Asalaama calaykum
Waxaan shaki ku jirin hadaba in dhismaha qoysku uu yahay waxa ugu muhimsan
umuurta ay sida goonida ah diintu u abaartay, si markaa si adag oo xoog badan
loogu dhowro oo loo ilaaliyo qawaaninta lagu dhisay ama salka looga dhigay
noloshaa qoyska,.
Si markaa uu sharcigu u sugo qorshaa isaga ah waxa uu unkay ama dhaliyay ugu
horanytaba qoys isagu ka biloowda laba qof oo lamaane isu ah, tanoo ka dhigaysa
in labadaa qof ee lamaanaha isu ahi mid waliba laga doonayo in uu ilaalyo
qawaaniinta iyo qodobada rabigu u dajiyay barnaamijkaa isaga ah,.
Xuquuqdani ayaa iyadu waxa ay tahay xariga adag ee damaanad qaadaya ama
xoojinkaraya jiritaanka qooys caafimaad qaba oo ku salaysan ahmiyada dhaqanka
diintu u leedahay bulshada muslimka ah, waxaa kalo iyana meesha ku jirta oo aan
ka marayn in uu qoys caafimaad qabaa iman karo goorta ay timaado in ay si dhan u
qaybsadaan lamaanaha doonaya in ay wadaagaan nolosha qooys,.
Tani hadaba waxay ka dhigaysaa lamaanaha is jecel ee isu dhaxaa in ay si dhan oo
kooban ogaga baaraan dagaan, iyagoo wax walba oo keeni kara iska hor imaad
islamarkaana taraanturo ku noqon kara noloshan oga wada shekaysta si taxadar iyo
feejignaan leh,.
Goorta aynu mar walba fiirino un waxa bulshadayada ka dhigi kara mid marwalba ku
talabsata xumaha un ee aynaan marnaba ku dayin wanaaga, marka aynu argno uun
iyagoo is dhaafsanaya xumo un, oo aynaan maraba hagaag ku arag, tani waxa ay soo
dhawaynasaa quus aad iyo aad u fog, iyada oo qayb ka noqon doonta marin habawga
bulsha waynta dunida iyo inagaba,.
Si hadaba ayan marnaba u dhicin arintanoo kale waxa aynu ku qasbanahay in aynu
xooga saaro daraasad dhan oo ku jeeda sidii sharciga loogu soo dabaali lahaa
dhamaan qoysas waynaha dunida, si gaar ahna kuwa muslimka ah, sidan waxaa inoo
bidhaaminaya qoowlka ilaaha ee suurada ma'idah, akhriska labaad, rabbigu waxa uu
oranaya " isu kaashada wanaaga iyo dhoowrista Eebbe ee ha isku saacidaynina
dembiga iyo dhagarta",.
Sida qoran akhris kale rabigu waxa uu ku oranayaa anfaal, akhriska koowaad "
rabbiga dhoowra oo hagajiya dhexdiina, ogolaada eebbe wayne oo qaada dariiqii
suubanoow nebigii, hadii markaa aad tihiin kuwa Imaanka".
Waaxaanu eebbe wayne ka rajaynaynaa inuu naga dhigo dadka khayrka sharta iyo
dadkeedana na dhinac mariyo, xaga wanaaga noo dhigo oo xumaha na dhaafiyo, ka
dhigo falalkayaga kuwa waafaqsan dariiqiisa iyo kii suubanaha, nagu badbaadiyo
inta aynu ku howlan nahay in aan walaalaheen khayrka u sheegno shartana kala
dagaalanno,.
Ilaalinta Qoyska
Diinteenu waxay aad xooga u saartay sida aan horay u soo taabtayba ka ilaalinta
qooyska dhibaatada dhaqan akhlaaqeed iyo burburkaba, waxa uu islaamku dhigay
teed wayn oo u dhexeeya qoyska iyo gebiba wixii keeni kara burbur dhaqan
dhaqaale iyo mid akhlaaqeedba, waxa hadaba si arintaasu aad dhidabada loogu aaso
uu soo rogay islaamku qawaanin ay tahay in la dhowro, si markaa logaga horgeeyo
musiibo kasta oo kusoo fool leh bulshada muslimka ah meel kasta oo ay joogto,.
Waxa hadaba diinteena macaani ka dhigtay qof walba oo ka mid ah bulshawaynta
muslimka ah mas'uul uu isagu daneeye ka yahay wixii markaa ku xiriira, suubanuu
waxa uu inoo sheegay in nin waliba haweenaydiisa uu mas'uul ka yahay, oday
walibana caruurtiisa, hogaan walibana beeshiisa, tani waxay xadidaysaa in wax
halaabaaba aanay jirin, haday dhacdana meel laga soo qabto iyo meel loogu
hagaago ay leedahay,.
Waxa laga doonayaa hadaba odayga qoyska in uu si wacan oo hagaagsan ola socdo
habsami u socodka aqalkiisa iyo xaaskiisa, oo uu ku dadaalaa sidii uu u
qabadsiin lahaa dariiqa khayrka iyo wanaaga, ogalana dagaalami lahaa kan sharka
iyo duuflaalka,.
Intaa kadib sharcigu waxa uu aad iyo aad ogaga dhowray qoyska qorshaha dibada ee
kaga iman kara bulshawaynta dunida inteeda kale, isagoo ugu baaqay in hogaanka
bulshadu uu isku dayo ama u guto la socodka dhamaan qaybaha kal duwan ee beesha
uu hogaanka u hayo, tani waxay iyana baajin kartaa xumo badan oo bulshada
dhexdeeda kusoo gali kara ka warqab la'aan ama dayac Iwm.
Sidoo kale islaamku waxa uu ka reebayaa hablaha in ay ka qayb qaataan qorshe
hoowled kasta oo wax magaratadu ku doonayaan wiiqida iyo jeexjeexida sharaftooda
marwanimo, suubanuhu waxa uu yiri; [naga mid ma ah ninkii ku talaabsada is ka
horkeen ku jeeda marwo iyo mudanaheed], aqri kitabka Abuda'uud,.
Qooyska hagaagsani waa kan dhidibada u aasa jiritaanka insaaniyada
Sharcigu waxa uu habeeyay qaabka hay'ada qoyska la doonayo amaba ay tahay in ay
ku socoto oo lagu wado iyo qaybinta waajibaadka arintaa iyadoo la siinayo qof
waliba oo kamid ah qooyska qaybta uu markaa gudan karo, eebbe wayne waxa uu yiri
" ragii waxaa mas'uul loogaga dhigay haweenkii tanoo qayb ka ah sida ilaaha
wayni ukala fadilay iyaga, iyo quudka ay tahay inay bixiyaan,.
Waxaa intaa kadib ilaah ina barayaa isagoo inagoo waramaya nafta iyo nolosha
lamaanaha, in sida qoran ay meelkaliya ama naf keliya kawada yimaadeen raga iyo
dumarkuba, kadibna rabigu doonay inuu kasii tarmiyo ama beero qaar kale oo
iyaguna ka qayb qaata tarinta iyo kobcinta uunka dunidan ku nool, aqri qoowlka
ilaah anisaa aayada 2aad,.
Tani waxay mar kale ka kaalaysaa dhamaan noolaha oo idil in ay helaan arinta ay
doonayaan ee ku jeeda kulan laga helo nolol wacan oo wanaagsan, mid ay ku dagaan
oo raaxo iyo baraare ay ka helaan, dejiya oo qaboojiya dareenkooda, xasilooni
xeel dheer kusoo dabaala nafta iyo nolosha labada isu dhaxda ee is danaynaya,
dhoowra oo ku ilaaliya seerohooda oo keliya(aan gogoldhaaf iyo wax la too ah ku
talaabsan), ugu dambayntana badsha oo tarmiya bulsha waynta caalamka iyo ummadda
suubanoow nebigeeni N.N.D.H,.
Calaamadaha waaweeyn ee rabiga waxaa ka mid ah in uu idiinka sameeyay noocyo
kala duwan oo lamaane ah si markaa aad ugu dagtaan, oo misana rabigu waxa uu
dhexdiina dhigay naxariis iyo kalgacayl, aqri qoowlka ilaah 21:Ruum
Rabigu waxa uu meelo kale oo badan inoogu qeexay in ay raga iyo dumarku wa
lamaanahee ay isu yihiin hu? haweenkeenu ay raga u yihiin sida beer oo kale,
deetana ay qofwaliba beertiisu u egtahay in uu u gurto sida uu markaa isagu
jecel yahay[marka laga reebo duburka], iyadoo intaa uu sharcigu
ku xoojiyay in ay dabataal cabsida rabbi oo la doonayo in aad ogaato meel walba
oo aad tagto iyo wax waliba oo aad damacdo in aad ku talaabsato in rabiga wayni
ku dul taagan yahay oo uu ku daawanayo,.
calamado badan oo hadaba waxaa jira quraanku ka bixinayo in ay tahay in ay
laraaco, sidaa markaa loo dareemo muhimada ay u leedahay Ummada islaamka ahi in
ay raacaan oo is garaab taagaan qodobadaa iyaga ah, tanoo ay ugu wayn tahay
calaamadaha Eebbe sida Nuur, Axzaab, Dalaaq, iyo meelo kale oo badan oo
dastuurka rabbiga ka mid ah, tanoo ay tahay in ay muslimku ka biyo cabaan ama ay
ka tusaale qaataan,.
Waxaa markaa in badan aad ku arki doontaan dastuurka Ebbe in ka qayb qaadashada
raga arinta taranka ama howl galka loogu gogol xaarayo uu yahay mid aad iyo aad
u gaaban, markase la eego kan dumarka uu yahay mid in badana ka dhib badan kan
aabaha, oo iyadu waxa ay howshaa si toos ah oga qayb qaadanaysaa waa hooyadee
mudo ilaa sagaal bilood ah, halka ragu ay ku siman tahay ka qayb qaadashadooda
waqti yar, taanoo hadaba ka dhigaysa iyadu xaqa dheeraadka ah ee uu rabigu siiyay hooyada, tanoo suubanuhu uu ku
tilmaamay meelo badan in hooyadu sadex xaq ay leeahay, halka aabuhuna mid keliya
leeyahay,.
Waxaan filaya in ay sheekadaa halkaa inooga sii socondoonto hadii eebbe yiraahdo
marka xiga, waa qaybaha soo socodee,.