Gacma Dheere oo taageero ka raadinaya Beelaha
Haweiye
Max’ed Sheekh Maxamuud Guuleed (Gacma Dheere) oo
wasiirka arrimaha dibadda ka ahaa dowladdii Cali Max’ed Geedi oo
todobaadkii hore is casilay ayaa haatan bilaabay sidii uu
taageero uga dhex raadin lahaa bulshada Soomaaliyeed gaar ahaan
beesha uu k soo jeedo Max’ed Sheekh Maxamuud Guuleed (Gacma
Dheere). Gacma Dheere ayaa kulamo gaar ah la leh odoyaasha iyo
waxgaradka Beesha Habargidir, isagoo doonaya in ay kala
qayb-qaataan sidii uu u noqon lahaa Ra’isul Wasaaraha
Soomaaliya. Gacma Dheere ayaa waxaa kale oo la sheegay in uu
doonayo in uu taageero ka raadinayo Beelah Hawiye, waxaana la
filayaa in maalmaha soo socda uu Baydhabo kulan kula yeesho
waxgarad iyo Siyaasiyiin ka tirsan Beelaha Hawiye, si ay gacan
ugu siiyaan sidii uu u noqon lahaa Ra’isul Wasaaraha Soomaaliya.
Gacma Dheere oo loo saadaalinayo in uu noqdo
Ra’isul Wasaaraha Soomaaliya ayaa haddana Madaxweyne C/llaahi
Yuusuf ku xiray in uu taageero ka raadiyo Beesha Habargidir ee
uu ka dhashay. Max’ed Sheekh Maxamuud Guuleed (Gacma Dheere) oo
ah siyaasi mudo ku soo jiray siyaasadda Soomaaliya ayaa waxa uu
Dowladdii Cali Max’ed Geedi ka ahaa Wasiirka arrimaha gudaha,
waxa uuna sheegay mar la wareystay in ay wasaaraddiisa ku
guuleysatay hawlo fara badan oo la xiriirta dhinaca nabadgelyada
iyo dib u heshiisiinta. Gacma Dheere oo maalmahan ay badatay
qaabilaadiisa ayaa waxa uu sheegay mar la wareystay in uu si aad
ah ugu rajo weyn yahay in uu Noqdo Ra’isul Wasaaraha Soomaaliya.
Isku soo wada duuboo maalmo kooban ayaa ka haray waqtigii uu
Madaxweyne C/llaahi Yuusu magacaabi lahaa Ra’isul Wasaaraha
Soomaaliya.
Ciidamada Itoobiya oo ka guuray dugsigii sare
ee Maxamuud Axmed Cali
Iyadoo ciidamada Itoobiya ay maalmahan soo
galayeen magaalada Muqdisho ayaa haddana waxay shalay ka guureen
dugisigii sare ee Maxamuud Axmed Cali iyo Isgoyska Sanca, balse
ciidankaani ayaa waxaa la sheegay in ay ku biireen ciidamo kale
oo Itoobiyaan ah oo hawlgal ka wada qaybo ka tirsan Magaalada
Muqdisho.
Ciidamadu markay ka guureen goobtaasi ayaa waxaa
ku qamaamay dadweyne aad u fara badan kuwaas oo bililiqeysanayey
dareeska ciidamada Itoobiya, madaama dharkii hore ciidamada
Itoobiya laga bedelay, waxayna dadweynuhu qaateen dharkii hroe
oo ay iska siibeen ciidamadu.
Ciidamada Itoobiya ayaa weli degan xarumo fara
badan oo isugu jira Jaamacado, Isbitaalo, kuwaas oo loogu adeegi
jiray danta guud ee ummadda Soomaaliyeed, waxayna taasi keentay
in ay joogsato waxbarashadii ay heli jireen arday fara badan oo
Soomaaliyeed.
Ciidamada Itoobiya oo hawgal balaaran ka sameeyey Muqdisho
Maalintii shalay ahayd ayaa ciidamo Itoobiyaan
ah ayaa waxaa la sheegay in ay ku faafeen qaybo ka mid ah
Magaalada Muqdisho.
Ciidankaasi aad u hubeysnaa ayaa waxay baaritaan
ku sameeyeen deegaano ay ka mid yihiin Gubta, Barwaaqo,
Carafaat, Xuusa Xoolaha iyo deegaano ka tirsan degmada Yaqshiid.
Ciidamadaasi oo u socday si raxan raxan ah ayaan
la kulmin wax iska caabin ah, mana jiraan wax ay gacanta ku
dhigeen, iyadoo habeen hore weerar lagu qaaday saldhigga ay ku
leeyihiin Warshadda Baastada.
Ciidamada Itoobiya ayaa waxaa la sheegay in ay galeen qaar ka
mid ah guryaha ku yaala xaafadihii ay shalay hawgalka ka
sameeyeen.
Hawlgalkaan oo soo gebagaboobay shalay
galabnimadii ayay dib ugu laabteen ciidamadaasi xeryahoodii,
goobaha ayna baareena waxa ay ahaayeen goobo ay si aad ah
weeraro uga yimaadaan ciidamada Itoobiya, maalintii shalay
ahaydna waxay waayeen hub iyo ciidan.
Ciidamada Itoobiya oo maalmahan si aad ah u soo
galaayeen Magaalada Muqdisho ayaan waxaan la ogeyn in ay sii
wadi doonaan hawlgaladaasi.
Afar qofood oo mayd ah oo ay dileen ciidamada Itoobiya oo...
Shalay subaxnimadii ayaa bulshada ku nool
agagaarkii warshaddii hore ee Taraqa waxay ku soo baraarugeen
maydadka afar qof oo la sheegay inay dileen ciidamada Itoobiya
halkaasna ay soo dhigeen maydkoda.,
Dadkaasi ayaa la sheegay in ay ahaayeen kuwo ay horey u qabteen
ciidamada Itoobiya, lamina garanayo sababaha ay u dileen.
Waxaa maalmahan sii kordhayey tacadiyada iyo
dilalka ay gaysanayaan ciidamada Itoobiya, iyadoo maalintii
doradaad ahayd soo dhigeen labo qof oo mayd ah agagaarka Maslax
oo ah xarun ay degan yihiin ciidamada Itoobiya.
Hay’adaha xaquuqda aadanaha ayaa arrintaani
walaac ka muujiyey kuna tilmaamay mid xadgudub ku aha
sharciyadda caalamiga ah, sidoo kael waxaa arrintaani walwal ka
muujiyey dadweynaha Soomaaliyeed oo iyana ku tilmaamay mid ka
baxsan bini’aadannimada.
Ciidamada Itoobiya ayaa waxaa la sheegay in ay
xeryahooda ku haystaan dad fara badan oo ay ka qabqabteen
Magaalada Muqdisho, sidaa darted wax war ah ka hayso xarigaasi
iyo tacadiyada loo gaysto dadkaasi, waxayna ku ekaadeen oo
keliya in ay baarayaan tacadiyadaasi.
C/fitaax Shaaweeye “Aad baan uga xunnahay
dilka muwaadiniinta Soomaaliyeed lagula kacayo”
Guddoomiye k xigeenka arrimaha siyaasadda iyo
nabadgelyada gobalka Banaadir C/fitaax Ibraahim Cumar Sabriye
(Shaaweye) ayaa waxa uu ka hadlay xaaladda nabadgelyo ee ka
taagan Magaalada Muqdisho, waxa uuna sheegay in shacabka
loogabaahan yahay in ay garab siiyaan dowladda si loo soo celiy
nabadgelyada.
C/fitaax waxa uu sheegay in ay aad uga xun yihiin tacadiyada ka
dhaca Magaalada Muqdisho, waxa uuna sheegay in arrintaani ay
dabagal ku sameyn doonaan maamulka gobalka.
C/fitaax ayaa hadalkiisu u muuqday mid kulul,
waxauuna sheegay in muwaadiniinta Soomaaliyeed dilka loo
gaysanayo uu yahay mid aan sinaba loogu dul qaadan Karin, waxa
uuna hadalkaani ku soo beegmay xili ciidamada Itoobiya tacadiyo
ka gaysanayaan magaalada Muqdisho, iyagoo ugu dambeysay afar qof
oo maydkooda la soo dhigay agagaarka warshaddii hore ee Tara iyo
Sagaarka.
Todobaad ka hor mar uu wareysi bixiyey C/fitaax
Shaaweeye waxa uu sheegay in maamulka Gobalka Banaadir uu aad
uga xun yahay barakaca bulshada Soomaaliyeed, isagoo u soo
jeediyey beesha caalamka in ay gargaar la soo gaaraan ummadda
Soomaaliyeed.
Weeraro loo gaystay mas’uuliyiin iyo
ciidamada Dowladda Federaalka
Iyadoo weli ay sii socdaan ciidamada Dowladda
Federaalka iyo waliba mas’uuliyiinta ayaa weeraradii ugu
dambeeyey waxay ka dhaceen deegaano ka tirsan Gobalka Banaadir,
waxaa weerar lagu qaaday guryo ay degan yihiin mas’uul ka tirsan
dekedda iyo maamulka Gobalka Banaadir, waxayna halkaasi waxyeelo
ka soo gaartay dhowr qofood, sidoo kale ciidamo ka tirsan
Dowladda Federaalka oo ku sugnaa agagaarka afisyooni ayaa iyana
la oo gaystay weeraro, waxaa kale oo iyana weeraro lagu qaaday
kolonyo ciidamo itoobiyaan ah oo marayey agagaarka deegaanka
Lafoole.
Weeraradaani waa kuwo har iyo habeenba ka dhacay
Magaalada Muqdisho, ilaa iyo haatanna ma jirto xal loo helay
weeraradaasi iyo dagaaladaasi, waxaana maalin walba ku sii
barakacay dad fara badan oo Soomaaliyeed oo aan waxba galabsan.
Boqorka Sucuudiga oo galay xarunta Diinta
Kirishtaanka
Waa markii ugu horeysay boqor ka tirsan wadanka
Sucuudiga uu galo xarunta Kirishtaanka ee Fatikaanka ee
Magaalada Roma ee dalka Talyaaniga, waxa uuna halkaasi kulan
kula yeeshay Boobka diinta Kirishtaanka oo ay isla soo qaadeen
xaalado fara badan oo ka taagan dunida.
Dowladaha Kirishtaanka ayaa iyagu aad u
daneynaya in ay xarumo ku yeeshaan dalka Sucuudi Carabiya, hase
yeeshee ayaa boqortooyada sucuudiga ay aad ugu adag tahay,
maadaama Diinta Islaamka ay gacanta ku hayaan dad culimo ah oo
ay aad uga dambeyso Dowladda Sucuudiga.
Boqor Cabdalla oo maalmahan booqasho ku marayey
wadamada Yurub, ayaa arrintaan uu Fatikaanka ku galay waxay
fajiciso ku noqotay Dunida islaamka, waxayna qaarkood sheegeen
in ay muujineyso sida uu Sucuudiga ugu jajaban yahay Dowladda
reer Galbeedka.
Dowladda Sucuudiga wax xiriir Dublamaasi lama la
lahan xarunta Kirishtaanka looga arrimiyo ee Fatikaanka, waxaana
haatan Dowladda Sucuudiga laga doonayaa in ay xiriir
dublamaasiyadeed la yeelato dowlad iskeed u taagan oo ku taala
dalka Talyaaniga.
W/D: Amiin Yuusuf Khasaaro.
E-Mail: amiinkhasaaro@hotmail.com