala shaqaysa ma hayee, xitaa kuwa caalamiga iyaguu ka door bidaya.

Waxaan ka gar naqsadey fullinta heshiisku ma qudbadaha hoteelada mase waa hirgalinta wixii la gaarey oo xabad joojintu ugu horayso, waxaa ii soo baxday mid ka mid hogaamiye kooxeedyadii Soomaalida ayaa gabay uu tiriyay waxaa ku jiray’ hadaan waayey Soomaali idil oo ii muraad qumisa , ma waxaan waayey mudanyaal aan maalmo la qaxweeyo’ hadda heshiiska ma qurba joogta laga gadi mase cududa gudaha ka dagaalamaysa, runtu waxay tahay hadalki Axmed Saciid Samater uu shirarka ku tilmaami jiray’ shimbirayahow heesa’,waxaan xasuustay mid ka mid hogaamiye kooxeedyadii Soomalida baa isagoo dal qurba ah jooga la yiri , maxaad u saxiixi heshiiskan la gudoomiyaha gobolka Banaadir waxuu yiri ‘ ma rabo heshiiska ee lacagta lagu bixinyan rabaa’ hadda ma laha rag Shariif Xasan ka mid yahay ayaa tii Sanca ka dhamaatay oo raba soorayadda Sacuudiga ileen way arkaan inaan waxan gadmayne.

Hadraawibaa maanso uu tiriyey waxaa ku jiray’ nin dhukani hadduu jiro anba maan is dhaga maro’hadda ka gar naqso nin ku dilay daawo waydii waa Mareykan iyo Itoobiya xal soo wada, nin ku dayacay dugso waa Q.M, oday Siyaad baa qudbadi ugu danbaysay oo uu idaacadda qaranka ka jeediyo iyadoo xabaddu Xamar ka socoto waxay ahayd ‘ Beeraha fasha’ hadda qudbadii u danbaysaey C/laahi raga u tahriibaya dhinaciisa oo raba qol iyo barsad Xamarwayne, Xamarjajab iyo C/casis inay la camiraan waxuu ku yiri’ dastuurka aqbala’ maxuu rag bah dilay ,shaatiga diinta banaanka isaga soo siib weeye.

Mar siyaaso loo howlgalaad hoos u hogotaane, bal ka gar naqso qadiyad cadow iyo cullimo wadani oo isku dhinac oo diriraya ahayd raga manta u fasiri raba Sheekha reer hebel ha la hadleen, qiso aad u qosol badan xaqiida manta jirtana la mid ah ayaa dhacday dagaalkii Soomalidu u taqaan afar biloodka nin dadka dega waqooyi bari Soomaaliya, ayaa dhinaca waqooyi ee magaaladda Muqdisho inuu ka soo gudbo oo dhinaca koonfur u soo gudbo damcay, markuu marayo halkii la oran jiray qadka cagaaran ayuu maleeshiyo beeleed fadhiya u yimid , yaa tahay ayeey yiraahdeen waxuu sheegtay reerkisa, xageed jirtay 1991 markii reerkas la raadinayay ayeey ku yiraahdeen, hadda mugaagi maahane meeshad u socotay aad, hadda arrinka jufo, qabiil labadda xuduudihiisu talaabeen qofna yuusan isku dayin inaad hoos u soo celiso.

WQ CAANAGEEL
caanageel@hotmail.com

:::KARFANTII SIYAASIGA IYO KADEEDKA SHACABKA | Caanageel