Madaxweyne Mbeki oo Qaranka u jeediyey Khudbad iscasilaad ah oo lala
qashuucay.
Madaxdweynaha South Afrika ayaa xalayto jeediyey qudbad si weyb looga
war dhowrayay, taas oo uu si cad ugu qirrey in uu baneeyey kursiga
madaxweynenimada dalka, sidoo kale wuxuu kaga hadlay arrimo dhowr ah.
ANC ayaa magacowday ninkii badali lahaa, halka xibisyada mucaaradka ay
cambaareyn afka furteen.
Xalayto abaaro 07:30pm
ayuu si toos ah usoo fariistey talefishanka qaranka ee mahadada SABC2
iyadoo si weyn loo sugayay, Mbeki ayaa hadalkiisa ku bilaabay go’aankii
ay ANC gaartay ee ahaa in xilka uu isaga tago, wuxuu yiri “55 sanno
ayaan kasoo mid ahaa ANC, iminkana waan ka mid ahay, waanan ka mid ahaan
doonaa, daacad ayaanan u ahay xisbiga, sidaasi darteen waxaan aqbalay
baaqii ay iisoo jeediyeen ee ahaa in aan is casilo, warqada
iscasilaadayda waxaan ku wareejiyey gudoomiyaha Baaralamaanka Mrs.
Baleka Mbete, waxayna dhaqan galaysaa marka baarlamaanka uu soo doorto
qofkii I badalli lahaa” ayuu yiri Mbeki oo aan si miraqsasho lahayn u
hadlayay, wajigiisana laga dheehan karayay shucuur qiiro leh oo dad
baddani ka qashuucisey.
Inta baddan qudbadiisa oo aan sidaasi u dhereyn wuxuu kusoo hadal qaaday
waxqabadkii dowladiisa ay soo qabataya “14 kii sanno ee aan soo ahaa
madaxweyne iyo madaxweyne ku xigeen tan iyo intii aan xornimada
qaadanay, wax baddan ayaa noo qabsoomay, dhaqaalaha ayaan kobciney,
saboolnimada ayaan la dagaalanay, dalka ayaan hormarinay, waxaan ku
guuleysanay martigalinta koobka kubbada cagta adduunka 2010-ka, waxaan
kursi aan joogto ahayn ka helney golaha amaanka, waxaan ka qeyb qaadanay
hormarka nabbada ee qaarada Africa, waxaan heshiisyo dhexdhigney
wadamada Burundi, Congo, Sudan, Ivory Coast, Zimbabwe iyo kuwa kale”
ayuu yiri Thabo Mbeki oo hadalka aad moodey in uu xifdiyey,
adeegsanayana erey bixin dublumaasiyadeed oo luuqada English ah. Wuxuu
intaasi raaciyey in dadka dalka ku nool aysan wali heysan fursado isku
mid ah oo xagga nolosha, taas oo loo baahanyahay in dadka wax laga wada
gaarsiiyo hantidad qaranka ee inteeda baddan ay gacanta ku hayaan dad
tirro yar.
Madaxweynaha xilka
baneeynaya waxa uu iska fogeeyey in uu waligiis wax farogalin ah ku
sameeyey nidaamka xeer beegtida qaranka, wuxuu soo hadal qaaday in
xukunkii xaakimka maxkamada sare ee ahaa in uu farogalin siyaasadeed ku
sameeyey dacwada Zuma loo heystey ay ahayd arrin aanan sax ahayn.
Wuxuu qaranka ka codsaday in ay is dajiyaan, noloshooda sii wataan,
isaga oo kaliya uu xilka ka tagayo, dowlada inteeda kana ay usii
shaqaynayso sidii caadiga ahayd.
Ugu dambeyntii waxa uu qaranka ku macsalaameeyey 11-ka luuqadood ee
dalka looga hadlo, isagoo ku celcelinaya “waad mahadsantihiin”.
Dhanka kale ANC ayaa isla maantaba magacoowdey qofkii badali lahaa
Mbeki, waxaa la magacaabay Kgalema Motlanthe oo ah wasiir dowlada ka
tirsan, ahna madaxweyne ku xigeenka ANC , waa nin qunyar socod ah, loona
arko nin dhexdhexaad ah oo garabyada ANC kalsooni ka heysta.
Waxaa soo baxaya wasiiro
is casilaya oo xilka ka tagaya, illaa iyo hadda waxaa xilka si rasmi ah
oga dagay labbo wasiir oo kala ah wasiirka madaxtooyada Essop Phahad iyo
wasiirka tijnoolijiyada iyo seeyniska Masibudi Mangena, waxaala filayaa
in ay raacdo madaxweyne ku xigeenada dalka Phumzile Mlanbo-Nduga oo
iyadu xaalkeedu uu yahay buddo gaar u tuman, waayo waxaa ninkeeda ah
Bulalni Nduga oo ah ninkii ugu horeeyey ee Zuma dacwad kusoo oogey,
loona heysto in uu yahay ninka maleegey shirqoolka siyaasadeed ee Mbeki
galaaftay. Waxaa kale oo laga cabsi qabaa in ay xilka ka tagaan
barasaabyo maamul goboleedyada dalka ka jirra, iyagoo la dudsan Mbeki.
ANC ma ahan wax ay
dooneyso in ey wasiirada is casilaan, iyo barasaabyadaba, mana dooneyso
in dalka ay ka dhacdo xasilooni darro siyaasadeed iyo mid dhaqaale oo
horseedi karra in ANC ay lumiso aqlabiyada doorashada soo socota.
Saacadaha iyo maalmaha soo socda ayaa lagu wadaa in Kgalema Mutlanthe
loo dhaariyo xilka Madaxweynenimada kaas oo uu heyn doono illaa doorasho
laga qabanayo sanadka soo socda. Magacaabistiisa waxa ay meesha ka
saartey hadalheyntii ahayd in Balaka Mbate oo ah haweeyneyda gudoomiyaha
baarlamaanka ah ay Mbeki badali doonto.
Dhamaan xisbiyada mucaaradka ayaa si weyn u dhaleeceeyey ceyrinta Mbeki,
kuna tilmaamay arrin qalad weyn ah oo dano siyaasadeed laga leeyahay,
waxaa ka mid ah xisbiyada dhaleeceeyey DA (Democratic Party) oo Hellen
Zille ay madax ka tahay, United Democratic Party (UDM) oo uu madax ka
yahay Bantu holimisa, Independent Democrats (ID) oo ay madax ka tahay
Patricia De Leal iyo IFP oo uu madaxka yahay Mangazuthu Buthelezi oo ah
suldaanka beesha Zulu-ga. Dhamaan sawiradooda waxay ka muuqdaan xagga
hoose.
Cabdinaasir Saxansoxo.
Somalitalk.com
Faafin: SomaliTalk.com | Sept 22, 2008
Safiirka
Ethopia ayaa ka hadley sababaha uu u tago shirka Soomaalida uga socda Jabuuti...
Wareysi Kooban ee SomaliTalk... Akhri...
Sept 22