Go’aankii IGAD ee 29kii Oktoober 2008
29kii Octoober 2008 ayaa IGAD ay soo saareen go’aan ku saabsan
siyaasadda Somalia. Qoddobadii go’aankan ayaa u qornaa sidan:
- In la xuso khudbadihii ay soo jeediyeen madaxda AU, UN
and IPF.
- Sidoo kale in la xuso soo gudbintii iyo talo jeedintii
hogaamiyeyaasha TFI iyo xildhibaanda Somaliyeed.
- In la muujiyey welwel aad u weyn oo ku wajahan
Siyaasadda curyaantay ee Somalia taasoo keentay in xaaladda
nabadgelyada ay ka sii dartay iyo in rajo xumo ay ku sii
socoto sidii lagu gaari lahaa ujeedooyinkii loo aasaasay TFI
iyadoo ay caddahay in lagu guuldareystay in la dhiso
hay’addihii dowliga iyadoo ay ka harsantahay waqtigii TFI 9
bilood.
- In laga xumaado is qabqabsiga hoggaamiyeyaasha iyo
wadajir la’aantooda taasoo ah sababta ugu weyn oo ay
nabadgelyadu u sii xumaatay iyo inaan horumar laga gaarin
dib-uheshiisiin qaran.
- In loogu yeeray caalamka inay kaalmeeyaan sidii loo
xoojin lahaa TFIs iyadoo laga caawinayo xag farsamo iyo
kobcinta waxwadaqabsiga.
- In sidoo kale loogu yeeray caalmaka inay si deg-deg ah
kaalmo bani’aadan ula soo gaaraan Somalia si looga hortago
dhibka heysta kumanaanka qof ee ka barakacay guryahooda.
- In la xusay inay jiraan dib u dhacyo caalamku ku
sameeyey codsiyadii is dabajooga ahaa ee ka imanayey IGAD,
AU and the UN si loo xoojiyo loona caawiyo AMISOM taasoo ay
keentay in si toos ah waxqabadka siyaasaddeed iyo midka
nabadgelyaba aysan horumar laga sameynin.
- Sidoo kale in la xusay korarka burcadeedka badda iyo in
la soo dhoweeyey qaraarkii UN ka ee 1816 iyo 1838 kuwaasoo u
fasaxayey in xoog loo isticmaalo sidii looga hortagi lahaa
burcad badeedda.
- In lagu ammaano dowladdaha Uganda iyo Brundi inay
ciidamadooda u soo diraan Somalia iyo Dowladda Ethiopia oo
iyagana u soo diray ciidamadooda ka dib heshiiskii ay la
galeen TFGda iyo in lagu ammaano ciidamada AMISOM iyo
Ethiopia siday u guteen waajibaadkooda iyadoo ay xaaladdu
aad u adagtahay.
- In la soo dhoweeyo heshiiskii lagu saxiixay Djibouti
26kii Octoober oo ay saxiixeen TFG iyo ARS sidii loo
dhaqangelin lahaa joojinta collaadaha dagaalka ah.
- In sidoo kale la soo dhaweeyey go’aankii ahaa in la soo
dhiso dowlad wadajir ah ee soomaaliyeed oo ku dhisan habka
4.5 iyo Baarlamaan loo dhan yahay.
- In lagu dhiirigeliyo TFG iyo ARS sidii ay si buuxda u
dhaqan gelin lahaayeen iyagoo niyad fiican go’aankii ay ku
gaareen Djibouti 26kii Octoober iyo in loogu baaqo in
xildhibaanada TFP ay aqlabiyad siiyaan go’aankaas sida ugu
dhaqsiyaha badan.
- Waxaa la go’aamiyey in TFIs ay dhaqan geliyaan arrimaha
soo socda iyo waqtiyada ku qoran:
- In la magacaabo gole wasiiro taasoo ku saleysan
go’aankii Baarlamaanka ee 11kii Octoober 2008, laguna
soo dhiso 15 maalmood oo ka bilaabaneysa go’aankan.
- In la dhiso Guddi Nabadgelyo oo wadajir ah (JSC)iyo
guddi hoosaadyadiisa sida ku xusan go’aankii Djibouti
kaasoo dhaqan gali doono 10ka November laakiin aan ka
daba mari Karin 25ka November 2008.
- In la dhiso Maamulka Gobolka Banadir muddo 15
cishood ah (laga bilaabo 29ka October) sida ku xusan
heshiiskii Addisababa.
- In la dhamestiro nuqulkii hore ee dastuurkii
Soomaaliyeed. In la dhaqan geliyo sharuucdii doorashada
iyo xisbiyadii muddo 6 bilood ah gudahood laga bilaabo
waqtiga la soo saaray qoraalkan.
- Arrinta waqti ku daridda baarlamaanka waa la
tixgelin karaa iyadoo la raacayo xeerka baarlamaanka u
degsan iyadoo ay ku xirnaan doonto horumarka laga gaaro
waxqabadka.
- In la soo gudbiyo warbixin horumarkii laga sameeyey
go’aanada kor ku xusan loona soo gudbiyo kulamada
wasiirada IGAD laba bilood walba, kuwaas oo qiimeyn ku
sameyn doona horumarka la sameeyey.
- Madaxweynayaasha IGAD inay kulmaan 6 bilood kasta si
ay qiimeyn ugu sameeyaan hormarka laga sameeyey dhaqan
gelinta go’aanda kor ku xusan.
- Waxaa la go’aamiyey in la dhiso habdhaqmeed oo uu
hoggaaminayo Xirriiriye kaasoo la socod ku sameyndoona
dhaqangelinta go’aanda kor ku xusan iyo inuu warbixin ku
saabsan horumarka la sameeyey u gudbiyo Wasiirada IGAD iyo
Madaxweynayaasha IGAD.
- Waxaa kaloo la go’aamiyey in uu jiro xiriirin
habdhaqameed ah oo ka dhaxeeya wadamada IGAD kaasoo ku
saabsan dhanka haykalka dowladda (institutional) iyo
kobcinta tayada waxqabadka.
- Waxaa kaloo la sii go’aamiyey in IGAD ay noqoto meesha
loo soo maro arrimaha Somalia.
- Waxaa lagu celceliyey iyadoo la tixgelinayo arrimaha
kore in golaha IGAD ay kulmaan ayna qiimeeyaan fursadaha u
furan oo aysan noqon in lagu socda sidii hore.
- Waxaa lagu dhiirigeliyey in UNka ay dedijiyaan sidii ay
mas’uuliyadeeda uga soo bixi laheyd sida ku xusan heshiiskii
Djibouti 19kii August 2008 iyo sidii loo dhaqan gelin lahaa
go’aanaddii ay labada dhinac isla gaareen, gaar ahaan
cosdigii la xirriiray dhaqaalaha 10,000 ee ciidamada
boliiska laga bilaabo 5ta November 2008.
- Waxaa lagu taliyey in labada garab iyo wakiilka QM ee
Somalia ay dabacsanaan ka muujiyaan dhaqangelinta waqtiyada
loo qabtay dhaqangelinta heshiiskii Djibouti.
- Waxaa loo mahadceliyey Dowladda iyo shacabka Kenya marti
gelintii ay kulankan golaha iyo madaxda dowladaha IGAD.
- Waxaa la go’aamiyey in arrimaha kor ku xusan lagu
ekaado.
Nairobi Kenya, 29kii Octoober 2008.
H.E. Melex Zenawi, Prime Minister of the Federal
Democratic Republic of Ethiopia and Current Chairman of IGAD
H. E. Ismael Omar Guelleh, President of the Republic of
Djibouti
H. E. Mwai Kibaki, President of the Republic of Kenya
H. E. Abdullahi Yusuf, President of the Transitional
Federal Government (TFG) of Somalia
H. E. Salva Kiir Mayardit, 1st Vice President of the
Republic of Sudan
H. E. Yoweri Kaguta Musseveni, President of the Republic
of Uganda