Rageh Omaar: Waxaa jira Dhibaatooyin haysta Soomaalida
ku dhaqan dalkan Britain
Qore: Ridwaan Haji-Abdiwali – London : Jaaliyadda
Soomaaliyeed ee ku dhaqan dalka Britain oo mudooyinkan danbe
si weyn u hadal haya dhibaatooyinka haysta dhalinyaradda
Somaaliyeed oo qaar kamid ah u dhintay weeraro la isku
adeegsado Mindiyo iyo Tooreey ayaa si weyn ay mararka
qaarkood uga faaloodaan warbaahinta dalka iyo dadka u
dhashay dalkan inkastoo inta badan Soomaalida ku dhaqan
dalkan aanay la socon sababtuna ay tahay iyagoo aad isugu
mashquuliya Siyaasadda dalka Somalia.
Sida
ay dad badani la socdaan In ku dhow 20 qof oo dhalinyaro
Soomaali ah ayaa la rumaysan yahay in sanadihii ugu
danbeeyay ay u dhinteen weerarada loo adeegsado Mindiyaha
marka ay dagaalamaan dhalinyarada Africanka ah ee dalkan ku
nool oo Soomaaliduna ay kamid tahay.
In badan oo kamid ah dhalinyaradaasi ayaa dilalkoodu waxaa
ay la xiriiraan ka ganacsiga Mukhaadaraadka iyagoo aaminsan
in ay tahay shaqo wanaagsan ama ay ka heli karaan dhaqaale
xoogan oo ay ku fuliyaan danaha ay ka leeyihiin noloshooda.
Kulan balaaran oo ka dhacay mid kamid ah xarumaha looga
hadlo arimaha Bulshada khuseeya ayaa lagu qabtay magaaladda
London waxaana looga hadlay Qaxootiga iyo Aqoonsiga qofka ,
waxaana ka qayb galay aqoonyahano u badan Jaaliyadda
Britishka.
Kulankaasi ayaa markii hore waxaa khudbad gaaban kasoo
jeediyay Rageh Omaar oo asalkiisu uu yahay Somali hase
yeeshee sheegay in uu si weyn u aqoonsanyahay in uu yahay
(Somali, Muslim, Black Iyo British)
Kulanka oo intiisa badan looga hadlay dhibaatooyinka haysta
Jaaliyadda Soomaalidda ee dalkan ku nool iyo sida looga
gudbi karo.
Rageh Omaar oo kamid ah Wariyayaasha ka howlgala
Taleefishinka Al-Jazeera English ayaa waxaa uu ka hadlay
sida uu ku yimid dalkan iyo waxyaabihii ku kalifay
waalidkiisu in ay dalkan u yimaadaan qaxooti ahaan isla
markaana ay jiraan Soomaali kale oo isaga lamid ah oo dalka
yimid wixii ka danbeeyay bur burkii Somalia .
Rageh Omaar ayaa sheegay in qaar badan oo kamid ah caruurta
Soomaaliyeed ee nolosha ka dhaca ay sabab u tahay iyagoo aan
haysan waalid ama walaal ka wayn oo caawiya, waxaa kaloo uu
sheegay in mararka qaarkood hooyoyinka aysan lahayn aqoon
ama luqad ay ku caawiyaan caruurta ay dhaleen si ay
waxbarashadoodu u fiicnaato, waxaa uu xusay in loo baahan
yahay in la abuuro ururo u dhexeeya Dawladda iyo Jaaliyadda
Soomaalida si looga gudbo dhibaatada taagan.
Waxaa kaloo uu sheegay in luqadda Englishku ay tahay mid
kamid ah caqabadaha xoogan ee haysta dhalinyarada
Soomaaliyeed ama caruurta la keeno dalkan iyagoo da'doodu ay
wayntahay isla markaana lala fadhiisiiyo dad hoos laga soo
dhisay.
arinta aan la Iska indha-tiri karin ayaa waxaa ay tahay in
Soomaalida ku nool dalkan aysan isku xirnayn ama aanay
diyaar u ahayn in ay ka hadlaan dhibaatooyinkan oo u muuqda
kuwo kasii dari doona hadii aan la helin Jaaliyad isku xiran
oo ka madax-banaan waxa ka dhacaya dalka Somalia hase
yeeshee ka shaqeeya sidii ay dalkan ula qabsan lahaayeen ,
ugana bad baadin lahaayeen ubadka ay dhaleen dariiqa khaldan
ee ay kusocdaan.
Khudbadaasi oo waxyaabo kale oo badan looga hadlay ,
maalmaha soo socda ayaan idiin soo gudbin doonaa iyadoo cod
ah haduu ilaahay idmo.
Ridwan Haji (ridwanhaji@yahoo.com)