Puntland waxay ka mid
tahay dalka Soomaaliya
Anigoo tixraacaya shirarkii
jaraa'id oo ay kala qabteen Ra'iisulwasaaraha Soomaaliya iyo
DGPL maalmihii 28ka iyo 29ka bishii August 2005ta, waxaan
qoraalkaygaan ku muujinayaa ka dib:
1 - Markii aan arkay Qaybta 1aad/qodobka
2aad/faqraddiisa 4aad ee Dastuurka Puntland oo u qoran
"Puntland waa qayb ka mid ah Soomaaliya xil ayaana ka saaran
baadi goobka iyo dhawridda dawlad Soomaaliyeed oo ku dhisan
habka Federaalka."
2 - Markii aan arkay Qaybta 1aad/ qodobka 10aad/faqraddiisa
1aad ee Dastuurka Puntland oo u qoran "Puntland waxay ka mid
noqoneysaa dawla
Soomaaliyeed oo habka Federaalka ku dhisan."
3 - Markii aan arkay isla qodobka 10aad/faqraddiisa 2aad ee
Dastuurka Pl oo u qoran "Waxay dawladda PL ku
wareejindoontaa dawladda federaalka ah waxyaabaha ay ka mid
yihiin: Arrimaha Socdaalka, Difaaca, Siyaasadda dibedda,
Istaambada Boostada, Lacagaha, habka cabbirka."
4 - Markii aan arkay Qaybta 1aad/ qodobka 3aad/faqraddiisa
2aad ee axdiga dawladda federaalka ku meel gaarka ah ee
Soomaaliya ee u qoran "AxdigaDFGS waa xeerka ugu sarreeya oo
ay hoos yimaadaan dhammaan hay'adaha iyo qof kasta waxaana
meelmarinaya sharciga Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya oo
dhan. Xeer kasta oo aan la socon karin ama ka hor imaanaya
Axdigan wuxuu noqonayaa wax kama jiraan."
5 - Markii aan arkay Qaybta 7aad/qodobka 61aad/faqraddisa
9aad ee isla axdigan oo u qoran "Golaha shacabka ayaa ah
ansixiyaha heshiisyada caalamiga ah."
6 - Markii aan arkay Qaybta 9aad/qodobkiisa 83aad/faqraddiisa
1aad ee isla Axdigan oo u qoran "Khayraadka dabiiciga ah ee
dalka sida macdanta, Biyaha, Dhirta iyo Xayawaanka waa hanti
qaran , sharci ayaana caddaynaya qaabka ugu wanaagsan oo
loogu manaafacaadsanayo."
7 - Markii aan arkay "Shedule 1." ee ka hadlaya awoodda DFGS
qodobkiisa 9aad oo khayraadka dabiiciga ah."
8 - Markii aan ka waayey Dastuurka Puntland meel uu uga
hadlayo Khayraadka dabiiciga ah.
9 - Markii aan arkay Qaybta 4aad/qodobka 19aad/faqradiisa
4aad ee Axdiga DFGS, Qaybta 13aad/qodobka 88aad/faqraddiisa
3aad ee isla Axdigan, Qaybta 12aad/qodobkiisa 89aa/faqraddiisa
14aad ee isla Axdigan oo ah kuwii ay cuskatay Dawlad
goboleedka Puntland oo aan innaba awood u siinayn maamulka
Puntland in gali karto heshiisyo ku aaddan khayradka
dabiiciga ah, in Ra'iisul wasaraha DFGS uu ka gar leeyahay
DGPL uuna mudanyahay in isaga laga siiyo raalli gelin
hadalkii ka soo yeeray madaxda gobolka Puntland.
Waxaan ku boorrinayaa Ra'iisulwasaaraha dawladda Soomaalida
in uusan uga haybeysan cidna mas'uuliyadda saaran uusanna u
qaadan arrin shakhsi ah arrimaha ay dhalinayaan duruufaha
dalka ka jira.
Talo ku
wajahan madaxda Puntland
Waxaan talo
ugu soo jeedinayaa Dawlad goboleedka Puntland in ay dhawrto
Axdiga u qoran gobolka iyo Axdiga DFGS ee reer Puntland ay
wax ka qorteen.
Waxaan u soo jeedinayaa madaxda maamulka Puntland in ay
muujiyaan mas'uuliyad ayna xushmeeyaan magaca dadka reer
Puntland oo ay wakiilka ka yihiin ahna runtii hooyada
midnimada ummadda Soomaaliyeed ayna ka muuqato Axdiga ay
qorteen.
Waxaan dareensiinayaa maamulka Puntland in ay ahayd sababtii
dadka Puntland ay u doorteen nidaamkan federaalka in ay ku
jirto maslaxadda guud ee ummadda Soomaaliyeed iyo tan
gobolkaba iyadoo la baahinayo awoodda wax qabad ee dawladda
iyo dhaqaalahaba si ummadda Soomaaliyeed jiritaankeedu uusan
ugu xirnaan hal magaalo iyo maamul kaligi taliye ah.
Sidaas darteed ma ahan in la marin habaabiyo arrinkaas isaga
ah oo loo macneeyo in gobol kasta iskiis u madax bannaan
yahay oo siduu doono yeelayo.
Waa inuu ahaadaa xeerku midka ummadda kala haga waxaan
gundhig u noqonaya Axdiga qaranka. Bal ka warrama haddi
gobollada Puntland mid kasta nin marooqsado oo uu yiraahdo
wixii khayraad ku jir gobolkan annagaa heshiis ku galeyna
mana dhageysaneyno Moaamulka Puntland. Saw jid kuma aha
maamulka Puntland arrintaasi haddii ay iyagu bilaabaan
marooqsi iyo in aan axdiga la raacin. Sawse ma ahan horseed
qalloocan oo burbur keeni kara.
Waxaan u
arkaa in maamulku ku degdegey isagoo raalli iga ahaanaya
jawaabtii uu ka bixiyey war saxaafadeedkii Ra'iisulwasaaraha
isla markaasna ay habboonayd in arrimaha khuseeya dawladda
Soomaaliya looga wada hadlo xafiisyada dawladda aan laguna
khasbin Ra'iisulwasaaraha in saxaafadda uga hadlo arrimahaas
iyadoo ka imaanaysa awood la'aanta dawladda federaalka oo
aan weli amarkeeda fulin karin.
Talo ku
aaddan dadweynaha Puntland
Waxaan kula
talinayaa dadka reer Puntland in ay ka feejignaadaan in loo
adeegsado arrimo keeni kara khilaaf hor leh oo Soomaaliya ku
soo biira oo aan marna loo adeegsan caaddifad gobol iyo mid
qabiil, taas oo aan ahayn maslaxadda ummadda Soomaaliyeed
iyo midda gobolkaba.
Waxaan idin
xusuusinayaa in Aabbayaashiin ay ahaayeen kuwii u soo
halgamey gobonnimada iyo midnimada ummadda Soomaaliyeed
ayanna ahayn arrin la dhayalsado ama la dhaafsado manfac aan
aan cidina ku waareyn.
Gabagabo
Waxaan
ra'yigayga ku sheegayaa in Soomaaliya ay tahay mid aan loona
baahnayn in si qaldan loo isticmaalo nidaamka federaalka ah
oo tijaabo ku ah ummadda Soomaaliyaeed. Midnimada Soomaaliya
waa lama taabtaan mana aha wax ay shaki gelin karto
dagaalladii sokeeye ee ka dhacay dalku.
Waxaan u
rajeynayaa ummadda Soomaaliyeed in ilaahay uu xaqa waafajiyo
iimaankana ku sugo uuna ka dhigo kuwii quud xalaal ah u
raadiya ubadkooda.
Inj.Saciid Dhafuuje
dhafuuje@filajnet.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan Kor
ISHA: Radio Garoowe | Sept
1, 2005
| 
Daabaco
Boggan | Print
