ONLF oo Digniin u jeedisey
Shirkadda Lundin ee reer Sweden
warbixintii iyo Tarjumadii: SomaliTalk.com | Nov
16, 2006
Ethiopia oo heshiis 25 sano ah shirkadda Lundin kula
gashay in ay bartrool ka baarto "Gobolka Soomaalida"...
- "Shirkadda Lundin
waa
in ay faraha kala baxdo Batroolka
Ogaadeenya" JWXO
"Dadka reer
Ogaadeenya ma soo dhoweyn doonaan heshiiskaas" JWXO
Ian H. Lundin |
Jabhadda
Waddaniga Xoreynta Ogaadeenya (J.W.X.O) ayaa soo saartay
warsaxafadeed (sida aad hoos ku arki doontid), waxana ay digniin
u jeedisey shirkadda "Lundin Petroleum" ee reer
Sweden (laakiin xarunteedu tahay dalka Holland), shirkadaas
oo dhowaan xukuumadda Ethiopia heshiis kula gashay in ay
shidaal ka baarto qaybo ka mid ah dhulka ay Ethiopia
gumeysiga kaga haysato Soomaalida, gaar ahaan labada aag ee
loo yaqaan 'Blocks 2 & 6' (ama Ogaden-2 & Ogaden-6 :
sawirka hoose) oo ah
dhul baaxaddiisu tahay 24,420 Km2 (oo
laba-jibbaaran). Waa dhulka loo yaqaan Calub iyo Hilala oo
1,200 km koonfur-bari ka xiga magaalada Addis-ababa.
Heshiiskan oo 7dii November
2006 ka dhacay magaalada Addis-ababa waxaa kala saxiixday
wasiirka Ethiopia u qaabilsan tamarta iyo macdan qodista,
Alemayehu Tegenu iyo madaxa shirkadda, Ian H. Lundin iyo
agaasimaha guud ee shirkada qaybteeda loogu magac daray "Lundin
East Africa BV", James Phillips. [Ian H. Lundin waxa ay
walaalo yihiin
Lukas H. Lundin oo ahaa madaxweynihii shirkadda
CANMEX ee 12kii October 2006 heshiiska hordhaca ah la
saxiixatay shirkada Range Resources ee heshiiska
macdan/shidaal baarista kula jirta Dowlad Goboleedka
Puntland, inkasta oo uu Lukas uu madaxweynanimada CANMEX
iskacasiley shan maalmood kaddib markii uu dhacay heshiiskii
Range iyo Canmex oo mataan la ah shirkadda Lundin. Waxa
kale oo xusid mudan in madaxweyne kuxigeenka DGPL, Xasan Daahir
Afqurac uu kulan degdeg ah ku tegey Addis-Ababa
October 28, 2006 taas oo ahayd toddobaad ka hor intii aan
la saxiixin heshiiskan cusub ee Ethiopia iyo shirkada Lundin.)
Heshiiskaasi waxa uu
dhigayaa in shirkadda Lundin ay aaggaas (block 2 & 6)
baaritaan ku wadi doonto muddo 25 sannadood ah, taas oo
afarta (4) sano ee ugu horeysa u qoondaysan lacag dhan
10.8 million birr
ah. Waxana uu heshiiskaasi shirkaddaas siinaya 100% xuquuqda
shidaal baarista ee aagga Calub iyo Hilala. [Qiyaaso hore oo
la sameeyey waxaa lagu ogaadey in aagga Calub uu ku kaydsan
yahay gaaska dabiiciga ah oo lagu qiyaasay 2.7 trillion ft3
(cubic feet), halka aagga Hilala uu ku kaydsan yahay gaas
lagu qiyaasay 1.3 trillion.]
- Waxaa xusid mudan in
isla aaggaas (block 2 & 6) ay xukuumadda Ethiopia ay
hadda ka hor heshiis 25-sano ah kula gashay shirkada
SI-Tech International (SIL), oo ahayd shirkad deggan
dalka Jordan laakiin ka diiwaan gashanayd Panama,
heshiiskaas oo ay December 2003 kala saxiixdeed
wasiirkii xilligaas Itoobiya u qaabilsana tamarta
macdanta Mohammed Dirir iyo Ziad I. Kh Mango oo ahaa
madaxa shirkadaas, waxana qorshuhu ahaa in shirkadaasi
ay baaritaanka shidaalka iyo gaaska dabiiciga ah ee
aagga Calub iyo Hilala ay bartamahii sannadkii 2004 ku
bixiso lacag dhan 1.5 billion dollars, waxana qorshaha
ka mid ahaa in ay magaalada Diridhaba oo 580 km u jirta
Caluba ay ka dhisto wershed gaaska sifeysa. Heshiiskaas
oo aan wax maxsuul ah ka soo bixin lana sheegay in
xukuumada Itoobiya rabtey in ay baabi'so. Waxaa wararku
sheegeen in shirkada SI-Tech ay xilligii loo qabtay ee
July 2004 bilaabi weydey baaritaankii shidaalka,
sidaasna uu waxiirkii cusubaa ee macdanta iyo tamarta,
Alemayehu Tegenu, uu shirkadaas u qabtay 90-maalmood in
ay hawsha ku bilowdo, waxaana taas xigtey in uu
heshiiskaas wasiirkaasi ka soo qaaday waxba kama jiraan.
Waxaa kale oo jira heshiis ay xukuumada Ethiopia la
gashay shidkada Petronas ee reer Malysiya kaas oo ku
saabsan dhul baaxadiisu dhan tahay 90,000
Km2 oo ka
tirsan
dhulka Soomaalida ee ku jira gacanta gumeysiga. Waxa
kale oo aaggaas xiisaynayey shirkado badan oo ay ka mid
yihiin shirkada
Gail & Gujarat State Petroleum Corporation ee reer
Hindiya.
Jariidada
"The Ethiopian Herald" oo
ku hadasha afka xukuumadda Itoobiya oo soo xiganeysey
wakaalada wararka Itoobiya ee ENA oo ka warbixineysey
heshiiska cusb (ee Lundin iyo Ethiopa) waxa ay hadalkeeda ku bilowday "Wasiirka tamar
iyo macdan baarista iyo shirkadda Lundin East Africa
BV, oo ah shirkad deggan Netherlands, ayaa kala saxiixday
heshiis shirkaddaas u ogolaanaya in ay bartool ka baarto
Gobolka Soomaalida". Halkaas oo jariidaddaasi ku qireysey
dhulkaas Soomaaliyeed laakiin aysan sheegin in
heshiiskaas aan lagala tashan dadka Soomaaliyeed ee ku hoos
jira gumeysiga iyo in heshiiskaas ay ka soo horjeedo Jabhadda Waddaniga Xoreynta
Ogaadeenya, taas oo soo saartay warsaxafaadeedka hoose:
JWXO
oo Lundin weydiisatey
in ay faraha kala baxdo Batroolka Ogaadeenya
Tarjumadii: SomaliTalk.com
November 12, 2006
Ka: Jabhadda Waddaniga Xoreynta Ogaadeenya (J.W.X.O)
Ku:
Ian H. Lundin (Madaxa)
Ashley Heppenstall (Agaasimaha sare)
Alexandre Schneiter, (Madaxweyne xigeenka, ahna madaxa
hawlgalka)
Geoffrey Turbott (Agaasimaha dhaqalaha)
Nuqul: Warbaahinta
Caalamiga ah
Tixraac: Heshiiska Wadaaga Wax soo saarka ee Ethiopia lagula
galay hawlada Baaritaanka ee Ogaadenya
Ururkayaga
waxaa lagu soo wargeliyey in 7dii November 2006 la saxiixay
heshiis "wadaag wax soo saar" kaas oo
dhexmaray shirkadda 'Lundin
Petroleum' iyo dowlada Ethiopia. Hawl-gallada baaritaanka ee gaar ahaan ugu
qorshaysan 'Lundin East Africa BV' waxa uu ku jihaysan yahay
aagga dhulkayaga kaas oo loogu yeeray "blocks 2 & 6"
taas oo aan ahayn macquul, isla mar ahaantaasna aysan soo
dhoweyn doonin dadka reer Ogaadeenya.
Inkasta oo ay dhici karto
in dowlada Ethiopia ay idiin dammaanad qaaday ammaanka,
waxaa muhiim ah in aad fahamtaan in xukunkaasi uusan hadda
iyo weligeedba si rasmi ah u xakumin Ogadeenya. Ogaadeenya
waxa ay ahayd meel uu ka socdey iska-hor-imaad hubaysan tiro
tobanaano sano ah kaas oo u dhexeeyey dowladda dhexe ee
Itoobiya iyo beelaha Soomaalida. Iska hor imaadkaasi waxa uu
degaankaas ka dhigayaa meel aan ammaan u ahayn in laga baaro
macdan. Ururkayaga, Jabhadda Waddaniga Xoreynta Ogaadeenya
(J.W.X.O), iyo ciidamada hubaysan ee xukuumadda Ethiopia
waxaa si joogto ah u dhex mara iska hor imaad. Aagga uu
khuseeyo heshiiska (Wadaagga waxsooraarka) ay kala saxiixdeen
idinka iyo xukuumadda Ethiopia waa aag hoos yimaada inta ay
saarantahay diiradayada hawlgalaada militari, sidaas
daraadeedna ammaanka hawlgalladiina lama dammaanad qaadi
karo. Sidaas daraadeed waxaan si xoog leh idiinkula
talinayneyaa in aydinaan qaadan qorshahan maalgashiga ayadoo
ay jirto xaaladan iska hor-imaadka ee ka dhex jirta
ciidamadayada iyo kuwa xukuumadda Ethiopia.
Inkasta oo aan wax muran ah
naga dhaxayn Lundin
Peteroleum, JWXO ka siyaasad ahaan uma ogolaan karo
baaritaanka khayraadka macdanta ee Ogaadeenya ilaa laga
gaarayo waqti uu Ogaadeenya ka jiro qaab is xukun
sharci ah.
Sidaas oo kale waxaan si
waadax ah ugu sheegnay dhawr shirkadood oo muujiyey
rabitaan kaas oo kale ah ee Ogaadeenya, shirkadahaas oo ay
ka mid yihiin
Petronas ee Malaysia iyo Gail & Gujarat State
Petroleum Corporation ee Hindiya iyo kuwo kale.
Inkasta oo aanu muujinayn rabitaan-kayaga ku aadan wada xaajood aan
la gallo xukuumada Ethiopia ayadoo ay goob joog yihiin qolo
saddexaad oo madax bannaan oo lagu qabto waddan saddexaad oo
dhex-dhexaad ah ayadoo labada dhinacba aysan wax shuruudo ah
ku xirin kulankaas, xukuumaddaasi taas si ku celcelis ah ayey
u diidey. Taas bedelkeedana xukuumadda Ethiopia waxa ay
dooratay in ay si qoto dheer u ciqaabto Soomaalida
Ogaadeenya, arrintaas ciqaabta oo ay ka mid tahay xabsi iyo
ciqaab-jireed loo geysto dumarka, carruurta iyo dadka da'da
weyn. Waxaan rajayneynaa in aad dib uga fiirsataan
qorshihiina, isla mar ahaantaasna aydin qayb ka noqon iska
hor imaadka hubaysan ee muddada dheer soo jirey ee u
dhexeeya xukuumadda Ethiopia iyo dadka Soomaaliyeed ee
Ogaadeenya.
Waxa kale oo aan rajayneynaa in aad iska fogeysaan
xukuumad hadda faraha kula jirta ku xad-gudubka qotada dheer
ee dhan ka ah xuquuq-Insaanka ee ay ku hayso Ogaadeenya.
-------------------------------------
Jabhadda Waddaniga
Xoreynta Ogaadeenya (J.W.X.O)
ONLFPRESS@onlf.org
Aagga Block 2 & Block 6: Sawirka oo
halkan ka eeg.. GUJI... (pdf)
Faafin: SomaliTalk.com | Nov 16, 2006