Ardayga ka baxa dugsiyada Dhexe/Sare ee
dalkan ayaa waxaa la oran karaa inuu yahay arday ka dhisan xag walba kaas oo
si fiican ula qabsanaya jaamacada kana bad-baadaya dhibaatooyinka ay kala
kulmaan ardayda Somalida ah la qabsiga jaamacadaha dalkan.
Waxaa ay Ardaydan heli karaan Macallimiin
aqoon leh oo guryaha ugu dhigta casharradii ay fahmi waayaan kuwaas oo la
siiyo lacag aan sidaa u badnayn.
Hindiya dugsiyadeeda Hoose(Primary Stage)
waxay ka kooban yihiin fasallada 1-aad ilaa 5-aad taas oo ah 5 sano oo
waxbarasho ah.
Da’da ugu yar ee loo ogol yahay ilmaha inuu
dhigto fasalka kowaad ee dugsiga hoose waa 5 jir ilaa 6jir iyo wixii ka
sarreeya.
Dugsiyada Dhexe(Middle Stage) waxay ka
kooban yihiin fasallada 6-aad ila 8-aad
Dugsiyada sare(Secondry Stage) oo looyaqaan
(Junior College) ayaa iyagana ka kooban fasallada 9-aad ilaa 10-aad marka
loo eego 19 state ama gobol oo wadanka ka tirsan.
Waxbarashadu way kala duwan tahay state-yada
qaarkood, State kasta wuxuu leeyahay Manhaj u gaar ah.
Marka laga reebo gobolada(States) looga
hadlo luqada Hindiga, Barashada luqada Hindiga waa khasab oo Dugsiyada hoose,
dhexe iyo sareba waa lagu qaataa, lakin ma ahan wax Ardaygu uu ku dhacayo
hadii uu maadooyinka kale ku guulaysto.
Luqada Englishkana waa Manhajka
waxbarashada ee gobolada wadanka gebi ahaantoodba gaar ahaan fasallada 6-aad
ilaa tobnaad marka laga reebo dugsiga hoose kaas oo lagu baro Ardayga
luqadiisa iyo Englishkaba.
Ardayga marka uu dhammeeeyo fasalka tobnaad
waxa uu qaataa shahaado la yiraahdo Secondry School Certificate(SSC), taas
oo ay maamusho hay’ada la yiraahdo BSE(Board of Secondry Education).
Waxaa kale oo jira hay’ad la yiraahdo
CBSE(Central Board of Secondry Education) taas oo ay dawladu leedahay,
hay’adan ayaa mas’uul ka ah sare u qaadida tayada waxbarasho ee dugsiyada
sare, waxana hoos yimaada dhammaan dugsiyada sare ee aqoonsiga ka hela
hay’adan.
Imitixaanada ugu muhiimsan uguna adag ee
ardaydu ay maraan xiliga dugsiyada dhexe iyo sare waxay kala yihiin
fasalada 7-aad, 10-aad iyo 12-aad.
Waxaa kale oo wadankan ka jira waxbarasho
dugsi sare oo la yiraahdo 10+2 ama (Higher Secondary) oo ah 2 sano oo
ardayga loogu diyaarinayo jaamacada oo uu sii qaadanayo casharradii
jaamacada uu ku qaadan lahaa taas oo ay ku xiran tahay hadba waxa uu
danaynayo inuu ku qaato jaamacada, Tusaale ahaan Ardaygu haduu doonayo inuu
jaamacada ku dhigto Pharmacy ama wixii Medical la xiriira waxa uu ku
qaadanayaa 10+2(Higher Secondry) maadooyinka kala ah Bi P C(Biology,
Physics iyo Chemistry), shaxdan ayaan ku soo bandhigay qaybaha kala duwan ee
ardaygu ku qaadanayo 10+2 kuwooda ugu muhiimsan.
Maadooyinka lagu qaato
10+2 Jaamacada waxa uu qaadan karo
Bi P C(Biology Physics
Chemistry) (Caafimaadka)Medical, MBBS, Nursing, Paramedical,
Veterinary,Dentist etc.
M P C( Math Physics
Chemistry) Engineering, Pharmacy, BCA, Maths,
C E C (Commerce Economics
Civics) Arts, Computers, Law, B Com, B Ed
M E C(Math Economics
Commerce) Arts and Computers
G E C(Geography Economics
Commerce) Geography
H E C (History Economics
Civics) History
Maadooyin waxaa jira waajib ku ah Ardaygu
inuu dhigto xiliga uu dhiganayo fasalka tobnaad kuwaas oo lagama maarmaan ah
in kastoo state-yadu ay kala duwan yihiin hadana State-kan(AP) waxaa khasab
ah Ardaygu inuu dhigto luqadaha Hindiga, waxaa kale oo dhowaan lagu daray
luqada Telugu oo State-kan inta badan dadkiisu ay ku hadlaan, maadoyinkaas
oo aan ahayn kuwo saamayn ku yeelanaya ardayga natiijadiisa imtixaanka.
Marka uu qofku doonayo inuu ku biiro
Dugsiyada dhexe ama Sare ee dalkan ama gaar ahaan state-kan waxa looga
baahan yahay inuu la yimaado Shahaadadiisi Dugsiga sare iyo isagoo warqad la
yiraahdo(No Objection) ka soo qaadanaya Safaarada wadankiisa uu ku leeyahay
dalkan, ka dib ayaa la siinayaa warqad ogolaansho ah oo
layiraahdo(Eligibility Certificate) taas oo aad ku dalbanayso inaad ku
biirto kolleejyada gobolkan ka jira ee dhiga dugsiyada dhexe iyo sareba.
Hawlahaas oo ay badanaa dhameyso
safaarada Somalida ee ku taala Delhi.
Qiimaha lagu barto dugsiyada dhexe ama
sare ayaa waxay ku xiran tahay hadba kolleejka uu ardaygu ka dhiganayo
tayadiisa waxaa laga yaabaa inaad aragto Kolleej lagu barto 10+2 ama (Higher
Secondry) 100$ sannadkii waxaa kale oo laga yaabaa inaad hesho kolleej kale
oo isagana lagu dhigaya fasalladaas ku dhowaad 400$ sannadkii.
Akhri qaybta 3-aad.. Waxbarashada
Sare(Jaamacadaha)
Cali
Cabdalla Shukri
B C A (Bachelor of Computer Application)
Caliga1@hotmail.com
Hyderabad. India
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saiixan
Faafin: SomaliTalk.com | Sept 1, 2006