Muqdisho Maxaan ku joogaa?
W/D: C/raxmaan Max’ed Aadan (Dirham).
E-Mail:
dirham114@hotmail.com
Soomaalidu waxay tiraahdaa (waxaan la arag waxaan la maqlin ayay
dhalaan), sanadkii 1991-dii waxa uu ahaa xiligii Soomaaliya u soo
bilowday safarka mugdiga ah ee ay weli dhex muquuraneyso, waxaana in
badan la isku dayey in Soomaaliya Toosh ay kaga baxdo mugdiga loo
iibiyo, laakiin nasiib daro taasi ma suuragelin oo isku dayo badan oo
iftiin lagu raadinayey ayaa mugdi sii dhaliyey, inkastoo dadku fikrado
kala duwan qabaan, qaar ayaa tilmaamaya in haatan la helay toosh, halka
kuwo kalana ku doodayaan in iftiinka tooshka haatan la helay uu laciif
yahay, isla markaana haddii aan Batari si deg deg ah loogu gadin laga
yaabo in uu wada damo.
Mugdiga ay Soomaaliya gashay, waxa uu keenay in dhamaan dadkii wada
safrayey midba jihadiisa u socdaalo, oo uu iska dhaadhiciyo wadada uu
isagu hayo in ay sax tahay, waxa uuna safarkii mugidga ahaa ee lagu wada
jiray haatan marayaa in Mugdiga la isugu gambado, la iskuna booriyo in
mugdiga laga faa’iideyso.
Dalka Soomaaliya oo mugdigaasi wada galay ayaa waxaa si gaar ah farta
loogu godaa Magaalada Muqdisho oo waxgaradka caqliga u saaxiibka ah
qaarkood kuugu tilmaamayaan god bahal galay, Caasiamdda Soomaaliya il
qabad wanaagsan ayay lahayd, waxayna ka mid ahayd caasimadaha ugu
qurxoon Qaaradda Afrika, laakiin qadarta ayaa ku dhacday, waxaana ku
durduriyey ma fikire iyo daneyste, kuwaas oo Tooshkii Muqdisho ku socon
jirtay batariyadii ka tuuray, waxaana markaa ka dib bilowday wax walba
oo Muqdisho lagaga xishoon jiray in ay caadi noqdaan, Muqdisho waxay
ahayd koriso dadka oo dhami ku soo wada hirtaan, miyi iyo magaalo
Muqdisho xiriir ayay la lahayd, balse dadkii badnaa oo ay Muqdisho kulmi
jirtay ayaa kala ambaday, haatan haddii aad dadka qaar su’aasho goormaa
Muqdisho kuugu dambeysay, waxa uu ku leeyahay “Maba xasuusto”.
Umaddii reer Muqdisho waxay u kala baxeen dhowr qaybood, qayb isaga
carartay Magaalada, qayb ku dhiban iyo qayb Mugdiga ka faa’iideysata oo
iyagu ahaa kuwii tooshkii Muqdisho wadi jiray dhalada ka jabiyey, intii
Muqdisho ku wada hartay, waxay adkeysiimo muujiyaanba, wax dhac, boob
iyo Kufsi iyo falal kalaba loo gaysto, waxay gaareen heer ha neefsan
lala barbardhigi karo. Waxaa dhacday in qofna wax gooni ka yeelan Karin,
wax walba waxay noqdeen Muqdisho ayaa kula leh.
Nin odey ah ayaa yiri “wax waliba Muqdisho ha ila yeelato, laakiin
wadada saxda ah miyey igula yeelatay mise tan aan haatan arkayo, ee aan
dhihi karo waa soo qaado aan kaa qaatee”, odeygaan ayaa isagaoo
hadalkiisa sii wata waxa uu intaa ku daray “Suuqa Bakaaraha ayaan ka soo
iibsaday Macawis aan doonayey in aan Jimcaha Masaajidka ku aado, markii
aan suuqa ka soo dhamaaday ayaa labo dhallinyaro ah oo hubeysan jidka ii
galeen, waxayna amar igu siyeen in aan waxa aan wado ku wareejiyo,
waxaanse u sheegay in ay macawis tahay oo aan haatan suuqa ka soo
iibiyey, lacag badana la iga soo siiyey, waxayse war iigu soo koobeen,
“Odey waxaad daldaleyso ma naqaanee, nagu soo wareeji macawista kor
ayaan kaala soconayee, miyaadan ogeyn in xiligaan wax walba oo aad
sidato Muqdisho kula leedahay”, sidii ayeyna markii dambe macawistii
iiga qaateen, sidaa darteed wax walba xaalka Muqdisho miyaa ila leh,
awal ayaan qaati ka taagnaa xaalka Muqdisho, haddiise tani soo baxday,
Muqdisho maxaan ku joogaa?”, su’aashan waxay igu noqotay mid kedis ah,
waxaana garan waayey waxaan Odeyga ugu jawaabo.
Maalin ayaa aniga oo waddo lugeynaya waxaa waddada dhankeedii kale ka
soo dhacay nin da’ ah, intii aan wadada ku wada soconay ayaa waxaa u soo
dhacay Moobeel uu watay, mar qura ayuu inta uu naxay oo jahwareeray
dhinacyada eegay oo xitaa sidii in ay wax ka lumeen dhulka eegay,
haddana aniga isoo fiiriyey, markii ay indhaheenii isku dhaceen ayuu iga
jeestay, waxaanse ku iri “Adeer maad taleefanka ka jawaabtid”
“Haah………Haaah…... maandhow, waan….waan… ka jawaabayaa” ayuu isaga oo
hadalka gefaya yiri, markii uu taleefankii qabtay oo uu ka jawaabay,
ayaa su’aalay waxa ku dhacay, waxa uuna igu yiri “Maya, adeer wax kale
ma aheyn, waan cabsaday oo meesha uu taleefanku iigu soo dhacay waad u
jeedaa, mideeda kale been kuu sheegi maayo qudhaada waan kaa baqay,
maxaa yeelay waxaa la yiri “Dad iyo duurba waxaadan ogeyn ayaa laga
fishaa”, hadda ka hor ayaa dhowr jeer mobeel laga iga qaatay, waa kii
saddexaad sidaa darteed lacag badan ayuu iga martay”, waxa uu intaasi
sii raaciyey “Maandhow xaalka Muqdisho waad la socotaa, oo xitaa hadda
waxa gacantaada ama jeebkaaga ku jira ayaa la fiirsanayaa, waxaana
doonayaa hadda in aan isaga tago Muqdisho oo ah magaalo aan ku riyoodo”,
“Adeer maxaad uga tageysaa mar haddii aad intaas u soo samirtay maad
iska dulqaadatid?” ayaan weydiiyey “nafteydii ayaanba la cafeyn ee
Maandhow Muqdisho maxaan ku joogaa, adigase ma ii sheegi kartaa” ayuu
hadal iigu soo koobay, waxaa mar kale igu soo dhacay hadalkii hore ee
ninkii odeyga ahaa igu yiri, markii labaad ayay ii noqotay oo aan jawaab
u waayo Muqdisho maxaan ku joogaa?.
“Gabadheydii ayaa horteyda lagu kufsaday, waxaana la igu yiri ‘duqa
waa caadi”, aniguna waxba waan ka qaban waayey, ee Muqdisho maxaan ku
joogaa” “Xabsiga ayaa bartanka la ii dhigay, aniga oo aan waxba
galabsan, markii dambana lacag la iga qaatay ayaa la igu soo daayey,
waxaana muuqata in la i gatay, haddii xaalku sidaa yahay Muqdisho maxaan
ku joogaa” “Haddii qoyskeygii la laayey, aniga oo caseeye ahna la i
dhacayo, Muqdisho maxaan ku joogaa” “Waxaan ahay Indhoole, waxaana la
iga furtay dharkii aan watay, ee Muqdisho maxaan ku joogaa” hadaladaas
oo dhan waxaalaga hayaa reer Muqdisho, ee akhriste Muqdisho maxaan ku
joognaa?.
W/D: C/raxmaan Max’ed Aadan (Dirham).
E-Mail:
dirham114@hotmail.com
Faafin: SomaliTalk.com | Agoosto 3, 2007