Waxaa uu
ahaa nin geesi ah oo aan ka baqin
Gumaysiga dalkiisa haystay iyadoo in
ku dhaw 10 jeer xabsiga la
dhigay,waxaa uu ahaa nin go'aan adag
leh iyadoo loo xiray mar lacag baad
ah oo Yuhuudu ka qaadi jireen
falastiiniyiinta uu oo
diiday,waxaana uu ka mid ahaa Aas
aasayashii Ururuka Xamaas,inta badan
waxaa uu ahaa nin ku hamiya isagoo
ku jira xaq u dagaalanka in ay
dilaan Diyaaradaha Abajiga iyagoo
nasiibkiisa Shahaadadii uu rabay ka
helay ee uu waligiis niysan jiray.
Waxaa uu
inta badan dhihi jiray '' labada wan
wanaagsan ayaan mid helayaa ama
nolol xoriyad ay ku dheehan tahay
ama Geeri shahaadu ah''
Qoraa
Somaliyeed oo qormo carabi ah ka
qoray geeridiisa ayaa yiri ''
Shahaada [Geerida]Rantisi waa
dhamaadka Gumaysiga.
Waxay ka
simanaayeen Sayid Maxamed Cabdulle
Xasan iyo Cabdi casiis Al Rantisi
Markii ay gumaystihii Yuhuuda iyo
Ingiriisku isku si u
waydiisteen iyagoo dalkooda ku sugan
lacagta Baada ah [ee islaamku madax
furashada uga qaadi jiray dadka aan
islaamka ahayn jizyada loo yaqaan
balse ay ku wareejiyeen islaamka ]
Asbuucii hore ayaan waxaan ku soo
qaadanay Qoramdeena Shahiid Shiikh
Axmed Yaasiin oo ahaa Aas aasihii
Ururka iska caabinta Muslimiinta ah
ee Xamaas,balse markii uu Shahiiday
ka dib Shahiidkii ka danbeeyay ee
talada Xamaas la wareegay ayaan ku
soo qaadanayaa maanta.
Shahiid Dr. Cabdicasiis Cali
Cabdilxafiid (Alrantiisi) wuxuu ku
dhashay tuulo yar oo la yidhaahdo
Yibnaa oo u dhaxaysa (Casqalaan iyo
Yaafa)markay ahayd taariikhdu 23
October 1947kii ,Dagaalkii u
dhexeeyay Carabta iyo Yuhuuda markii
uu dhacay 1948 ayaa reerkii
Al rantiisi ka qaxeen deegaankii ay
daganaayeen oo waxay u wareegeen
dhanka marinka Qaza gaar ahaana
Xerada qaxootiga ee Khaanuunis
waxana markaasi da'diisu ahayd 6
bilood oo kaliya waxaa uu ku soo
dhex bar baaray Cabdicasiis Al
rantiisi 9 caruur ah oo walaalihiis
ah.
Markii uu ku biiray wax barashada
Waxaa uu ku biiray School hoos yimaada
Haayada u garkaariada iyo shaqo siinta
qaxootiga Falastiiniyiinta isagoo ay
da'diisu tahay 6 sano,isla markaa
reerkiisa ayaa waxay ku cadaadiyeen
in uu u shaqeeyo si uu gacan uga gaysto
luqmadul Caysha ay ku tiirsan yihiin
maadaama ay yihiin dad qaxooti ah,nasiib
wanaag Cabdicasiis Al Rantiisi waxaa uu
soo afmeeray wax barashada Dugsiga Sare
sanadkii 1965kii,waxaa uu sii
watay wax barashadiisa Sare isagoo arday
ka noqday Jaamacada Al Al iskandariya ee
dalka masar kulliyada Caafimaadka waxaan
uu ka qalin kabiyya sanadkii 1972kii,isagoo
helay shahaadada Masterka qaybta
caafimaadka ,waxaa uu shaqo ka bilaabay
Isbitaalka Naasir oo ku yaalay xerada
Khaan Yuunis. 1976kii
isagoo noqday dhakhtar u gaar ah
daawaynta caruurta.
Noloshiishii iyo fir circoonada dhanka
siyaasada iyo Shaqadiisii.
-Waxaa uu ahaa Aabe dhalay 6 caruur ah
oo 2 ka mid ahi yihiin wiilal halka 4na
ay yihiin gabadhu.waxaa uu ka soo
shaqeeyay haayadu kala gadisan oo ay ka
mid tahay xubinimo gudiga maamulka
Islaamiga ah,midowga dhakhaatiirta
Carbeed ee Marinka Qaza,iyo waliba Bisha
Cas ee falastiin.
- Dr Cabdicasiis Al Rantiisi, waxaa
uu ka soo shaqeeyay Jaamacadda Qaza
tan iyo intii la furay sanadkii
1978kii isgoo ka dhi jigi jiray
Coursooyin ku aadan science-ka iyo
geneticska iyo parasitologyka.
Sanadkii
1983kii ayaa
xabsiga la dhigay ka gadaal markii
lagu eedeeyay inuu ka dhaga adkaaday
bixinta cashuurta uu siinayo
dawladda Israa'iil,[Taas oo ay ka
wadeen Yuhuudu Jiziyada Islaamku ka
qaadan jiray dadka aan muslimiinta
ahayn mid la mid ah] dhibkaa iyo
saxariirka ay ku jireen dadka
Falastiiniyiinta ah ee gacanta
gumaysiyga Yuhuuda oo ay bari
gantaalaan dowladaha islaam diidka
ah ee Reer Galbeedku ayaa uu u dul
qaadan kari waayay taas oo lagu
soo xasuusan karo Soomaali ahaan
[Markii Sayid Maxamed Cabdulle Xasan
oo ka yimid Dhanka Yemen ay
ciidamadii Gumaysiga ee Ingiriisku
ameern markii uu ka soo dagay carada
Soomaaliyeed dagada Magaalada
Barbara inuu bixiyo lacag,balse
markiiba ka dhaga furaystay oo
diiday oo ay u bixiyeen The Mad
Mullah Wadaadkii waalnaa isla
markaana markii uu arkay dhibka ay
ku wadaan dadka soomaliyeed
aroorsaday ciidan la dagaalama oo
aan wada xasuusano dagaaladii oo la
galay ee lagu khaarajiyay
Gumaysitihii madaxdii ugu saraysay
oo uu ka mid ahaa Kofil]Sidaa si la
mid ah ayaa ku dhacday Dr
Cabdicasiis Al Rantisi oo dalkiisii
ayaa lacag baad ah loogu sheegtay
isagoo ay ku kaliftay dantu in uu ka
dhaqaaqo waxii uu soo bartay inoo ku
shaqeeyo inta laga xoraynayo dhulka
falstiin.
Waxaa gacan lama
ilaabaan ka ka gaystay samaynta
Ururka Iska caabinta Islaamiga ah ee
(Xamaas)Sanadkii 1987kii
markii uu bilaabay dhaq dhaqaaqa
siyaasada xorimada doonka ah iyo Aas
aaska Xamaas ayaa sanadkii
1988 ay xabsiga dhigeen
Yuhuuda iyadoo ku eedeeyay in uu ka
qayb qaatay falal ka dhan ah
Israa'iil waxaanu ku jiray muddo
laba sano waxaana ooda laga qaaday
sanadkii 1990,isla
sanadkaasi ayaa mar kale xabsiga
lagu celiyay waxaanala soo daayay,
1992
. Nin dhulkiisii hooyo laga
tariixlay buu noqday sanadkii
1992 ayaa isaga iyo
400 oo qof oo ka
tirsanaa Ururka iska caabinta
Islaamiga ah ee Xamaas iyo Ururka
Jihaadul Islaam laga tarxiilay
dhulka falstiin iyadoo loo gudbiyay
dhanka koonfurta Lubnaan, halkaasoo
ahayd meeshii uu magaciisu ku soo
shaac baxay kaddib markii uu af
hayeen u noqday dadka laga tarxiilay
balse markii oo ka soo laabtay ayaa
ay mar kale ciidamada Yuhuudu
qabteen isagoo xirnaa ilaa sanadkii
1997 waxaana uu ka
soo baxay xabsiga Kaddib markii uu
xabsiga ka soo baxayna waxaa xabsiga
haddana dhigay xukuumadda
Falastiiniyiinta ee ka jirta Qasa
iyo Daanta galbeed halkaasoo dhawr
jeer lagu celceliyay iyadoo marka uu
ka soo baxaba mar kale lagu
celinayay wuxuuna guud ahaan ku
jiray celcelis ahaan 27 bilood.
Isku daygii
dil ee uu ka bad baaday Shahiid
Rantiis iy Sahiid Axmed yaasiin
Bishii Juun 2003dii
ayaa waxaa oo ka bad baaday Dr
Rantisi isku day dil oo ay fuliyeen
diyaaradaha Yuhuuda waxaana ka soo
gaaray dhaawac isaga iyo wiilkiisa
oo la socday,isku dayo dil iyo
weeraru argagaxiso nimo ah ayaa ay
sii wadeen Yuuudu ilaa ay ka dileen
Hogaamiyihii Ururka Xamaas ee
Ruuxiga ahaa Shahiid Shiikh Axmed
Yaasiin
22kii Maarso 2004ta, 23
March 2004 ayaa Dr Cabdi
casiis Al Rantisi loo doortay
Gudoomiyaha Ururka iska caabinta
Islaamiga ah ee (Xamaas) waxaana oo
balan qaaday in intaam ama aargsoosi
loo samayn doono Shahiid Yaasiin.
waxaa
Shaiiday Rantiisi iyo labo qof oo
duqayn diayaa,Qabriga Rantiisii oo
ay caruur u ducayayaan
Balse Waxba kama danbayn Shahiid
Rantiisi Shahiid Yaasin mudu bil ah
buu ahaa Gudoomiyaha Xamaas waxaana
uu raacay wadadii uu maray Shahiid
Axmed Yaasin waxaana ay diyaaradaha
ciidamada Yuhuuudu ku rideen
bambaanooyin gaari uu saarnaa
17kii Abril 2004ta
ayuu ku geeriyooday waxaana halkaasi
oo kale oo ku shahiiday labo qof oo
kale oo lasocotay Cabdicasiis Al
Rantiisii.
Maydka Shahiidka oo la wado Janadii
eeba ha geeyee,Maydka Rantiisi iyo
labadii qof ee la shahiiday.
Maydka Shahiid Cabdicasiis Al
Rantiisi waxaa ka qayb qaaday
kumaaan qof oo falastiiniyiin ah
janaasada lagu tukaday,waxayna ka
bilaaabeen socodka Isbitaalkii oo
yaalay Maydkiisu ee (Daarul
Shifaa)waxayna sii mariyeen
gurigiisii si ay eegida ugu danabyso
isha u saaraan caruurtiisii iyo
xaaskii oo daganaa Xaafada
(Ridwaan)waxaana la sii marsiiyay oo
kale Maydka Shahiida oo garbaha lagu
sido Masaajidka wayn ee ku yaala
Bartamaha Magaalada Qaza ee Al
Cumayri iyadoo dadkii ay meel ay
kala maraan waayeen janaasada
salaadii lagu dukanayay, EEBE ha u
naxariistu Cabdicasis Al Rantisi,
Asbuucii hore ayaan waxaan
Is bar bardhig ku samaynay DFKMG ee
Soomaaliya +iyo Ururka Fatax ee
Falastiin maantana waan is bar
bardhigaynaa mar labaad dhanka kale.
Maalmahaan waxaa aad u cakiran
xaalada dhulka falastiin oo ay isku
hayaan kooxda ugu taageerada Badan
ee Xamaas sida maxaakimtii islaamiga
ahayd ee laga awooda roonaaday ay ku
ahaayeen dalka soomaaliya waxaana
caqab ku noqday Xamaas Dowlad u
shaqaysa danaha dowlada jecel kala
fogaanta umadaha islaamka ah hadii
ay midoobaan ay dhib ugu jirto,sidaa
darteed ayaa habeenimadii sabtida
ahayd Xusni Mubaarak waxaa uu
dhaliilay Kooxda Xamaas oo uu ku
tilmaamay in ay afganbi ku
samaynayan dowlada Abaas.
Marwaan Al Barquuthi oo ka mid ah
Ururka Fatax oo ku xiran xabsiga
Yuhuuda ayaa isagu waxaa uu
taageersan yahay Kooxda Iska
caabinta Islaamiga ah ee ''
Xamaas''iisagoo ka hor yimid
maamulka cusub ee Fatax ee uu
madaxda ka yahy Maxmuud Cabaas,ka
dib markii uu cabaas ka leexday
jidkii Yaasir Carafaat ee ku
dhisnaa Xoraynta Dhamaan dhulka
falasteen markaasina caasimdiisu
noqotu Qudusta la haysto.
Mr Marquusthi ayaa waxaa lagu
tilmaami karaa inoo yahay nin
muwaadin ah oo muwaadin nimadiisa
ogteed xabsiga loo dhigay ka dib
markii la arkay inoo yahay nin
doonaya xoraynta dhulalka la haysto
ee Falastiin,oo ay caasimad u tahay
Qudus,halka Madaxa Fatax ee Iminka
Abuu Masin oo yahay nin magaalada
Raamalah ee ay ku taalo madaxtooyada
ugu wayn ay tahay magaalo madaxda
Falastiin halka uu ka aamusy dhulka
la haysto ee falastiiniyiinta taas
ayaa waxay la mid ahay hadalkii
Raisiul wasaare Prof Cali Mohamed
Geedi ee uu 2005kii
dabayaaqadiisii British Broadcasting
Corporation u sheegay in ay soomaali
dhul ma maqan jirin oo isla
markaana Somaliland hadii la aqoon
sado ay aqoonsanayaan taas oo ay
dadku wal wal ka muujiyeen.
Hogaamiyahaan ka tirsan Ururuka
Fatax ee ku jira Xasbiga Yuhuuda Mr
Marwaan Barquuthi ayaa gabi ahaaba
ka hor imaadsan sida uu sheegay
Fatax ka dib markii ay la dagaashay
kooxda Xamaas isla markaana isku
dayday in ay afgami ku samauyso
Ismaciil Haniyaha Raisul wasaaraha
Sharciga,waxaana uu la mid yahay
Barquuthi xubnaha ka tirsanaa
dowlada ee la casilay ee iminka la
magac baxay Baarlamanka Xorta ah ee
uu Shariif Xasan Shiikh Aadan
Gudoomiyaha u yahay isla markaas
xiligii ay dowlada ka tirsanayeen
ayay ka soo hor jeedeen siyaasada
dowlada FKMG ah ee ku aadanayd
ciidamada ay soomaalidu u taqaan
cadowga ugu wayn ay soo galisay
DFKMG .
Isku soo wada duub ka tirsanow ka
hor imaad danta umadaada owgeed ayay
ku shaqeeyaan Marwaan Barquuthi iyo
Xunbaha baarlamanka sida uu qoraal
soomaaliyeed qoraal ku sheegay.
Dhamaad
Maxamed Cabdi Maxamed Bootaan
Botaan1@hotmail.com