Daabaco Boggan | Print

Faallo : Golaha Xaaraanta ! (Do Nothing Parliament)

By Gendisch May, 2008

Waxaa loo igmaday in ay dhulka ka qaadaan qarinkii dumay ee duulkii ka horeeyey dhulka ku jideen, waxaa aysan garan qiimaha hayada loo magaacaby ( looma dooran) iyo qiimaha ay lee yihiin , waxaa hogaamiyey wax indhala, wax aan wax maqal, wax dareen qaranimo laheeyn , wax ay ku yartahay dareenka baniaadanimo iyo mida qofnimo iyo soomalinimo. Waxaa sidaas ku sifeeye qoon yahan soomaliyeed oo wax laga waydiiye inuu tilmaamo golaha shacabka ku meel gaarka ah ee soomaliyeed. Oo aad uga xumaaday markii golahaas lagu unkay dalka keenta mudo haatan laga joogo 4 sano iyo saaraar.

Marka hore waxaa noo cad in qarankii soomaliyeed tagay oo gaaray meel aan maanta ka soo laaban Karin , cidina umma maqna ceelna uma qodna , ummadii waa rajo dhigeen I wax dowlad oo soomaliyeed dalka ka hirgali doonowaqti aaad ka yareen intii ay dowlad la’aanta ahayd oo ku dhow 20 sano . waxaa adkaatay in saadaaliyo meesha uu ku dhamaan doono mustaqbalka qarakii la oran jiray soomaliya .dagaalada shacabka iyo maatada lagu halaajiyey ee muqdisho ka sokoow iyo Waxayaabaha ugu qormoon waxa dalka ka dhacaya ka sokoow maalin kasta , waxaa iigu yaab badneeyd markii la gaaray waqti wixiii xamar ka dhacay ee kacdoonkii shacabka saldhigga u ahaa ee dhoofinta wadaada ay ka bilaabatay , Gobolada bari ee soomaliya gaar ahaa ( Bari iyo Mudug) , iyodoo muwaadiniin Somali galbeed markii ugu horeeysay laga dhoofiyey magaalooyn badan wixxi u dhashay Somali galbeed , iyo wixii ka hadlay xumaantaas iyo xaqdaradaas aan somaliya meelna ka soo galin.

Waxaa xigay kadib markii Maadxwayne cabdilaahi yousef uu Washington yimid in loo dhigay xafalado badan oo qaarkood ay ka heeesayeen dad wadanka itoobiya u Dhashay oo garbaha wada lulaya, waxaa dhacday in dadkii soo dhaaweeynayey madaxwaynaha qaarkood ay meesha ka hadleen oo yiraahdeen, dad baa amxaarka ka qaylinaya miyaanaay ogeeyn in amxaarka ay dad keensadeen “ Ka naxoow nafta waa “ rag bay dantood noqotay inaay sidii kuwii ka horeeyey soomali u duleeytaan ficil qurmoon oo qabiil dartiis. Mudo haatan laga joogo qarni ayeey soomali haadaantaan oo kale ka dhacday , waa dagaalkii lagu jabiyey Sayid maxamed Cabdulle Xassan oo soomali kala qaybnsankeeda in qoloba meel aado oo shan wadan u kala qaybsan saldhig u ahaa, waxaa uu ingiriisku u kaashaday qabaailo soomaliyeed jabintii sayidka. Kuwaas oo uga daraa Codowga ingiriiska . hada iyo maanta Raadkii ayeey ku joogtaa. In inta hartay qarankii soomaliyeed lagu ka diro loona adeegsado qabaailo soomaliyeed . waxaa amxaarka u muuqdau in muqdisho tahay in meesha kaliya ee soomaliya diin, dhaqaale iyo wadanimo intaba laga hadal hayo aay tahay , kadib markii intii kale xidi xidid iyo qabiilo-qabiilo , jufo jufo hoose look ala qaaday gaarsiiyeyna in reeraha soomaaliyeed , tigraay yardaha u kale qaado . miyaaneey ahayn in kaliyana ee itoobiya u soo aaday muqdishu si aan mar danbe loo maqal diin iy dhaqaale soomaliyeed saldhig u noqota inta kalana ay ku soo hirtaan . dad daa oranya amxaarka waxaa u yeertay wadaadada iyo ganacsatada la socota, yaa waabe markii ay hubka ku daldalyeen 1991 -2006 hogaamiyeyaahii duloobay ma maxakiimbtibaa ayaa dalka joogay

Hadii aan maqaalkeeyga dib ugu soo laabto , markii la aasaay golihiaa shacabla eek u meel gaarka ah, soomali aad ayeey uga naxday, waayo waxaa isku baheeystay dad ay soo xuleen kuwii Somali ugu xumaa dadnimo, aqoon , iyo wadaninimo intaba ,waa hogaamiye kooxeedkii duleeysnaa soomali nabada u diidaday 17 sanadood, waxaa taa xigay in mid kasta oo ka mid ah inta aan baarlamaanka lagu darin itoobiyaanka laga soo ogolaado , miyaanay ahayan golihii xaaraanka maanta somali heeysata wakiilka ka ahaa. Waxaa mar aan wax ka waydiiyey oday soomaaliyeed oo u dhuun dalaala arimaha baarlmaanka embekgaati waxaa uu igu yiri “ Golhaan wax kasta oo aamin yihiinba waxaa ka daran in ay yihiin kuwo aqoontooda islaanimo iyo mid maadi ama celmi intaba uu aad u liito marka loo fiiriyo , somalida inteeda kale, waxaa cadeeyey in 2/3 aanay wax aqoon ah laheeyn. Inta kalana ay yihiin kuwa u liita oo aan garan Karin danta qaranka iyo tan qofnimo . waxaa shaki ku jirin in somaliya ilaa octoobar 2009 laga gaarayo ay Somali aanay dhinacana u bixi doonin, oo sidaaas iskaga daba wareegi doonta oo marna xal siyaasaded iman doonin. Waxaa loo baahan yahay in danta tahay.

1. in loo qorsheeysto inaan marna aanay dhicin in golahaas ito wax ka mid ah aanay soomali dib danbe u soo hor istaagin una matalin. Kuwaas oo ku sifoobay golihii shacabka ee Somali soomara kuwii ugu xumaa.
2. in la diido wax la yiraahdo kordhin waqti danbe oo ay ka sii mid noqdaan golaha shacabka kadib markii uu waqtigoodu dhamaado . kuna eg bartamha sanadka 2009.
3. in beelaha soomaliyeed aana dib danbe u soo magacaabi Karin inta ka midka ah golahaan markaa baarlaaankan waqtigiisu dhmaanato
4. in la ciqaabo qof shaqsi kasta oo maanta ka sii mid ahaada golaha xaaranta iyo xanuunka qaranka soomaliyeed ( golaha shacabka somaliyeed ) Qof kasta oo ka mid ahna loo aqoonsado inuu yahay qayaame qaran ( treason ) kadib marka lagu dhawaaqo manifesto guud oo looga codsanyo inaay is casilaan.
5. in dadaal loo galo sidii laga joojin lahaa lacagta xaaraanta ah ee UNDP ku siiso baydhabo si ay u kala yaacaan oo aanay u sii joogin , saldhiga cadowga soomaliyeed ee itoobiya uu arimihiia ka fushado ee baydhabo .
6. In go’aan laga gaaro sida laga yeelayo cidii danbe ee isku dayda inaad dib uga sii mid ahaato golaha shacabka wixii ka danbeeya octoobar 2009
7. In golaha shakabke ee danbe laga meel mariyo sharci ah inaan laba goor wax ka badan la dooran Karin golaha shacabke ama aysan tartami Karin. ( two term ) taasoo ku qasbeeysa inaanay golaha shaqo ka dhigan oo ay meherad kale yeeshaan.

Waxaan shaki ku jirin in ay qorsheeynayaan in ay kordhistaan waqtiga loo qabatay inaay ka sii mid ahaadaan golaha shacabka, ayna iman doonto in ay marka hore iyagu kordhistaan hadaan laga hor tegin sida soomali meel ay joogtaba u jeceshay kadin markii ay miiska soo fuulaan ay diidaan in ay ka degaan, taa waxaa xigi doonta waa hadaan ina yousef yeey in uu damco in yiraahdo anigana ha la ii kordhiyo waa sidii puntland kale hore ka dhacadaye. Golahan laaluushuna u kordhiyaan hadii aan hada laga sii tabaabusheeysan , maadaama waxa ay qaybteen qarankii soomaliyeed aan ilaa hada la arag. Marka laga reebo ansixinta ciidankii itoobiya oo dalkooda ay ku soo hogaamiyeen iyagoo aan u kale reebneeyn. Waayo hadii ay damiil leeyihiin kuwii diinaa markii la keenay ayeey golahan iskaga bixi lahaayeen, maqaal kuma soo koobi karo Sidii looga hortagi lahaa inaanay dib ugu soo noqon masiirka ummada soomaliyeed duligan ummada duleeystay waxaana hadalkeyga ku soo gunaanudayaa gabaygii dalkaa yaa leh ee Caanamoog maajo 2008 : uu kaga warameyey. Sida soomali dalkeeda loo dumiyey loona dabartiri rabo oo aanay wali si wada jir ah u arag. Laakiin maalin ay noqotaba halgankaasi u sii kordhi doono. Dalakana amxaar iyo wixii la socday ay la bixi doonaan.

Nimanyahow dadkiinan aarkaa daafi iyo mayde
Niman yahow darkaa calanki waa daleel maqane
Nimyahaow Somaal la dumi Daarti Aaqiro e

Dulman inaay wada yihiin doqoni waa garane
Dibad jooog dhulkoodi ka noqay tan iyo Doloowe
Waa kuwaa diiftu heeysoo Keenya soo dagaye

Waa kuwaa biyahoo degaan gaajo dilataaye
Waa kuwaa Datoor wada hurdaa loogu dowgalaye.
Caruurihi damiinbay noqdeen dugsi laga waaye

Nimankaa dalkaa lihi waa dalaal falane
Dinaar ku iibsaday dahabadoodiiye
Boosaaso Ficil dartii doolar laga siiye.

Durqun iyo aboor galay Garowe daartiiye
Gaalkacyo waa dow tigree dilif waabaaye
Duhurkaa la qaadaa Diric Ogaadeene

Hargeeysana dareenkeed reerku waa dagane
Kismaayo dubeeysani doolo laga sheegye.
Daran ooman iyo amxaar degalagyadii noqoye

Beletweyn darkeedii dirici gowrace e
Duraygii amxaarkaa Feer ka soo degaye
Marka waa duloowdoo mooski waa damage

Xamartii dusheedaa dani ku heeysaaaye
Dal la helayna lagu sheeg magaci dooraaye
Sharaftii dadkaa lagu yiqiin doorki waa magane

Shacabkaa duleeysani daahi waa rogane
Dantoodana may arakayaan duli qabiilkiiye
Dawersade sidii duul siloon oon dareen qabine

Aqal daara waynoo daahyo lagu saabay
Oo falagta daran , iyo dhigaha lagu daarshay
Degdeg loo sameeyoo la dhigin tiirdhaxaad durugsan.

Dabeeyshaa ka tuurtoo dhaxani dhugataaye
Wiilkii aroos loo digdigay ceebi damacdaaye.
Suuban Dooya Ganacoo banana waa duraan xume e

Waa dirkii embeegaatiyo dowladuu dhisaye
Inta Maxaad doob yahay oo DarWiish joogo
Inaan daawo laga heleeyn damacii Qaybdiid dheh.

Ogaygaas dabkaas sida waa dariiqo xume dheh
Amxaakuu ku Soodegay daawo lagu waa dheh
Duke labi madoobana waa ka siidaray dheh

Kuwa duulay oo tagay waan dareensadaye
Darsin bay waqood doonayeen tan iyo dayrtiiye.
Kuwaa doonayoon la rabin guusha dararkeede.

Golahaa duliga doortay baydhabo doogay
Ee dumarka iibsada duqay caruurtooda
Damacoodu jaad yahay iyo duliyo xaaraanba

Dirxu uraya weeyaan doodi iyo boobe
Duli coowska cuna , daacuf dhiig laawe
Duf ku baxa waa waxaan la oran daakun abidkoode dheh

Doolar markii ay maqlaan waa dangagayaane dheh
Hurdadaaay ka digix siin sidi dameerkiiye dheh
Waa duqomo xaasidiyo iyo duray waraabaa dheh


Waa dhaqankii duriyadood tan iyo daaqili dheh
D..... iyo H....... la hare duulkii soomaale
Waaa waxay dunida uga hareen ficil damiirkise

Diracbaa u kici dalkaas waa dareensadaye dheh.
Maalinbuu dibada iman soona daahiriye dheh
Digib digib ma fiicne daalin waa sabire dheh ......


Waa inoo markale
Guul iyo gobonimo

H. A.Gendisch
Rolesville, NC
Gendisch@aol.com

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa lehqoraaga ku saxiixan

Faafin: SomaliTalk.com | May 13, 2008

Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com  © www.SomaliTalk.com

La soo xiriir: