Xuseen Caydiid: U Diyaar Garooba
Codka Zenawi ee Raadiyo Muqdisho iyo Martial Law....
Wareegtadii Kacaankii 21 Okt 1969: oo aysan
jirin saxaafad aan dawladdu maamulin.
Sawirka: swan.ac.uk
Ciidamada Xabashida ku faraxsan in ay Galaan
Kismaayo Markii ugu horeysey taariikhda Soomaalida:
Jan 1, 2007 : Sawirka: Reuters
Askar Itoobiyan ah oo dhex taagan Kismaayo: Jan 1,
2007: Sawirka: Reuters |
Wasiirka Arrimaha Gudaha ee
DFKMG, ahna ra'iisul wasaare xigeen, Xuseen Maxamed Faarax
Caydiid, oo la wareegayey Raadiyo Muqdisho, ayaa yiri "Waxaan
warbaahinta gudaha Soomaaliya u sheegayaa in ay si toos ah
ula shaqeeyaan Wasaaradda Warfaafinta". Markaas ayaa weriye
meesha taagnaa waxa uu weydiiyey: Jaalle wasiir, marka aad
sidaas leedahay miyeysan taasi ka hor imanayn hadalkii
Ra'iisul wasaaraha Dawladda aad ka tirsan tahay, hadalkaas
oo ahaa: "Waxaan reer Muqdisho u sheegayaa in saxaafaddu xor
tahay"... Halkaas markii weriyuhu hadalka marinayey ayaa
Xuseen Caydiid hadalkii ka soo dhex galay waxana isaga iyo
weriyihii dhex maray sidan:
Xuseen M.F. Caydiid: Haa
waa ogahay in Geeddi uu intaas ku daray: "...balse ay la
shaqeeyaan dawladda...", waxana uu Ra'iisul wasaaruhu
hadalkaas ula jeedey "Saxaafaddu dawladda hala shaqeeyeen si
ay xor u ahaadaan". Sidaas daraadeed haddii maanta uu
Raadiyo Muqdisho gacanta usoo galay Dawladda ma saxaafad
kale ayaa loo baahan yahay, waa inagii lahaan jirey
raadiyaha keliya xilligii dawladii uu hoggaaminay Xisbigii
Hantiwadaagga Kacaanka Soomaaliyeed ee uu hoggaaminayey
marxuum Maxamed Siyaad Barre, Allah ha u naxariistee,
dawladaas oo dalka ku qabsatay kacaan aan dhiig ku daadan,
waxayna lahaan jirtey joornaalkii Xiddigta Oktoobar iyo
Raadiyo Muqdisho.
Weriye Reer Muqdisho: Jalle
Wasiir si aan u xaqiiqsado hadalka aad tiri aan mar labaad
su'aasha ku weydiiyo: Saxaafaddu waa in ay la shaqeeyaan
Wasaaradda Warfaafinta maxaad ula jeedaa?
Xuseen M.F. Caydiid: Uma
baahnin saxaafad kale oo ka hadasha Soomaaliya mar haddii
aan Raadiyo Muqdisho haysano. PERIOD!
Weriye
Reer Muqdisho: Jalle wasiir sidee dalku horumar ku gaarayaa
haddii durbadiiba aad bilowdeen in aad saxaafadda caburisaan,
oo cid aan idinka ahayni wax qori karin, sidee loo hubinayaa
hantida dawladda, sidee muqusmaasuqa loola dagaalamayaa, sow
meesha ka maqnaaneyso "HUBIN & KA WARQABID". Warbaahinta
dawladda oo qura gacanta ugu jirta waxaan kusoo aragnay tii
xukuumadii Siyaad Barre oo aan laga daba hadli jirin meesha
ay martayna waa ognahay. Waxaan kale oo warbaahinta noocaas
ah ku aragnay dawlad Goboleedyada oo uu diloodey
musuqmaasuqa. Marka Jaalle Wasiir haddii arrintu aysan ahayn
"Once Marine Always Marine!", xaalku sidaas ma ahane
jaalle wasiir akhri dastuurka aad kusoo degsateen Nairobi,
inkasta oo uusan ahayn dastuur dadku u codeeyey, hadana bal
akhri qodobka 19aad iyo 20aad oo ka hadlaya in dadku samayn
karaan mudaharaad, isu soo bax, saxaafaduna xor tahay,
dadkun afikirkooda oo aan faafreeb lagu samayn ay cabiri
karaan.
Xuseen M.F. Caydiid:
Hadda dastuurka la cuskan maayo, waxaa la cuskaneynaa
"Martial Law".
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle Wasiir, waan maqlay "Martial Law" ee waa maxay, ma
waxaad uga jeedaa "Xaalad Degdeg ah"
Xuseen M.F. Caydiid:
Micnaha "Martial Law" waxaa la weydiin karaa Ra'iisul
wasaaraha isagaa sharxi doona micnihiisa.
Weriye Reer Muqdisho:
Jallee Wasiir Goorma ayey ciidamada Xabashidu ka baxayaan
Dalka?
Xuseen M.F. Caydiid: Waxaan
ka sheegi doonaa Raadiyo Muqdisho ee raadiyaha dhegta haka
qaadin.
Weriye Reer Muqdisho:
Waxaan maqalay in ciidamadaasi ay sugayaan inta Meles Zenawi
uu Muqdisho ka imaanayo oo dadweynaha kala hadli doono
Tiyaatarka ee maxaa ka jira.
Xuseen M.F. Caydiid:
Arrintaas Ra'iisul wasaaraha ayaa la weydiinayaa, Raadiyo
Muqdisho ayaana arrimahaas lagala socon karaa.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle Wasiir, waxaad sheegteen in aan dawladdu ka soo guuri
doonin Baydhabo, oo madaxweynuhu xafiis ka furanayo Muqdisho,
xafiiskiisa Baydhabona uusan ka tegi doonin, sidoo kale
Ra'iisul wasaaruhu uu xafiis ka furanayo Muqdisho,
xafiiskiisa Baydhabona uu sidiisa sii ahaanayo, haddaba
maxaa dawladdu toos ugu soo guuri weydey Caasimada, maxaad
arrintaas ku sharxi lahayd?
Xuseen M.F. Caydiid: Xaggee
warkaas ka keentay, dawladdu warkaas ma oran?
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir warkaas waxaa maanta shacabka Itoobiya
telefishanka Itoobiya kala hadlayey Safiirka DFKMG ee Addis
Ababa, Cabdikariin Faarax.
Halkan ka Daawo...
Xuseen M.F. Caydiid: Anigu
hore ayaan Dawladda ugu sheegay in aan qof jago ka haya
DFKMG uusan la hadlin saxaafadda Itoobiya si aan shacabka
Soomaaliyeed uga shakin in ay Itoobiya tahay tan dejisa
Siyaasadda DFKMG.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle Wasiir waxaan maqallay in Col. Cabdi Qaybdii uu yiri
ma fulineyno aargoosi, laakiin waxaana jira warar sheegayey
in Cabdi Qaybdiid oo garabsanaya Itoobiyaan uu xasuuq ka
geystey aagga magaalada Cadaado, oo weliba uu diidey in
meydka la aaso, sidee marka labadaas arrimood isu qaban
karaan. Tankale waxaan maqalay in sidoo kale aargoosi xasuuq
ah laga geystey Diinsoor markii maxaakiimtii ay ka baxeen,
marka arrimahaas ma kuwo dawladdu u dhan tahay ayey ahaayeen,
mase waa ficil ay fuliyeen Qabqablayaashii dagaalka ee soo
laabtay. Haddii jawaabtu tan dambe tahay, dadkii xasuuqa
geystey sharciga ma hor keeneysaan?
Xuseen M.F. Caydiid:
Arrimahaas aad sheegtay miyaa laga sheegay Raadiye Muqdisho?
Weriye Reer Muqdisho:
Maxamed Dheere waxa uu maanta Jawhar ka sheegay in aan
maamulkiisu ciqaabi doonin maamulkii hore ee la shaqayn
jirey maxaakiimta, marka miyaan hadalkaas loo fasiri karin
in ciqaabi dhacday?
Xuseen M.F. Caydiid:
Raadiye Muqdisho hadalka sidaas uma dhehin.
Weriye Reer Muqdisho:
Cabdi Nuurre Siyaad wuxuu sheegay in ay tahay in lala
tashado odayaasha iyo waxgaradka, arrintaas muxuu ula jeedey
Xuseen M.F. Caydiid:
Raadiye Muqdisho ayuu ka faahfaahiyey warkaas.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir waa maamul sidee ah maamulka maanta loo dhisay
Hiiraan?
Cabdikariin Faarax oo
la hadlaya Saxaafada Addis Ababa, una sheegay in an
dawladda FKMG ka guurayn Baydhabo....
Halkan ka Daawo... |
Xuseen M.F. Caydiid: Sida
Raadiye Muqdisho sheegay madaxweynaha ayaa magacaabay
maamulka Gobolka Hiiraan oo loo magacaabay: Guddoomiye
Xuseen Maxamed Maallin, Kuxigeen 1aad Xuseen Cumar Xasan,
Kuxigeen labaad Suleymaan Axmed Hilowle. Degmada Beledweyne
waxaa guddoomiye looga dhigay Axmed Gubey Cawaalle, kuxigeen
Cabdraxmaan Cilmi, saldhiiga degmadana Gaashaanle: Xuseen
Shukri.
Weriye Reer Muqdisho: Jalle
wasiir magacyadooda kuma weydiin ee waxaan ku weydiiyey: waa
maamul noocee ah?
Xuseen M.F. Caydiid: Yuusuf
Daba-Geed waa laga reebay maamulka cusub ee Hiiraan.
Weriye Reer Muqdisho: Ka
warran Aadan Garaaso
Xuseen M.F. Caydiid:
Guddoomiyihii hore ee Beledweyne, Aadan Cabdi Ciise (Aadan
Garaaso), isagana waa laga reebay, wixii faahfaahin ah kala
soco Radiyo Muqdisho.
Weriye Reer Muqdisho: Jalle
wasiir Barre Hiiraale ma lagu dari doonaa Maamulka Cusub ee
Kismaayo, waayo maleysiyadiisa ayaa hadda bililiqaysatay
meelo magaalada ah, waxaana jira warar sheegaya in Barre
lagu amray in uusan dhaafin Bu'aale, oo uu aado Muqdisho
isagoo aan gelin Kismaayo, waayo waxaa la rabaa in
Madaxweyne Cabdullaahi Yuusuf uu hor yimaado magaalada inta
aan Barre Hiiraale iman, arrintaas Barre lagu amray in uu
Xamar aado waxaa la sheegay in uu diidey, hadda Kismaayo
ayuu tegey. Dhanka kale Xaaji Daahir Maxamed Cilmi (Daahir
Carabeey) isagana ma lagu soo dari doonaa maamulka Kismaayo,
maadaama uu hadda gaarey Kismaayo. Ka warran arrimahaas?
Xuseen M.F. Caydiid: Ma
hubo sida laga yeeli doono xaaladdaas.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir waxaan maqallay in gaari u socdey Wanlaween in
burcad dhexda u gashay, taas waxaa ka horeysey dhacdo kale
oo ka dhacday Gobolka Sh/Hoose kaddib markii ay ka baxeen
maxkamadihii, marka sidee u sugeysaan ammaanka dadka.
Xuseen M.F. Caydiid: Horta
warkaas kama maqal Raadiye Muqdisho, haddiise uu raadiyuhu
warkaas soo xaqiijiyo, markaas waxaan waddooyinka ku dalban
doonaa diyaaradaha Itoobiya oo dul heehaabi doona.
Weriye Reer Muqdisho:
Waxaan maqallay in xukuumada Addis Ababa ayaa hadda ku
dhawaaqday in ay ka qayb qaadaneyso ciidamada Afrikaanka ah
ee nabad ilalinta ee joogaya Soomaaliya, arrintaasi miyeysan
ka hor imaneyn Go'aankii Golaha Ammaanka ee Qaraarka 1725
(2006) ee soo baxay December 6, 2006, isla mar ahaantaasna
miyaan arrinta Addis Ababa hadda ku dhawaaqday aysan Zenawi
u xaqiijinayn hamigii xabashidu in ka taliso Soomaaliya.
Xuseen M.F. Caydiid: Yaa
Dhegeysa Qaramada Midoobey.
Weriye Reer Muqdisho: Sidee
u aragtaa in Addis Ababa ay cuntadu uga soo degto Muqdisho
Xuseen M.F. Caydiid:
Arrintaas hadda Itoobiya cidna weydiisan meyso oo rag ayaa
kaga dhintay halganka ay arrintaas u soo galeen kaddib
markii ay Asmara ka xiratay baddeeda, Jabuutina ay xamili
kari weydey baahida Itoobiya
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir waa sidee xaalku waxaad u hadleysaa sida
sarkaal Itoobiyaan ah'e.?
Xuseen M.F. Caydiid:
Geeddi ayaa iga sii xag jira, waayo isagu maba ogola wax la
yiraahdo in Soomaalida dal ka maqan yahay, wuuna caddeeyey
arrirtaas hadda ka hor waana arrinta sababtay in Zenawi
uusan tab iyo taag kala harin DFKMG. Muqdisho ayaana ka
bilaabi doonaa heeso Itoobiyaan ah uu muujinaya Bilicda
Itoobiya, si loo ilaawo dagaaladii 1964 iyo 1977-78 iyo
wixii ka dambeeyey burburkii Soomaaliya dhibkii ay geysatey.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir ka warran barnaamijyadii, gabayadii iyo
heesihii lagu guubaabin jirin Soomaalidii la dagaalameysey
Xabashida, kuwaas oo ku kaydsan Raadiyo Muqdisho.?
Xuseen M.F. Caydiid: Hadda
Raadiyo Muqdisho waxaa ilaalinaya Askarta Xabashida, sidaas
daraadeed wixii barnaamijyo ahaa ee liddiga ku ahaa
xabashida waa la burburin doonaa, wixii xigmad ku jirtona
waxaa lagu sharfi doonaa in gacanta loo geliyo Zenawi marka
uu yimaado Muqdisho.
Nin gaari dhuxul ku raraya magaalada Muqdisho
31/12/2006 Mogadishu, Somalia on Sunday Dec. 31, 2006.
. (AP) |
Weriye Reer Muqdisho:
Waxaan maqalay in ay durbadiiba magaalada Muqdisho kusoo
laabteen shaneemiiyinkii "Macmacaanka" ee arrintaas maxaa ka
jira.
Xuseen M.F. Caydiid: Dalku
waa xor oo dadku shaneemada ay doonaan ayey geli karaan.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir su'aashayda ma fahamtey, waxaan ka hadlayaa
waa shaneemooyinka "Macmacaanka"
Xuseen M.F. Caydiid:
Kelmedaas ma garanayo, waxaana ammar ku siinayaa in Raadiye
Muqdisho soo baaro arrintaas.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir waxaa dad badani is weydiinayeen marka ay
Dawladdu magaalada timaado in la mamnuuci doono dhuxusha la
dhoofiyo, waxaana maanta magaalada lagu arkayaa dhuxushii oo
si xawli ah loo rarayo, ee arrintaas ka warran?
Xuseen M.F. Caydiid:
Arrintaas maxkamatiiba wax ka qaban waaye, waxaase dadka
khudbad arrintaas ku saabsan looga jeedin doonaa Raadiye
Muqdisho.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir dhibaatada ugu weyn ee madaxda Soomaalida
haysata waxay tahay in ay marka ay meel madax ka noqdaan ay
bilaabaan Xaqiraad dadkii meeshaas uga horeeyey, halkee ay
wixii ay kuwaasi ku khaldanaayeen iyo wixii ay ku
saxsanaayeenba qiri lahaayeen. Hadda waa runtaa oo
maxaakiimtii kuma guulaysan joojinta dhuxushii la
dhoofinayey, laakiin maxaakiimtu waa kuwa hir geliyey
idaacadan Radiye Muqdisho ee aad hadda ku faaneysid iyaga
ayaana dib u habeeyey. Dekedii Muqdisho oo ay fureen.
Garoonkii Muqdisho oo ay ka dhigeen caalami bilicdiisa aad
aragtay, ayna ku guulaysteen in ay garoonkaas dib u furaan
16-sano oo ay qabqablayaal aad ka mid tahay ku guulaysan
waayeen furitaanka garoonkaas, waa marka aan saddex wax oo
keliya ka xuso waxyaabihii ay qabteen.
Xuseen M.F. Caydiid: Waa
runtaa oo anigaba waa la i xaqiray oo waxaa la iga qoray
qoraalo badan oo aanaan jeclaysan, marka xilligooda ha
adkaysteen.
Weriye Reer Muqdisho:
Waxaad la xusay in Zenawi iman doono Muqdisho, laakiin
goorma ayaa madaxweynaha DFKMG uu iman doonaa Muqdisho?
Xuseen M.F. Caydiid:
Madaxweynuhu xilliga uu imanayo Xamar waxaan ka sheegi
doonaa Raadiye Muqdisho, laakiin xafiiskiisa Baydhabo lama
xiri doono sida aan hadda ka wada daawanay TV-ga Addis
Ababa. Waxaana suurta gal ah in Madaxweynuhu ku hor maro
Kismaayo.
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle wasiir waxaa tiraahdeen dadka ayaan hubka ka
qaadeynaa, sidee hubka dadka looga ururinayaa?
Xuseen M.F. Caydiid:
Ra'iisul wasaaraha ayaa Raadiye Muqdisho ka sheegi doona
qaabka hub qaadista, laakiin isku taaban meyno Somaliland,
waxaan marka hore hubka ka qaadeynaa Puntland.
Weriye Reer Muqdisho: Aan
mar kale kuugu celiyee, goorma ayaa ciidamada Xabashidu ka
baxayaan dalka gudihiis.
Xuseen Caydiid (Dhexda) oo caano cabaya: Dec 28,
2006: AFP |
Xuseen M.F. Caydiid: Waa
kuu sheegay in aad taas kala socon doontid Radiye Muqdisho
Weriye Reer Muqdisho:
Jaalle Wasiir, with all due respect, waa kugu
mucaaradayaa hadalkaas, We strongly disagree with you,
waayo Raadiye Dawladdu gacanta ku hayso arrimaha marna si
xor ah ugama war bixin karo maadaama uu ku hadlayo afkiina,
lamana rumaysan karo wax kasta oo laga sheego, shacabka
Soomaaliyeedna hadda waa ilbaxeen oo si fudud laguma khaldi
karo ee su'aasha ma ka jawaabeysaa?
Xuseen M.F. Caydiid:
Sababtaas weeye tan aanaan ugu baahnayn saxaafad xor ah,
waayo sida ay rabaan ayey su'aalo adag noo weydiinayaan. Si
warku u yaraado laga bilaabo maanta saxaafadda gudaha
Soomaaliya waxaan u cuskanay "Martial Law"
Weriye Reer Muqdisho: oo
jaalle wasiir saxaafadda Muqdisho xilligii maxaakiimta
Islaamiga ah xor ayey ahayde miyaadan ogeyn.
Xuseen M.F. Caydiid: Suga
maxaakiimtii marka ay soo laabtaan ayaa markale saxaafaddu
xor noqondoontaaye, inta ka horeysa waa "Martial Law iyo
Radiyo Muqdisho iyo codka Meles Zenawi", wixii intaas ka
badan caano lo'aad ayaan ka cabaa, ama haddii loo baahdo
caano geel..