Waa Kuma Masuulka
dagaalo sokeey oo
16 sano ah ka dib
Soomaali oo dhan bad baadiyay oo 80% laga
taageeray gobolada dalka soomaaliya oo dhan
Qormadaan waxaa idiin sahashay
SomaliTalk.com
Mahad oo dhan waxaa isla leh
EEBE wayne nabad galiyo iyo naxariisa
Rasuulka korkiisa ha haato, Akhristayaal waa
qayb kale oo ka mid ah qormooyinka WAA KUMA
ee aan ku soo qaadano dadka caanka ah ee
umada dhexdooda sida wayn ugu caanka ah.
Dad badan ayaa waxay ku
tilmaamaan inuu yahay ninka ugu siyaasada iyo
maamulka fiicnaa Soomaaliya 16 sano ka
dib dagaaladii sokeeye ee ka dhacay dalka
Soomaaliya, waa ninka ugu hadalka iyo soo
jiidashada wacnaa bulshada dhexdooda, taas ayaa
waxay horseed uga dhigtay in uu helo
taageerayaal aad u badan.
Soomaalida inteeda badan waxay ku
tilmaamaan nin furfuran xushmeeyana xuquuqda
dadka iyo warbaahintaba cadaalad iyo niyad sami
ku dheehan tahay siyaasadiisa, reer galbeedka
iyo dowladaha kale ee afrikaanka ah marka laga
reebo Ethiopia waxay ku tilmaamaan Moderate
qof aan sii xag jirsanayn oo dhex dhexaad
ah, balse dadka siyaasada islaamka
indha indheeyo waxay ku tilmaanan hadalkaa inuu
yahay hadal lagu kala fogaynayo oo khilaaf looga
dhex abuurayo siyaasiyiinta islaamiga ah ee
maxaakimta.
Shacabka Soomaaliyeed waxay ku
tilmaamaan
inuu yahay shaqsiga kaliye ee ummada isu keeni
kara, ahna nin ay hogaamintiisu daacadnimo ku
dheehan tahay.
Qormadaan maanta waxaan ku soo
qaadanayaa Waa Kuma Shiikh
Shariif Shiikh Axmed
Gudoomiyaha golaha shuurada Maxaakiimta islaamiga
ah ee Soomaaliyeed, maxaase ka taqaan taariikh
nololeedkiisa iyo waliba sida uu ugu soo biiray
Maamulka Islaamiga ah ee soomaaliya ka arimin
jiray 6 bilood oo 60-dan sano u dhiganta
sida ay dadka qaar ku tilmaamaan .
Shiikh Shariif Shiikh Axmad waxaa uu ku dhashay
magaalada Mahadaay taariikhdu markii ay ahayd,
25kii bishii July ee sanadkii 1964, waxaa
uu wax barashada diinta islaamka markii hore ka
soo qaaday dhanka suufiyada waxaana uu ka soo
jeedaa reer u badan suufiyada sida ay daabacday
Webisteka Aljazeera.net sanadkii hore isagoo
quraanka kariimka ah dhigtay sanadihii 1970kii.
1988 ayaa waxaa uu Shiikh Shariif
Shiikh Axmed ka qalin jabiyay Schoolkii Shiikh
Suufi ee raacsanaa Al Azhar.
1992
-dii markii ay bur burtay dowladii dhexe ee
Soomaaliya ayaa Sheekh Shariif Shiikh Axmed waxaa
uu wax barasho heer jaamacadeed ah ka helay
dalka Sudan oo uu soo bartay Kuliyada
waxbarashada balse waxaa uu wax barasho u aaday
oo kale dalka Liibiya.
1994tii
ayaa Shiikh Shariif Shiikh Axmed waxaaa uu
magaaladaTripoli ee xarunta dalka Liibiya ku
biiray Jaamacada Maftuuxa isagoo ka soo bartay
kuliyada Shareecada iyo waxaa la sheegaa in
shiikhu ku takhasusay maadooyinka Afka carabiga
iyo waliba Juquraafiga waxaana uu ku hadlaa
afafka Carabiga iyo Engliska marka la tago Afka
hooyo ee Soomaaliga.
1998
ayaa waxaa la sheegaa in uu dalka Soomaaliya dib
ugu soo laabtay Sheekhu waxaana uu daganaa
xaafada Yaaqshiid ee magaalada Muqdisho, ka dib
ayaa waxaa uu u wareegay dhanka gobolka
Shabeelada Hoose 2002 isagoo madax ka
noqday maxkamad islaami ah oo ku taalay
magaalada Jowhar oo uu gacanta ku hayay Maxamed
Cumar Xabeeb Maxamed Dheere gudoomiyaha gobolka
banaadir ee iminka, waxaa la sheegaa in Shiikh
Shariif Maxkamadii uu ka talin jiray ay
faldanbiyeed ku soo oogtay Maxmed Dheere oo ahaa
xiligaasi ninka ugu awooda badnaa waxaana uu ku
amray in shiikhu magaalada isaga baxo maadaama
uu danbi ku xukumay oo ka galay qof rayid ah.
Waxaa uu yimid magaalada Muqdisho
ee caasimada dalka soomaaliya oo ay hareeyeen
falal amni daro ah waxaa uu go'aasaday in
dhalinyarada soo bar baaraysa ee ku nool xaalada
xamar ee ka xarimnayd nabada inuu wax baro oo
uu macalin uu u noqdo sid ay uga bad baadaan
dhibka ay abuurayaan dhib falayaasah waxaana oo
macalin ka noqday dugisga Sare ee Juba ee
magaalada Muqdisho oo ku yaalay xaafada
Yaaqshiid.
Shiikh Shariif isagoo macalin
School ah ayaa waxaa dhacday in wiil yar oo 12
sano oo ka mid ah ardadiisa uu ku dhaco
shabakada Mooryaanta dadka madax furashada ka
qaatada, arintaasi marka ay dhacday ayaa Shiikhu
aad uga xumaaday waxa dhacay, waxaana uu go'aan
ku gaaray EEBE isagoo kaashanaya in wiilkaasi
laga soo xoreeyo xaaraan ku naaxyaashii afduuka
u gaystay waxaa uu ku dhaqaaqay howshaasi
geesimimada leh isaga iyo dhawr nin oo kale
waxayna nasiib wanaag ku guulaysteen in ay soo
daayaan wiilkaasi yar mooryaantii afduubka u
haysatana waxay ka kala dhigeen kuwo cagta
wax ka daya oo kala firxada, waxaana uu helay
Shiikh Shariif Shiikh Axmed kalsoonida umada
sama doonka ah,isla markiiba waxaa ay dhiseen
maxkamad islaami ah oo la dagaalanta burcada ka
dib markii uu taageero wayn ka helay Shacabka
iyo waliba ganacsada oo uu u waynaa Xaaji abuur
Cumar Cadaan.
Sheikh Shariif Shiikh Axmed
iskama noqon masuul xil loo dhiibay balse waxaa
uu ahaa nin markiisii horeba soo bartay
qaanuunka iyo maamulka taas ayaa waxaa ay u sii
sahashay qabashada, waxaana uu noqday 2004
dadka ugu cad cadaa maxaakinta islaamiga ah ee
magaalada muqdisho isagoo si deg deg ah uga hor
maray dad ku soo jiray maxaakinta isaga .
2005
ayaa waxaa Shiikh Shariif Shiikh Axmed loo
magacaabay gudoomiyaha Midowga Maxaakimta
Islaamiga ah ee Soomaaliyeed oo ay ku jireen ku
dhawaad 16 maxkamadood oo ku yaalay dhamaan
magaalada Muqdisho iyo gobolada dalka qaar ka
mid ah.
18kii Febwaury 2006
waxaa magaalada muqdisho ka
dhacay dagaalo u dhexeeyo Maxaakimta islaamiga
ah ee Shiikh Shariif Gudoomiyaha ka ahaa iyo
hogaaniyaashii dagaalka ee muqidhso
Shiikh Shariif ayaa waxaa uu
ahaa nin ku taami jiray in Shareecada Islaamiga
ah laga hir galiyo dhamaan dalka soomaaliya taas
oo u rumoowday ka dib markii June 6dii
2006 magaalada Muqdisho ka saareen
Hogaamiyaal kooxeeyadii lafta dhuunta gashay ku
noqday rajo soo celinta soomaaliya mar kasta oo
ay arkaan maamul dowladeed ee soomaaliya 16 sano
ka dib markii ay bur burtay dowladii dhexe ee
Soomaaliyeed.
24kii June 2006
Shiikh Shariif Shiikh Axmed ayaa
waxaa oo noqday gudoomiyaha golaha fulinta
maxaakinta islaamiga ah ee soomaaliyeeed.
Markii Shiikh Shariif Maxaakimta
islaamiga ah ee Soomaaliyeed ay gobolada
koonfurta soomaaliya 80% gacanta ku dhigeen
marka laga reebo Baydhabo oo ay ku sugnayd DFKMG
ah ayaa waxaa sii siyaaday taageerada ay
shacabku u hayeen isagoo ka helay taageero meelo
aan hoos imaan maxaakinta sida Gobolada Puntland
iyo Somaliland, iyo waliba xitaa meelo kale .
27kii August 2006
ayaa markii ugu horaysay Shiikh Shariif Shiikh
Axmed waxaa uu ka dhoofay Muqdisho ee caasimada
soomaaliya isagoo gaaray magaalada Khartuum ee
dalka Sudan isago halkaasi kula kulmay madaxda
Sudan bale 28kii Isla bishaasi ayaa uu dib ugu
soo laabtay magaalada Muqdisho
29 October 2006
Shiikh Shariif Shiikh Axmed ayaa gaaray Buur
habaka oo ay xiligaasi isku hor fadhiyen
maxaakinta islaamiga ah iyo waliba ciidamada
DFKMG ah oo garabsanayo kuwa Ethiopia
16 Decmeber 2006
magaalada sacna ayaa waxaa heshiis aan caano
caano badan lahayn kala saxiixday Maxaakinta oo
uu horkacyay Shiikh Shariif,iyo Dhanka dowlada
oo uu ka horkacyay Shariif Xasan Shiikh Aadan.
Maalmo yar ka dib ayaa
waxaa bilowday dagaalkii u dhexeeyay maxaakinta
islaamiga ah iyo Ciidamada Ethiopia oo garab
siinayo dowlalda KMG .
28 December 2006
magaalada Muqdisho ayaa waxaa ka baxay Shiikh
Sharif iyo dhaman maxaakinta islaamiga ah
subaxaasi ay ka baxayeen muqdisho ayaa isaguu u
waramayay Tv-ga Aljazeera waxaa uu yiri Shiikh
Shariif '' dhamaan ciidameedna waan ka saarnay
muqdisho waxaana badalay taatikadii dagaalka ee
aan awal ku jiray'' waxaana uu gaaray magaalada
Kismaayo ee xarunta gobolka Jubada Hoose. balse
dhawr maalmood ka dib way isaga baxeen kismaayo
ka dib markii uu Shiikh Shariif salaadii ciida
dadka ku tujiyay kismaayo.
22 January 2007
Shiikh Shariif Shiikh Axmed ayaa magaalada
Nairobi ee caasimada dalka Kenya soo gaaray ka
dib markii ay ciidamada Kenya ka soo kaxeeyeen
xadka u dhexeeya Soomaaliya ka gadaal markii
sida uu shiikhu sheegay in Yemen ay ka shaqaysay
inoo halkaasi yimaado,markii oo Nairobi dhawr
asbuuc joogay oo uu la kulmay madax ka tirsan
safaarada maraykanka aya waxaa uu u wareegay
dhanka Yemen isagoo ka dibna uga sii baqoolay
Qadar isagoo iminka ku sugan dalka Eritrea.
Dadka ayaa waxay is
waydiinayaan Shiikh Shariif goorma ayaa uu
soo laaban doonaa, qaar ayaa waxay leeyihiin
wax kasta oo la jecel yahay ma raagaan balse
wadadii ay dadka bareen ayaa wali jirta
sidaa darteed waa macquul inuu dib u soo
laabto hadii uu soo laban waayase waxaa uu
falay jid cidii marta ay bad baadayso sidii
ay Soomaaliya oo 16 sano bur bur iyo kala
danbayn la'aan ku jirtay ay ku soo
celiyaan, 25kii bishaan May 2007 Safiirka
Maraykanka u fadhiya Nairobi Mecheil
Renbeeger ayaa war saxaafadeed uu soo saaray
ku yiri '' maxaakinta islaamiga ah waxay
dalka ku soo celiyeen kala danbayn iyo nabad
balse waxay la yimaadeen xag jirno taas oo
sababtay in lala dagaalo'' caalamka oo dhan ayaa sheegay
in ay ku soo celiyaan Soomaaliya Nabad.
Waxaan ka raali galin hadii
aan wax khadlay anigoo aan kas u samayn .
Waa
Kuma Ninka Soomaalida 90% ay ugu Necebtahay
Afika maxayse ku Neceb yihiin.
Qoraa soomaaliyeed ayaa waxaa uu yiri Melez
Zenawi waa Ninka ay soomaalida 90% ay ugu Neceb
tahay Africa,Mid kale ayaa waxaa uu yiri Melez
Zenawi soomaalidu waxay ay u necebtahay
siyaasadiisa Qalafsan ee uu kula dhaqmo
soomaalida iyo Muslimiinta,Qoraa kela ayaa
qoraal ciwaan waxaa uu uga dhigay Zenawi oo
kaliya afrika oo dhan maxaa ay soomaalidu u
necebtahay?