Saxaafada is xilqaantay, Ma siyaasadbay u Xidhan tahay ?
Mahad Alle ayey u sugnaatay, Rasuulkeenii Muxamed,nabad galyo iyo naxariis
korkiisa ahaatee, Khulaafu’ Raashidiintii iyo intii raacdee xaqa ku rumeysay
Illaahey raali ha ahaadee. Intaa dabadeed
Furaashkuu ku jiifo, qofkii gacan u qaadee, xaga dambe badh
soo rogey. Markuu cagaha laabtee, jilbihiisa madaxiyo calooshiisa hoos dhigo,
cidhiidhiguu is geliyiyo, cadibaada daba taal, aqoontuu ka korodhsaday, isagaa u
cilmi leh. Waxa dunida hawl taal, ee qallin lagu tilmaamiyo, lagu koobi karin
hadal, waxay siyaasad oo qudha, dadku isugu koobeen, iyagaa u cilmi leh.
Muraayadaha wax daabaca, ee wararkii dalkeeniyo, lagu qoro maqaalladu, wuxuu
qallinkoodu diintiyo, qur´aan uga bakhaylay, iyagaa u cilmi leh. Balse
damiirkeenu muu noqon, mid Axaadiista diintiyo, Aayadaha ilaahay, ka dabooshay
maqalkoo. Qudbadaha Ina Yusuf, hadallada digtoorradu ilmadooda daadshaan.
Saxaafada qarnigan cusub ayaa ka duwan, kana hawl yar
midii hore loo isticmaali jirey, iyadoo aan u baahnayn madbacad waraaqo daabacda
iyo joornaal suuqa lagu iibiyo midna, waxanay bilaash u tahay dadka akhrista ee
ku xidhan . Inkastoo aanan wakhti u helin inaan wada akhriyo wixii saxaafadda
casriga ah ( Internetka ) lagu soo qoro, hadana waxaan arkay in dhammaantood
amma intooda badan wararka, maqaallada iyo figradaha la soo qoraa Ehel u yihiin
siyaasad. Waxaan is weydiiyey saxaafadan casriga ahi ma iyadaa dadkeeda ku
hogaamisay dariiq aad cidhiidhi u ah oo aan dadka wada qaadayn, mise dadku
iyagaa isku soo koobay dhul iyo aduunyo waasac ah. Dedaalka ay muujiyeen
saxaafadda is xilqaantay, ayaa ah mid mudan dhiirri gelin iyo mahad celin
labadaba, balse waxa muuqata inay il keliya wax ku eegaan.
Badi dadka akhrista amma ku xidhan saxaafadan casriga ah
ayaa ah qurba joogga dibadaha ku nool. Inkastoo ay saxaafada casriga ahi
dabooshay baahi muhiim ah, hadana waxaa hubaal in baahida dadka qurbuhu ka
miisaan culus tahay midda dadka wadankii ku nool. Baahidu maaha oo qudha mida
dhaqaale, balse waxa jira baahiyo miisaan culus oo saameynaya caqiidadii aynu ku
dhalanay ee diinta Islaamka, midii dadnimo iyo tii shakhsi ahaaneedba. Dal iyo
ummad intaanu horumarkoodu soo shaac bixin waxa ka horreeya horumar iyo guulo
dahsoon oo aan muuqan. Sidoo kale markay soo baxaan baylah iyo xumaan muuqata,
inta badan waxa sabab u ah inta soo baxday in ka badan oo dahsoonaa balse aan la
dareemin.
Inkastoo xaaladeena siyaasadeed tahay mid u baahan
feejignaan dheeraad ah, hadana inaynu illowno nolosha qaybeheedii kale kuna
koobnaano, gaadhna ka hayno siyaasad keliya waa arrin wer-werkeeda leh. Sida loo
kala baahi badan yahay, ayaa loo kala baylah badan yahay, iyadoo dadka qurbaha
ku nool baahidoodu ka duwan tahay kana khatarsan tahay baahida wadankii taal.
Waxan is weydiiyey maxay saxaafada casriga ahi ugu deeqeysaa qofka muddo 24
saacadood ah amma ka badan aan maqal meel ilaahay lagu xusayo, oo deriskiisa,
saaxiibadiisa shaqada ama kuwa iskuulku yihiin dad Eebe ku caasiyey ?. Maxay
saaxafada qarnigani baraysaa ubadka soo kacay ee noloshooda inteedii badnayd ku
qaatay qurbe iyo gaalo dhexdood, iyagoo ay duul-duul ku tahay diinta iyo
dhaqankii suubanaa?
Saxaafadda casriga ahi maxay ku caawinaysaa waalidiinta
naxwihii iyo murti wixii ay hayeen mar hore ka dhamaaday kadib markay ubadkii
iyo iyagu isku keliyeysteen. Qaraabo soo booqata oo badani ma joogto oo waa mid
ama laba. Deris milix lagasoo qaataa ma jiro oo jaarkoodu waa gaalo Jahanama la
jaar ah ( Eebe innagama yeelo ). Waxanse is weydiiyey innagoo intaasoo dhibaato
ah qabna, maalin kastana maqalna waxyaabo dareenka iyo damiirka fiicaniba diido,
waxa innagu koobay inaynu siyaasad oo qudha gaadh ka hayno, oo qofkii figradiisa
soo qora, kii maqaal soo diyaariya iyo kii fadhiya goobaha lagu kulmaa uga hadlo
siyaasad iyo maalmahan sokeeya.
Hadii dadka saxaafadan casriga ah gacanta ku haya,
wakhtigana u helay noqdeen qaar ilaaliya qaranimada iyo sumcadda siyaasadda,
heeganna u yihiin dhawristeeda iyo fidinteeda, maxay dadkii akhristayaasha ahaa
uga faa´ iideysan waayeen inay kaga hadlaan duruufohooda wejiyada badan leh. Qof
kastaaba wuxuu leeyahay meel loogu hagaago oo laga helo si loo gaadhsiiyo
farriin wax uga tarta maalinta aduunyo iyo maalinta aakhiro. Maxay culimadii
diinta taqaanay uga baaqsadeen inay dadkooda kula kulmaan muraayadahan la iska
akhristo si ay u gaadhsiiyaan kelmed ka fogaysa cadaabka Eebe, kuna dhaweysa
naxariistiisa. Waxa hubaal ah in la heli karo qof maalintii laba jeer amma ka
badan booqda muraayadaha wax laga akhristo, balse sababo jira awgeed aanay u
suurto gelin inuu maalintii hal mar booqdo goob kamid ah goobaha Eebe jecel
yahay.
Dunida laguma sheegin ummad wada sheekh ah, Soomaaliyana
ubadkeeduna maaha kuwo ku soo dhashay iyagoo diintooda, dhaqankooda iyo
taariikhdoodaba dusha ka haya. Maqaleey warlaay, ma laguu warramay, in Cali la
diley, oo Cumar la dilay…. Ubadka ku nool dhulka miyiga ah ee ay yar tahay siday
ula kulmaan macallin diintooda bara, ayaa hadana hees ay maqasha ku raacaan
lagu gaadhsiiyey taariikhda asxaabtii Nebigeenii suubanaa NNKHA. Innaguna maanta
inagoo ka awood iyo qalab badan, hadana inaynu ubadkeenna nasiibkooda oo qudha
intaynu shandad ugu ridno, dhabarkana u saarno, ku nidhaa iskuulka taga waa
arrin murugadeeda leh, balse Badbaadiyihii abuuray isagaa badbaadin.
Dhinac kasta oo ka mida nolosha dhulka gaalada ah ayaa
waxa innagaga socda dagaal jihooyin badan leh balse aan muuqan. Adigoo aan
dareensanayn ayaa waxaad u tanaasulaysaa inay dhacdo xumaan aan kuu cuntamin.
Adigoo aanay kuu muuqan ayaa waxaad ka tanaasulaysaa tiirar adag oo diinteena
iyo dhaqankeenuba ku dhisan yihiin. Adigoo qaba digniino hore, ayaad garabkii ku
jabi lahaa sii diyaarinaysaa.
Hanti uu qofku yeesho oo ka qaalisan iimaan suuban, lama
sheegin qof haysta. Markaad hoos wax u eegto, baylahdii ku hareer taalley iyadaa
kuu gacan haadin. Hadaad dedaalkeed la timaad, inaad gacan Eebe heleyso isagaa
innoogu yaboohay. Waxan Eebe ka baryayaa inaynu
noqonno kuwo leh iimaan sugan oon raacin maalmaha iyo dhacdooyinka guur guura.
Wehel waxaa ugu fiican ilaahay, waxanan ka rajeynayaa inuu Wehelkeena ahaado.
MOHAMED ISMAIL
mismacil@hotmail.com
mismacil@live.co.za
CELL: + 27 76 969 9516
TELL: + 27 11 837 0891
Faafin: SomaliTalk.com | Nov 19, 2007
Xildhibaan
Gaani oo UNICEF ku eedeeyey ay Musuqmaasuqeyso $7 million oo doolar....
waxana uu yiri: "Hogaamiye kooxeedyada ka harey Soomaaliya waa Hay'adaha
Qaramada midoobey" Waraysi
|