Olole nadaafadeed oo ka soconaya isbitaalka hooyada iyo
dhalaanka degamad guriceel ee goblka Galgaduud.
Dagaal ka Dhacay Balli-Doogle
Waaberigii Jimcadii (Jan 25, 2008) waxaa magaalada Balli Doogle
weerar ku qaaday ciidamo ka tirsan kooxaha ka soo horjeeda joogitaanka
Ciidamada Itoobiya ee kusugan Soomaaliya muddada ka badan halka sano.
Dagaalkan ayaa la sheegay in muddo ay halkaasi la wareegeen muqaawamadu
ayna halkaas ka rarteen hub sida uu sheegay Sheekh Mukhtaar Rooboow
"Abuu Masuur".
Balli Doogle oo ku meel u dhexaysa Muqdisho iyo Baydhabo ayaa ah meel
lagu tababaro ciidamada DFKMG uuna u yaal hub. Waxaana wararka u horeeya
ee halkaas ka soo baxay ay tibaaxeen in ciidamada DFKMG lagaga gubey
labo gaari.
Khamiistii ayey ahayd sidoo kale markii dagaal gaadmo ah lagu qaaday
ciidamo Itoobiyaan ah oo xarun u tahay Kalabayr oo u dhow magaalada
Beledweyne ee Gobolka Hiiraan.
MADASHA BULSHADA SOOMAALIYEED AYAA MAR KALE SOO BANDHIGTAY
DHIBAATOOYINKA BULSHADA KA HAYSTA HORUMAR LA’AANTA
Madasha Bulshada Soomaali-yeed oo maalmahan wadday olole ballaaran oo
looga hadla-yay dhibaatooyinka bulshada haysta sida nabad gelyo xumida,
caafimaad la’aanta, waxbarasho la’aanta haweenka, gaajada iyo faqriga,
ka hortagga cudurka HIV/AIDS, difaaca Xuquuqda caruurta iyo umuuro kale,
iyadoo maanta ahayd ay ku soo bandhigeen madasha bulshada Soomaal-iyeed
maalintii labaad dugsiga Mogadishu Primary & Secon-dary shcool ee
magaalada Muq-disho, iyagoo hoolka dugsigaasi ku sharraxay waxyaabaha ay
sababeen arrimahaas oo ay ugu horreyso nabad gelyo xumida, dagaalada
sokeeye iyo waxbarasho la’aanta.
Madasha bulshada Soomaa-liyeed waxaa kale oo ay soo bandhigeen doorka
iyo isku duubnida madasha looga baahan yahay inay u wajahaan arrimahaas.
Axmed Diini Xasan oo ka mid ah madasha Bulshada Soomaal-iyeed oo shir
jaraa’id ku qabtay xarunta dugsiga Mogadishu Primary & Secondary school
ayaa wuxuu tafaasiil ka bixiyay waxyaabaha ay madashu soo bandhigtay iyo
yoolka ay higsaneyso madasha, wuxuu sheegay in kulankan ay sanadkiiba
mar madashu qabato iyadoo markii hore ay ahayd in mar uun kulan laysugu
yimaado loogana hadlo laguna kala tago, balse sanadkan xoogga la saaray
in la soo bandhigo waxyaabaha xaqiiqda ah ee jira iyo dhibaatooyinka ay
reebeen arrimahaas.
Wuxuu sheegay inay tahay in dareenka madasha Bulshada Soomaaliyeed la
baahiyo lana soo bandhigo iyadoo arrimah-aasi laga duulayana ay waajib
tahay in madashu ay ka qayb qaadato arrimahaas.
Madasha Bulshada Soomaa-liyeed ayuu sheegay inay berri oo Sabti ah soo
gabagabeyn doonto ololahan socday mudada saddexda maalmood ah, kaasoo
billowday maalinimadii Arbacada aynu soo dhaafnay.
Waxaa lagu soo bandhigay qoraallo iyo isloogano ka turjumaya meel ka
dhaca xuquuqda bini’aadamka lagu sameeyo sida xarigga, dilka iyo
barakicinta, sidoo kale waxaa sanadkan xoogga la saaray in la muujiyo
dhibaatooyinka ay geystaan miinooyinka, kuwaa-soo waxyeello u geysta
caruurta aan waxba galabsan, sidoo kale waxaa hoosta laga xarriiqay
xadgudubyada loo geysto saxafiyiinta iyo waxbarasho la’aanta haysata
haweenka iyo ku xadgudubka xuquuqdooda, taasoo qoraal iyo maqalba lagu
soo bandhigay.
Olole nadaafadeed oo ka soconaya isbitaalka hooyada iyo dhalaanka
degamad guriceel ee goblka Galgaduud.
Ololahaan nadaafadeed ayaa maanta ka soconayay isbitaalka hooyada iyo
dhalaanka degmada Guriceel ee gobolka Galgaduud, iyadoo ololahaan ay ka
wadaan ururada haweenka, hay’adaha iyo shirkadaha ganacsiga ee
degmadaasi.
Howshaani qashinka looga qaadayey isbitaalka iyo agagaarkiisa ayaa waxaa
ka qayb qaadanayey ururka haweenka ee GOWDA, hay’adaha ILEYS, BRADO iyo
shirkadaha ganacsiga ee degmada Guriceel, ma ahan markii ugu horeysey
howshaani qabtaan iyadoo in kabdana labo biloodna ay ololahaasi qashin
qaadista ay soconayaan.
Dadka ka shaqaynaya howshaani qaadista ayaa qaadanayey lacag dhan $ 3
dollar, iyadoo lacagahaasina ay bixiyaan hay’adaha iyo shirkadaha
ganacsiga ee degmadaasi.
Isbitaalkaan ayaa mudo lix bilood ahi u xirnaa ciidamda dowlada Ethopia
kadib markii ay bishuu June – 2007 ay soo galeen degmada Guriceel,
iyagoo saldhig ka dhigtey isbitaalka iyo guryihii ku dhawaa.
Ciidamadai ayaa mudadii ay daganaayeen kala eryey shaqaalihii
isbitaalkaasi kana dhigtey hooy ay madaxdoooda jiiftaan, sidoo kalena
waxay qalabkii iyo alaabtii kale ee isbitaalka intooda badani
burburiyeen.
Mar aan manta booqdey ayaa waxaa ii muuqanayey dayactir weyn oo lagu
samaayey isbitaalka kaasi oo gacan ka gaysteen jaaliyadaha degaanka,
sidoo kale halkaasina waxaan ku soo arkey qashin farabadan oo buuxa
isbitaalka iyo hareerihiisa.
Waxaana iyana burbur ka muuqdey qalabkii isbitaalka iyadoo
daawooyinkiina gabi ahaan ay ka dhamaaden, arinkaasina waxa loo
aaneynayaa ciidamadii Ethopianka ahaa ee ka guurey halkaasi bishii
December ee sanadkii tagay.
Kulan ballaran oo ay sigu yimaadeen Nabaddoono
,Waxgarad,Saladiin,Culam’uddiin qeyabaha Bulshada sida Ururada
Bulshada,Dhalinyarada iyo Haweenka iyo Xubno ka socday Maamulka Degmada
Baraawe ee Gobolka Sh/.Hoose deegaanka KuunyaBaroow oo 90 K-m ka xigta
dhinaca koonfuur galbeed munasaabadaas ayaa lagu soo dhoweyey Sulddaan
Xeydar Sulkdaan Sulddaan Munye oo ah Sulddaanka Beelaha Baraawe
Shangamaas/Toddoba Tol iyo Torre,sido kale ayaga looga hadlay kulankaas
sidii loo xoogin lahaa Nabadglayda Guud Ahaan waxna loogo qaban lahaa
dhibaatooyinka ay ka yimid yihiin biya la’aanta iyo weliba deegaanada oo
aan laheyn Goobo waxbarasho iyo caafimaad haba yaraate,
Waxa intaa dheer in
Masuliyiintii hadalka ka hadashay waxay diirada saareen in wax walba ay
fura u yihiin Nabadgalyada isla markaa loo baahanyahay deris wanaag
taaso sababa u noqon karta in la fuliyo adeega guud ee ay u baahanyihiin
bulshada .
Waxaa intaa dheer in dadkaas isgu yimid deegaanka Kuunbarow iyo Tulooyin
ku xiran ay si weyn u soo dhowyeen Sulddaan Xeydar Suldaan Suufi ayago
sita CalamoQoyan in ka badan muddoo Lix sacaadood ay taagnaayeen qoraxda
inta u safar ka soo baxini Sulddaanka iyo wafdigii la socday degmada
baraawe..
Ugu horeytnii waxaa warbixin kooban soo jeediyey Guddoomiyahay Deegaanka
Kuunya Barow C/qaadir Baarka Ku Dheer oo sheegay in ay soo dhoweynaya
Suldaanka,oo 18 Sanno qurba joog ahaan gaar ahaan Dalka Mareekanaka loo
baahanyahy dadkani masiibada halakeysay wax loo qabto,asaga halkaasi
Mukuroonfka ku soo dhoweyey Suldaan Xeydar oo sheegay oo u tacsiyey guud
ahaan dadka ku dhaqan deegaanka Kuunya Barow iyo nawaaxigiisa wuxuuna ku
nuxnuusaday in u wax ka qabn doono dhibaatooyinka muuqda oo ay ugu
horeyso biyo la’aanta ,waxbarashada ,caafimaadka asago kaashaanayaa
walaalaha qurba joog iyo Hayadaha Caalamiga sido loo badbaadiyo dadka
inta ka hartay gabgabdi kulanka ayaa waxaa ku dhamaaday jawi aad u qurx
badan oo ay dadka halkaas isku yimid ka muuqato faraxad iyo reenreen,