Gender: Dhagartii loo maleegay haweenka.
Dabayaaqadii iyo kadib burburkii dawladii khilaafada
muslimiinta ee cusmaaniyiinta waxaa ku bilaabmay umada muslimiinta ah fawdo iyo
jahawareer, hadii ay ahaan lahayd boobkii guumaysiga ee khayraadka muslimiinta,
hadii ay ahaan lahayd duulaano maskaxeed oo bulshadii dayacnayd looga
faa'iidaysto in lagu habo ama lagu qulaamiyo maskaxdooda, si aysan fursad ugu
helin in ay dib isugu abaabulaan oo markale lasoo noqdaan madaxbanaanidii iyo
sharaftii ay lahaayeen.
Duulanadaas maskaxeed oo runtii ka xun kana dhibaato badan kuwa jidhka intiisa
kale lagu qaado ayaad moodaa in ay reer galbeedku xooga saareen, sidaa aawadeed
ayaa waxay aad isugu taxaluujiyeen in ay maskax ahaan uga fogeeyaan wixii fikir
ah ee ay is yidhaahdaan, waxay muslimiinta u horseedi kartaa in ay dib ugu soo
ceshadaan madaxbanaanidoodii.
Waqtigu inooma saamaxayo in aan taxno qaybaha kala duwan ee uu ka koobanyahay
dagaal maskaxeedka ay reer galbeedku ku hayaan umada muslimiinta. waxaanse isku
dayi doonaa hadii rabi ogolaado in aan wax ka nidhaahno mid ka mid ah
daagaladaas khaas ahaan gabadha muslimka ah.
Maxaan u dooranay gabadha
Qiimaha gabadhu u leedahay bulshadu ma ahan wax ka dahsoon, hadiiba ay raga
qaarkiis ka qarsoontahay xaqeedu kama qarsoona qiimaheedu, ruuxii dafira in ay
gabadhu laf dhabar u tahay bulshadana waa ruux is indha tiraya ama aan
garanahayn qiimaha ay lafdhabartu ugu fadhido qaabdhiseedka jidhka. Rasuulkeena
muxamed SCW waxa uu yidhi "Janadu waxa ay hoostaalaa gomadaha
hooyooyinka", waxaa iyana dadka sida fiican u dareensan qiimaha gabadha
fahmayna muhimada ay u leedahay bulshada ay kusoo gudbiyeen dareenkooda
habsuugaaneed si ay isaga dhaxlaan jiilasha is daba socda ee bulshadu, waxaa
kamida ragaas abwaanka wayn ee max'ed ibrahim warsame hadraawi, kaas oo qiso
dheer oo isaga shakhsi ahaan ula kulantay ka bacdi ka tiriyay heestan dhaxal
galka ah.
Wuxu yidhi abwaanku:-
Hooyoy la'aantaa
Adduunyadu hubaashii
Habeen kama baxdeenoo
Iftiin lama heleenoo
Dadku uma hayaameen
Xiddig hawd ka lulatiyo
Sida haad ma fuuleen
Dayax heego joogo
Hubka laguma tureen
Hawo laguma gaadheen
Cirka hirar ka muuqdoo
Hooyoy addoomuhu
Halkay maanta joogaan
Adigow horseedoo
Intaad hanad xambaartee
Haaneedka siisee
Horaaddada jaqsiisee
Habtay baan xisaab iyo
Tiro lagu helayn.
ilaa dhamaadka heesta . . . . . .
Masoo koobi karno hadalada mahadhooyinka ah ee laga yidhi dumarka iyo ahmiyada
ay u leeyihiin nolosha aadanaha oo dhan. Intaas hadaan kaga baxno iftiimintaas
waxaa aan si toos ah u guda gali doonaa mawduuca uu sida tooska ah uga hadlayo
maqaalkani oo ah aragti ka timid reer galbeedka, hadana la doonayo in loo soo
gudbiyo bulshada muslimiinta ah, kaas oo ah waxa ay ugu yeedhaan GENDER. hadaba
waa maxay GENDER?
Maxayse tahay ujeedada laga leeyahay hirgalinta falsafadaas?
Gender waa falsafad casrigan soo baxday oo ay reer galbeedku aad u faafiyaan,
waxaana ay xooga saaraan sidii dunida muslimka looga dhaadhicin lahaa,
ujeedadeeduna waxay tahay in fawdo laga dhigo qaabbdhismeedka qoyska islaamiga
ah iyo bulshadiisaba. in la badalo fidrada fiican ee aadanaha ee ku aadan
farqiga u dhexeeya labka iyo dhediga. falsafadani waxay ku dhisantahay aragti ah
in ruuxa Lab (nin) Iyo kan Dhedig(gabadh) aan wax farqi ahi u dhaxayn, kala
sarista lakala saarayna ay tahay caado aadanuhu iskii isaga aaminay balse ay
tahay caado la badali karo, ay tahayna in la badalo si ninka iyo naagta aanay
wax farqi ahi ugu dhaxayn.
Waa aragti meesha ka saaraysa in uu jiro wax aabe la yidhaahdo amaba hooyo, waa
aragti meesha ka saaraysa jiritaanka qoyska, waa aragti banaynaysa in ay gabadhu
jidhkeeda xor u tahay oo aanuu khaas u ahayn saygeeda oo kali ah sidaas oo
kalena ninku yahay oo uu nina noqon karo naagna noqon karro. mana aha sida dadka
qaar aaminsanyihiin genderku wax khaas ku ah xoriyadaha gabadha oo kali ah
hase-ahaatee raguna waa sidaas oo kale, laakiin waxaa ku caan ah oo adeegsada
badanaa waa haweenka maadaama oo ay iyagu badanka ku andacoodaan in ay xuquuqi
ka maqantahay. Waxay qormadani hordhac u tahay silsilad qoraalo ah oo inoo
bilaabmi doonta hadii weynuhu ogolaado, taas oo gorfayn doonta Gender-ka, hadii
ay ahaan lahayd ujeedooyinkiisa, Dhibaatada uu u leeyahay bulshada, iwm.
lasoco qaybta 2aad.
Khalid Sheikh
itianman@hotmail.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan
MAQAALLADA
KALE KA AKHRI HALKAN...GUJI.... Faafin: SomaliTalk.com | March 24, 2009 |