Argagax iyo Rajo-Xumo.!!!!
“Qaxootiga Somaliyeed ee Kenya lagu hilmaamay”
Horudhac.
In ka badan 60,000 (Lixdan Kun) oo Qaxooti Somali ah ayaa ka soo
gudbay Xuduudka dalka Kenya ay Somalia la wadaagto, iyadoo maalin walba
in ka badan 165 qof oo Somali ah ay Gudaha dalka Kenya u soo gudbaan
gaar ahaan Xerooyinka Qaxootiga ee Waqooyi Bari Kenya.
Qaxootiga Somalida ah ee dalka Kenya gudaha u soo gala waxa ay
dhibaatooyin kala duwan kala kulmaan Polic-ka dalka Kenya. Sida ay
sheegtay Warbixin cusub oo ay Heyadda Xuquuqda Insaanka u dooda ee Human
Rights Watch (HRW) oo shir Jaraa’id ku Qabatay Magaaladda Nairobi March
30, 2009.
Sidoo kalle waxaa Warbixintan lagu soo bandhigay Tacadiyadda
Police-ka dalka Kenya ay u geestee Qaxootiga Somalida ah ee dalka Kenya
gabaadka ka soo raadsay.
Gerry Simpson oo shir Jaraa'id Nairobi ku qabanaya iyo sawiro kalle oo Qaxooti
somali ah
Warbixintan cusub ee ay HRW soo saartay oo ka kooban 58 bog ayaa lagu
soo bandhigay macluumaad badan oo ku saabsan xaaladda dhabta ah ee
Qaxootiga Somaliyeed ee dalka Kenya ku nool gaar ahaan kuwa Xeryaha
Qaxootiga.
Erayga Argagax oo ay Heyada isticmaashay waxay ula jeedaa dhibaatada
iyo dagaaladda gudaha dalka Somalia ka jira, balse markii ay dadkii ay
soo qaxeen waxaa dhacday in aysan helin wixii rajeenayeen waxayna dhaxda
ka soo galeen cabsi iyo dhibaatooyin aan ka liidan dagaaladdii ay ka soo
barakaceen.
Dhibaatadda ay Police-ka Kenya ku hayaan Qaxootiga Somalida.!
Warbixitan cusub ee HRW ay soo bandhigtay ayay ku sheegtay in ay
Police-ka dalka Kenya ay dhibaatooyin fara badan ay ku hayaan Qaxootiga
Somaliyeed ee ku sugan Xerooyin Qaxooti oo ku yaal dalka xuduudka ay
Kenya la wadaagto Somalia.
HRW ayaa Dhibaatooyinka Police-ka Kenya ay ku hayaan Qaxootiga
Somalida ku tilmaamtay in ay yihiin kuwo ka hor imana sharciyadda
Caalamiga iyadoo eedeemaha Police-ka Kenya loo soo jeediyay ay ka mid
yihiin, Kufsi, Laaluush. Dil iyo dhac intaba.
January 16, 2007 ugu yaraan 29 qof oo Qaxooti Somali ah oo saaran
Gaari ayay Police-ka Kenya ku fureen rasaax iyadoo 3 ka mid ah 29-kan
Qaxootiga Somalida ay ku dhaawacmeen, kadibna waxaa 3-dii qofood oo
dhaawac ah la soo gaarsiiyay Hospital ku yaal Dhabaab. Dhibaatooyin iyo
kuwo kaloo badan aya lagu eedeeyay Police-ka Kenya.
Qaxootinimo uu Kufsi sii dheeryahay.!
“Bishii February, 2008 ayay aheed markii aniga iyo 20 kalle oo Somali
ah lanoo taxaabay Xabsi ku yaal Xeradda Qaxootiga Xagardheer, intii aan
xabsiga ku jirnay ayaan u baahday Suuli (Musqul) balse nasiib daro intii
aan Suuliga u sii socday waxaa ii yeeray Police-kii xabsiga waardiyaha
ka ahaa waxayna ii tilmaameen Qol aan Suuliga sidaa ooga sii fogeen in
aan galo, balse waxaan waydiiyay waxa aan Qolka ka doonayo anigoo u
sheegay in aan Suuliga u socdo laakiinse waxay igu qasbeen in aan qolka
galo kadib maxaa dhacay.?
2 Police ah ayaa lugaha iga qabtay iyadoo Midka kalle uu I kufsaday
arrintan waa markii iigu horeeysay oo aan sheego” Sidaa waxaa tiri
gabar 17 Jir ah oo dagaaladda Somalia ka socda ka soo carartay. Waxayna
sheekadan ku Qorantahay Bogga 23-aad ee warbixintan
Arrimahan iyo dhacdooyin ka xanuun badan ayay Qaxootiga Somalida
kaaga sheekeynayaan marka aad wareeysato ama aad wax ka waydiiso
xaaladda dhabta ah ee Xuduudka dalka Kenya ka jirta.
Xuduudka Kenya iyo Somalia.
Dowladda Kenya ayaa bishii January, sanadkii 2007 ku dhawaaqday in ay
xirtay xuduudka ay la wadaagto dalka Somalia kadib markii ay ciidamado
ka socday Cadowga Ethiopia ay gudaha u galeen Somalia iyadoo xilligaasi
Xuduudka Kenya ay u soo carareen ciidamadii Midowga Maxaakimta Somalia
ee Koonfurta iyo Bartamaha Somalia gacanta ku hayay.
“Kenya awood uma laha in ay Hubiso ama ay kala saarto in Somalida
Xuduudka dalkeena ka soo gudbaysa ay yihiin Qaxooti ama Dagaalyahano,
waxaana wanaagsan in Somalida ay dalkooda iska joogaan.” sidaa waxaa
yiri Wasiirkii arrimaha dibadda dalka Kenya Rephael Tuju.
Kadib markii ay Kenya ku dhawaaqday in Xuduudka Somali ay la wadaagto
ay xirtay ayay sii kordheen dhibaatadda Police-ka Kenya ay ku hayaan
Qaxootiga Somalida.
“Kenya xaq ayay u leedahay in ay amaanka iyo xuduudkeeda ay adkeeyso,
balse Xaq uma laha in ay Kenya Xuduudkeeda ka xirato Qaxootiga isaga soo
hayaamay goobaha dagaaladda ba’ani ay ka socdaan sida Somalia” ayuu yiri
Gerry Simpson oo ah Cilmi baare ka tirsan Heyadda HRW.
Xogtan yaa laga soo aruuriyay..?
Warbixintan ay soo saartay Heyada HRW ayaa ka kooban 58 Bog, ayaa
laga soo kala aruuriyay 65 qofood oo Qaxooti Somaliyeed oo ku kala nool
Xerooyinka Qaxootiga ee Kenya iyo Xaafada islii ee Magaaladda Nairobi.
Sidoo kalle waxaa Xogtan laga soo aruuriyay qaar ka mid ah Shaqaalaha
Heyaha Samafalka, NGO’s, Heyadda Qaramada iyo shaqsiyaad arrimaha
Somalia la socda sida Xildhibaano ka tirsan dowladda Kenya iyo
Wariyaal.
Warbixitan ay HRW soo saartay waxay xog ururinteeda la bilaabay
bishii Octobar 2008, iyadoo la soo bandhigay March 30, 2009. iyadoo lagu
qeeybiyay Shir jaraa’id oo ay Heyadda HRW ku qabatay Hotelka Sarova
Stanley ee Magaaladda Nairobi.
Qaxootiga Somaliyeed ee ku sugan Magaaladda Nairobi.
Magaaladda Nairobi ee dalka Kenya waxa ku sugan Somali fara badan
ujeedooyin kala duwan u jooga, dhan kalle magaaladda Nairobi waxaa ku
sugan Qaxooti Somaliyeed intooda badan ka diiwaan gashan heyadda UNHCR
balse qaarkood magaaladda Nairobi si caadi ah u dagan.
Dhan kalle heyada HRW ayaa cadeeysan Karin tirade saxda ah ee
Somalida ku sugan Magaaladda Nairobi. Dhan kalle Magaalada Nairobi
somalida ku sugan intooda badan waa dad u yimid ganacsi iyo arrimo
dhoofintaan mana jiraan tirikoob sax oo tilmaamayaya inta Somali ah ee
joogta dalka Nairobi.
Dhan kalle waxaa jira in dad badan oo somali ah kuna nool dalka kenya
ayaa bilaabay in ay dalka dib ugu laabtay tan iyo markii dowladda
Wadaaga ah ay somalia ka curatay, maalin kasta waxaa jira dad dalka dib
ugu laabanaya iyadoo ku dhawaad 45 qofood ayaa dib ugu laabta dalka
somalia taasi oo yareen karta dibaatadda Qaxootiga somalida ku haya
dalka kenya.
Balse Heyadda HRW waxa ay wali ka digeeysaa in dagaalo ay ka dhacaan
gudaha somalia, dagaaladan ayay ku Micneeysay in ay dhax mari doonaan
Dowladda Madaxwayne Sheikh Shariif iyo waxa loogu yeero kooxda
Al-shabaab ee gacanta ku haya dhul balaaran oo Koonfurta somalia ka
tirsan.
Goorma ayaan duligan ka bixi doonaa.? Dagaaladan aan dhamaadka laheen
goorma ayaan ka caqliyaysan doona.?.
Faafin: SomaliTalk.com | April 6, 2009 |