Khudbadaha laga Filikaro Shirka
Baydhabo
C/Waaxid C/hi Khaliif
London, UK
cabdulwaxid@hotmail.com
Ilaah
baa mahad leh. Nabadgelyo iyo naxariis nabi Muxamed korkiisa ha ahaato.
Islaamka
iyo fidraduba waxay boorriyeen hadalka kiisa ugu habboon xag kasta. Sida diintu
sheegtay, hadalka wanaagsani waa sadaqo iyo macruuf. Soomaalidu waxay tiraahdaa
qofka araggiisu ku deeqo baa oontiisu ku deeqdaa. Waxaa laga wadaa haddii qofi
ku martigeliyo ama ku sooro haddiise uu weji furfuran iyo hadal fiican kugu
qaabiliwaayo; waq qiimo ah kulama laha martigelintu haddayba meesha ka
maqantahay hadalka fiican iyo weji furnaantu. Waa innaga dhahna: hadalna meel
dheer buu ku dhacaa; dhagaxna meel dhow. Waa innaga sidoo kale dhahna: hadal
wuxuu ammaanyahay inta uu uurkaaga kuugu jiro. Waa kala labo hadallada aan
guryaheenna iyo saaxiibadeen kula hadalno iyo hadal ku wajan Soomaali oo dhan
iyo weliba adduunka kale ciddii xiiseyneysa.
Qoraallada ay xisbiyadu qorshahooda ku soo bandhigaan iyo khudbooyinka madaxda
ama siyaasiyiintu jeediyaan waa muraayadda laga dheehankaro garashadooda, siday
uga taxodareen qorshahaas iyo hadafkooda siyaasadeed. Hadduu hadalku kaa soo
baxo, waa sida qofka maqlayaa u turjunto; khasab ma aha inuu u qaato sidaad
adigu ka wadday. Waa arrintaas midda keenta in qofka hadal yaqaanka ahi uu isla
markiiba sharrax iyo faallo u raaciyo mar kasta oo uu ku hadlo hadal micnayaal
kale xambaari kara si aan qof walba suu rabo uusan ugu qaadan. Weliba hadda
waxaa la joogaa waqti saxaafaddii ay cirka isku shareertay oo wixii Baydhabo
laga dhaho uu isla sekenkiiba gaarayo daafaha adduunka. Suxufiyiintu waxay ka
helaan dhacdhaca iyo ka-fiirso la’aanta khudbooyinka.
Hal
khudbo ayaa keeni karta iney cirka ku geyso ama hal mar ciidda kula gasho.
Iyadoo taasi jirto ayaa waxaa caado u ah madax badan oo Soomaaliyeed iney inta
dadka iska soo hor istaagaan iyagoon wax soo diyaarsan dhahaan waan idiin
khudbeyneynaa! Waxaa dhici karta inayba markoodii horaba u dhalan
hadal-aqoodnimo. Markaasaad arkeysaa wuxuu nus saac ka hor sheegay isagoo dib
usoo celinaya. Waagii la is khasbijiray, dadku way ku khasbanaayeen iney la
socdaan oo u sacabbiyaan khudbo aan qiimo lahayn laakiin hadda taasi meesha waa
ka baxday. Siday aniga ila tahay waxaan filayaa in khudbadaha furitaanka ee
Baydhabo laga filayo ay ku agwareegayaan dhibcahan:
-
Sida caadada ah waa in loo xamdinaqo Allaha Weyn ee kulankaas suurtogeliyey
laguna salliyo nabigiisii (SCW). Dabadeedna loo mahadnaqo ciddii shirkaas
soo qorsheysay, xildhibaannada, martida kale - sokeeye iyo shisheeye key
rabaan ha ahaadeen iyo dadka degen degaanka shirka lagu qabanayo.
-
Iney mar kale xusaan dhibka uu leeyahay khilaafku iyo inaan horay loo
soconkarin ilaa laga gudbo. Waxay ku fiicantahay in la milicsado markuu
hal-abuurku lahaa:
Midigtuba miciin ma leh
hadday bidixdu maqantahay
waa labo mataanoo howsha
maamulaayee
Waa in hogaamiyayaashu caddeeyaan inay nasoo daashatay
colaad, qabyaalad, cudurro iyo abaar. Marka waxaa la rabaa in dadka Soomaaliyeed
laga waraabiyo nabad iyo horumar. Waa iney sheegaan in qof hal gacan lihi uusan
ceelkii Walwaaleed ka waraabinkarin dad iyo duunyo midna.
-
Waa iney Ilaah ugu
mahadceshaan iney maanta ku shirayaan magaalo Soomaaliyeed taasoo fadhigaas
ku kordhineysa waddanimo iyo xamaasad halka magaalooyin shisheeye lagu
shirilahaa. Sidoo kale xildhibaannada lagu dhaho: yaan la ismartiyeyn;
minanku waa minankiinii.
-
Waa in madaxweynaha iyo
afhayeenka baarlamaanku la imaan qorshooyin si aan loogu qaadan iney wax
qarsoon ku soo heshiiyeen. Dadka hortoodana mar ka dhahaan: wax noo qorsoon
ma leh. Marka arrinta eber baa laga soo bilaabayaa. Qorshuhu wuxuu u yaal
xubnaha baarlamaanka oo dhan.
-
Inta madaxdu caddeeyaan
in khilaafkii iyo is-gaashaanbuureysigii dhammaaday sidii SRRC Vs
Samato-bixin ama Xamar Vs Jowhar. Waa iney dhahaan haddii saxaafadda iyo
dadka wax qoraba nagu sheegijireen sidii labo kooxood ee kubbad-cageed oo
qolaba rabtay iney qolada kale ka goolal badato oo ka guuleysato; ineysan
arrintu hadda saas ahayn. Waa iney dhahaan waa in xubnaha baarlamaanku la
mid noqdaan ardey-Qur’aan oo subcis iyo dareeris isagu yimid oo kale. Danta
ardeydu waa isku mid – Qur’aan barasho; sidoo kalana si is le’eg ayey
Qur’aanka u qeybsanayaan oo waa aayad aayad. Ardeyga canaanta iyo ciqaabta
lihi waa kan Qur’aankiisa dhaqaajinwaaya. Sidoo kale xubnaha baarlamaanka
looma rabo iney labo kooxood oo iska soo horjeeda noqdaan ee waa iney sida
ardeydaas hal meel ah wax u wadaan oo qof kasta sida subciska uu danta
qaranka ka qeybqaato. Xubinta ceebta dusha u ridaneysa waa midda sida
ardeyga Qur’aanka wadiwaaya ka soo bixiweyda shaqadii loo diray. Wuxuuna la
mid noqonayaa qof dhiniciisa Soomaaliya laga soo galay.
-
Waa in hogaamiyayaashaasu
xubnaha u sheegaan ineysan mar kale sameyn falkii ay
Nairobi ka sameeyeen ee ahaa shaqaaqadii
gacan-ka-hadalka iyo ceydaba lahayd. Waa in wixii la isku qabto si
waxgaradnimo leh looga hadlo oo la iska dhaadhiciyo.
-
Sidoo kale waa in marka
hogaamiyayaashu khudbadaha furayaan aysan is dhexgelin Soomaali iyo Ingiriis.
Waa jaahilnimo in adoo malaayiin qof oo Soomaaliyeed hadal ujeedinaya aad
hadalka ula qeybsiyo marti aan dhowr iyo toban ka badneyd. Waxaa fiican in
khudbooyinka oo Ingiriis lagu sii qoray loo qeybiyo dadka ajnabigaa
dabadeedna waxay la soo baxayaan markii madax kasta uu khudbadiisa akhrinayo.
Haddey khasab tahay in Ingiriis meesha looga akhriyo waxaa fiican in marka
qofku khudbadiisa Soomaali ku dhammeysto ka dib lagu akhriyo Ingiriis.
-
Marka arrintu intaas
marayso waa in madaxweynaha iyo guddoomiyaha baarlamaanku ay marka kale
xilbaannada iyo martida kalaba u xaqiijiyaan in heshiiskii ay Cadan ku
gaareenba ahaa aan isu imaanno oon wada hadalno. Aysanna jirin qorshayaal u
gooni ah ooy jeebka kala soo baxayaan. Marka hadda laga bilaabo sidii wax la
leeyilahaa waxay u taal xubnaha baarlamaanka. Waana iney khudbooyinkooda ku
soo xiraan iney mar kale Allaah u mahadnaqaan. Dabadeedna dadkii aan kor ku
soo sheegneyna ay u mahadceshaan.
-
Hadday rabaan waxay
khudbooyinkooda ku darikaraan farriimo ku socda dadka martida loo yahay iyo
kuwa martida ah, Soomaalida kale iyo beesha caalamkaba. Waxayna ka
hadlikaraan waxyaalo ku saabsan nabadgelyo-sugidda shirka, nadaafadda iyo
waxyaalo kale. Laakiin hadday rabaan shir-jaraa’id oo gooni ah bey
arrimahaas kaga hadli karaan.
London, UK
cabdulwaxid@hotmail.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan.
Faafin: SomaliTalk.com | Feb 18, 2006
70,000 oo Qof
oo Mudaharaad ku dhigay Pakistan
iyo Baarlamaanka Norway oo soosaaray xeer mamnuucaya aflagaadada
Diimaha iyo Xildhibaanad
reer Australia ah oo Raali gelin ka bixisay hadalkeed "Qaranka
Islaamka"
Guji..
Kismaayo:
Maleeshiyo si Nabad ah looga saaray Xaafadda Guulwade
»Cali
Max’ed Geedi oo la filayo in uu gaaro Adis –Ababa
»C/llaahi
Yuusuf iyo Geeddi oo dib ugu soo laabtay Jowhar
iyo Warar
Ku Saabsan Abaaraha Soomaaliya .. Akhri Feb 16
»Duq
Ibliis Copenhagen bay Daash ku leedahaye
»Gefka
loo geystey Nabiga (NNKH) waa Xaniinya taabadkii ugu.. »Denmark
oo muslimiinta ku dhex nool ku eedeyneysa.. »Fikirkiisa
Guracan baa dunida dab ka dhaliyey!! »OGAAN IYO ULAKAC | Inj. Nabaddoon
»HADDII NABIGII ALLE
LOO GAFEY MAXAA KULA GUDBOON? |