Cumar Sheekh Cali (Cumar dheere) “TFG danta ayaa khasabtey ee anagu
ma khasbin, waxayna arkeen inayna dowlad noqon Karin, waxayna qaadeen
ceeb Taariikheed...” wareysi xiiso badan
Cumar
Sh. Cali Idiris (Cumar Dheere) oo ah Ku xigeenka Arimaha Dibada
Is-bahaysiga Dibu-xoreynta Soomaaliya, islamarkaana ah xubin ka tirsan
Gudiga wadajirka Arimaha Siyaasada ARS iyo TFG oo aan kula kulmey Hoteel
Imperial ee Caasimada dalka Jabuuti, islamarkaana aan wax ka weydiiyey
Wariyeyaashii lagu af-duubey inta u dhexeysa Muqdisho iyo Ceelasha
Biyaha, halka uu ku dambeeyo khilaafkii Is-bahaysiga ee
dibu-heshiisiinta laga dhex wadey, Rajada uu ka qabo heshiiska Jabuuti
in uu hirgelo iyo fadhigii ay la qaateen qaybaha kala duwan ee Qaramada
midoobey waxyaabihii ay kala soo kulmeen safarkii ay ku tageen Xarunta
Qaramada Midoobey ee Magaalada Newyork ayaa isagoo arimahaas ka hadlaya
waxaa uu yiri
“marka hore waxaan halkaan ka salaamayaa Akh-ristayeesha Somalitalk iyo
Mas’uuliyiinteeda, marka xiga 20/7/2008, waxaan tegney Magaalada New
york, waxaana ka qaybgaleney kulan khaas ah oo Golaha Amaanka uu qabtey
23/07/2008-da oo looga hadlayey arimaha Soomaaliya, waxaa uuna daba
joogey heshiiskii lagu sixiixey 09/07/2008-da Jabuuti, si tilaabo hour
kac leh loogu qaado, arinta Soomaaliya, waxaana si gooni gooni ah ula
kulanay xubnaha ay matalaan dalallka Ingiriiska, Faransiiska, South
Afrika, Talyaaniga, Mareykanka iyo Xog-hayaha guud ee Qaramada Midoobey
Baki Moun iyo tiimka isaga la shaqeeya ee ka hooseeya, waxaana inooga
muuqatey dareenka guud in ay jirto fursad arimaha Soomaaliyaa wax looga
qabanayo oo Qaramada Midoobey iyo Beesha caalamka ay doonayaan in
ciidamada Ethobia looga saaro dalka oo bedelkoodana la keeno ciidamo
UN-ka ka socda” ayuu yiri Cumar dheere mar uu ka warbixinayey safarkii
ay ku tageen isaga iyo Prof; Gaandi
Cumar dheere mar uu ka hadlaayey in ay wax ka ogaayeen qaraarka
mudada lixda bilood ay ugu kordhsiey qaramada midoobey ciidamada AMISOM
Qaramada midoobey ay ugu kordhsiey mudada ciidamada Afrikaanka ah ee
jooga Soomaaliya, waxaa uu yiri “ciidamada AMISOM hore ayey u joogeen
dalka, mar kasta oo mudadu ka dhamaato waa loo kordhinayey, maadaama
mudadii hore ay ka dhamaatey, bedelkoodana aan la keenin, waa wax iska
caadi ah in waqti loogu daro, bixitaankooda wax uu soo kordhinayo ma
leh, maadaama ciidamdii Ethobiya ay wali joogaan”.
Mar aan weydiiyey Cumar dheere ma jiraa fikir gaar ah oo aad u gudbiseen
Qaramada Midoobey oo ku aadan Ciidamada UN-ka ee Soomaaliya imaanaya iyo
dalallka ay ka socdaan ayaa wuxuu ku jawaabey “ waxaa jirey Aragti guud,
oo ah in ciidamada Soomaaliya la keeneyo ay ahaadaan kuwo saaxiib la ah,
islamarkaana aan ku jirin dowladaha deriska ah, waxaa kale oo meesha
yaaley, inta la soo aruurinayo ciidamada UN-ka, in dalka la geeyo
ciidamo horudhac ah, si Xabashidu dalka ay deg deg uga baxdo, waayo
imaanshiyaha ciidamada UN-ka inuu waqti qaato ayaa laga yaa baa,
maadaama aysan jirin Ciidamo hore ugu diyaarsan UN-ka.
Md. Cumar dheere waxaa jira hadal hayn fara badan oo shekigelinaya
bixitaanka Ciidamada Ethobia, in si sahal ah aysan uga bixin dalka ee
bal ka waran arintaas?, Cumar dheere waxaa uu ku jawaabey “ waxaa jiray
fakir ah inta ciidamada UN-ka laga keeneyo, waxaa keloo jirey in ciidamo
horu dhac ah oo ka socda dalallka Islaamka la keeno dalka, si Ethobia ay
dalka dhakhso ay ugu baxdo, waxaanaa jirey dalall bixiyey Signal sida
Sucuudiga, Cumaan, Urdun, Jazaa’ir, Maleesiya, Bangladesh, Bakistaan iyo
Turkiya, inta badan UN-ku waxay aaminsanaayeen, in khiyaarkaas uu fiican
yahay, ayna sii hormaraan, inkastoo aan si toos ah loo sheegin, waxaana
la filaayey in Turkigu uu Hogaamiyo Ciidamadaas, Ethobia joogitaan dalka
ay joogta iska dhaafe inta aan la soo Aruurin Ciidamada UN-ka, inay
baxdo ayuu ahaa heshiiskii Jabuuti, mana jiro wax sheik gelinaya bixida
Ciidamada Ethobia.
Cumar dheere dadka qaar waxay sheegaan in heshiiska aaad la gasheen
TFG-da, uusan ahayn wax micno ku fadhiya, islamarkaan ay tahay, Dowlad
aan awood lahayn, aadna ku khasabteen inaad hor istaag taan ujeedooyin
badan oo ay lahayd, marka sow lama dhihi karo heshiiska aad la gasheen,
ma ahan mid wax soo kordhinaya?,
waxaa uu ku jawaabey Cumar dheere “ in dalka ay ka baxdo Xabashi waxay
dan u tahay Ummada Soomaaliyeed, TFG-duna wey aragtay, joogitaanka
Xabashi inaan dowlad lagu noqoneyn oo laba sano ayey la joogtaa TFG,
waxa keliya oo ka dheshey waa bur bur, barakac iyo dhaawac soo gaarey
Shacabka Soomaaliyeed, waxaana sii fogaadey rajadii Dowlad-nimo, TFG
danta ayaa khasabtey ee anagu ma khasbin, waxayna arkeen inayna dowlad
noqon Karin, waxayna qaadeen ceeb Taariikheed iyo waxa keliya oo isku
hayana uu yahay Xabashi, iyadaana hada u yeertey, waana dhicikartaa in
aduunku uu nalasoo xiriirey, war tani wey socon weysaye, inta aysan kala
tegin, bal hala badbaadiyo, oo iyada dhexdeeda wax halag soo saaro,
kuwana wax haalag soo saaro ooh al meeel halaysugu keeno, bal si aysan u
bur burin magacaa dowladn-nimo, waxaa keloo la arkey in Xabashi ay
tilaab rogi weysey mudadii labada sano oo ay dalka joogtey, waxaana meel
kasta kaga hor yimid Muqaawamada geesiyaalka ah, nabaduna meel cidla ah
kuma timaado, maaanta hadii ay guuleysan lahayd Xabashi, iyada halala
heshiiyo ayaa la dhihi lahaa, tan kale karti la’aantaa TFG iyo
khilaafkooda ayaa keentey in lala heshiiyo ARS, hada wad aragtaa
khilaafka C/llaahi Yuusuf iyo Nuur Cade, Qaramada midoobey waxay
go’aansatey, qolyahaan inteysan kala dhaqaaqin in wax kale lagu barxo,
waxaana rajeynayaa in Xabashi dalka ay ka baxdo, shacabka Soomaaliyeedna
waxaa guul u ah, in ay xaqiiqowdo arintaas, waxaan aaminsanahay hadii ay
baxdo Ethobia in dagaal dambe Soomaaliya uusan ka sii socon, Ummadda
Soomaaliyeedna waa inay u soo jesataa oo la eegaa danta Qaranka oo aan
la fiirin aar goosi dambi.
Hore waxaa loo sheegi jirey in Soomaaliya ay argagixiso joogto, ayna ka
tirsan yihiin Maxkamadaha Islaamka iyo Is-bahaysiga bal kawaran
arintaas, xagey ku dambeysey, Cumar dheere ?.
Akhri Qaybta Labaad...
Maxamed Macallin Cismaan(All-man) Somalitalk Jabuuti.
fatxumaalik@hotmail.com