Kulan Lagu Soo Bandhigay Buugaag Taariikhda Soomaaliya Ka Hadlaysa Oo Ka
Dhacay London
Sawirada
ka daawo Halkan
Xafladii suugaanta Soomaalida ugu weynaa oo London ka dhacay
xafladan aan horey mid lamid ahoi uga dhicin Qaarada Yurub iyo America, oo lagu
soo bandhigay buugaag aad u fara badan.buuktaas oo baden kood lagu soo daabacay
Jamhuuriyada Jabuuti ayna wadeen waftika Jabuuti ka yimi.
Waxaa ka soo qayb galay xafladaas dadweyne aad u fara badan oo soo buux
dhaafiyay hoolkii xafladu ka dhacaysay , xafladan ayaa waxa soo qabanqabiyay
iskana kaashatay ururka PEN, Somali Comunity, Sheba Media. xafladaas oo uu qaban
qabiye ka ahaa Axmed yusuf (Axmed Cawar).
Waftika lagu casuumay barnaamijkan oo ka yimi wadanka Jabuuti ayaa xubnaha
waftikaas waxa ka mid ahaa ku ahaa dad qiima ku leh buslahda Soomaalida, waxaana
ka mid ahaa qoraaga taariikhyahanka Soomaaliyeed Aw Jaamac Cumar Ciise ,Abwaan
Cabdi Stube ,Abwaan Ali Sugle ,Qoraaga Caanka ah Axmed Cali Faarax Idaajaa, Dr
Mohamed Daahir Afrax , Qoraaga Saalax Xaashi Carab ,Abwaan Faarax Waceys Qoraaga
reer Jabouti Mohamed Riiraash, Prof Mohamed Hassan oo Minisota USA ka yimi, Prof
Salwe , Dr Axmed xaaji Abdirxmaan ,Dr Ali Bolay ,Wariyaha BBC Abdulaahi Xaaji ,
Madaxii TVkii Somalia Axmed Cali Askar , Khalif Ashkir Fanaanada caank ah
Faaduma Qaasin Hilowle , Qoomaal, Xatanteeyo,Samsam, iyo Fanaani Fara badan oo
reer Jabuti ah.
Hadalka ayaa waxaa furay, Mohame Daahir Afrax kana warbixiyay safarkooda ay ku
yimaadeen Uk isagoo sheegay inuu ahaa mid hadiyad Suugaaneed oo qoran la
gudoonsiiyo Soomaalida.
Mrs Afrax ayaa ku amaanay madaxweynaha Jabouti sida uu isugu taagtay in la
kediyo lana qoro afka Soomaaliga, Mrs Afrax ayaa ku soo gaabshay hadalkiisa
Hadiyada naga gudooma.
Waxaa hadalka qabsaday dadkuna u yimaadeen aragiis iyo hadalkiisa qoraaga caanka
ah Aw Jaamac Cumar Ciise, markii loo dhiibay Microphone ka, ayaa waxa dadkii
qiiro iyo ilmaba ka timi hadalkii isagoon bilaabin, Aw jaamac ayaa isagu ku
bilaabay hadalka inuu ku farxay imaashaha Uk isagoo amaanay dowlada Jabouti iyo
madaxweynaheeda Ismaaciil Cumar geele.
Intaa ka dib AwJaamac ayaa ka warbixiyay sida uu ku bilaabay inuu qoro Taariiqda
Soomaalida iyo Halgankii Jihaadka ahaa ee Daraawiish, hadalkii Aw Jaamac waxaa
ka mid ahaa taariikh qorista qisooyinkii Daraawiish, waxa aan bilaabay ayuu
yidhi Aw Jaamac Cumar 1954, wuuna yidhi waxaan haystay 4 qaalmood oo geel ah.
waxaan qaalmihii u iibshay inaan xifdiyo ugana tago dhaxal Ummada Soomaaliyeed
ku faanto.
Aw Jamac ayaa ku dheeraaday sida uu soo baandhigay Buugaagta uu hore u qoray,
dibna loo daabacay ay kamid ahaayeen Diiwaanka Sayid Mohamed Abdule Hassan iyo
Buuga Taariikhda Daraawiish, qoraaga ayaa soo bandhigay buugaag cusub oo aan la
soo koobi karin ,qiimaha ay u lee yihiin ummadda Soomaaliyeed , Aw Jaamac ayaa
soo bandhi doona Buug wali qoraalkiisu socdo oo ah, (Taariikh Al Qarnil Ifriiqi
) Taariikhda Geeska Afrika oo kn qoran luqada Carabiga ,,Aw Jaamac ayaa ka
hadlay qiima wadniyada iyo Soomaalinimada, isagoo ka hadlay in qabyaalad ay
wadankeena bur,burisay ,hadana aynaan wali ka tagin, isaga oo ka hadlay sida uu
u arko in la soo saaro buugaagta afka Soomaali ku qoran waxaana uu Aw Jaamac
yiri waan ku farxaa hal,abuurka Soomaaliyeed ee soo koraya, Intaa ka dib Aw
Jaamac ayaa ummadda kala dar,daarmay in ay qabiilka ka fogaadaan midnimo
raadshaan.
Waxaa ka mid ahaa hadalkiisa waa in Ummada Soomaaliyeed la raadsho midnimadii ay
lahayd, Aw Jaamac markii uu dhameeyay hadalka ayaa dadkii Dhamaantood fadhiga ka
kaceen qiirooodeena ilaa uu ka fariistay.
Ragii hadlay waxaa ka mid ahaa Abwaan Ali Sugle kana war baxshay halganka loo
soo maray in la qoro afka Soomaaliga iyo in la dhaqan galiyo Ali Sugle ayaa
dadku sidoo kale wada jeclaysteen hadalkiisa.
Intaas kadib waxaa hadalka qabsaday, Abwaan Shube oo soo bandhigay buugii cusbaa
ee uu qorey lana magac baxay Durbaan Garasho, isagoo tiriyay tixooyin maaso ah,
dadkii ayaa hadana qiiro iyo farxad gashay sida Abwaan Shube uga haqab tiray
tixdiisi.
Waxaa sidoo kale hadlay qooraaga caanka ah Mohamed Riiraash oo soo bandhigay
buug si weyn loo sugayay oo ahaa, Futuuxal Xabashah, oo lagu turjamay afka
Soomaaliga, Riiraash ayaa ka warbixiyay halgankii loo maray qorista buugan
isagoo yiri waxaan ku jirey mudo dheer in aa buugan qoro, buugaan ayaa ahaa mid
dadka Soomaalida horeyba u kala qaateen maadama uu ahaa mid dadku aad uuga
heleen.
Hadalka ayaa waxaa isaga danbeeyeeyay dad aan la koobi karin ayna kamid
ahaayeen, Dr Ali Boolay, Saalax Xaashi Carab ,Khalif Ashkir Bootaan, Faadumo
Qaasim ,Ali seenyo ,Cabdule Xaaji, Maxamed Baashe, iyo dad aan la soo koobi
Karin,
ugu danbeyntii waxaa lagu balamay in la sii wadi doono lana weyneen doono hadii
alle idmo Barnmaajikan lagu magacday suugaanta Soomaalida, waxaa hadalka soo
xirey marti sharaf ka soctay dalka Jabouti uu ka mid ahaa Cabdala Xaaji Waceys.
Maxamuud Maxamed Xasan (Boocame) iyo Zakariya M. Isticmaar
Boocame@hotmail.com
Somalitalk London Uk
Sawiro badan Riix Halkan
idaajaa, Awjamac Cumar Ciise iyo ibraahim Baafoo
Bashir Awjamac, Mahdi Awjamac, Awjamac Cumar , Dr Maxamed C/raxmaan
Shacabkii Kasoo Qaybgalay
Awjaamac Cumar Ciise Oo Khudbadaynaya
Shacabka Reer London Oo iibsanaya Buukaakta
Awjamac iyo Cabdilahi Xaaji ..............................Axmed Cali Askar iyo
Awjamac
M.M.X.Shire(Boocame) Axmed Cali Faarax idaajaa
Qaar kamid Ah Dhalinyarada Ururka SUDO iyo Awjamac Cumar Ciise
Faafin: SomaliTalk.com | Nov 11, 2008