South Africa ayaa sheegtay in midnimada somaliya ay agteeda muqadas
tahay 15-16 bisha April 2009 waxaa ka dhacay caasimadda wadanka
Libya ee Tripoli kalfadhigii aan caadiga aheyn ee wasiiradarimaha
dibadda Midowga Africa AU, kaasi oo lagu lafa gurayey talooyin ay horay
u soo jeediyeen Madaxweynayaasha Africa shirkoodii ka dhacay magaalada
Addis Ababa 1/2/2009 oo aheyd in magaca iyo howlaha ururka AU wax looga
bedelo, howshaas oo ay u xilsaareen wasiirada arrimaha dibadda iney ka
shaqeeyaan sida ugu haboon ee loo hirgelin karo,
Arrinka koowaad ee shirkan lagu lafa guray labadii maalmood ee uu
socday ayaa aheyd in qaab dhismeedka guddoonka ururka AU ee hadda jira
fadhigiisuna yahayAddis Ababa Wax la bedelo.
Ururka AU waxaa uu leeyahay goleyaal kala duwan oo ay ka mid yihiin
kan madaxweynayaasha qaaradda oo sanadkiiba mar kulma(assembly) golaha
wasiirada arrimaha arrimaha dibadda africa (Executive council) iyo
guddiga fadhiya Addis Ababa (African commission) waana guddigan danbe ee
fadhigiisu yahay Addis Ababa kan magaca, qaab dhismeedka iyo
masuuliyadihiisa wax laga bedelayo.
Guddigan hadda jira waxaa lagu magacaabaa (AU Commission) waxaana uu
leeyahay guddoomiye (AU commissioner) iyo ku xigeen ( debuty
Commissioner) Iyo gudoomiye waaxeedyo(commissioners)
Ujeedada shirkan ayaa aheyd in guddoomiyaha (commissioner) la siiyo
magaca madaxweyne(presedent) ku xigeenkiisana lagu magacaabo madaxweyne
ku xigeen(vice-presedent)
Iyadoo la sameeyey 8 xoghaye oo uu yeesho maamulkan cusub oo hadda
wixii ka danbeeyey loogu yeeri doono maamulka AU(AU Authority)
Kulankaas Somaliya waxaa uga qeyb galay wefdi uu hogaaminayey
wasiirka qorsheynta iyo Iskaashiga caalamiga mudane C/raxmaan C/shukuur
warsame oo madaxdii shirka ka soo qeybgashay uga warbixiyey xaaladda
somaliya iyo dedaalada ay waddo dowladda midnimada qaran ee Somaliya
isagoo sheegay in dowladda KMG ay ahmiyadda gaar ah siineyso arrimaha
dib u heshiisiinta iyo sidii khilaafka somalida dhexdeeda ah loogu
dhameyn lahaa wada hadal ku dhisan somalinimo iyowalaalnimoiyadoo iyadoo
la sii marayo culimaa udiinka iyo guurtida beelaha kala duwan isagoo
sheegay ineysan dowladdu wax shuruud ah ku xiri doonin wada hadal ay
lagasho dadka somaliyeed ee diidan wuxuuna tilmaamay in aysan kadaali
doonin iney wadaan dadaalkooda nabad raadineed.
Intii uu shirku socdey waxaa uu wasiirku kulamo gooni gooni ah la
qaatay qaar kamid ah madaxdii ka soo qeyb gashay shirka oo ay ka mid
ahaayeen wasiirka arrimaha dibadda ee wadanka koofur africa, Dr Zuma oo
ay isla soo qaadeen sidii loo wanaajin lahaa xiriirka labada dal iyo
weliba sidii ay South Africa gacan uga geysan leheed dib u dhiska
Somaliya, Dr Zuma ayaa ku dheeratay sida ay dowladda koofur Africa uga
go-antahay ilaalinta midnimada iyo madaxbanaanida wadanka somaliya,
iyadoo sheegatay ineysan koofur afrika marna ka tanaasuli doonin
mabaadiideeda ku dhisan in aan la fara gelin arrimaha gudaha ee wadan
kale.
waxaa wasiirka somalidu si gaar ah ula soo qaaday wasiiradda arrimaha
dibadda ee koofur Africa dhibaatada lagu hayo dadka Somaliyeed ee ku
dhaqan wadanka koofur Africa oo uu sheegay in loo geysto dhibaato isugu
jirta dil iyo dhac joogto ah ayna ka rajeynayaan dowladda koofur Afrika
iney arintaa tallaabo deg deg ah ka qaado.
Mudane C/raxman C/shukuur ayaa sheegay in dhibaatada ay qabaan
shacabka somaliyeed eek u dhaqan koofur africa uu isaga laf ahaantiisu
wax badan ka soo ogaadey mar uu dhowaan booqday wadanka koofur Africa.
Waxaana ugu danbeytii ay laba wasiir isku afgarteen in si arrimahaas
wax looga qabto iyo weliba sidii ay dowladda koofur Africa dowladda
somaliya uga kaalmeyn laheyd tababarada shaqaalaha dowladda iyo
saraakiisha ciidamada nabad gelyada ay ugu horreyn lagama maarmaantahay
in labada dowladood samestaan xiriir diblomaasi ah ay ugu horreyso in ay
somaliya dhaqso safaarad uga furato wadanka koofur Africa.
Wasiirku Mudane C/shukuur waxaa kale oo uu kulan gooni ah la yeeshay
wasiir ku xiriinka arrimaha dibadda ee wadanka masar gabadha lagu
magacaabo Mona Cumar oo iyadu hogaamineysey wefdiga masar oo uu uga
warramay halka ay xaalada somaliya mareyso iyo in ay dowladda masar ka
filayaan kaalmo dhinac walba leh oo ay ugu horeyso in masar ay gacan ka
geysato arrimaga dib u heshiisiinta iyo weliba arrimaha nabad gelyada.
Isagoo masar ugu mahad celiyey gacanta ay siiso shacabka somalyeed gaar
ahaan waxbarashada ay u fidyaan ardayda somaliyeed.
Wasiirku waxaa kale uu la kulmay madax ay ka midyihiin wasiirka
arrimaha dibadda Itoobiya Siyoum Masfin, wasiiru dowlaha arrimaha
dibadda ee wadanka sudan, wasiir ku xigeenka arrimaha dibadda ee Wadanka
Nigeria iyo madax kale oo fara badan oo uu dhammaantooda uga warramay
halka ay xaaladda somaliya mareyso isagoo ka codsaday dowladdahaasi in
ay gacan ka geysantaan sidii shacabka somaliyeed looga samata bixin
lahaa marxaladda adage e ay hadda ku jiraan.
Waxaa soo tebiyay:
Yusuf Sheikh
<adiib2000@gmail.com>