Maxaa sugaya
Hogaanka cusub ee dawlada?
Waxaa Soomaaliya u curatey
daruur iyo maalmo cusub oo u baahan deganaan iyo aragti dheer in lagu
maareeyo. Waayo, dalka Soomaaliya waxaa hogaankiisa qabtey rag laga
dheehan karo inay ka fayow yihiin cudurka Qabyaalada ee dalka heerka uu
joogo gaarsiiyey. Da’da u dhexeeya 30-50 Sanno waxa la dhihi karaa waa
ka badbaadayaan dawrka ay ku yeelan karaan go’aankooda odayaasha aan
doonay in ay badbaado cid aan reerkooda aheyn. Waxa aanan shaki ku jirin
inay dhalinyarada ku jiraan kuwa uu cudurka saameyn weyn ku lee yahey oo
siyaabo kale duwan uu u saameeyey dagaaladaii iyo is xarig jiidadkii 20
Sanno ee dalka dagaalka sokeeye ku jiray.
Waxaa dadka iyo dalkaba ka
dhawrayaa rajo aad u badan laba halyeey ee hadda la suray baalkii
madaxtinimo ee Soomaaliya inay ka saaraan dhibka iyo hammi jabka ka
muuqdo dadka iyo dalka. Waxaa laga doonayaa inay noqdaa kuwa u qalma
magaca iyo meesha la saarey, oo ay dantooda noqonin jeebkooda iyo
qoyskooda.
Waxaa sugaya madexweynaha iyo
Wasiirkiisa 1aad hawlo adag oo u baahan in si fara dhuuban loo maareeyo
oo ay ka mid yihiin :
- Shacab daalan oo dhawraya
in mar laga joojiyo xabaddaha ka dul dhacaysa. Loona abuuro nabad
iyo illo dhaqaale oo ay nolol maalmeedkooda ka soo saartaan.
- Qabiilo is diidan oo mid
kastaaba uu doonayo inuu arko qeyb libaax oo laga siiyey qoyska
qeybsigga hasha gowracan ee maandeeq oo ay qancintooda adag tahay.
- Dhalinyaro hanjabtey oo
dooneysa in dib loogu dhiso niyada iyo kalsoonida ay dalkooda ku
qabaan, si ay habqanka dibada raadinta iyo hillimada dhibaatada
wadooyinkeeda uga nastaan
- Aqoonyahano waayey dhabar
adag oo ay u irkadaan si ay dadaaladooda cilmiyeysan ugu biiriyaan
dhulkooda oo doonaya inay dawr weyn ku yeeshaan dib u dhiska
dalkooda iyo dhaqaalihiisa.
- Dad nabada ka jecel
colaado oo iyagga u arko hadii dabka iyo colaado dhamaadaan inay
danahooda weynayaa oo doonaya si xigmadeysan loo soo xero galiyo.
- Shisheeye dantooda ka
fiirsanay dhacdooyinka dhinacyadooda ka muuqda oo ay ku daaban
yihiin cadow diidan in dib loo midooba. Mar kasta waxaa dan u ah
kooxdan inaan la helin dad mideysan oo hal hadaf leh, waxayna ku
dadaalayaan in helaan diidanne danahooda u fulinaya.
Intaas oo isku dan ah kalana
duwan, mid walba dantiisa ayuu ka doonayaa dawlada cusub DFMQ, ayaa la
doonayaa in aad mid kasta doonidiisa siisaan adinka oo aan dumineyn
dantii guud iyo dawrkii la idiin caleemo saarey oo ahaa in la hello
Soomaaliya oo dib ugu soo noqoto maqaamkeedii aduunka ay ku laheyd.
Marka iyagga ka duulaya :
- Horrida danta guud iyo
horumarinta midda mudan fulinta.
- Raali galinta dadku waa
hadaf aan la gaari kareyn.
- Wixii aan dhammi loo
heleyn dhammaan loogama taggo.
Waa inay ku saleeyaa dadaalada
lagu magacaabayo xilalka iyo fulinta siyaadahaba seddexdaa aragtiyood.
Waayo, dadka iyo dalkaba waxay u xayirnaayeen lixda qodob ee dawlada
sugaya mid ahaan ama gabbi ahaan. Hadii la hormeeyo waxyaabaha sugaya
dawlada loona kale hormariyo sida ay u mudan yihiin waxaa dhib yaraan in
himmilooyin badan la fuliyo oo dadka uu higsanaayey. Marka la fulinayo
arin dan guud ah waxaa hubaal ah inay jirayaa dad ay ku tahay markaas
dhib, waxaa la rabaa in dawlada ku dadaasho in ay danta guud siiyo
ahmiyada.
Waxaa laga doonayaa inuu ahaado
hadaf door midka dadka intiisa badan u keenaya kheyr kana dheerow qof
iyo qoys jecleysi, waxaa hubaal ah la gaarayo guul dhaxalgal ah oo ay
dadka iyo dalkaba u aayaanne.
Inj. C/casiis Maxamed Mataan
Mataan74@hotmail.com