Barnaamijkii Radio Xoriyo
17 December 2008.
Wafti uu Hogaaminayo G/kuxigeenka 1aad ee jwxo oo gaadhay Newyork-USA
G/kuxigeenka 2aad ee jwxo oo ka qayb galay shirsanadeedkii Jaaliyada
Switzerland.
Waxyeellooyin gumaysigu u gaystay dadwaynaha
Kaligii talitye Zenawi oo diiday inuu la xaajoonayo OLF
Arrimaha Soomaaliya oo aad u sii qasmaya
Jabuuti oo kordhisay lacagtii canshuuraha ee Dekeda iyo Itoobiya oo walaac ka
muujisay.
======================
Waxyeellooyin gumaysigu u gaystay dadwaynaha
Ciidammada nacabka ah ee gumaysiga Itoobiya ayaa dhibaatooyin kala duwan u
gaystay dadwaynaha rayadka ah ee Ogaadeenya. Dhibaatooyinkaasina waxay u dheceen
sidatan;
08/12/08 meesha lagu magacaabo jala-wadhi, waxay ciidammada gumaysigu ku dileen
nin shacab ah oo magaciisa aanaan wali helin.
11/12/08 Diyaar, oo Dhagaxbuur ka tirsan, waxay ciidammada gumaysigu jidhdil
baʼan ugu gaysteen afar qof oo shacab ah oo magacyadooda aanaan wali helin.
30/11/08 meesha lagu magacaabo Dhabiile waxay ciidammada gumaysigu dad shacab ah
kaga dhaceen laba Qori, oo midkood uu yahay BKM.
Ciidammada gumaysigu waxay wali wadaan duqayntii ay shacabka u gaysanayeen,
iyadoo ay meelo kala duwan ku rusheeyeen diyaarado helikobtar ah oo la sheegay
inay ka duulaan magaalada Qabridaharre.
15-12-08 Waxay ciidamada gumaysigu ka kaxaysteen suuqa xoolaha ee magaalada
Jigjiga afar nin oo xoolo ka keenay Dhagaxbuur afartaas nin ayuu magacoodu naga
soo gaadhay Sheekh Yuusuf
Dhinaca kale 06-11/12/08 dagaallo kala duwan oo dhex-maray CWXO iyo kuwa
gumaysiga Itoobiya, waxaa ciidammada gumaysiga lagaga dilay 21 askari, waxaa
sidoo kale lagaga dhaawacay 23 askari.
Kaligii talitye Zenawi oo diiday inuu la xaajoonayo OLF
Kaligii taliye Meles Zenawi ayaa beeniyay wararka sheegaya inuu aqbalay inuu
wada xaajood la yeelanayo Ururka OLF, isagoon wada xaajoodka ku xidhin shuruudo
hordhac ah.
Kaligii taliye Meles ayaa sheegay inayna jirin wadahadallo bilowday ama
billaaban doona oo uu la leeyahay ururka OLF.
Hase yeeshee kooxo odayaal, oo sheegay inay dhexdhexaadinayaan Zenawi iyo OLF,
ayaa ku adkaystay inay Meles Zenawi si shakhsi ah ula kulmeen, uuna u sheegay
inuu shuruuda laʼaan wadaxaajood la billaabayo ururka OLF, haddii ay soo
oggolaysiiyaan.
Ma aha markii ugu horraysay ee kaligii taliye Zenawi uu odayaal u diro ururrada
ka soo horjeeda, ka dibna uu ku inkiro inuu dirsaday. Waxaa jirtay marar badan
oo kala duwan oo uu odayaal reer Ogaadeenya ah sidanoo kale u hoday, isla
markaana u diray inay la soo hadlaan ONLF, haddana uu iyagii xabsiga u taxaabo.
Arrimaha Soomaaliya oo aad u sii qasmaya
Arrimaha Soomaaliya ayaa si wayn u sii qasmay, ka dib markii uu madaxwaynaha
dowlada ku meelgaadhka ah talaadadii soo magacaabay raʼiisal wasaare cusub,
kaasoo uu sheegay inuu xukuumad u soo dhisi doono sida ugu dhakhsaha badan.
Madaxwaynaha dolawda ku meelgaadhka ah ayaa raʼiisal wasaare u magacaabay
Maxamed Maxamuud Guuleed, oo horay u ahaan jiray wasiirka arrimaha gudaha ee
dowlada ku meelgaadhka ah.
Magacaabistani waxay ka denbaysay, ka dib markii uu C/llaahi Yuusuf axaddii
sheegay inuu shaqadii ka caydhiyay raʼiisal wasarihii hore Nuur cadde, kaasoo
beryihii u denbeeyay uu khilaaf adagi u dhexeeyay.
Hase yeeshee Baaralamaanka ku meelgaadhka ah ee Soomaaliya ayaa isniintii u
codeeyay Nuur Cadde, isla markaana kalsooni buuxda siiyay dowladiisa.
Tallaabadan uu C/llaahi Yuusuf qaaday waxaa si wayn uga soo horjeestay, marka
laga tego Soomaaliya gudeheeda, bulshada caalamka iyo kooxaha gacanta ku haya
arrimaha Soomaaliya intooda badan.
Isla talaadadiiba dowladda Kenya ayaa ku dhawaaqday inay cunqabatayn ku soo
rogeyso madaxweynaha Soomaaliya C/llaahi Yuusuf iyo qoyskiisaba, isla markaana
ay xayirayso wixii hanti u yaalla dalka Kenya.
Wasiirka arrimaha dibada ee Kenya Moses Wetangula ayaa C/llaahi Yuusuf ku
eedeeyay inuu carqaladaynayo qorshayaasha di u-heshiisiinta Soomaaliya.
Dowlada Kenya waxay sidoo kale C/llaahi Yuusuf ka mamnuuci doontaa inuu dalkeeda
soo galo ama uu socoto ku dhex-maro.
Ra,iisal wasaaraha cusub ee C/llaahi Yuusuf magacaabay ayaa isaguna sheegay inuu
xilka loo dhiibay aqbalay, isla markaana sida I degdeg badan u soo dhisi doono
dowlad. Arrintan ayaa laga yaabaa inay horseedo burburka dowlada ku meelgaadhka
ah, oo tan iyo markii lagu soo dhisay dalka Kenya dhawr sano ka hor aan qabanin
wax la taaban karo, balse horseeday in dalka Soomaaliya uu si buuxda gacanta ugu
galo gumaysiga Itoobiya.
Wafti uu Hogaaminayo G/kuxigeenka 1aad ee jwxo oo gaadhay Newyork-USA
Wafdi uu hogaaminayo GX1 ee JWXO Mudane Mohamed Ismacil Omar ayaa booqasho
hawleed ku tagay magaalada NEWYORK, ee wadanka Maraykanka waxayna halkaas joogi
doonaan maalmaha fooda inagu soo haya iyagoo halkaas kulamo kula yeelan doona
Jaaliyada Ogaadeenya ee ka hawlgasha NEWYORK & nawaaxigeeda.
Wafdigan uu hor kacayo GX1 ee JWXO Mudane Mohamed Ismacil Omar ayaa in mudo ah
ku wareegayay waadamo badan oo dunida kamid ah kuwaas oo ku kala yaala Afrika &
,Yorub waxayna shirar & kulamo is dabo joog ah la soo yeesheen Dawladaha dadalka
ay tageen badankood & sidoo kale Jaaliyadaha Ogaadeenya ee ka halwgala wadamada
ay wafdigu soo mareen.
Dhanka kale Wafdigan uu hor kacayo GX1 ee JWXO Mudane Mohamed Ismacil Omar waxay
ka qayb gali doonaan shir sanadeedkii Jaaliyadaha Ogaadeenya oo sanadkan ay
marti galisay Jaaliyada Ogaadeenya ee Wadanka Maraykanka gaar ahaan gobolka
California, shirkan ayaa magaalada Sandiego ka furmi doona maalinta Jimhaca ee
19/12/2008 waxaana ka soo qayb gali doona wufuud ka kala imanaya dhamaan dalalka
dunda ee ay dagan yihiin Jaaliaydaha Ogaadeenya.
Sida ay noo xaqiijiyeen gudiga qabanqaabada shirka waxaa maalmahnba si xidhiidha
ah usoo gaadhaya madsha shirka wufuud kala yimid dunida dacaladeeda, Shirka
Jaaliyadaha Ogaadeenya oo meerto ah waxaa sanadkii hore lagu qabtay wadanka
Finland waxaana lagu gorfeeyaa waxqabadka Jaaliyadaha Ogaadeenya isla markaasna
lagu dardar galiyaa xidhiidhka & shaqada ka dhaxeeysa Halganka gudaha ka socda
ee Ogaadeenya lagu xoreynayo & Jaaliyadaha dibada oo kaalin laxaad leh kaga
jira, waxaa isku barta hawlwadeenada Jaaliyadaha Ogaadeenya waxaana ka soo baxa
go'aamo lagu hawlgalo shirka dabadii oo lagu shaqeeyo ilaa shirka kale laga
gaadho.
Jabuuti oo kordhisay lacagtii canshuuraha ee Dekeda iyo Itoobiya oo walaac ka
muujisay.
Dowlada Jabuuti ayaa kordhisay lacagta canshuuraha ee ay ka qaadi jirtay Dakada
dalkaas arrinkan ayaa yimid ka dib markii suuq badan ay dakadaas yeelatay oo
gacansato badan ay wax kala so dageen kadibna Dowlada Jabuuti ay kordhisay
lacagta.
Dowlada Itoobiya oo alaab kala soo dagi Jirtay Dakadaas ayaa arrinkan walaac ka
muujisay sidoo kale qaar ka mid ah Gacansatada Itoobiyana ay diideen gabi
ahaanba lacagtaas.
Lacagta Itoobiya laga qaadi jirey ayaa ah 700 malyan sanadkii balse hada ay
Dowlada Jabuuti ay ka dhigtay 703 Malyan balse nin ka mid ah Wasaarada Ganacsiga
Itoobiya ayaa arrinkan ku tilmaamay wax aan la aqbali karin.
Arrinkan ayaa dadku saadaalinayaan in noqon doono mid Khilaaf ku keeni kara
labada Dowladood ee Itoobiya iyo Jabuuti balse Itoobiya ayaa fikir ahaan taagan
in xaq u leedahay inaan lacagtan lagu kordhin.
Hadaba ilaa hada waxaan cadayn go,aanka kama danbaynta ah ee Dowlada Jabuuti ay
qaadan doonto walow xariirka labada dal ka dhaxeeya yahay mid wanaagsan.
Taariikh ahaan sanadadii 1889 ayaa Boqorka Menelik aaminsanaa in Itoobiya xaq u
leedahay in Dakada Jabuuti aan wax lacag ahba laga qaadin.
Dalka Itoobiya ah dal aan lahayn wax Dakadka kadib markii Ereteriya ay ka
qaadatay Xoriyada halkaas oo Itoobiya ay noqotay dhul baadi goob u gala in ay ka
helaan dadkad wadamada ku dariska ay la tahay.
G/kuxigeenka 2aad ee jwxo oo ka qayb galay shirsanadeedkii Jaaliyada
Switzerland.
Shir sanadeedkii jaaliyada Soomaalida Ogaadeenya ee Switzerland ayaa shalay
13.12.08 lagu qabtay hoolka shirarka ee hodheelka NH ee ku yaala magaalada
Fribourg ee cariga Switzerland. Kulankan oo sanadkiiba mar la qabto ayaa waxaa
ka soo qeeyb galey dhamaan xubnaha jaaliyada Ogaadeenya ee wadankan Switzerland
iyo shacbiweynaha Soomaaliyeed ee xaqa taageera.
Shirkan oo uu marti ku ahaa gudoomiye ku xigeenka 2aad (GKX 2aad) ee Jabhada
Wadaniga Xoreeynta Ogaadeenta (JWXO) mudane Cadaani Hiirmooge ayaa ugu
horeeyntii lagu furay aayado Quraanka Kariimka ah, ka dibna loo istaagay
dhageeysiga heesta astaanta calanka. Isu imaatin oo aay daadihiniyeen
gudoomiyaha jaaliyada Ogaadeenya ee Switzerland Mudane Axmed Gurxan iyo u
qaabilsanaha jaaliyada ee xiriirka dadweynaha Mudane Xasan Cabdi Yuusuf ayaa
waxa sidoo kale xaadir ku ahaa fanaanka Soomaaliyeed Mudane Cabdoow Muuri.
Mudane Gurxan oo hadal gaaban jeediyay ayaa xusay in jaaliyada Swiss tahay mid
tiro yar hase yeeshee tayo leh isagoo taa ahaanshaheeda ku micneeyay in
jaaliyadu kasbatay walaalaheena Soomaaliyeed ee wadankan ku nool is la markaana
uga mahad celiyay taageeradooda joogtada ah ee dhinac walbe leh. Soo bandhigid
waxqabadkii jaaliyada ee sanadkan 2008 iyo qorshe sanadeedka jaaliyada ee
sanadka soo socda ee 2009 ka dib ayaa cod baahiyaha lagu soo dhaweeyay Mudane
Cadaani Hiirmooge GKX 2aad ee JWXO.
GKX 2aad ee JWXO ayaa soo bandhigay qudbad cajiib ah dhinac walbana taabaneeysay
oo waqti dheer socotay toos oo uusan waxba kaga tagin hadii eey ahaan lahayd xag
dhaqan-dhaqaale, siyaasad, mid ciidan iyo gaboodfalka gumeeysiga uu ku hayo
shacbiga xaq doonka ah ee Ogaadeenya. Mudane Cadaani wuxuu carabka ku adkeeyay
in dhibaatada tikreegu ka wadaan wadankii tahay mid aanay waligeed horay u soo
marin shacbiga isagoo xusay in inkabadan 97 dagmo ciidamada gumeeysigu dhulka la
simeen oo aay u dheer tahay dilka, kufsiga, dhaca, cunaqabateenyta iyo in
gumeeysigu dago goobo dagaalna ka sameeysto ceelasha iyo ilaha biyaha, is kuna
dayeen in afar goobood oo cayiman isugu geeyaay shacbiga iyo xoolahoodaba.
Inkastoo ciidamada xoreeynta Ogaadeenya (CXO) fashiliyeen damicii gumeeysiga
shacbiga dhib aad u weeyn ayeey arintan u geeysatay ayuu hadalkiisa sii
raaciyay.
Mudane Hiirmooge wuxuu sheegay in gumeysigu niyad jabay taag iyo tabar toona
uusan u heli karin in uu dagaal kula sii jiro umad xaqeeda raadineeysa is la
markaana la timid xoog ciidan oo tayo leh oo aay u dheer tahay midnimo mintid
isku tashi iyo aragti dheeri, godkiisii ayeey biyo ugu galeen, marka aay maqlaan
guuxa takbiirta JWXO rucbi iyo argagax ayeey qaadaan dhabarkana jeediyaan isagoo
intaa sii raaciyay in Alle fadligii aanay dhicin goob la isaga horyimaado oo
uusan ciidankanagu ku gacan sareeyn.
Ma aha kaliya in aan gumeeysiga kaga guuleeysanay dagaalka milatari ee waxaan
sidoo kale kaga guuleeysanay saxaafada caalamka, in aduunweynaha u soo bandhigo
wajiga dhabta ah ee itoobiya iyo xasuuqa aan isagoo kale la arag ee aay ka
wadaan wadankii. Golayaasha dunida ee aay wax ka go’aana waan kaga guuleeysanay
ayuu carabka ku adkeeyay Mudane Cadaani hiirmooge isagoo intaa sii raaciyay in
itoobiya maanta ceeymo leedahay dana ugu jirto in Ogaadeenya xaqeeda siiyaan ka
hor inta aanay JWXO sabab u noqon kala taga itoobiya. GKX 2aad mar uu ka
hadlayay gaboodfalka gumeeysiga wuxuu xusay in dilka, kufsiga, dhaca. Xariga iyo
nolol duuga lagu hayo umada Soomaalida Ogaadeenya aayan ahayn mid xisaab ka
danbeeyn, sidaa daraadeed hayaan diiwaan galiyeena magacii, goobtii, waqtigii
iyo cidii qadoobfalka geeysatay. Waxaan ku guda jirnaa sidii maxkamada aduunka
ee danbiyada dagaalka aanu u horkeeni lahayn 156 sarkaal oo 15 ka mid ah aanu ku
dilnay dagaalikii Caado ka dhacay oo uu ka mid ahaa sarkaalkii gumeeysiga u
fadhiyay OAUda.
Mudane Cadaani wuxuu khudbadiisa ku soo gabagabeeyay isagoo sheegay in dhawaan
JWXO gudo gali doonto wajigii ugu danbeeyay ee xoreeynta Eebe idankiina la
filayo in gumeeysiga gabi ahaanba lagaga saaro dhulka Ogaadeenya halkaa oo la
rajeeynayo in uu ku soo afjarmo dhibka itoobiya ku heeyso shacbiga Soomaaliyeed
oo idil. Mudane Hiirmooge inta uusan qudbadiisa guda galin wuxuu horkacay
daqiiqad xusuus ah oo loo sameeyay Allana loo baryay in uu aqbalo shuhadada
Soomaaliyeed ee u shahiiday is ka caabinta gumeeysiga gaamuray ee itoobiya ee
Ogaadeenya iyo Soomaaliyaba.
17 December 2008
Cabdinuur Sh. Maxamed
Radioxorio@radioxoriyo.com
Raadioxoriyo@yahoo.com
Radio Xoriyo waxaad ka dhegaysan kartaa Mawjadaha 25 MB iyo 31 MB, iyo
internetka Radioxoriyo.com,Ogaden.com Habeenada Khamiista & Sabtida 20:00PM –
20:30 waqtiga