Daabaco Boggan | Print

C/risaaq Maxamed Sh. Aadan” Arintaa ma rabo inaan ka hor dhaco, waxaana ka socota dood adag oo Is-bahaysiga dhexdiisa ah, dadka Soomaaliyeedna 4.5-ka…”

C/risaaq Maxamed Sh. Aadan oo ka mid ah Qurbo joogta Soomaaliyeed eeka qayb gashey shirkii Magaalada Nayroobi lagu qabtey 27/11/2008-da-30/11/2008-da ee looga hadleyey faderaaliisamka iyo 4-5-ka, islamarkaana ay soo qaban qaabisey Hay’ada UNDP oo aan wareysi dhinacyo kala duwan taabanaya kula yeeshey Hoteel Imperial ee Caasimada dalka Jabuuti ayaa isagoo arimhaasi faah faahinaya wuxuu yiri

Shirku wuxuu socdey seddax maalmood, waxaana ka soo qaybgaley aqoonyahano Soomaaliyeed oo ka kala socdey dalka gudihiisa iyo dibadiisa, xubno ka socdey UNOPS, Jaamacada Carabta, Midowga Afrika, Midowga Yurub, ujeedadiisuna waxay ahayd, Afkaarta dadka Soomaaliyeed ay ka qabaan Xukunka Federaalka ama xukunka baahsan, Hay’ada UNDP mudo aad u dheer ayey ka shaqeyneysey Qaanuunka Soomaaliya, waxayna u xilsaartey dadd madax banaan, si ay talo uga soo bixiyaan Qaanuunka Soomaaliya, shirkuna wuxuu ahaa mid lagu soo gebagebeynayo arintaas, tirada dadka ka soo qayb galeyna waxay ahaayeen 70 xubnood, labadii maalmood ee hore waxaa Afkaarta Federaaliisamka inoo soo gudbiyey, Aqoon yahano reer Yurub wadamada looga dhaqmo federaalka, maalintii ugu dambeysey, dadkii Soomaalida ayaa ka soo talo bixiya waxa lagu dhaqo, dadka Soomaaliyeed, waxayna isla tibaaxeen, Afkaaro badan, waxaana laysku raacey, in wax walba nabada shardi ay u tahay.

Waxaa kaloo dad madasha ka soo qayb galay sheegeen in mudadii federaalka uu jirey ee 4-ta Sano, in ay jiraan, dhib fara badan uu keeney hada waxaa la sheegey, in sistamku dhibku ahayn, balse mas’uuliyiinta talada haysa uu dhibku ka yimid xagooda, dadd badana waxay sheegeen Sistamka waxa dhibka u keeney shaarka Soomaalida u gelisey ee 4.5-ka, waxaana laga maarmaan noqotey in laga tilaabsado 4.5-ka si Qaranimadii loo soo celiyo, Federaalka dhibaatooyinka uu keeni karo waxaa ka mid ah, in Reer waliba Gobol uu goosto, yiraahdana anaga hawshaas nama khuseyso, wadaadadu xiligaan waxay diyaar u yihiin, inaan dowlad Islaami ah la dhisi karin, Sheekh Shariif ayaa ugu horeeya, diyaar wuxuu u yahay, dowlad dadku uu wada qaybsado in la dhiso, suurta gal ma tahay, nidaamkii dagaal oogayaasha ee 4.5-ka inay ka tanaasulaan oo Cabdi iyo Xasan oo ka kala yimid doorasho ka sameeyaan Gobolo aysan u dhalan, Nabadii Soomaaliya wey dhowdahay, laakiin waqti bay qaadaneysaa, dadd badan baa nidaamka 4.5-ka u haysta Bir weyn oo xayndaab ah oo looga hortaagan yahay dadka inay wax ku yeeshaan Xukunka.

Somalitalk:- waxaad ka hadashey dhibaatooyin badan, dhowaana waxaad la midowdeen DFKMG, in Baarlamaanka hada jira jira lagu kordhiyo 275 kale, kii hore wuxuu ku dhisnaa Nidaamka 4.5-ka, hada adinka 275.tiina xubnood ee Is-bahaysiga maxaa la waafajindoonaa?.

Cabdirisaaq:- Arintaa ma rabo inaan ka hor dhaco, waxaana ka socota dood adag oo Is-bahaysiga dhexdiisa ah, dadka Soomaaliyeedna 4.5-ka halgu dayo ayey ka ahayd, waana garaneynaa Asbaabta keentey,, markii Embagaati ay ku kulmayeen Hogaamiye Kooxeedyada, waxay go’aan ku gaareen, sida ugu sahlan ee ay dadka ku haysan karaan inuu yahay nidaamka 4.5-ka, dadka Soomaaliyeed waxaa kala gashey kalsooni daro, waxayna ka raadinayeen cadaalad, waxayna u baahan tahay inaan isu samirno, xubnaha ARS waxaan ku saleyn doonaa cadaalada & sinaan buuxda oo raali galiya bulsho waynta Soomaaliyeed.

Somalitalk:- gunaanadka shirkiina ma in federaaliisam la qaataa, mise in Xukunka baahsan la qaato?.

Cabdirisaaq:-waxaa naloo sheegey in labada sano ee soo socota wadanka lagu dhaqayo Federaalka.

Somalitalk:- adigu ma qabtaa 275-ta xubnood ee Is-bahaysiga, in la waafajiyo 4.5-ka, islamarkaana aad adigu xubin nimadaada aad ku weydo?.

Cabdirisaaq:- Aniga diyaar waxaan u ahay hadii Ummada Soomaaliyeed ay nabad ku heleyso, inaan xilkeyga ka tanaasulo, waxaan keloo diyaar u ahay in wax kasta oo muhiim ah si KMG laysula radiyo, iyadoo gool ugu weyn ee la tiigsanayo ay tahay Doorasho iyo Qaranimo, sababtoo ah doorashadii Soomaaliyeed iyo aragtidii Soomaaliyeed waa laalan tahay,taasina waxaa keeney oo gacanteena ka bixiyey arinta 4.5-ka.

heshiiska aad la gaarteen TFG, waxaa ka soo baxay caro fara badan oo kala duwan, dadka qaar waxay leeyihiin Baarlamaankii Ansixiyey in ciidamada Ethopia dalka ay soo galaan iyo caro kale oo dhinaca 4.5-ka, ka Is-bahaysi ahaan sidee baad u fulineysaan?.

Cabdirisaaq:-waxaan xasuusanahay in caro badan iyo dhib ay keentey,waa inaan xasuusanaa South Afrika, markii ay nabad gaareysey sida Nelson Mandela oo kale lagu daydaa, waxaa la yiri laba dooro mid, dadkii ku gumaadey ee dhibka badan kuu geystey ee xabsiga ku geeyey ee kumanaanka kun diley, inaad ka aarsato iyo inaad madaxweyne noqoto, wuxuu yiri anigu aarsan maayo, waxayna keentey in Janankii ciidamada hogaaminaayey uu salaan u saaro, hadaba Soomaalidu waxay u baahan tahay inay isu tanaasulaan, waxa maanta jira haba fool xumaadeene inaan la dhaqano, TFG waxaa loo abuurey Soomaaliya, anaguna waxaan dooneynaa inay noqoto mid loogu adeegayo dadka Soomaaliyeed, dhibaatada labada sano ee Ciidamada Ethopia waxaa keeney Baarlamaanka dhibka ku dhisan, anaguna waxaan door bidney inaan dabka galno, dadka Soomaaliyeed aan u horseedno sharaf iyo karaamo.

Somalitalk:-Maxaa diidey inaad markii hore aad ku biirtaan?.

Cabdirisaaq:-Ma jirin wax heshiis ah o oka dhexeeeyey dadka Soomaaliyeed ee isku haya xukunka sidey u wadaagi lahaayeen, heshiisyadii ay galeena waxaa hor istaagey dowlado aan jeclayn inay soomaalidu heshiiso.

Somalitalk:- sideed ugu guuleysanaysaan dad mudo 4 sano gawda isku hayey, dibu-heshiisiin fara badana loo sameeyey dhexdooda, mab da’ii ay wada dhisteena aysan aaminsaneyn?.

Cabdirisaaq:-waxaan uga guuleysaneynaa, anagu markaan eegney warqadihii ama Qaanuunka u dagsan wadanka waxa ku qoran, waa wax Soomaalida u keeni kara maslaxad, wanaag iyo horumar, laakiin nimankii hogaamiye Kooxeedyada ahaa ayaa ka tegey qaanuunka & warqadihii waxa ku qornaa, dadkiina dhibaato ayey u geysteen, diyaarna waxaan u nahay inaan warqadihii nus ka qaadno, una sharaxno warqadaha waxa ku qoran, hadaan Baarlamaanka la gelin Ethopia meesha ayey joogeysaa, 4.5-ka wuu sii jirayaa, Is-bahaysiga waxaa looga bartey cadaalad iyo wanaag, golaha dhexe ayaa kulamaya go’aan buu ka gaarayaa arintaas, waxaana naga go’an in loo gudbo Dolwad midnimo Qaran.

Somalitalk:-Qurba joogta Soomaaliyeed mala dhihi karaa, mush-kilada dalka ka jirta qayb ayey ku leeyihiin?.

Cabdirisaaq:- lama dhihi karo, ruux kasta oo jooga dibada wuxuu biilaa 15 ruux oo joogta gudaha, waxaan dhisnaa Warshado, maalintaan dhisno maalinta xigta waa la dumiyaa, sidoo kale Iskuulo iyo machaddyo nabadeedd dhamaantood waa la duminayaa, horumar lama gaari karo, hadaan siyaasada lagu heshiinin.

Somalitalk:- nimankiina qurbo joogta Soomaaliyeed sow lama dhihi karo waxaad wadaan maskax cusub oo Gumeysi ah, dib ayaana laydiin soo carbiyey, sababtoo ah 1960-kii, markii xornimada la qaatey, Gumeystihii wuxuu xilka u dhiibey kuwii uu isaga soo tababarey oo Soomaalida u diidey inay horumarto xiligaan?.

Cabdirisaaq:-dadka Soomaaliyeed dhaqankooda, diintooda iyo aragtidooda in lagu saleeyo Gumaysi ma ahan, wax Gumeysi ka daran waxaa sameeyey nidaamka 4.5-ka iyo hogaamiye Kooxeedyadii Soomaaliya, waxaasina waxay ku dhaceen, war nimankaan miyaan wax la qaybsankaraa, aan ka cararno, marka waa in wadanka lala yeeshaa loona sheegaa waqti ku filan in ay haysteen wadanka, kuwa dembiyada dagaalka galey maxkamad la soo taago, dadka Soomaaliyeed waxa ka keeney nidaamka 4.5-ka waxa ka keeney waa cadaalad jaceyl bala hadii hogaamiye kooxeedyada aya sidaa ku harayaan laakiin waxaa muuqata in shacabkii dhib & jab loogu gaystay arintaas.

Dhamaad

Maxamed Macallin Cismaan (All-man) Somalitalk Jabuuti

fatxumaalik@hotmail.com

Faafin: SomaliTalk.com | December 6, 2008

Kulaabo bogga www.SomaliTalk.com © www.SomaliTalk.com

La soo xiriir: