Xarunta Daryeelka iyo Dhaqan Celinta Sheekh Cali Suufi ee Garoowe, Soomaaliya
Asaaska iyo taariikhda Xarunta
Xaruntu waxay ka asaasantay baahiyo is biirsaday oo soo wajahay dadka ku nool
magaalada Garoowe. Dhibaatooyinka oo ay ka mid yihiin arimo xaga nolosha iyo
dhaqanka ah oo soo wajahay caruurta ay dhaleen dadka ku barakacsan dalka
gudihiisa, dadka ka shaqaysta suuqyada, khaasatan kuwa waqtiga dheer ka maqnaada
caruurahooda, da’yarta aabayaashood ay la degtay waxyeelada qaadka iyo arimo
kale oo ka dhashay xaalado faqiirnimo oo dagaaladu ay keeneen iwm.
Sida aan daraasad ku ogaanay, qaadku uu saamayn wayn ku leeyahay daryeelka iyo
ko´ritaanka caruurta, kadib markii uu qaadku aabayaashood hawlgab ka dhigo. Xaga
daryeelka waxaa hooyooyin badan soo wajaha hawlo culus oo la xidhiidha maaraynta
nolosha, daryeelka iyo la socoshada xalada ay caruurtoodu ay maalin kasta ku
sugan tahay.
Waxaa jira hooyooyin badan oo subixii u kalaha suuqyada si ay nolosha qoyska uga
soo maareeyaan, halkaana waxaa ku banaanaatay dowrkii aabanimo.
Waxaa caado u noqotay caruuraha badan marka subixi toosaan in ay suuqyada ku
faafaan, halkaasna oo ay ka bartaan dhaqan xumo, waxay ku biiraan bushashka iyo
maqaaxiyaha ay fadhiiyaan dadka qaad cuna oo ay ka bartaan qaadka, sheekooyinka
iyo dhaqanka ku salaysan dhaca iyo khiyaamooyinka, asaraarka bulshada iwm.,
waxaa suuqyada ku batay caruur aan cidina masuul ka ahayn oo dayacan oo ay ka
muuqato diif, gaajo iyo basar xumo badan, marmarna waxay qabtaan shaqooyin dhib
badan oo liidata, isla markaana aan dakhli wanaagsan lahayn, waxaa magaalada ku
batay amaan darada, xatooyada iyo dhacdooyin kale oo badan oo halkan aan lagu
soo koobi karin,
taasina waxay raad ku yeelatay dhaqankii guud ee caruurta (dhaqanka caruurta oo
is jiidanaya awgeed), arimahaasu waxay keeneen in dad xilkas ah ay masuuliyad
iska saaraan dhibaatada taagan una hawl galaan sidii caruurta suuqyada looga
saari lahaa looguna jihayn lahaa sidii ay u heli lahaayeen daryeel binu aadanimo
iyo waxbarasho taaba gal ah, laakiin awooda oo yar arintaa laguma wada
guulaysan, balse waxaa la odhan karaa taalabo ayaa horay looqaaday.
Xarunta Sheekh Cali Suufi waxaa la asaasay 11 May 2007, waxayna ka aasaasantay
baahidaa aynu wax ka soo sheegnay. Xarunta waxaa lagu aasaasay toban caruur ah
oo ahaa kuwii kuwii ugu liitay, kuwaas oo daryeel iyo dhaqan celis ahaan loo
geeyey. Xaruntu intii ay furnayd waxay ku tallaabsatay guulo wax-ku-ool ah oo
durbaba midhaheedii soo baxeen. Wixii waqtigaa ka danbeeyey xaruntu waxay soo
martay marxalado kala duwan.
Tirada ardyda ku jirtaa waxay ahayd mid is bed
bedelaysay, sidaa awgeed maanta (18.11.2008) oo somalitalk soo
booqday waxaa xarunta ku jira 100 arday, kuwaas oo da’doodu u dhaxayso 7 –15.
Intii ay xaruntu furnayd waxaa jiray arday dhaqankoodu isbedelay oo dib ugu
noqday qoysaskii iyo goobihii waxbarashada ee ay horay uga tirsanayeen, weliba
intaa kagama aanu hadhnee waanu ka si war haynaa xaaladadooda, ardayda hadda ku
jirtana waxay higsanayaan meel aanay weligood ku hamiyi lahaayeen” ayuu yidhi
mas’uul ka tirsan xarunta.
Da’yarta xarunta ku jirta 40% waa dadka soo barakacay, 30% waa dadka deegaanka
ee agoomaha ama aabayaashood ay howl gabeen sida dadka qaadka cuna, inta soo
hadhay waxay u badan yihiin deegaanka, waana caruur dariiqyada laga soo ururiyey
iyo kuwo dadkoodu aanu waxba haysan. Xarunta waxaa haysata culays wayn oo dadka
farqiirka ah ay ku danaynayaan in caruurahooda ay keenaan, laakiin marka la eego
mugga iyo awooda xaruntu ma aha arin sahlan ama ay xaruntu dabooli karto baahida
wayn ee arinkaa ka taagan awgeed.
Waxbarashada
Xarunta waxaa lagu bartaa waxbarasho aasaasi ah oo dhamaystiran, isla markaana u
kala qaybsan labada qaybood ee diiniga iyo maadiga oo ah manhaj carbabi ah oo
sidan kala ah:
Tarbiyada Islaamka (Waxbarasho dhamays tiran)
Waxbarashada maadiga (waxbarashada dugsiga oo dhamays tiran)
Luqadaha lagu bartaa waa: Soomaali, Carabi iyo English.
Baahida Xarunta
Waayo aragnimada waqtiga uu dugsigu furnaa, guulaha uu gaadhay iyo duruufaha
jira ee la xidhiidha baahida wayn ee loo qabo dugsiyo noocan oo kale ah, waxay
dhiiri gelisay in dugsiga la siiyo dhul ku filan oo deegaan u noqon kara, waxaa
kale xarunta haysta baahi joogto ah oo la xidhiidha xaga nolosha iyo adeega.
Baahida dhismeed:
Xaruntu waxay ku jirtaa ama ku shaqaysaa dhisme kiro ah oo ka kooban taban qol
(10 qol), barxad yar, afar musqulood iyo jiko, isku darkooduna waxay ku
fadhiyaan 30m2, intaas ayaa dhamaan lagu filiyaa baahida shaqo sida daryeelka,
waxbarashada iyo madadaalada, sidaa awgeed waxaa jirta baahi wayn oo loo qabo
dhisme dhamays tiran oo ugu yaraan qayb dabooli kara baahida ka taagan arintaa.
Kharashaadka joogtada ah:
Xarunta cid ay si gaar ah ugu tiirsan yahay ma jirto, mana laha dakhli meel kale
ka soo gala, sidaa awgeed kharashaadka la xidhiidha daryeelka (gogosha, cuntada,
biyaha macaan, caafimaadka, iwm.) iyo adeega sida (nadaafada, isgaadhsiinta,
korontada, baahida macallinka, agabka waxbarashada) waxaa bishii ku baxda in ka
badan 2800 Eruo oo u dhiganta USD 3500 mana aha wax meel lagu og-yahay.
Hadaba waxaanu leenahay nagala qayb qaado daryeelka da’yarta maanta iyo taaba
gelinta aqoonta.
Waxaanu baadi goob ugu jirnaa feker iyo waxqabad wada socda, hadaba yaa ka qayb
qaadan kara:
Daryeelka da’yarta, toosinta dhaqanka iyo kobcinta aqoonta...? Hadaba gacan
lnagu sii hawsha...
Maamulka xarunta daryeelka iyo dhaqan toosinta da’yarta ee Skeekh Cali Suufi,
Garoowe, Soomaaliya.
Nagala soo xidhiidh:
Xidhiidhiyaha (organiser)
Yasiin Cabdallahi Cali
Tel.: 00 252 90 724 462
Email: daxaan@hotmail.com
Maamulaha Dugsiga Sheekh Cali Suufi
Cabdi-Daahir Xirsi Cali
Tel.: 00 252 90 746 832
Garoowe, Soomaaliya.
Hal-kudhiga Somalitalk: Aqoon-baa-ugu gaajo kulul, xog-baa-ugu baahi badan
WD Somalitalk, Soomaaliya, Garoowe