::: SomaliTalk.com :::

"Waxaan u dhexi jiray Xila-Gube, Maantana Wadaad"

W/D: Amiin Yuusuf Khasaaro

Muqdisho, Soomaaliya

Muqdisho 1984

Xamar 80-tanaadkii: isha Sawirada: swan.ac.uk

Khariidada (ama Map-ka) Muqdisho ka eeg halkan

16-sano ayaa Afo u ahaa Xilo Gube oo aysan jirin cid igu mehrisay, waxaa quud ii ahaa Isbaaro, Kufsi, Barakac, Afduub iyo qaar kalo intaa ka daran, cabitaankeyga waxa uu ahaa dhiiga dadka, waan Qayirmay oo Midab Doorsoomay, haddii aan Beri ahaan jirya qof bilicsan oo Qurxoon, waxaa Diiftaan iyo Darxumadaan ku dhex jiro, waxaan uur ku taalo iyo ciil la joogaba, waxaa natiijo xumadeydii la qushuucsanaaba, marnaba Indhaheyga, waxay qaban waayeen hadal Macaan iyo in dhagaheyga maqli waayeen, si Qalbigeygu u dego, dhawaaqa carruur anfici karta dalka, diinta iyo dadka, isla markaan nabad gelin kara maatada ila nool, ayaa waxaan u is taagay Alle tuug, si dulmiga iyo tacadiga uu igu hayo Xila Gubaha Alle iiga dulqado.

Maalin maalmaha ka mid ah anigoo ka fekeraya go’aan qaadasho si aan uga baxsado Xilaha Gubaha ayaa waxaa ii timid Gabar iyana u dhaxda nin kale oo Xila-Gube ah, waxaan is dhaafsanay Fikrado iyo Aaraa kala duwan si aan uga baxo gacmaha Xila-gubayaasha, waxayna igu tiri “Waxaa igu dhacday arrin la yaab leh oo aad iiga anfariirisay, oo lama arag iyo lama maqal ah”, markaas ayaa weydiiyay waxa dhacay, waxayna igu tiri “Walaal xila-Gubihii waxa uu xalay damcay in nin walaalo aan nahay oo wadaad ah uu qafaasho si uu u iibsado, markii aan damcay in aan ka celiyo ayuu si xun ii garaacay, waxan ku sigtay in ay naftu iga baxdo, wuxuuna ii gaystay Nabaro waaweyn, wuxuuna igu yiri “maanta miyaa I soo faragashatay wax badan ayaan kuu duul qaatay ee yaanan caawa kow kaaga siin”, inta meel ku dhacay ayaa waxaa Indhaheyga qabteen walaalkey oo gaari la sii saarayo, wax aan ka qaban karay ma jirin, cid ii miciineysay ma jirin. Waad u jeedaa walaal nabarada iga muuqda waa dhibkii ugu soo gaaray ninkii Walaalkey ahaa ee aan u doodayay, xitaa wuxuu qadarin waayay waxa naga dhexeeya, intaa dabadeed waxaan dareemay in Xila-gubihii aan u dhexi jiray in fool xumadii uu ku darsaday Fadhi xumo, Soomaalidu waxay tiraahdaa, (Odeygii maxaad ku ogeyd, indho la’aan, wuxuu maanta ku darsaday dad cunnimo)”

Sheekada Gabadhaasi ay ii soo bandhigtay aad baan uga murugooday waxaan go’aansannay in aan Alle bariga badino si uu Alle nooga badbaadio sharta Xila gubaha.

18-kii Febaraayo ayaa xila-gubihii waxaa afkisa Alle ka soo yeeriyay, waxaan aadami oran Karin oo aan Alle raali ka ahayn.

Dhagar-qabihii ku noolaa dhiiga dadka, ayaa yiri” in Nabaddu ku xiran tahay horumarka dalkuna ku imaan karo marka wadaada xun xun ee haatan soo baxay wadanka laga qabto oo jilbaha dhulka loogu dhufto.

Ducadeydii ayaa Alle aqbalay waxaa ii soo baxay wadaad ku xiran Kitaabka Alle kuna sifoobay naceybka qabiilka, waxaana ka helay garab, dabeedna iga furay Xila-Gubihii 16-ka sano xaaraanta igu haystay, markii Allaah ii sahlay in aan la jaan qaado is bedelka cusub ee dalka ka dhashay, waxaan xodxodosho iyo shukaansi ugu dhaqaaqay mid ka mid ah wadaadadii si aan u helo nolol ka duwan middii aan ku noolaa oo aan mustaqbalkeyga ku aami karo, isla markaana aan nolol fog la qaybsan karo. Ikastoo xaaladdu adkeyd, waxaan weli sii waday Alle barigii, si uu Alle ii siiyo nolol ka wanaagsan tan aan ku jirya, wax waqti is jaro, Xilo-Gubayaashii marba marka ka dambeysa way soo la ciifayeen, waxaana maalin walba aan dhigeynay banaanbax aan uga soo horjeedno xilogubayaasha si uu Allaah nooga dul qaado, waxay arrintii ay marba meel soo tu’ataba, waxay Aaqiritaankii noqotay in Dhamaan xIlo-Gubayaashii laga adkaado.

Anagoo dhowr haween ah oo u dhixi jiray XIlo-gubayaashaas ayaa hal mar waxaa naga soo go’day neef, waayo waxaan dhamaanteen ogeyn waxaan soo marnay oo dhib ahaa, midbaa waxay igu tiri “Walaal adigu ma heshay shaqsi ka wanaagsan Xilo-gubihii hore oo aad nolosha la qaybsato” waxaana ugu jawaabay “intii uu socday halganka ayaa waxaan is fahan uu dhex maray nin Wadaad ah oo Miskiin ah oo hadaad Farta Afka u geliso aan Qaniineyn.

Xila-Gubayaasha aan idiin macneeyee waa qabqablayaashii Dagaalka, wadaadkuna waa Maxaakiimta, waxayna ku soo gebagabeysay Gabadhii Wadadka heshey (kala Quruxsanaa oo kala qaayo weynaa XIlo-Gube iyo wadaad.)