Beelihii Daraawiishka oo Johannesburg ku kala saxiixday heshiis taariikhi ah
loogu magac daray (Darwiish).
Sawirada Halkan ka daawo...
Inka baddan qarni iyo sanado kadib beelihii horkacay, kana mirro dhaliyey
halgankii Daraawiish ee Dhulbahante iyo Absame ayaa waxa ay kala saxiixdeen
heshiis taariikhi ah oo dib loogu soo nooleynayo xariirkii taariikhiga ahaa,
heshiiska waxay ku saxiixeen Johannesburg.
Heshiis taariikhi ayaa dhex maray beelihii dhiisha guntiga iskaga dhigey ka
mirro dhalintii halgankii taariikhda galay ee Daraawiish ee uu horkacayay
halyeeygii Sayid Maxamed Cabdulle Xassan , halgankii Darwiish oo socday inka
baddan 20 sanno oo xariir ah ayay beelahani ahaayeen kuwii gacmaha iska qabsaday
xoreyta dalka.
Qiyaastii boqol iyo sanooyin kadib ayay mar kale beelahani isu imanayaan,
heshiisyana ku kala saxiixdeen sidii ay isaga kaashan lahaayeen wanaaga
Soomaaliya iyo Soomaalida, kaliyana ma rabaan in wadaagista wanaaga uu iyaga ku
koobnaado, ee waxa ay dhiirogalinayaan kuna baaqayaan in beelaha kalana ay ku
daydaan sidii loo baadi dooni lahaa danahaa Soomaalida oo dhan.
Kadib kullamo illaa bishii shanaad si joogto ah u socday, kuwaas oo heshiisyo
lagu gaaray aya labbada beelood oo kala ah beesha Dhulbahante iyo Beesha Absame
ay heshiiskii qalinka ku duugeen 16/11/2008 galabnimo axad ah, magaalada
Johannesburg ee dalka Koonfurta Afrika, maalintaasi oo dabcan noqon doonta
maalin ka tilmaaman maalmaha kale.
Saxiixa heshiiska oo ay goobjoog ahaayeen dad xul ah oo mug iyo miisaan ku leh
labbada beelood ayna horkacayaan labbada oday ee beelahani ayaa waxaa dhanka
Beesha Dhulbahante qalinka ku duugey heshiiska Garaad Maxamed C/Raxmaan Nuur,
halka beesha Absame uu qalinka ku duugey heshiiska Ugaas Maxamed Cabdi Diiriye
(Qooqaani).
Qodobada Heeshka oo nuqul ka mid ah saxaafada lasoo gaarsiiyey ayaa u qornaa
sida sida hoos ku qoran.
1- Aas aaska (Gudiga) iskaashiga labbada beelood waxaa weeye wixii shareecada
islaamku ogashahay.
2- Waa in la sameeya guddi isku dhaf ah oo markasta iyagu kasoo baaraan daga
wixii labbada beelood dhexdooda ah , islamarkaasina warbixin soo siiya guurtida
labbada dhinac
3- In labbada qoys yeeshaan wada tashi joogto oo ku aadan wixii cusub ee kaga
yimaada wax ka baxsan labbada beelood.
4- In wixii dhexmara labbada qof ee u kala dhashay labbada beelood ee Absame iyo
Dhulbahante uu arrinkaasi ku koobnaado labbada qof ee ay wax ka dhex mareen
laakiin aan loo dhigin sidii wax u dhaxeeya labbada qabiil, isla marakaasina si
wadajir ah oo daacadnimo ah iyo alla ka cabsi leh loogu istaagaa xal u helidda
wixii dhibaato ah.
5- Waxaa furan wax tar iyo kaalmo lays weeydaarsado marka ay timaado baahi
dheeraad ah oo ka baddan inta ay awooda tahay, wuxuuna arrinkaasu u furanyahay
in uu u dhaco qaab labbo beelood ahaan ah iyo mid gaar ahaaneed labbadaba.
6- Beel kasta waxay u madax banaantahay in ay heshiis la gasho beel kale oo
Soomaaliyeed , laakiin waa in aanu heshiiskaasu noqonnin mid meel ka dhac ku ah
ama wax u dhimaya heshiiska u dhaxeeya Absame iyo Dhulbahante.
7- Barnaamij kasta oo watta magaca Soomaaliyeed oo ka jirra K/Afrika waa in
labbada beelood ka wada hadlaan si loo hubiyo suurtogalnimada ah in laga qaato
mowqif mideysan.
8- In la'iska kaashado soo nooleyta taariikhdii wanaagsanayd ee labbada beelood.
9- Waxaa la'isku afgartay in lasoo dhaweeyo haddii ay beel ka mid ah beelaha
Soomaaliyeed la timaado in ay wanaaga nala qeybsato.
10- Waxaa la'isla oggolaaday in guddiga ay labbada beelood yeelanayaan uu ka
koobnaado tobon (10) xubnood kaas oo u kala qeybsan shan iyo shan.
11- Seddexdii billood mar waa in uu dhacaa kulan dhexmara odayaasha labbada
beeloodkaas oo dib loogu eegayo qodobada heshiiska si waxna loogu kordhiyo waxna
looga badalo. Waxaase markasta joogto ah fadhiyada degdega ah ee ku iman karra
dhacdo maalmeedka.
12- Heshiiskani waa in uu gaadhaa oo uu ka war hellaa qof kasta oo u dhashay
Absame iyo Dhulbahante oo jooga dalka K/Afrika inta ay suurtagalka tahay si
loogu wada xisaabtamo.
13- Heshiiskani wuxuu dhexmaray reer K/Afrika sidaasi darteed waa in aanay
saameyn nagu yeelan dhacdooyinka aan habooneyn ee ka dhaca wixii ka baxsan
waddanka aan joogno.
14- Heshiiskani wuxuu dhaqan galay kadib markii ay saxiixeen guurtida ka kala
socotey Absame iyo Dhulbahante kuwaas oo ah magacyadooda hoos ku qoranyihiin,
waxaana saxiixay labbada oday dhaqameed ee ay leeyihiin labbada beelood.
Guurtida Absame. Guurtida Dhulbahante
1-Cismaan Siraaj Cumar 1- C/Laahi Maxamed Ducaale
2-C/Rashiid C/Laahi Ibraahim 2-Abokor Maxamed Mirre
3-Maxamed Cabdi Diiriye 3-Maxamed Maxamuud Suleeymaan
4-Maxamed C/laahi Xassan 4-Maxamed C/raxmaan Nuur
5-Makhtal Axmed Xassan 5-C/Shakuur Axmed Jirde
6-C/raxmaan C/Laahi Yuusuf 6-Maxamed Axmed Budh-yar
7-Maxamed Daahir xaaji 7-Cali Saciid Najjaar
8-Faysal Deeq Jaamac.
Ugu dambeytii waxaa labbada beelood ay ugu baaqeen dhamaan dadka beelahani u
dhashay ee ku kala nool dunida dacaladeeda in ay ku deydaan talaabadani oo ay
iskaashaadan, gacmahana iska qabsadaan wixii dhibaato ah ee soo foodsaara,
labbada beelood waxay muujiyeen sida ay oga go'antahay in xal waara loo helo
dhibaatada Soomaaliya, gaar ahaan in xal islaam loo hello.
Kullankii heshiiska lagu saxiixayay ayaa waxaa laga dheehan karay niyad wanaag,
qalbi furnaan iyo isweeydaarsasho hadalo kalsooni ay ku jirto, tusaale ahaan
Ugaas Qooqaani ayaa guurtida beesha Dhulbahante u sheegey in qofkii beeshaasi ah
uu xittaa matali karro beesha Absame meeshii uusan qof ka joogin loogana
baahanyahay, illaa heer buu yiri ay awood u leeyihiin in ay bixiyaan xittaa
gabdhaha la guursanayo, hadalkaasi oo Ganacsade C/laahi Dheexe uu kaga jawaabay
si la mid ah oo yiri "haddii aan awood u leenahay in xittaa aan gabdhihiina
bixino, maxaa diidaya in aad kuweena bixisaan, runtii ma garanayo niyad wanaag
iyo kalsooni taasi ka weyn oo aan idinka filanayayn, waanan idinka aqbalnay wax
kasta oo wanaag ah".
Waxaa sidoo kale hadlay Garaadka beesha Dhulbahante ee K/Afrika oo ah nin
dhalinyaro ah laguna magacaabo Maxamed C/Raxmaan Nuur, wuxuu u mahadceliyey
beesha Absamse oo uu sheegey in si niyad wanaag ah ay heshiis wax wada qabsi ah
u saxiixdeen.
SomaliTalk.com, Johannesburg.
saxansoxo
Faafin: SomaliTalk.com | Nov 18, 2008 |