{Jabuuti} Xog-hayaha Warfaafinta Is-bahaysiga Dibu-xoreynta Soomaaliya Axmed
Cabdullaahi “...Nuur Cade wareysi uu bixiyey oo sheegayey in Is-bahaysigu qayb
ka yahay xukuumada loo xilsaarey inuu soo dhiso, taasina waa wax...” wareysi
Xog-hayaha Warfaafinta Is-bahaysiga Dibu-xoreynta Soomaaliya Axmed C/llaahi oo
shir jaraa’id ku qabtey Hoteel Imperial ee Caasimada dalka Jabuuti ayaa waxaa uu
shirkiisa jaraa’id kaga Hadley safaradii kala duwanaa ee ay ku tageen Kiiniya
iyo Soomaaliya waxyaabihii ay kula soo kulmeen iyo wareysi gaar ah oo aan la
yeelaney ayaa ku faah faahiyey
‘ujeedooyinkii uu u tegey wafdiga uu hogaaminayo Gudoomiyaha Is-bahaysiga
Dibu-xoreynta Soomaaliyeed Sh. Shariif Sheekh Axmed waxay ahayd, madaxda
Muqaawamada dibada joogta iyo madaxda gudaha iney wada kulmaan, maadaama ay mudo
kala maqnaayeen, sidoo kale in lala kulmo mas’uuliyiinta iyo madaxda
deegaanadaasi joogta iyo Odayaasha dhaqanka, Aqoonyahanada iyo bulshada
qaybaheeda kala duwan, si warbixin looga siiyo wax qabadka isbahaysiga mudada uu
dhisnaa, sidoo kale laga dhegeysto warbixino mas’uuliyiinta lala kulmey
waxyaabaha ay qabteen, caqabadaha horyaala gudashada hawlahooda, labada dhinacba
lasy dhaafsado talooyin dhaxal gal ah ee lays leeyahay oo ay ku hagaagi karto
hawsha iyo wixii dhaliilo ah oo lays tusiyo ayey guud ahaan ku saabsaneyd” ayuu
yiri Axmed Cabdullaahi shirkiisa jaraa’id.
Waxaa kale oo uu shirkiisa jaraa’id kaga hadley “ waxaan jeclahay in aan hoosta
ka xariiqo booqashadaasi guusha ay ku dhamaatey, sida aan ugu faraxsanahay
waxaana mahad leh Allaha noo fududeeyey hawshaas baaxada leh iyo mas’uuliyiintii
kaalinta weyn ka qaatey, mana arag cid diidan hawsha dibuheshiisiinta oo
mucaarad ku ah, laakiin dadka aan la kulmeyney waxaa ka muuqatey laxjeclo,
markii aan su’aalo is dhaafsaney, meelihii ay madmadow ka qabeena waa loo
cadeeyey, markii lasyla gorfeeyeyna, aragtidii meel bay wada martey, qof qofna
looma wada gaarikarin, marka intii u xilsaarneyd hawshaasi waanu kulaney meel
baana wax isla dhigney, guud ahaan heshiis marka la galo fulintiisa waqti bay u
baahan tahay, xiliga Soomaaliya ay ku jirto cid kasta wey ogtahay, wax sidii
Kumbiyuutarka oo kale dhag iyo dhag noqoneyso ma ahan, marka mash-ruuca noocaas
oo kale la hirgelinayo, waxaan shaki ku jirin inuu buundooyin marayo, waxaana is
leeyahay waqtigii baa socdee wali wax carqalad oo lagu soo kordhiyey arintaasi
ma jirto, waxayna u baahan tahay gudiyada nabadgelyo howshaasi u xilsaarneyd
iney hawlgalaan, ujeedada safarkaasina waa la gaarey dadd badan oo fariintayada
inay gaarto ahaydna way gaartey, fariin badan oo shacabka Soomaaliyeed uu
leeyahayna oo iney na soo gaarto ahaydna waan helney, talooyin muhiim ahna waan
wada qaadaney, waxaana ugu muhiimsan dadka in wax ay isla gartaan oo meel
loowada jeesto, taasina waxyaabaha la gaarey xaqiiqadooda ayey ka mid tahay,
wadada inta lagu jiro waa ay dheer tahaye, in dadka loo dulqaato ayey u baahnaan
doontaa. Waxaa kaloo laga Hadley in la dhameeyo khilaafka shacabiga
Soomaaliyeed, gaar ahaan khilaafka Midowga Maxaakiimta in la dhameeyo, loona
qabto shirar muhiim ah oo arimahaasi lagu soo af-jarayo, waana wax dan ka u wada
noqonkara mustaqbalka danta Ummada Soomaaliyeed”.
Shirka jaraa’id ee uu qabtey Axmed Cabdullaahi kadib oo wareysi gaar ah aan kula
yeeshey isla goobta uu ku qabtey shirka jaraa’id, oo aan weydiiyey ujeedada
safarkii ay ku tageen Magaalada Nayroobi Wafdigii uu hogaaminayey Sheekh Shariif
ayaa wuxuu ku jawaabey “safarka Nayrobi wuxuu ahaa martiqaad uu ka heley
Is-bahaysiga bulshada caalamka, ujeedooyinkii uu u tagay wax badan oo ka mid ah
waa u soo qabsoomey, Jabuuti ka tagitaankeeda oo Nayroobi la tago in loo fasiro
waa laysku milmayaa iyo wax baa laga soo qaadanaaya, aniga ma qabo inay soo bixi
karto, inaan la tegin Nayrobi.
Jabuuti ayaa markii hore wax lagu kala sixiixdey, waxa la saxiixeyna in laysugu
soo noqdo ayey ahayd, ujeeadada aan u tagney waxay ahayd in lagala soo hadlo
bulshada caalamka arinta Soomaaliyeed, in badan oo ka mid ahna waan is aragney,
waana u sharaxney dhibaatada shacabka Soomaliyeed, kaalinta ay tahay in laga
qaato, sida ay ku sahlan tahay in looga baxo xalka Soomaaliyeed, waxaana hore
ula kulaney Urur Goboleedyo kala duwan ee caalamka ka jira, waxaan la kulaney
mas’uuliyiin badan oo madaxda IGAD ka tirsan, waxaan keloo la kulaney Madaxda
AU, guud ahaana waxaa la gaarsiinayey fariirta saxda ah ee shacabka Soomaaliyeed
uu leeyahay.
Somalitalk: Axmed Cabdullaahi waxaa jira hadalo ka soo bax baxaaya safarkii aad
ku tagteen Magaalada Nayroobi, in wadahadal uu idiin dhex marey adinka iyo urur
goboleedka IGAD maxaa ka jira arintaas?.
Axmed: guud ahaan waxyaabaha aan u tagney Nayroobi, martiqaadka aan ka helney ka
sokow, in qadiyada Soomaaliyeed laga gado bulshada caalamka ee isugu jira
dowlado iyo Ururo arinta Soomaaliya ku lug leh, dadd badana waan la kulaney
waxaana u sharxeyney aragtida uu Is-bahaysiga ka qabo, sidii nabad waarta loogu
gaari karo gobolkan, arintaasina wax badan baa ka soo hagaagey, waxaana is
leenahay waa marxalad loo baahnaa in tilaabadaasi la qaado, sababtoo ah
Is-bahaysiga wuxuu u baahan yahay inuu bareerihiisa uu sharxo iyo cid kasta
arinta Soomaaliyeed si uun ugu lug leh.
Somalitalk: Ma jirtaa kulan gaar ah oo aad wadayeelateen Urur Goboleedka IGAD,
islamarkaana aad wadahadal yeelateen?!
Axmed: dadkaas guud iyo hay’adahaas guud ayey qayb ka ahaayeen.
Somalitalk: kulanka dambe ee aad wadayeelan doontaan ee shirka Jabuuti, maxay
tahay waxyaabaha looga wadahadlidoono?.
Axmed: arimaha ay tahay in laga hadlo waxaa ka mid ah, sidii Qaran Soomaaliyeed
uu lahaan jirey waxyaabaha guud ahaan uu u baahan yahay, sida dadka qaarkood ay
u fasirayaan ee ah Kursi hebel iyo Kursi Hebel waxa loo yaqaano, wax ka balaaran
in laga wada hadlo, oo aan Xukuumad laga wada hadline ee laga wada hadlo Qaran
sidii loo heli lahaa,waxa bulshada wareerka geliyey waxaa ka mid ah, hadalada
mas’uuliyiinta qaarkood ay dhiibayaan oo u eg ama ay dhici karto, in ujeedo laga
leeyahay ama ay iska yimaadaanba, waxaa ka mid ahayd in aad naloo weydiiyo Nuur
Cade wareysi uu bixiyey oo sheegayey in Is-bahaysigu qayb ka yahay xukuumada loo
xilsaarey inuu soo dhiso, taasina waa wax aan xaqiiqada ku lug lahayn, waana
arin ka duwan wax Jabuuti iyo heshiiskeedii loogu soo noqdo oo aan waafaqsaneyn,
arin shir laysugu yimaado, Jabuuti kii horena waa lagu adkeeyey, kuwa dambe ee
la yeelanayo waxaa aad loogu adkeeyey in lagama maarmaan ay tahay, wadahadalka
iyo arinta dibu-heshiisiinta Soomaaliyeed ee gogosha Jabuuti ka furan mida
asalka ah ee ay tahay dadaal kasta inuu ku soo aruuro, waana arin masiiri ah oo
aan laga tilaabsan karin, waxa kusaabsan waqtiga waa wax farsamo ah, waxayna ku
jirtaa la tashiyo mas’uuliyiinta hawlahaasi ku jira.
Somalitalk: marka la soo kobo safarkiina muxuu ka bedelayaa xaalada murugsan ee
Soomaaliya, islamarkaana uu ku soo kordhin karaa?
Axmed: waxaan is leeyahay socdaal muhiin ah oo wax la taaban karo oo muuqda ee
bulshadu wada qiimeyn karto ahmiyada uu leeyahay ayuu ahaa, wax badan buu kusoo
kordhin karaa, tan hore Nayrobi markaan tagney aragtida ka Is-bahaysi ahaan aan
qabno ee lagu heshiin karo ayaan suuqa geysaney, waxaana is leenahay meeshii wax
aan ka tilmaaney waa laydinla gartey, tan gudaha ku saabsana wuxuu ahaa safar
qorsheysan oo mar hore loo baahnaa mas’uuliyiinta gudaha ku jirta iyo bulshada
gudaha ku jirta iyo madaxda dibada sidii ay u kulmi lahaayeen, in la doodo oo
lays qanciyo wax badan bey kusoo kordhin kartaa, hawsha la hayo waana arin
ilaahay aan ugu mahadcelineyno.
Somalitalk: safarkii aad ku tagteen Nayrobi iyo dalka gudihiisa waxaa xubin ka
ahaa Xog-hayaha Arimaha Gudaha Is-bahaysiga Col/ Cumar Xaashi Aadan, maxay tahay
sababaha uu ugu soo harey gudaha?
Axmed: shaqo looga maarmi waayey gudaha oo uu ku hawlan yahay ayaa jirta,
arimaha gudaha waa mas’uuliyad balaaran, waxay la xiriirtaa maamulka dhismihiisa
iyo Nabadgelyadiisa, meelihii aan tagney waxyaabaha looga hadlaayey waxaa ka mid
ahayd, ahmiyada ay leedahay nabadgelyad in la sugo, maamulada Qorshe
hawleedyadooda, lana qiimeeyo khasaaraha shacabka soo gaarey, lana diyaariyo
mashaariicda Horumarineed sida loo sameyn karo iyo meesha laga bilaabo in ay
tahay, waxyaabahaas iyo kuwo kale si loo dhameystiro ayaa looga maarmiwaayey.
DHAMAAD
Maxamed Macallin Cismaan (All-man) Somalitalk Jabuuti
fatxumaalik@hotmail.com
Faafin: SomaliTalk.com | Nov 10, 2008