SHEEKH AY SI WEYN SOOMAALIDA MINNESOTA U SHARFAAN
Culumada iyo wadaaddada Soomaaliyeed ee ku nool
dalalka galbeedka ayaa dowrkooda ahayn mid sinnaba la dhayalsan karo, hadday
noqon lahayd wacyi gelinta iyo baraarujinta xagga diinta ee ay siiyaan
walaalahooda soomaliyeed ee ku dhaqan dalalkan aan laga aqoon dhaqan islaam
iyo mid soomaaliyeed-toona. Waxay agaasimaan oo ay soo qabanqaabiyan shirar
waaweyn oo dadweynaha soomaaliyeed ay ka helaan baraarujin diineed iyo
wacyigelin ballaaran, iyagoo sidoo kalena xil iska saara islaaxinta iyo
midnimada.
Sheikh C/Raxmaan Shariif
Haddaba, waxaan dorraad nasiib u yeeshay inaan
magaallada Minneapolis ee gobolka Minnesota saacado badan kula qaato Daaciga
iyo sheekha soomaaliyeed Sh. Cabdiraxmaan Shariif Maxammed oo ka mid ah
aasaasayaashii xarunta Masjidka ee Darul-Hijrah ee uu imaamka ka yahay,
sidoo kalena ka mid ah culumada waaweyn ee sida weyn looga yaqaan
magaalooyinka mataanaha ee Minneapolis iyo St.poul ee gobolka Minnesota ee
dalka Mareekanka.
“Ibrahim ku soo dhawoow magaallada Minneapolis” ayay
ahayd hadalkiisii ugu horeeyay ee uu igu yiri, kadib markii uu si dhoweyn
hufan ku jirto uu ii salaamay, dabadeedna waxaan qaadanay gaarigiisa,
innagoo aadnay maqaayad lagu magacaabo Holy land kuna taalla bartamaha
magaallada Minneapolis. Waa maqaayad aan u qaatay inay leeyihiin dadyow ka
soo jeeda Falastiin, maadaama derbiyada ay maqaayadda surnaayeen sawiro
tilmaamayay Baytka barakaysan ee Masjidka Al-Aqsaa.
Waxaa innagoo fadhina maqaayadda noo timid gabar
soomaaliyeed oo aan xijaabnayn, si maamuusid soomaalinimo ku jirto ayay
nooga qortay dalabaadkeenii, waxayna iyadoo dhoola-caddaynaysa ku tiri
sheekhii aan martida u ahaa “taloow ma adigaa wadaadka aan dhowr jeer
wacdigiisa ka dhagaystay taleefishinada lookalka ah ee soomaalida”.
Muusoodka uu shariifka u celiyay gabadha ayaan ka dhadhansaday inuu isagu
yahay qofkaas ay gabadha sheegayso, sidiina ayay noogu keentay cunto carbeed
aad u macaaneed, iyadoo nagu oranaysay “maadaama aad community-ga wax weyn u
qabatid ayaan discount fiican annigana idiin siinayaa”. Waxay ahaayeen
hadallo qiimo badan oo tilmaan cad iga siiyay sumcadda uu sheekha ku dhex
leeyahay bulshadiisa.
Intaan qadaynaynay wuxuu imaamka warbixino iga
siinayay guud ahaan xaaladda Jaaliyadda Soomaaliyeed ee ku dhaqan gobolka
Minnesota. Waa gobolka ay soomaalida ugu badan Mareekanka ay deggan yihiin.
Waxaa ku yaala masaajidyo badan oo ay maamulaan soomaalida, waxaa garab
socda xarumo kale oo waxbarasho ay misna maamulaan soomaalida. Jaamacadda
weyn ee Minnesota iyo kuwa kaleba iyo macaahidyada kale ee gobolka ku yaalla
waxaa si weyn uga dhex muuqda boqollaal soomaaliyeed, halka goobaha
shaqooyinkana ay sidaas oo kale ugu badan yihiin. Xarumo ballaaran oo
ganacsi ayaa ku yaala magaallada Minneapolis, ayna ka mid yihiin suuqyada
Mall-ka 24 iyo mall-ka Karamel. Taksiileeyda shisheeyaha ee gobolka
Minnesota ugu badan waxaa raqamka koowaad kaga jira soomaali, codadka
soomaalida xilliyada doorashooyinka ay jiraan waxaa hunguriyeeya siyaasiyiin
waaweyn oo madax ka ah gobolka.
Waxaasi oo dhan miyaynan ahayn guulo waaweyn oo ay
gaareen soomaalida Minnesota ayaan weydiiyay sheikh cabdiraxmaan Shariif,
wuxuuna iigu jawaabayay “haa waa sax, waana run inay yihiin wax lagu farxo,
hase ahaatee waxaan ku taamayaa inaan arko guulo ka sii waaweyn kuwaas,
dabcan dhalinta labaatan jirrada ah ee taksiilayda ah waxaan jeclaan lahaa
inaan arko iyagoo safafka hore kaga jira kulliyadaha kala duwan ee
Jaamacadaha gobolka, inay waxbartaan waxay anfacaysaa iyaga iyo dadkoodaba,
hase ahaatee shilimaadka ay shaqada ka helaan ma wada deeqi karto dadkooda
ku dhibaataysan meel walba, boqollaalka daadsan xabsiyada iyagana ma joogaan
meeshii aan la rabay, burburka weyn eek u soo badanaya qoysaska soomaaliyeed
ayaan ahayn iyagana kuwo wata farxad” ayuu yiri Shariifka, iyadoo dhowrkii
daqiiqadood oo uu hadlaba ay u soo dhacayeen taleefano kaga imaanayay
qaybaha kala duwan ee jaaliyadda Soomaalida Minnesota.
Qaarkood waxay la yeelanayeen ballamo gaar ah oo la
xidhiidha arrimaha qoyska, qaar kale waxay ahaayeen weriyayaal soomaaliyeed
oo ka socda taleefishinada soomaalida ee Minneapolis, halka kuwo kalena ay
ahaayeen hooyooyin soomaaliyeed oo sheekha talooyin ka weydiisanayay
arrimaha tarbiyadda ubadkooda.
Saacado badan oo uu ugu adeegi jiray Jaaliyadda inuu i
siiyay ayaan si hoos ahaan uga mahad celiyay sheekha, waxaana sii wadannay
sheekadeenii inoo socotay, annigoo si toos ah u weydiiyay dowrkiisa waxqabad
ee kaga aaddan Darul-hijrah, wuxuuna yiri “waxaan ahay imaamka masjidka,
khudbada jumcada iyo duruuso kala duwan oo ka kooban fiqhi, xaddiis iyo
tafsiirba ayaan ka jeediyaa masjidka, waxaan kaloo duruus khaas ah siiyaa
dhalinyarada teenage-ka oo wiilal iyo gabdho ka kooban, waxaa ii dheer
saacado ay dadka i weydiiyaan masaa’il diinni ah oo aan jawaabo ka siiyo,
waxaa intaas ii dheer annigoo arday ah”, ayuu yiri isagoo ii
dhoola-caddaynaya.
Sida uu sh. Cabdiraxmaan Shariif iigu sharxay Xagga
waxbarashada iyo duruusta ayaa waxay u kala qaybsan yihiin sidan hoos ku
xusan:-
- Dugsiga Salaaxuddiin
waxaa dhigta arday gaaraysa 250-300 qof, waxayna ku dhigtaan isla
xarunta masjidka Darul-Hijra
- Dugsiga Al-Xikmah oo
isla dabaqa 3-aad masjidka ku yaala, waxay ardayda dhigtaan maalmaha
isniinta-khamiista
- Dugsiga Al-ixsaan oo
la dhigto maalmaha sabtida iyo axadda
- Iyo ugu danbeyntii
Dugsiga sare ee dadka waaweyn laguna magacaabo Iqra, waxaana dugsigan
lagu dhigtaa maaddooyinka cilmiga ah ee dugsiyada sare lagu qaato,
hadafkuna waa inay ardayda ka qaataan shahaadooyinka dugsiga sare.
Dugsiga Iqra wuxuu ku yaala meel ka baxsan xarunta Darul-Hijra, wuxuuna
furan yahay laga billaabo maalin walba 2-da duhurnimo ilaa tobanka
fiidnimo .
Sheekh Cabdiraxmaan Shariif wuxuu kaloo ii sheegay in
xarunta Darul-Hijra ay soomaalida ka caawiso barnaamijyo ay ka mid yihiin
caafimaadka, waxayna howshan la kaashadaan dhaqaatiirta soomaaliyeed ee
deggan Magaallada Minneapolis iyo xarumaha caafimaadka ee gobolka.
“Xarunteena Darul-Hijra waxay dadka si billaash ahaan uga caawiyaan
baaritaano caafimaad, waxaa noo jooga dhaqaatiir iyo kalkaalisooyin sameeya
baaritaanada cudurada macaanka/sokorta iyo baaritaanada guud ee caruurta
iyo dhalinyarada, dadka qaba dhiig-karka iyo sokorta waxay fursad u helaan
inay sokorta iyo dhiigaba iska cabbiraan inta ay masjidka joogaan, qofkii
laga helo xanuun ama cudur kale waxaan toos ugu gudbinaa dhaqtarkiisa
khaaska ah” ayuu yiri Sh. Cabdiraxmaan oo mahad ballaaran u soo jeediyay
dhaqaatiirta iyo kalkaalisooyinka howshan si Alle dartii ah ugu istaagay.
Waxaa dhaqaatiirtaas safka hore kaga jira Dr. Osman
Harare iyo Faiza Aziz.
Waxaa sidoo kale ka mid ah waxqabadka uu masjidka
dadka u qabto urur hoos yimaada masjidka oo ay leeyihiin dhalinyarada
wiilasha iyo gabdhaha soomaalida. Waa guddi u taagan isku xirka dhalinyarada
iyo ilaalinta dhaqanka soomaalida ee suubban, iyagoo dhinaca kalena abuura
xiriir wanaagsan oo ka dhex dhaca waalidka iyo caruurtiisa. “dhalinyaradan
waxaan siiyaa duruus joogto ah, waxayna leeyihiin maamul masjidka hoos
yimaada, hase ahaatee dhammaan howlaha iyo xafladaha/shirarka ay qabanayaan
waa kuwo iyaga u madax bannaan, waxay soo saaraan wargays ku qoran afka
ingiriisiga, keliya waxay innaga noogula soo noqdaan wixii talooyin ah” ayuu
yiri sheekha, isagoo soo bixiyay joornaalkii ay dhalintu daabaceen oo aan si
weyn ula dhacay qaabka tayaysan ee uu joornaalka u qornaa. Luqad hufan oo
qaab suxufunimo loo qoray ayaan ka aqriyay maqaalladii ay indhahayga soo
jiiteen, waxayna qorayaasha ahaayeen oo wada dhalinyaro ahaayeen ay da’dooda
u dhaxaysay 12-18 jir.
Barnaamijyada dhalinyarada u khaaska ah ayuu uu sh.
Cabdiraxmaan Shariif ku sheegay inay ka mid yihiin kulan joogto ah oo uu la
yeesho dhalinyarada, kulankan oo ay dhalintu ku kororsadaan aqoonta diinta
islaamka iyo qaadasho nolol bulsho oo islaami ah. Waxay kaloo dhalintu soo
diyaariyaan xaflad ama shirweyne ay qabtaan labadii billoodba mar, iyagoo
shirka ku soo casuma aqoonyahanno dhalinyaro ah oo goobtaas ka soo jeediyo
muxaadarooyin ruuxi ah, waxaana muxaadarooyinkan garab socda madaddaalooyin
xiiso leh, isla markaasna waafaqsan akhlaaqda islaamka.
Waxaan intuu sheekha hadlayay is weydiinayay, taloow
imisa saacadood ayuu sheekha siiyaa qoyskiisa iyo naftiisa, haddana waxaan
isku qanciyay inuu arko meel aad uga fog aragtidayda, inuu arko dadkiisii oo
u baahan in waqti badan lagu bixiyo si loogu soo xiro Rabbigooda iyo diinta
ay u nasiib sheeganayaan, in uu intuu ka awoodo badbaadiyo qoysaska
soomaaliyeed ee intooda badan burburay ama burburka qarka u saran, waxaan
isku qanciyay inuu is tusayay dhalinyarada ay dilootay mukhaadaraadka iyo
maandooriyayaasha kala duwan, isla markaasna aanan haysan wax u nasteexeeya,
waxaan isku qanciyay inuu ku faraxsan yahay inuu hayo howshii Nebiyada
nabadgelyo iyo naxariis dushooda Allaha yeellee, oo uusidaas darted ay lama
huraan tahay in loo huro wax walboo qaali ah.
Saacad iyo bar kadib oo aan ku jirnay wareysi iyo
cuntayn ayaan markii danbe wuxuu sheekha i keenay masjidkii uu imaamka ka
ahaa ee Xarunta Darul-Hijrah, markii uu yimidna waxaa sheekha daqiiqado
gooni gooni shirar la qaadanayay odayaasha iyo soomaalidii joogtay, mid
welibana wuxuu ka helayay ulajeeddadii uu ka lahaa. Odayaasha,
dhalinyarada, wadaaddada rag & dumar-kooduba, iyo kuwa aan lagu
arag markay arkaan sheekh Cabdiraxmaan Shariif waxay ula qaabilyeen salaan
iyo maamuusid, isaguna wuxuu mid weliba ku dadaalayay inuu
gaarsiiyo dhambaalka dacwadeed ee uu xanbaarsan yahay.
Darul-Hijra ma ahan
oo keliya masjid lagu tukado, hase ahaatee xarun caafimaad, waa xarun
waxbarasho, waa xarun bulsho iyo dhalinyaro, waa xarun laga helo dhammaan
baahiyaha ay bulshada u baahan tahay. Waa xarun ay soomaalida gateen oo
dowr fiicana uu webkeena somalitalk ka cayaaray. Waa masjid qaadaya ku
dhowaad 1000 qof oo dad ah, waxaa lagu tukadaa xagga sare iyo xagga hooseba,
wuxuuna sh. Cabdiraxmaan Shariif isagoo mahadsan igu soo wareejiyay dhammaan
qaybihii uu masjidka ka koobnaa, waxaana booqashadayda masjidka soo
gabagabeeyay annigoo faa'iidooyin iyo casharo ka soo qaatay la kulankaygii
aan la yeeshay sheekha ay soomaalida Minnesota sida weyn u sharfaan.
 Ibraahim Saalax
Email:
ibra88@hotmail.com
Minneapolis, MN, USA
Faafin: Somalitalk.com | Aug 4, 2007
 DIINTA
ISLAAMKA OO SI WEYN UGU FIDAYSA MAREEKANKA..
WD: Ibrahim saalax |
