Bayaan Kasoo baxay Somali-Cause
Ethiopia: Hadii ayax tago muxuu iil reebi karaa. Malaga
yaabaa in Itoobiya si dhamaystiran Soomaaliya uga baxdo.
- Ururka Somali Cause Ee Waqooyiga America wuxuu si
taxadar leh u soo dhaweeyey heshiiskii Jabuuti ay kuwada
saxiixeen ARS iyo TFG-DU.
- Ururka Soomaali Cause wuxuu soo dhaweynayaa bilow
fiicana u arkaa kabixitaankii Ciidamada Ethiopia ay ka
baxeen Gobalka Banaadir gaar ahaan Magaalada madaxda
Muqdisho.
- Ururka Somali Cause Sidoo kale wuxuu mahad balaaran u
soo jeedinayaa dhammaan qaybihii kala duwanaa ee kaqayb
qaatey halganka wadanka lagu xoreynayo intii hubka qaadey
iyo intii siyaasad iyo dhaqaale uga qeyb gashey.
In kastoo Ciidamada Ethiopia bilaabeen inay ka baxaan
Soomaaliya ayna tahay guul u soo hoyatey dalka iyo dadka
Soomaaliyeed su’aasha isweydiinta leh wexey tahay Ethipia ma
baxeysaa mise waxey isticmaali doontaa xeelado cusub.
Diginnin:
Ururka Somali Cuase wuxuu kadigayaa Kaartooyinka Cusub ee
laga yaabo inay Ethiopia isticmaasho
Sharaxaad badan iyo cadeymo uma baahna inay Ethiopia ahayd
maska suntiisu naafeysay dalka iyo dadka Soomaaliyeed. Waxaa
lawada xasuustaa inay Ethiopia soo dhistay soona hubaysay
dhamaan jabhadihii dumiyey dawladii Soomaaliyeed, wixii bur
burkii dawladii kadambeeyeyna ay Soomaaliya kasamaysatey
Qabqablayaal ayada ka wada amar qaata soomaaliyana uga fuliya
wixii Ethiopia uga baahato. Waxaa lawada xasuustaa sidii
Ethiopia uga soo horjeesatey caqabadna ugu noqotey wanaag kasta
oo Soomaali isku deydey inay kuxaliso mushkiladeeda.
Si kastaba arintu ha ahaatee waxaan shaki ku jirin in
Ethiopia waxay filaneysay markay Soomaaliya ku duushey iyo waxay
la kulantay ay ahaayeen labo kala fog. Ethiopia waxay filaysay
mar hadeey maxaakimtii Islaamka jilbaha dhulka u dhigtey
Qabqablayaashii ama Hogaamiye kooxeedyadii ayada ka amar qaadan
jirayna Xamar Taangiyadeeda ku keentey inay Soomaali qoorta
dhiiban doonto Ethiopiana guul ku faani doonto. Gabyaagii
Soomaaliyeed (Qamaan Bulxan) baa wuxuu yiri
“Waxaad aadamoow maagan tahay, adiyo maankaagu
Iyo meel Ilaahay ku marin, kala mid weeyaane”
Taasi madhicin ee waxaa dhacay badalkeeda oo ahayd inay
Soomaali diiday inay isdhiibto naf iyo maalna dul dhigto inay
Ethiopia iska celiso Ethiopiana xaaladii waxay ku noqotay lamood
noqonsa weydey.
Mar
hadey Ethiopia ku hungoowdey damaceedii indha la’aanta ahaa ayna
u cadaatey inaysan Soomaaliya kahelayn waxey dooneysay waxaan
shaki ku jirin inaysan Ethiopia nasan doonin ee ay isticmaali
doonto tabcooyin iyo qidado hor leh oo ay ku dooneyso inay ku
daba dheereeyso mushkilada Soomaaliya ee madhamaatada noqotey.
Tusaalooyin kamida arimaha laga yaabo inay Ethiopia deg
deg ugu dhaqaaqdo.
- Ethiopia waxay isku dayidoontaa inay dib u hawl galiso
kooxo Soomaaliya oo dib u huriya dagaalo ka dhex dhaca
Soomaalida dhexdeeda si Soomaalidu dhex deeda isugu
mashquusho. Kooxahaas oo loo galindoono magacyo iyo shaatiyo
kala duwan sida kuwa Shaati diineed, mid qabiil, mid
siyaasadeed iyo wixii lamid ah sida hadaba kabilaabatay
Gobolada qaarkood.
- Inkastoo ay ciidamada Ethiopia kabaxeen meelihii ay
kajoogeen Magaalada Muqdisho, hadana Ethiopia waxay
samayndoonaa ciidamo guur guura oo maalinba magaalo
Soomaaliyeed taga oo markaas intay dad ka qafaashaan, kuna
duleeyaan, kuwo kalana u hanjabaan markaas hadana ka guura
si ay dadka u cabsi galiyaan una tusaan inaysan Ethiopia
aamin ka ahayn.
- Mar haday Ethiopia ku guul daraysatay inay Soomaaliya si
dhamaystiran u hanato hada kadib waxay ku dadaali doontaa
inay Soomaalida kala ilaaliso oo Soomaalida qaabiil qabiil
xariir ulayeelato qabiil kastana ku tiraahdo idinkaan idin
taageersanahaye qabiil hebel xariir halasamaysanina ama iska
ilaaliya.
- Ethiopia waxay ku dadaali doontaa in ay Soomaaliya kala
goo gooyso ama ay aqoonsi uraadiso Gobolada goonida isu
taagey.
Maxaa Soomaali la gudboon?
Waxaa soomaali lagudboon qodobadaan hoos ku xusan.
- In qof kastoo Soomaali ah culumo iyo caamo lagu
baraarugo xiligan adag. Carabtu waxay ku maah maahdaa
Qofkaan hooyadi iyo Aabihi wax barin waxaa wax bara Maalinta
iyo Habaynka.
- Haddii Ethiopia ay kooxihii hore ee ay Soomaali ku
qabsatay kuna xasuuqday ay qaarna iska tuurtay oo cayrisay
qaarna xir xirtay waa inaan ogaanaa inaysan Soomaali kala
jeclayn mid kastana ay tuuri doonto maalintay danteeda
kadhamaysato. Arintan gaar ahaan waxaan u jeedinaynaa dadka
wali ku xiran ama kasugaya in Ethiopia wanaag
gaarsiindoonto.
- In shacabka lagu wacyi galiyo inaysan mar danbe dagaal
sokeeyo garab istaagin ama aysan ayagu ka qayb galin.
- Waa inaysan kooxa muqaawamada ama wax iska caabintu ku
dhicin dabinka lala doonayo oo ah in loo kala saaro xag jir
iyo qunyar socod oo markaa dagaal dhexdooda ka onkodo ama ka
curto.
- Waa in laga shaqeeyaa sidii shirweyne Soomaalidu isku
cafiso loo baadi goobi lahaa.
- Waa inaan lagu deg degin waxyaabaha saxmi doona hadii
hanaanka ama maamulka guud saxmo. Tusaale waxaa kamida
joojinta Qaadka deg deg loo joojinayo iyo Qubuuraha la bur
burinayo. Shaki malaha in Qaadku dhibweyn ku hayo ummada
Soomaaliyeed laakiin waxaa haboon in arimuhu sidey u kala
horeeyaan loo kala hor mariyo. Haddii nadaam lahelo oo dalku
dego dadkana wax labaro arimahaanu ayagaa saxmaya ayadoon
dhibweyn laga marin.
- Waa inaan dadkii Ethiopia raacay laga aarsan ama
lafaquuqin. Geesiga lama dhaho qofka degaala marka lajoogo
goobta degaalka laakiin geesi waxaa ladhahaa qofka wax
cafiya ama iska dhaafa asagoo aarsan kara. Arintan
micneheedu maaha yaan lala xisaabtamin shiqsiyaadkii asalka
u ahaa dhibta iyo Gumaysiga laakiin waxaan ula jeednaa inaan
arintaa caam laga dhigin ama aan loo yeelin waji qabiil iyo
qolooyin gaara.
Dar Daaran Muqaawamada ku wajahan:
Muqaawamada Soomaaliyeed waxaan kula talinaynaa: waxaad
tihiin geesiyaashii Soomaaliyeed ee soo baxay maalintii loogu
baahida badnaa. Maalintii Calankeenii dhulka ku dhacay
cadawgeeniina farxayey ayaad hubka qaadeen oo diideen inaad
qoorta dhiibataan ama dalka ka carartaan sida kuwo badan
yeeleen. Hadaba waxaan leenahay waa nasiib daro iyo naxdin inaad
maanta u kala baxdaan kooxo kooxo iyo xarakooyin oo sidaa dhiig
ku daadisaan. Waxaan idin xasuusinaynaa shaley midnimo iyo isku
duubni ayaad wax ku noqoteen ugana adkaateen Qabqablayaashii
dalkeena iyo dadkeena agoonta ka dhigey xasuuqa shacabkeena
taageerada uga heli jiray Maraykan iyo Ethiopia.
Hadaad maanta cadawgii oo wali dalka ku jira dhexdiina iska
leysaan taasi waa naxdin iyo murugo u soo hoyatey Soomaali , iyo
farxad iyo dabaal deg u soo hoyatay Cadawga ummadda
Soomaaliyeed. Waxaanu leenahay isu tanaasula una daneeya dadkii
aad dantooda u halganteen hubkana u qaadeen.
Dar Daaran Guud
***Soomaaliyey maanta waxaan maraynaa heer mustaqbalkeena uu
mugdi weyni ku jiro. Soomaalidu waxay ku maah maahdaa *(Arrad
waa dan Uskakse waa dulinimo). Hadaan aragnay waxa maanta nagu
dhacay iyo inuu dalkeenii iyo dadkeeniiba hal mar maabka dunida
kabaxeen, waa nasiib xumo iyo dulinimo inaan kusii indho adeygno
wadadii aan ku halaagsaney. Waa inaan maanta dhamaanteen yar iyo
weyn culumo iyo caamo aqoonyahan iyo ardeyba aan maanta
baraarugnaa kana kornaa qabyaalada iyo qof jeclaysiga una kornaa
garashada danta guud iyo wanaaga gobonimo leedahay. Ugu
dambayntii:
“katashada cadaawohoo isku tiirsanaada”
Somali Cause waa urururo kala gadisan oo ka kala yimid
waqooyiga America, si ay uga midoobaad (a) in aan ka shaqeyno in
ay Ethiopia ka baxdo somalia, laguna badalo ciidamo shisheeye oo
aan ahayn kuwa safka hore, oo uu cadyahay qorshaha ay ku
imaanayaan.(b)in aduuka labaro habdhaqanka ummadda
soomaliyeed(c)in aan ugargaarno dadka soomaliyeed ee
dhibaateysan(d) in aan ka shaqynaa qorshe kabadan Qabyaalada iyo
Goboleysiga(e)in aan waardiyeeyno sharafta,karaamada iyo
xuduudaha soomaaliya.
Member organizations include:
1. Alliance for Peace and Development (AFPD),
Columbus, OH
2. Baltimore Somali Community, Baltimore, MD
3. Greater Boston Somali Community, Boston, MA
4. Somali American Peace Council (SAPC), Washington DC
5. Somali Canadian Diaspora Alliance (SCDA), Toronto,
Canada
6. Somali Diaspora Network (SDN), Fairfax, VA
7. Somali Institute for Peace and Justice (SIPJ),
Minneapolis, MN
- United Somali Diaspora (USD), Minneapolis, MN